Nowelizacja ustawy o KAS, której przepisy w przeważającej części weszły w życie 1 stycznia 2019 r., znacząco wpłynie na dotychczasowe zasady składania korekt deklaracji w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości w wyniku kontroli celno-skarbowej. W rezultacie istotnie ograniczone zostało prawo podatników do kwestionowania ustaleń skarbówki i dochodzenia swoich praw przed sądem.
Kontrola celno-skarbowa przed zmianami
Kontrola celno-skarbowa funkcjonuje w systemie prawnym od 1 marca 2017 r., tj. od dnia wejścia w życie przepisów o KAS, kiedy to zniesiona została ustawa o kontroli skarbowej. Co do zasady kontrola celno-skarbowa dotyczy przestrzegania przepisów prawa podatkowego, celnego oraz dewizowego i jest wszczynana z urzędu na podstawie upoważnienia udzielonego kontrolującemu. Po zakończeniu czynności kontrolnych sporządzany jest wynik kontroli, którego doręczenie kończy kontrolę celno-skarbową. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przestrzeganiu przepisów podatkowych przez przedsiębiorcę, kontrolowanemu w terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli przysługuje prawo do skorygowania w zakresie objętym kontrolą uprzednio złożonej deklaracji podatkowej. Jeżeli przedsiębiorca nie złoży stosownej korekty uwzględniającej ustalenia organu lub organ tak złożonej korekty nie uwzględni, wówczas zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, w którym zostanie wydana tzw. decyzja wymiarowa.
Ponowna korekta deklaracji
Co istotne, w myśl przepisów obowiązujących do końca 2018 r. złożona przez przedsiębiorcę korekta mogła zostać ponownie skorygowana do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego. W praktyce utrwalił się taki sposób postępowania wśród kontrolowanych, który znacząco ograniczał ryzyko związane ze sporem merytorycznym z organem, dotyczącym ustaleń powziętych w wyniku kontroli celno-skarbowej. Oznacza to mniej więcej tyle, że mimo iż przedsiębiorca nie zgadzał się z merytorycznym rozstrzygnięciem organu, to nie chcąc ryzykować odsetek i konsekwencji karnoskarbowych, godził się na skorygowanie deklaracji podatkowych oraz na zapłatę zaległego podatku zgodnie z wynikiem kontroli. Dopiero po otrzymaniu zawiadomienia o uwzględnieniu korekty do czasu przedawnienia zobowiązania składał kolejną korektę deklaracji wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, w którym kwestionował argumenty przedstawione przez kontrolujących w wyniku kontroli. Swoich praw mógł wówczas dochodzić przed organami podatkowymi w postępowaniu o stwierdzenie nadpłaty. Nie ryzykował tym samym zapłatą należnych odsetek czy perspektywą nałożenia sankcji, a postępowanie o stwierdzenie nadpłaty podlegało kontroli sądowej.
Zobacz również: Polski fiskus ma surowy system karania >>
Postępowanie podatkowe będzie trwało tyle, ile będzie chciał fiskus >>
Prof. Mariański: Nowa ordynacja nie poprawi sytuacji podatników >>
Cofnięcie ustaleń kontroli będzie bezskuteczne
Od 2019 r. nie ma już takiej możliwości. Ustawodawca wprowadził bowiem do ustawy o KAS zapis, zgodnie z którym ponowne złożenie deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej nie wywołuje skutków prawnych w zakresie, w jakim dokonana korekta przewiduje cofnięcie ustaleń kontroli, co oznacza, że podatnicy, którzy zdecydują się skorygować swoje rozliczenia w zakresie objętym kontrolą po otrzymaniu wyniku kontroli, nie będą już mogli dokonać ponownej korekty, gdyż nie wywoła ona skutków prawnych.
Cena promocyjna: 149 zł
|Cena regularna: 149 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Wprowadzone ograniczenie nie ma jednakże charakteru bezwzględnego. Ustawodawca uznał bowiem, że nie ma ono zastosowania do ponownego skorygowania deklaracji, jeżeli po zakończeniu kontroli zawiadomieniem o uwzględnieniu korekty:
- ponowna korekta wynika z orzeczenia wydanego po zakończeniu kontroli, które ma wpływ na ustalenia kontrolujących,
- ustalenia zawarte w wyniku kontroli były oparte na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją RP, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Redukcja sporów
Zdaniem ustawodawcy podatkowego wprowadzone zmiany były konieczne, ponieważ podatnicy nader często wykorzystywali prawo do ponownej korekty deklaracji w celu cofnięcia ustaleń kontroli celno-skarbowej. Niemniej podatnicy nie powinni rezygnować z prawa do obrony swoich praw przed sądem i rozważyć merytoryczny spór z fiskusem. Takie działanie winno być jednak skonsultowane z doradcą podatkowym, który przeanalizuje ryzyko związane z zakwestionowaniem wyniku kontroli, zarówno na etapie postępowania podatkowego, jak i przed sądem administracyjnym. Fachowa pomoc specjalisty w sporze z organem może bowiem doprowadzić do pozytywnego rozstrzygnięcia i przynieść wymierną korzyść dla podatnika.
Zobacz również: Przebieg kontroli podatkowej >>
Reprezentant przedsiębiorcy w kontroli podatkowej >>
Czas trwania i miejsce kontroli podatkowej >>
Robert Nogacki, kancelaria prawna Skarbiec
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
