Dodanie do kodeksu karnego nowego typu przestępstw fakturowych, za które grozi do 25 lat pozbawienia wolności, a także wyposażenie organów skarbowych w narzędzia służące do inwigilacji rachunków bankowych podatników bez informowania ich o tym fakcie, to tylko niektóre ze zmian ocenianych przez ekspertów jako zbyt represyjne i blokujące rozwój polskich firm.
Autorzy analizy wskazują, że od kilku lat wzrasta liczba skazanych w związku z popełnieniem przestępstw skarbowych.
- Skala represji ze strony organów skarbowych z roku na rok jest coraz większa - to bardzo utrudnia prowadzenie biznesu w Polsce. Z danych zebranych przez Kancelarię Ożóg Tomczykowski i Business Centre Club wynika, że np. w 2019 roku zaledwie 577 osób z 10 tysięcy przedsiębiorców, przeciwko którym toczyły się postępowania w sądach, zostało uniewinnionych. - zauważa Elżbieta Glapiak, dyrektor Departamentu Analiz i Inicjatyw Gospodarczych Business Centre Club.
Czytaj w LEX: Postępowanie mandatowe w sprawach o wykroczenia skarbowe >
Zobacz również: W 2023 roku kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe wzrosną dwa razy >>
Coraz wyższa surowość kar
Oprócz rosnącej skali problemu dotyczącego przestępczości skarbowej, rośnie też surowość orzekanych kar w sprawach o przestępstwa skarbowe. Szczególnie negatywnie autorzy opracowania oceniają praktykę stosowania tymczasowego aresztowania w sytuacji, w której jedyną przesłanką umożliwiającą organom wymiaru sprawiedliwości użycie tego narzędzia jest grożąca podejrzanemu/oskarżonemu surowa kara. To, co szczególnie niepokoi ekspertów Kancelarii Ożóg Tomczykowski i Business Centre Club to fakt, że jednym ze skutków stosowania przez aparat państwowy represyjnej polityki karnej jest zamykanie przedsiębiorstw.
Czytaj w LEX: Możliwości uniknięcia kary przez sprawcę przestępstwa (wykroczenia) skarbowego >
Rekordowa liczba zamkniętych firm
W 2022 roku zniknęła z rynku rekordowa liczba 212 000 firm., a z Krajowego Rejestru Sądowego wykreślonych zostało aż 22 900 spółek.
Tylko w okresie od stycznia do końca października 2022 roku do rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wpłynęło 157,7 tys. wniosków o zamknięcie firm - o 17,1 proc. więcej niż w roku 2021. Do CEiDG wpłynęło również o 31,1 proc. więcej wniosków o zawieszenie działalności.
Czytaj w LEX: Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej >
Jak zauważa dr Jacek Matarewicz, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski, patrząc na liczbę sukcesywnie wprowadzanych od 2015 r. regulacji prawnych, które miały uszczelniać system podatkowy, a faktycznie prowadziły do wzrostu represyjności za pewne kategorie czynów, wyniki analizy były przewidywalne. Zebrane statystyki m.in. z sądów karnych, a także wypowiedzi przedstawicieli biznesu skrzywdzonych przez aparat państwa potwierdzają, że orzeczenia za sprawy podatkowe są coraz surowsze. Zbyt pochopnie stosowane są areszty.
Czytaj w LEX: Blokada rachunku bankowego na żądanie Szefa KAS >
- Po wprowadzeniu szczególnego typu przestępstw fakturowych, z roku na roku wzrasta także w poszczególnych sądach liczba skazanych na podstawie tych przepisów. Osłabienie pewności prawa, a przy tym także jego przewidywalności, wpłynie negatywnie na liczbę zagranicznych inwestycji w kraju. Analiza pokazuje, że wymagane są pilne zmiany ułatwiające prowadzenie działalności gospodarczej, a nie, jak dotychczas, wprowadzające kolejne surowe kary za błędy z tą działalnością związane – podkreśla dr Jacek Matarewicz.
Czytaj w LEX: Działalność gospodarcza - opłacanie składek przy zbiegu tytułów ubezpieczeń >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
