Czy podczas przekraczania granicy posiadanie dwóch dokumentów paszportowych wydanych w różnych krajach wyklucza możliwość skorzystania z procedury TAX FREE podczas przewozu zakupionego towaru? W przedmiocie tym wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku.

W pierwszej kolejności, odwołując się do stanu faktycznego, należy podnieść, iż kluczową, a jednocześnie problematyczną kwestią w całej sprawie stało się przekroczenie granicy polsko – białoruskiej oraz odprawa celna podróżnej, która posługiwała się dwoma paszportami – jednym wydanym w kraju Unii Europejskiej oraz drugim – wydanym w kraju spoza Unii Europejskiej. Z powodu okazania podczas odprawy przez przekraczającą granicę dwóch różnych dokumentów przy jednoczesnym braku jakichkolwiek innych dokumentów potwierdzających stałe miejsce zamieszkania, funkcjonariusze celni odmówili potwierdzenia wywozu zakupionego towaru poza terytorium Unii Europejskiej i zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towaru na terytorium kraju.

Czytaj w LEX: Procedury szczególne w podatku od towarów i usług - zwrot podatku podróżnym >>>

Czytaj w LEX: SLIM VAT 3 - przegląd projektowanych zmian >>>

Specjalna procedura TAX FREE

Podróżna, której odmówiono potwierdzenia wywozu zakupionego towaru po sprawdzeniu zgodności danych zawartych w dokumentach TAX FREE z informacjami przedstawionymi w dokumentach tożsamości, złożyła skargę, wnosząc o stwierdzenie bezskuteczności zaskarżonej czynności. Strona skarżąca nie zgodziła się z postępowaniem organu, w szczególności z odmową potwierdzenia wywozu zakupionego towaru i zwrotu podatku zapłaconego przy jego nabyciu, który w stanie nienaruszonym wywieziono poza terytorium Polski w bagażu osobistym. Podniosła, iż wszystkie przesłanki, których spełnienie jest niezbędne do zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towaru przeznaczonego na własny użytek, zostały spełnione. Jednocześnie strona skarżąca zarzuciła organowi bezczynność w zakresie niezbędnym do wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego i zebrania całego materiału dowodowego, która przejawiła się przede wszystkim niepodjęciem z urzędu wszelkich możliwych do przeprowadzenia czynności i brakiem weryfikacji miejsca stałego pobytu podróżującej, mimo, iż organ był w posiadaniu dokumentacji wymaganej do zwrotu VAT oraz paszportu Republiki Białoruskiej. Co więcej, w sytuacji powzięcia wątpliwości co miejsca stałego zamieszkania skarżącej i zaniechania podjęcia dodatkowych czynności, skarżąca wskazała Republikę Białoruską jako miejsce zamieszkania, równocześnie powołując się na brak jakichkolwiek nieruchomości na terytorium Polski. Organ podatkowy, odnosząc się do złożonej skargi, wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Zobacz również: Imię, nazwisko i PESEL sprzedawcy będą na dokumencie sprzedaży >>

Organy muszą zweryfikować stan faktyczny i przypadek podróżnego

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, uwzględniając złożoną skargę, stwierdził bezskuteczność zaskarżonej czynności w przedmiocie odmowy potwierdzenia wywozu zakupionego towaru (wyrok z dnia 12 października 2022r. sygn. I SA/Bk 289/22). W ramach sądowoadministracyjnej kontroli administracji publicznej WSA wszechstronnie zbadał stan faktyczny i prawny sprawy, poddając ocenie wątpliwe aspekty, w szczególności te, co do których ustalenia organu były odmienne od twierdzeń strony skarżącej.  W niniejszej sprawie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w pełni podzielił argumentację strony skarżącej co do zaniechania przez organ podatkowy podjęcia dodatkowych wyjaśniających i weryfikujących czynności w celu zebrania całego, niezbędnego do rozwiązania sprzeczności materiału dowodowego, niedokładnego ustalenia stanu faktycznego i zarzutu dowolnej oceny dowodów przy jednoczesnym naruszeniu przepisów postępowania według norm kodeksu postępowania administracyjnego. W szczególności WSA odniósł się do kwestii wątpliwości związanych z faktycznym miejscem stałego pobytu strony skarżącej, powołując się na treść art. 126 ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym osoby fizyczne niemające stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej mają prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium kraju, które w stanie nienaruszonym zostały wywiezione poza terytorium Unii Europejskiej, a stałe miejsce zamieszkania ustala się na podstawie  paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Sprawdź w LEX: TAX FREE: części do samochodów ciężarowych nie mogą stanowić bagażu osobistego podróżnego - omówienie wyroku >>>

Sprawdź w LEX: Limit w TAX FREE niezgodny z unijną dyrektywą >>>

 

 

Drugi paszport nie blokuje zwrotu VAT

WSA zważył, iż okazanie drugiego paszportu Unii Europejskiej nie uprawniało organu do samoistnej odmowy potwierdzenia wywozu towaru, a samo posiadanie więcej niż jednego paszportu, niezależnie od kraju jego wydania, nie wpływa na procedurę TAX FREE. W przedmiotowej sprawie, zdaniem sądu, bez znaczenia pozostaje posiadanie przez osobę podróżną dwóch dokumentów paszportowych, w tym jednego wydanego w kraju należącym do Unii Europejskiej, w związku z czym odmowa potwierdzenia wywozu zakupionego towaru poza terytorium Unii Europejskiej i zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towaru z powyższego powodu była, zdaniem Sądu, nieuzasadniona. Najistotniejszym w sprawie było ustalenie stałego miejsca zamieszkania podróżnej, do czego organ był uprawniony, a co zostało przez niego zbagatelizowane, pomimo dysponowania dokumentacją TAX FREE, paszportami oraz oświadczeniem złożonym osobiście przez stronę skarżąca co do miejsca faktycznego jej zamieszkania. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku przedstawił również swoje uwagi co do funkcjonowania systemów komputerowych związanych z odprawą celną podczas przekraczania granicy, wedle których wjazd na granicę i kontrola graniczna jest czym innym niż procedura wnioskowa przy zwrocie VAT podróżnym, sam fakt połączenia systemów nie prowadzi do niemożności legitymowania się innym paszportem podczas przekraczania granicy, a innym podczas procedury TAX FREE, bowiem nie są to tożsame procedury administracyjne.