Prof. Tuleja: W powoływaniu sędziów ustawa nie może zastąpić Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Jeżeli po 2017 roku sędziów powoływano na podstawie ustawy, która była niezgodna z Konstytucją, zasada nadrzędności Konstytucji wymaga i umożliwia uregulowanie ich statusu także w drodze ustawy. Należy jednak zadbać o to, aby nie zrelatywizować hierarchii źródeł prawa. W Polsce sąd musi być ustanowiony zgodnie z Konstytucją - twierdzi prof. Piotr Tuleja, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku oraz kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

19.03.2025

Prof. Piotrowski: Przywracanie praworządności tylko zgodnie z Konstytucją

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Zwycięstwo w wyborach daje nowej ekipie wyłącznie prawo do działania przy pomocy środków prawnych, a nie do tego, żeby prawo łamać. Wygraliście wybory, to zmieniajcie prawa, ale nie łamcie ich. Możecie przeprowadzać zmiany, ale zgodnie z Konstytucją. Nie sposobem, nie chytrością, tylko zgodnie z procedurami – mówi prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego.

11.03.2025

Sędzia i prokurator musieli podpisać apelację przeciwko korzystnemu dla siebie orzeczeniu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Wprowadzone w ustawach okołobudżetowych zasady obniżenia wynagrodzenia sędziów i prokuratorów nie przechodzą weryfikacji spełnienia wymogów określonych zarówno przez prawo europejskie, jak i naszą Konstytucję. W szczególności trzy z pięciu podstawowych wymogów nie zostały spełnione - uważa adwokat Piotr Mikołajczyk.

06.03.2025

Haczkowska: Lepsza indywidualna niż ustawowa weryfikacja neosędziów

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Adwokatura z uznaniem przyjęła dwa warianty projektu ustawy mającej uregulować status sędziów powoływanych po 2018 roku. Jesteśmy jednak za większym zakresem indywidualnej weryfikacji w tej procedurze oraz szerszym prawem do wnioskowania o wznawianie spraw, w których orzekali sędziowie powołani z udziałem KRS ukształtowanej na mocy noweli z 8 grudnia 2017 - mówi dr hab. Monika Haczkowska, adwokat, współautorka opinii.

05.03.2025

Sędzia Kozielewicz: Potrzebne kryteria stosowania wyroków nieistniejących

Wymiar sprawiedliwości

Za wyrok nieistniejący, co do zasady, uznaje się takie orzeczenie sądu, które prawnie nie istnieje, gdyż brak mu elementów i warunków, pozwalających, według ustawy procesowej, na nadanie charakteru i skutków wyroku sądu. Konstrukcja wyroku nieistniejącego, znana od dziesięcioleci w teorii prawa, w praktyce była bardzo rzadko stosowana. Zmieniło się to po roku 2015. Od tego czasu jest wybiórczo wykorzystywana zarówno przez władzę wykonawczą, jak i wymiar sprawiedliwości - mówi sędzia Wiesław Kozielewicz, prezes Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

28.02.2025

Prof. Kmieciak: Sądy administracyjne też muszą rozwiązać problem wadliwie powołanych sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Niezrozumiałe i nie do przyjęcia jest rzekomo utrwalone orzecznictwo sądów administracyjnych, które nie widzi problemu statusu sędziów powołanych po 2017 roku z wadą prawną – twierdzi prof. Zbigniew Kmieciak z Uniwersytetu Łódzkiego, sędzia NSA w stanie spoczynku. Jego zdaniem, gdy wejdzie w życie ustawa regulująca status tzw. neo-sędziów, sądy administracyjne będą musiały „zobaczyć” ten problem i go rozwiązać.

26.02.2025

Prof. Kardas: Wyrok nieistniejący wymaga systemowego uporządkowania

Wymiar sprawiedliwości

Posługiwanie się pojęciem orzeczenia nieistniejącego traktować można jako metaforę, wskazującą na potrzebę systemowego uporządkowania. Nie uzasadnia go też odwołanie się do wyroków TSUE i ETPCz w tzw. sprawach polskich związanych z naruszeniami praworządności. Jakkolwiek wskazują one, że w rozumieniu Konwencji Praw Człowieka i Prawa UE Izba Kontroli Nadzwyczajnej oraz Izba Dyscyplinarna SN nie spełniają cech sądu, to jednak z tego nie wynika wprost i w sposób konieczny, że mają status wyroków nieistniejących - uważa prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat, Uniwersytet Jagielloński.

25.02.2025

Prof. Łętowska: Problem sędziów ustawowych można rozwiązać prościej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ustawodawca ma wobec „sędziów ustawowych” znaczne możliwości regulacyjne. Może przekształcać lub wygaszać trwające skutki wynikające z wadliwych konkursów, nie jest też konieczne ani unieważnianie dawnych uchwał KRS, ani wznawianie postępowania konkursowego – twierdzi prof. Ewa Łętowska. I dodaje, że takie podejście usprawniłoby proces porządkowania statusu tzw. neosędziów.

25.02.2025

Mec. Kozak: Surowa kara wiele lat od czynu

Wymiar sprawiedliwości

„Nie pamiętam ludzi, którymi byłem” – pisał J.L. Borges. Stanisław Barańczak napisał z kolei w jednym z wierszy, że „jeżeli fotel, to wyłącznie niezbyt wygodny, tak aby nie było przykro podnieść się i odejść”. Takie fotele powinni kupować podsądni, których wymiar sprawiedliwości skazuje przez 20 lat z okładem - pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

24.02.2025

Jarosław Onyszczuk: W prokuraturze nic nie ginie

Prawnicy Prokuratura

Gdy podczas pracy w prokuraturze rejonowej chyba przez pomyłkę trafiła do mnie sprawa dotycząca wiceministra sprawiedliwości, to szybko i potajemnie zabrano ją z mojej szafy – takim przykładem Jarosław Onyszczuk, dyrektor Biura Prezydialnego Prokuratury Krajowej, ilustruje przedmiot analiz zespołu badającego działania prokuratury w latach 2016-2023. I podkreśla, że jednak wszelkie ruchy spraw w prokuraturze są rejestrowane, więc osoby odpowiedzialne za różne bezprawne zabiegi raczej nie unikną odpowiedzialności.

18.02.2025

Sędzia Hajdys: Wyznaczanie wykładowców w KSSiP a standardy konstytucyjne

Wymiar sprawiedliwości

Po tzw. Koalicji Zjednoczonej Prawicy, nazywanej też przez siebie Dobrą Zmianą, nastała Koalicja 15 października, której jednym z założeń jest przywrócenie praworządności. Jak się można dowiedzieć z informacji prasowych, w ramach realizacji tego punktu umowy koalicyjnej doszło do odwołania poprzedniego dyrektora KSSiP sędziego dr. hab. Kamila Zaradkiewicza i powołanie na to stanowisko prof. dr. hab. Piotra Girdwoynia. Czy teraz w murach Szkoły rządzi prawo? Są wątpliwości po decyzji dotyczącej wykładowców - pisze sędzia Paweł Hajdys z Sądu Okręgowego w Łodzi.

18.02.2025

Co wydarzyło się w Vegas… jest widoczne na Facebooku i Instagramie

Prawnicy Prawo AI Nowe Technologie

Media społecznościowe to ogromny potencjał dowodowy do wykorzystania przez prawników. Pomogą w ramach wewnętrznego postępowania wyjaśniającego, ujawnią nieoczywiste relacje między kontrahentami, ułatwią weryfikację pracownika, a także dostarczą argumentów w sprawie rozwodowej - pisze Robert Socha, prawnik, prezes Open Intelligence Group.

17.02.2025

Dr Feliński: Zaufanie do instytucji ważniejsze niż detaliczne przepisy o ochronie danych

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Ochrona danych

Spór wokół akt sądowych z wrażliwymi danymi, udostępnianymi w trakcie procedury kandydowania na urząd sędziego, pokazuje nie tyle problem braku odpowiedniej regulacji tajemnicy zawodowej, co erozję zaufania do instytucji i funkcjonariuszy publicznych zobowiązanych do przestrzegania tajemnicy prawnie chronionych i ustawowych gwarancji – twierdzi dr Jarosław Feliński, prezes Stowarzyszenia Inspektorów Ochrony Danych Osobowych w Polsce.

15.02.2025

Prof. Adamus: Nie powinno się karać sędziów za przyjęcie wątpliwej nominacji

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Z operacyjnego punktu widzenia „cofka” kadrowa w wymiarze sprawiedliwości na pewno nie przyspieszy rozpoznawania spraw przez sądy, a wywoła organizacyjny chaos w rozregulowanym wymiarze sprawiedliwości. Dotyczy to zarówno „wariantu Pendolino”, jak i „wariantu pociągu osobowego”. Tu sędziowie będą musieli się zajmować samymi sobą – uważa prof. dr hab. Rafał Adamus, radca prawny, wykładowca w Katedrze Prawa Gospodarczego i Finansowego Uniwersytetu Opolskiego.

14.02.2025

Radosław Baszuk: Ułatwianie pobytu to nie przemyt

Prawo karne

Prokurator udowodnić musi, że zachowanie osób pomagającym imigrantom na granicy narusza w sposób nieakceptowalny reguły prawne, deontologiczne, moralne funkcjonujące w naszym społeczeństwie. Tymczasem prawidłowa wykładnia normy prawnej wyklucza możliwość uznania, że pomaganie w pobycie cudzoziemcowi nosi cechy kierowania się przez sprawcę chęcią uzyskania korzyści osobistej dla kogo innego, jeśli jest nim cudzoziemiec – uważa adwokat Radosław Baszuk.

11.02.2025

Adw. Kozak: Dynamika procesów karnych staje się iluzją

Wymiar sprawiedliwości

Częstsze wyznaczanie terminów rozprawy głównej niż raz na miesiąc lub podobnie i koncentrowanie przeprowadzanych dowodów skraca okres rozpoznawania sprawy nie tylko z pożytkiem dla stron, ale i dla sądu, który ma wówczas możliwość skupienia uwagi na mniejszej liczbie spraw – tak orzekł sąd odwoławczy. Z tezą zgadza się adwokat Mikołaj Kozak z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

10.02.2025

Kozak: Przestępstwo zniesławienia nie powinno zniknąć z kodeksu karnego

Prawo karne

W piosence „Dziwny jest ten świat” Czesław Niemen śpiewał, że słowem zabija się tak jak nożem. Nie uważam, by – jak chcą tego niektórzy – należało w ogóle wyeliminować odpowiedzialność karną za słowo. Nie jest prawdą, jak to czasem pada w debacie, że w związku z obowiązywaniem art. 212 k.k. czyni się z ludzi przestępców za słowo. Bywa natomiast tak, że ludzie sami się nimi stają przez wypowiedzi niedopuszczalne i takie, które – czy to wskutek celowego działania, czy nonszalancji - mogą narazić innych na utratę zaufania koniecznego do wykonywania działalności czy zajmowania stanowiska - pisze Mikołaj Kozak, adwokat.

07.02.2025

Prof. Wróbel: Kary za pomówienia zwykłych ludzi, ale nie polityków

Prawo karne Prawnicy

Nie proponujemy całkowitego zniesienia karalności zniesławienia, ponieważ np. hejt w mediach społecznościowych w postaci pomówień i stawiania poniżających zarzutów dotykających osób prywatnych, wymaga ochrony karnej – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego. I zaznacza, że nie byłoby sankcji karnych za zniesławienie w dobrej wierze polityka czy instytucji.

07.02.2025

Sędzia Markiewicz: Wkrótce dwa projekty ustawy dla sądów, do uchwalenia w lipcu

Wymiar sprawiedliwości

W najbliższych dniach będziemy gotowi z dwoma projektami ustawy mającej uporządkować sytuację w sądach – informuje prof. Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. I wyjaśnia, że politycy będą musieli wybrać z nich jeden – albo szybszy, rozwiązujący problem tzw. neo-sędziów z mocy ustawy, albo wolniejszy, przewidujący, że to KRS będzie organem decyzyjnym.

31.01.2025