Do Sejmu trafił projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia nieprawidłowości w obrocie niektórymi towarami oraz usprawnienia funkcjonowania Krajowej Administracji Skarbowej. Poza kolejnymi zmianami uszczelniającymi rynek paliw i gazu LPG, projekt zakłada dość obszerne modyfikacje przepisów akcyzowych w ogóle nie związanych z tym rynkiem. Bynajmniej nie chodzi tylko o dostosowanie do tworzonego systemu teleinformatycznego pod nazwą Centralna Ewidencja Wyrobów Akcyzowych (CEWA), lecz także obniżenie stawki podatku akcyzowego na cydr i perry o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 5 proc. objętości do wysokości 0 zł.

Zobacz również: Będą preferencje akcyzowe dla małych producentów alkoholi

Wsparcie dla rodzimych producentów

Obecnie, zgodnie z art. 96 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, ta grupa wyrobów objęta jest stawką 97 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu. Chodzi o zwiększenie konkurencyjności na rynku alkoholi o niskiej zawartości alkoholu oraz stworzenie oferty do spożywania fermentowanych napojów winiarskich o niższej zawartości alkoholu, które zostały wytworzone na bazie jabłek i gruszek. Stawka akcyzy na cydr już dzisiaj jest niższa niż w przypadku pozostałych napojów fermentowanych. Preferencyjna stawka na cydr została wprowadzona, aby wspierać rodzimych producentów.  Preferencja miała spowodować, że polski cydr będzie stanowił alternatywę dla sprowadzanych z zagranicy alkoholi.

Te same przesłanki przyświecają kolejnej obniżce akcyzy na cydr. Jak wskazano w uzasadnieniu do najnowszego projektu ustawy, „Zgodnie z informacjami Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego, zbiory jabłek w 2022 r. w Unii Europejskiej wyniosły 11,9 mln ton, z czego 4,2 mln ton wyprodukowano w Polsce, plasując nasz kraj na pierwszym miejscu w Unii Europejskiej. Powierzchnia uprawy jabłek w 2022 r. wynosiła 151,9 tys. ha”. Zmiana ma wpłynąć na ukierunkowanie rozwoju przetwórstwa jabłek, aby spopularyzować produkcję właśnie tego alkoholu, wykorzystując zasoby, jakie mamy. Projekt zakłada, że obniżenie akcyzy na cydr i perry do 0 zł miałoby wejść w życie od 1 października 2023 r., a więc jeszcze przed wyborami.

Zobacz w LEX: IPPP3/4513-81/16-19/S/RMA, Akcyza od ubytków piwa - Pismo wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej >

Różne definicje w różnych aktach prawnych

O ile więc pozytywnie należy ocenić zmiany wykorzystujące nasze krajowe zasoby w postaci owoców jabłek, o tyle nie jest zrozumiałe, dlaczego ustawodawca różnicuje status tego samego wyrobu, jakim jest cydr, na gruncie różnych ustaw.  Zasada przyzwoitej legislacji wymaga spójności terminologicznej. Poszczególne definicje używane w różnych aktach prawnych powinny być rozumiane analogicznie. Należy unikać sytuacji, w których to samo pojęcie ma różne znaczenie na gruncie poszczególnych aktów prawnych. Skoro bowiem w ustawie z 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich:

  1. nastawem na cydr jest mieszanina sporządzona przy użyciu jabłek, moszczu jabłkowego, soku jabłkowego lub zagęszczonego soku jabłkowego, z możliwością dodania wody, gruszek, moszczu gruszkowego, soku gruszkowego lub zagęszczonego soku gruszkowego, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, glukozy, syropu glukozowego, fruktozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;
  2. cydrem jakościowym jest cydr o rzeczywistej zawartości alkoholu przekraczającej 1,2 proc., lecz nieprzekraczającej 8,5 proc. objętościowych, otrzymanym w wyniku fermentacji alkoholowej nastawu na cydr jakościowy, z możliwością słodzenia moszczem jabłkowym, sokiem jabłkowym, zagęszczonym sokiem jabłkowym lub miodem;
  3. cydrem lodowym jest napój o rzeczywistej zawartości alkoholu od 7 proc., lecz nieprzekraczającej 15 proc. objętościowych, otrzymanym w wyniku fermentacji alkoholowej nastawu na cydr lodowy, bez dodatku wody, leżakowanym nie krócej niż przez 6 miesięcy,

- to niezrozumiałe jest preferencyjne opodatkowanie jedynie cydru o objętości alkoholu nieprzekraczającej 5 proc. objętości, skoro napój fermentowany o nieco wyższym oprocentowaniu (np. w przypadku cydru jakościowego do 8,5 proc. obj.) także może być cydrem.

W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zwraca się uwagę, że z art. 84 i art. 217 Konstytucji RP wynika podwyższony standard określoności prawa właściwy prawu daninowemu. Wymienione w art. 217 Konstytucji RP elementy konstrukcji prawnej podatku, a w szczególności przedmiot opodatkowania i stawka podatku, muszą wynikać z ustawy i być uregulowane na tyle precyzyjnie, aby podatnik wiedział czy ustawa łączy z dotyczącym go stanem faktycznym lub prawnym obowiązek podatkowy czy też nie (por. wyrok TK z 4 lipca 2023 r., SK 14/21). Z perspektywy przyzwoitej legislacji wynikającej z zasady demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji RP) preferencyjna stawka podatkowa powinna dotyczyć wszystkich napojów klasyfikowanych jako cydr, żeby nie różnicować i nie rozdrabniać jednego produktu, opodatkowując go różnymi stawkami podatku. Napój, który z uwagi na swoje cechy nie będzie klasyfikowany jako cydr (np. wino lub alkohol etylowy), nie będzie przecież objęty obniżoną stawką akcyzy.

Czytaj w LEX: Woźna-Burdziak Weronika, Reklama piwa jako przejaw nierównego traktowania przedsiębiorców >

dr Jacek Matarewicz, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.