Czy dotacje z Europejskiego Funduszu Społecznego otrzymane w 2007 r. podlegają przepisom o finansach publicznych?
Zgodnie z pismem Ministra Finansów z dnia 30 sierpnia 2006 r. dotacje takie nie podlegają opodatkowaniu. Inaczej twierdzi jednak Departament EFS Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 8 listopada 2007 r., DWF-VI-74061-40-PK/07.
W grudniu 2007 r. mamy otrzymać dotację jeszcze z umów na dotacje na lata 2004-2006 ale koszty będą poniesione dopiero w I półroczu 2008 r. Czy dotacje te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym?
Skoro dotacje będą przez podatnika otrzymywane na podstawie umów zawiązanych w latach 2004-2006, podatnik musi uwzględnić ich kwoty w rachunku podatkowym. Dotacje takie nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Stosownie do treści przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., za przychody uważa się m.in. otrzymane pieniądze. Zatem środki otrzymane z pomocy unijnej winny być sklasyfikowane jako przychód podatkowy.
Oczywiście sam fakt, iż podatnik uzyskał przychód nie przesądza jeszcze o tym, że musi on być uwzględniony przy obliczaniu dochodu będącego podstawą opodatkowania w podatku dochodowym. Aby rozstrzygnąć czy w konkretnym przypadku podatnik musi uwzględniać uzyskany przychód w rachunku podatkowym i na jego podstawie zdefiniować dochód do opodatkowania, należy sprawdzić, czy nie może być zastosowane któreś ze zwolnień zapisanych w art. 17 ust. 1 u.p.d.o.p.
Z uwagi na to, że pytanie czytelnika dotyczy dotacji otrzymanej w ramach EFS, należy nad tym, czy w analizowanym przypadku nie można zastosować zwolnienia ustanowionego w art. 17 ust. 1 pkt 23 lub pkt 47 u.p.d.o.p.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.p. jako wolne od podatku dochodowego wskazane zostały dochody uzyskane przez podatników od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym także ze środków z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego ministra lub agencje rządowe; w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc.
Z kolei na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 u.p.d.o.p. zwolnione od podatku są dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
Biorąc pod uwagę treść powyższych regulacji można by było stwierdzić, że przychód uzyskany przez podatnika w związku z otrzymaniem środków z funduszy strukturalnych w ramach dotacji z EFS korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych.
Istotnie, w poprzednich latach, do końca sierpnia 2006 r. powszechna była wykładania, w myśl której do tego rodzaju dotacji miało zastosowanie zwolnienie zapisane w art. 17 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.p. Niestety, w oficjalnej interpretacji prawa podatkowego (pismo Podsekretarza Stanu Ministerstwa Finansów z dnia 30 sierpnia 2006 r., DD6-8213-8/06/DZ/412, VGK Platinum) wskazane zostało, że przychody uzyskiwane przez podatników w związku z otrzymywaniem pomocy finansowej za pomocą jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych (SPO) i ZPORR nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego zapisanego w art. 17 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.p. Jednocześnie z uwagi na charakter i okoliczności wypłaty środków (prefinansowanie środkami z budżetu) wypłaty takie nie mogą być uznane za dotacje budżetowe i jako takie nie korzystają ze zwolnienia ustanowionego w art. 17 ust. 1 pkt 47 u.p.d.o.p.
Obecnie wykładnia taka po części utraciła swoją aktualność. Wskazać bowiem należy, że z dniem 29 grudnia 2006 r. do art. 106 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r., (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.) - dalej u.f.p. dodany został pkt 3a, w którym stwierdzone zostało iż dotacjami (dotacjami rozwojowymi) są, podlegające szczególnym zasadom rozliczania, wydatki budżetu państwa przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków środki pochodzących z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rybołówstwa lub projektów realizowanych w ramach tych programów.
Zatem definicja dotacji zapisana w u.f.p. uległa poszerzeniu i obecnie za dotacje uznaje się również środki desygnowane z budżetu w związku z realizacją unijnej pomocy strukturalnej.
Podkreślić jednak trzeba, że nowa definicja dotacji nie ma zastosowania w odniesieniu do programów i projektów realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju (NPR), o którym mowa jest w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1206, z późn. zm.). Jeżeli zatem w 2007 r. podatnik uzyska przychód w związku z kontynuowanymi programami lub projektami objętymi NPR (a jak wynika z treści pytania tak właśnie jest w analizowanym przypadku), aktualne są urzędowe wyjaśnienia stosowania przepisów podatkowych. W takim przypadku przychody nie korzystają ze zwolnienia a związane z nimi wydatki nie są wyłączone z kosztów podatkowych.