Szczególne rozwiązania podatkowe związane z usuwaniem skutków powodzi

Majowa i czerwcowa powdź wyrządziła tak ogromne szkody, że konieczne stało się wprowadzenie szczeglnych rozwiązań prawnych, mających zagwarantować poszkodowanym niezbędną pomoc oraz uproszczone procedury związane z usuwaniem skutkw tej klęski żywiołowej. Spośrd całego szeregu rozwiązań przyjętych w specjalnej ustawie z dnia 24 czerwca 2010 r. o szczeglnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutkw powodzi z maja i czerwca 2010 r. (Dz. U. 123, poz. 835) należy zwrcić uwagę na rozwiązania podatkowe dotyczące przede wszystkim incydentalnych zwolnień i ulg podatkowych.

I tak, ustawa, o której mowa objęła zwolnieniem od podatku dochodowego przychody:

- poszkodowanego otrzymane na usuwanie skutków powodzi z tytułu nieodpłatnych lub częściowo nieodpłatnych świadczeń (art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a),

- poszkodowanego otrzymane na usuwanie skutków powodzi z tytułu darowizn, do których nie ma zastosowania ustawa o podatku od spadków i darowizn, a więc otrzymanych np. przez osoby prawne (art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. b),

- poszkodowanego otrzymane ze środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (art. 30 ust. 1 pkt 2); wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z tych przychodów nie uważa się za koszty uzyskania przychodów,

- otrzymane przez pracodawcę z tytułu umorzenia nieoprocentowanej pożyczki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 30 ust. 1 pkt 3).

Zwolnieniem od podatku od spadków i darowizn objęte z kolei zostały darowizny przeznaczone przez obdarowanego na usunięcie skutków powodzi (art. 30 ust. 2). Warunkiem zwolnienia jest przeznaczenie darowizny na usunięcie skutków powodzi do dnia 31 grudnia 2012 r.

Zarówno zwolnienie od podatku dochodowego jak i zwolnienie od podatku od spadków i darowizn stosuje się od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 31 grudnia 2012 r.

Dodatkowo w przypadku, gdy przychody z tytułu nieodpłatnych lub częściowo nieodpłatnych świadczeń oraz darowizn wydatkowane zostaną na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych, jak też w przypadku oddania poszkodowanemu do nieodpłatnego używania środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nie stosuje się do nich odpowiednio przepisów art. 23 ust. 1 pkt 45, pkt 45a lit. a oraz pkt 45a lit. c ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 48, pkt 63 lit. a oraz pkt 63 lit. c ustawy o CIT. Innymi słowy od tych środków trwałych możliwe jest dokonywania odpisów amortyzacyjnych i zaliczanie tych odpisów w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Ustawa reguluje także przypadki zwolnienia od opłaty skarbowej. Do dnia 31 grudnia 2011 r. zwolnieniem objęte jest dokonanie czynności urzędowej oraz wydanie zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji) oraz złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa albo jego odpisu, wypisu lub kopii, w sprawach związanych z likwidacją powodzi.

Ponadto w ustawie przyjęte zostało szczególne określenie terminu zawiadomienia o przerwie w prowadzeniu działalności gospodarczej spowodowanej powodzią przez osoby, które wybrały opodatkowanie w formie karty podatkowej prowadzonej na podstawie ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930). Podatnicy, za okres przerwy trwającej co najmniej 10 dni, nie będą obowiązani do zapłaty podatku dochodowego, jeżeli o okresie przerwy spowodowanej powodzią, zawiadomią właściwy organ w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie (dotychczas obowiązani byli zawiadomić o przerwie najpóźniej w dniu jej rozpoczęcia i w dniu poprzedzającym dzień jej zakończenia). Szczególne określenie terminu zawiadomienia ma o tyle istotne znaczenie, że dokonanie zawiadomienia o przerwie po dniu, od którego przerwa według zawiadomienia miałaby trwać, skutkuje pozbawieniem podatnika możliwości obniżenia podatku za cały okres przerwy, a nie jedynie za okres opóźnienia w zawiadomieniu (zob. wyrok WSA w Gdańsku z 20 stycznia 2009 r., LEX nr 483159).

Ustawa wydłużyła też do 9 lipca 2011 roku termin na złożenie przez przedsiębiorców wniosku o udzielenie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych na podstawie art. 67a i art. 67b §1 pkt 3 lit. a) Ordynacji podatkowej. Zdaniem projektodawcy regulacji umożliwia to udzielanie ulg przedsiębiorcom poszkodowanym w wyniku powodzi bez wymogu zgłaszania do Komisji Europejskiej przez organy podatkowe każdorazowego zamiaru udzielania ulg dla indywidualnego przedsiębiorcy, a tym samym przyspiesza procedurę rozpatrywania wniosków przez organy podatkowe. W odniesieniu do wniosków złożonych po 9 lipca 2011 r. również będzie możliwe udzielanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, jednakże traktowanych jako pomoc indywidualną, tj. wymagająca zgłoszenia do Komisji Europejskiej.