Praca niepełnoletnich, np. w ferie czy wakacje, to coraz powszechniejsze zjawisko. Dzieci mogą osiągać w określonych sytuacjach dochody z działalności gospodarczej czy najmu nieruchomości. Przepisy podatkowe nie zawierają żadnego limitu zarobków, które może może uzyskać niepełnoletni podatnik. Musi jednak pamiętać o rozliczeniu ich z fiskusem. Trudnością może być określenie, czy dziecko składa własne zeznanie, czy dolicza się jego dochody do dochodów rodziców.
Dwie grupy dochodów
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o PIT dochody małoletnich dzieci:
- z pracy (np. z działalności gospodarczej),
- z renty (np. renty rodzinnej),
- ze stypendiów,
- z przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku
- rozlicza się w zeznaniu rocznym składanym na imię małoletniego dziecka.
Skarbówka wyjaśnia w interpretacjach, że ustawa podatkowa nie definiuje pojęcia „dochód z pracy”, dlatego należy rozumieć je szerzej niż „dochód ze stosunku pracy”. Przyjmuje się, że dziecko samo rozlicza dochody otrzymane na podstawie m.in. umowy o pracę, umów zlecenia i o dzieło, praktyk uczniowskich oraz dochody z niektórych stypendiów. W takim przypadku na formularzu należy podać dane dziecka, ale podpis pod zeznaniem składają rodzice.
Jest też grupa dochodów, niewymienionych w art. 7 ust. 1 ustawy o PIT, którą dolicza się w zeznaniu do dochodów rodziców. Są to m.in. dochody z kapitałów pieniężnych oraz z najmu nieruchomości, jeżeli rodzicom przysługuje prawo do pobierania pożytków z tego tytułu. Wówczas rodzice składają zeznanie na formularzu PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/M.
Małoletni przedsiębiorca sam składa PIT
W interpretacji z 22 maja 2024 r. (nr 0112-KDIL2-2.4011.167.2024.2.AA) skarbówka wyjaśniła, że małoletnia dziewczyna sama rozlicza dochody z działalności gospodarczej. Sprawa dotyczyła dziecka, które odziedziczyło cały majątek po ojcu. Ojciec był wspólnikiem spółki jawnej, ale spółka ta jawna została przekształcona w komandytową, z której dziewczyna pobiera zyski (jako wspólnik spółki).
Dyrektor KIS wyjaśnił, że dochód z działalności gospodarczej małoletniej nie powinien być doliczany do dochodów matki. Małoletnie dziecko nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, zeznanie podatkowe na imię dziecka obowiązany jest sporządzić, podpisać i złożyć w urzędzie skarbowym jego przedstawiciel prawny, np. matka.
Dziewczyna zapłaci podatek według skali (12 i 32 proc.), ponieważ nie złożyła oświadczenia o wyborze formy opodatkowania - podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Dziewczyna pobiera też rentę rodzinną, którą również rozlicza w zeznaniu składanym na jej nazwisko. Zarówno przychody zarówno z działalności gospodarczej, jak i z tytułu renty rodzinnej po zmarłym ojcu, należy wykazać w zeznaniu PIT-36.
Cena promocyjna: 186.74 zł
|Cena regularna: 249 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 186.74 zł
Nie zawsze młody skorzysta z ulgi dla młodych
Osobom poniżej 26. roku życia przysługuje co do zasady zwolnienie z podatku, ale nie dotyczy wszystkich zarobków. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT wolne od podatku są przychody ze stosunku pracy, umów zlecenia i z praktyki absolwenckiej - do limitu 85,5 tys. zł.
Skarbówka wyjaśniła w interpretacji nr 0115-KDIT1.4011.73. 2022.2.MST, że zwolnienie nie obejmuje przychodów z osobiście wykonywanej działalności artystycznej. Chodziło o sprawę 16-latki, która zamierza podpisać z zagraniczną spółką umowę na wykonywanie utworów muzycznych przez internet. Według skarbówki nie można zastosować zwolnienia, ponieważ przychody z działalności wykonywanej osobiście nie zostały wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT.
To oznacza, że dziewczyna rozliczy podatek według skali (stawki 12 i 32 proc.), a jej zarobki nie podlegają doliczeniu do dochodu jej rodziców. Należy złożyć zeznanie na jej imię i nazwisko, ale podpisane przez rodzica.
Czytaj również: Ulga dla młodych wciąż popularna, ale potrzebne zmiany
Najem nieruchomości rozlicza rodzic
Inaczej wygląda kwestia rozliczenia dochodów z najmu, co skarbówka wyjaśniła w interpretacji z 11 sierpnia 2023 r. (nr 0114-KDIP3-2.4011.539.2023.2.MG). Z pytaniem wystąpił ojciec, który podarował niepełnoletniej córce dwa mieszkania - umowa darowizny lokali została zawarta w formie aktu notarialnego.
Fiskus wyjaśnił, że skoro nie zaistniały wyjątki określone w art. 7 ustawy o PIT, przychody z najmu lokali powinny być doliczane do przychodów ojca, z uwzględnieniem źródła przychodów. Powinien je rozliczyć w zeznaniu PIT-28 (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych) składanym na jego imię i nazwisko.
Podobną odpowiedź otrzymali rodzice 15-letniego chłopca, którzy przekazali mu lokal w darowiźnie. Mieszkanie ma być wynajmowane do czasu usamodzielnienia chłopca. Zyski będą przeznaczane na potrzeby dziecka, a niewykorzystana kwota trafi na jego rachunek bankowy.
W interpretacji nr 0115-KDIT3.4011. 385.2018.2.DP skarbówka wyjaśniła, że dziecko wynajmujące własne mieszkanie dolicza zyski do przychodów rodziców. Nie składa zeznania na swoje nazwisko. Również Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił w wyroku z 2013 r. (II FSK 2480/11), że konstrukcja opodatkowania dochodów małoletnich zakłada traktowanie ich tak, jakby były dochodami rodziców. To oni odpowiadają za ich prawidłowe rozliczenie i ujawnienie w zeznaniu rocznym.