Ministerstwo Finansów nie zapowiada na razie zmian dotyczących wejścia w życie obowiązków związanych z JPK CIT. A to oznacza, że przepisy te wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.

Reforma będzie wdrażana stopniowo, począwszy od największych podatników, i obejmie:

  • od 2025 r. - podatkowe grupy kapitałowe oraz podatników CIT których wartość przychodu w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 50 mln euro (struktura logiczna JPK_KR),
  • od 2026 r. – pozostałych podatników CIT obowiązanych przesyłać ewidencję JPK_VAT oraz podatników PIT (rozliczających się na zasadach ogólnych, stawką liniową i ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) obowiązanych przesyłać ewidencję JPK_VAT (struktury logiczne JPK_KR, JPK_PKPiR oraz JPK_EWP),
  • od 2027 r. – wszystkich podatników (struktury logiczne JPK_KR, JPK_PKPiR oraz JPK_EWP).

W pierwszej kolejności od 2025 r. obowiązek ten ma objąć ok. 71 podatkowych grup kapitałowych i ok. 4 tys. podatników z przychodem powyżej 50 mln euro.

Czytaj również" JPK CIT z korzystnymi zmianami, ale przedsiębiorcy chcą odroczenia >>

Podatnicy chcą odroczenia nowych obowiązków

Większość podatników zakłada na razie, że Ministerstwo Finansów zdecyduje się na odroczenie terminu wdrożenia JPK CIT, podobnie jak to się stało w przypadku wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur.

Takie postulaty zgłaszają organizacje przedsiębiorców, w tym m.in. Konfederacja Lewiatan i Business Centre Club, które apelują o odroczenie zmian co najmniej o rok, do 2026 r. Przedsiębiorcy obawiają się, że konieczność wdrożenia tych zmian nałoży się na konieczność wdrożenia Krajowego Systemu e-faktur, którego data nie została jeszcze ustalona. 

Ministerstwo Finansów, które przedstawiło niedawno zmiany do projektu rozporządzenia ws. JPK CIT, nie ma planów odroczenia tej reformy. Chodzi o projekt rozporządzenia w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zakładając, że obowiązek przesyłania JPK CIT nie zostanie odroczony, tzw. dużym podatnikom i podatkowym grupom kapitałowym pozostanie niewiele czasu na dostosowanie systemów informatycznych i księgowych. Konieczne do wprowadzenia zmiany obejmują przebudowy księgi głównej i ksiąg pomocniczych, z uwzględnieniem zawarcia wszystkich wymaganych elementów (których dokładny zakres jest nie został określony z uwagi na trwające prace nad projektem rozporządzenia). 

Niedostosowanie z kolei może wiązać się z brakiem technicznej możliwości przekazania plików organom skarbowym, a to niesie ze sobą ryzyko sankcji na gruncie kodeksu karnego skarbowego.

Fakultatywne dane w pierwszym roku

Ministerstwo uwzględniło natomiast część uwag zgłoszonych podczas konsultacji projektu rozporządzenia w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jedna z najważniejszych zmian polega na fakultatywnym podawaniu części danych. W pierwszym roku podatkowym, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – roku obrotowym, rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2024 r. a przed dniem 1 stycznia 2026 r., wprowadzono zasadę fakultatywności przekazywania w księgach rachunkowych odpowiednich danych, o których mowa w par. 2 czyli:

  • numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta podatnika, o ile został nadany,
  • numeru identyfikującego fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, o ile został nadany do dnia przekazania księgi,
  • danych potwierdzających nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
  • wysokości różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym,
  • znaczników identyfikujących konta ksiąg wykazywane według słownika znaczników identyfikujących konta ksiąg – w przypadku podatników stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej.

Jest to odpowiedź na zgłaszane postulaty w trakcie konsultacji publicznych i ma służyć odciążeniu podatników w pierwszym roku obowiązywania rozporządzenia.

Mniej danych na temat kontrahenta

Zmiany w projekcie rozporządzenia dotyczą też identyfikacji podatkowej kontrahenta. Zgodnie z nową wersją projektu JPK CIT powinno zawierać numer identyfikacji podatkowej kontrahenta, o ile został nadany. To zmiana, którą należy ocenić pozytywnie. Pierwotny projekt rozporządzenia nakazywał wskazywać również imię i nazwisko kontrahenta w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, imię i nazwisko wraz z określeniem, które przedsiębiorca włącza do firmy w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz pełną nazwę kontrahenta w pozostałych przypadkach. Tym samym po zmianach odstąpiono od uzależnienia zakresu informacji od statusu kontrahenta jako osoby prawnej czy osoby fizycznej prowadzącej lub nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Doprecyzowano też, że numer identyfikujący fakturę w KSeF należy wskazać, o ile został nadany do dnia złożenia JPK CIT. Wcześniej nasuwało się pytanie w jaki sposób termin wejścia w życie JPK CIT zostanie skoordynowany z KSeF, ponieważ w JKP CIT planowano konieczność podawania numeru identyfikujący fakturę w KSeF.

W projekcie rozporządzenia przewiduje się, że określone grupy podatników będą wyłączone z wykazywania danych dotyczących NIP kontrahenta w prowadzonych i przekazywanych księgach w przypadku ściśle wskazanych czynności (transakcji). Rozwiązanie to będzie dotyczyć:

  • banków – w przypadku transakcji dotyczących wykonywania czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. z 2023 r., poz. 2488),
  • zakładów ubezpieczeń – w przypadku transakcji dotyczących wykonania czynności w ramach działalności ubezpieczeniowej, o których mowa w art. 4 ust.1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2023 r., poz. 656 z późn.zm.),
  • przedsiębiorców telekomunikacyjnych – w przypadku transakcji dotyczących świadczenia usług telekomunikacyjnych, o których mowa w art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne na rzecz użytkowników końcowych, o których mowa w art. 2 pkt 50 tej ustawy (Dz.U. z 2024 r., poz. 34).

Różnice między wynikiem bilansowym i podatkowym

Doprecyzowano też sposób prezentacji wysokości różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym - różnica ta powinna być prezentowana w podziale na:

  1. wysokość przychodów zwolnionych z opodatkowania – wykazuje się trwałe różnice  pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów  podatkowych,
  2. wysokość przychodów niepodlegających opodatkowaniu w roku bieżącym,
  3. wysokość przychodów podlegających opodatkowaniu w roku bieżącym, ujętych w księgach rachunkowych lat ubiegłych,
  4. wysokość kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów – wykazuje się trwałe różnice pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów podatkowych,
  5. wysokość kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów w bieżącym roku,
  6. wysokość kosztów uznawanych za koszty uzyskania przychodów w roku bieżącym, ujętych w księgach lat ubiegłych.

 

Należy się spodziewać, że różnice między przychodami księgowymi i rachunkowymi będą kluczowe w typowaniu podatników do kontroli.

Pytanie o przepustowość

Mimo korzystnych zmianach nadal pozostało kilka problemów do rozwiązania. Ministerstwo nie uwzględniło kwestii podziału plików JPK_CIT na okresy wybrane przed podatnika, choć wskazywało na planowane rozwiązanie, zgodnie z którym podatnicy wskazywaliby okresy miesięczne lub kwartalne. Ta kwestia jest istotna z uwagi na wielkość plików JPK_KR, które potrafią zajmować ponad 10 GB za jeden miesiąc, a zmiany proponowane przez MF przekładają się na zwiększenie rozmiaru pliku XML zawierającego JPK CIT. Wobec tego ministerstwo powinno wypracować rozwiązanie technicznie z odpowiednią przepustowością, które będzie odbierało pliki JPK CIT. 

Wojciech Majkowski, radca prawny, doradca podatkowy, partner w Dziale Doradztwa Podatkowego w KPMG w Polsce

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.