Krzysztof Koślicki: Rada Unii Europejskiej we wtorek zaktualizowała wykaz towarów i usług, na które dozwolone są obniżone stawki VAT, uwzględniając cyfrową transformację gospodarki. Kompromis kładzie nacisk na równe traktowanie wszystkich państw członkowskich UE. Jakich więc zmian możemy się spodziewać w przepisach polskiej ustawy o VAT?

Piotr Leonarski: Pewnym zmianom ulegnie sam system stosowania obniżonych stawek. Obok dwóch stawek obniżonych, które nie mogą być niższe niż 5 proc., państwa będą mogły stosować dwie stawki super obniżone – mniejszą niż 5 proc. i stawkę 0 proc. (zwolnienie z prawem do odliczenia). Pojawi się jednak pewne ograniczenie. Stawki obniżone będą mogły być stosowane do 24 kategorii towarów i usług wymienionych w załączniku do dyrektywy, a stawki super-obniżone tylko do siedmiu kategorii.

Zobacz również: Bliżej do zmian w dyrektywie i stawkach VAT >>

 

Co konkretnie wskazuje załącznik?

Zmiany w samym katalogu do pewnego stopnia oddają przemiany społeczne, które miały miejsce od wprowadzenia aktualnych przepisów. W przyjętej dyrektywie dużo miejsca poświęca się usługom świadczonym przez Internet – transmisjom na żywo zajęć i wydarzeń sportowych, występów artystycznych, koncertów, przedstawień i podobnych, które od tej pory będą mogły korzystać z tej samej preferencji, co rzeczywisty wstęp na te wydarzenia. Również nadawanie w Internecie programów radiowych i telewizyjnych będzie mogło być objęte obniżonymi stawkami. Postęp technologiczny, który nasilił się w pandemii, znajdzie więc swoje odzwierciedlenie w systemie VAT.

Nie zabrakło również zmian dotyczących zielonej transformacji. Wprost w katalogu wymienione zostają na przykład instalacje fotowoltaiczne, dostawy i instalacje niskoemisyjnych systemów grzewczych. Ponadto obniżonymi stawkami będą mogły być objęte rowery (również elektryczne) i żywe rośliny.

 

Nie da się też pominąć zmian o charakterze społecznym, które widać w przepisach.

Tak, w załączniku do dyrektywy znalazły się produkty higieniczne dla kobiet, których opodatkowanie było przedmiotem protestów, a wręcz było wykorzystywane w kampanii brexitowej. Na liście wprost wymienione zostaną też maski ochronne i produkty antykoncepcyjne.

Ciekawą zmianą może być wprowadzenie możliwości stosowania obniżonego VAT na usługi najmu mieszkaniowego, który dziś korzysta ze zwolnienia. Wprowadzenie obniżonej stawki mogłoby zakończyć występujące dziś spory o to, co jest najmem krótkoterminowym, a co mieszkaniowym.

 

A ubranka i obuwie dziecięce?

Niewątpliwym sukcesem polskiego rządu jest wywalczenie niższego VAT na ubranka i obuwie dziecięce, o co Polska zabiegała od dawna. Drobne zmiany dotyczyć też mogą prawników, których niektóre usługi wreszcie będą mogły korzystać z preferencji.

Można więc podsumować, że po dopiero zakończonej batalii o obniżone stawki przy wprowadzeniu matrycy VAT, czeka nas kolejna walka o to samo, przy czym grup zainteresowanych preferencjami będzie więcej niż dziś.