Pytanie

Czy od upominku wręczonego pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę muszę potrącić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Czy są wyjątki?

Czy od upominku wręczonego osobie zatrudnionej w ramach umowy zlecenia powinnam potrącić podatek dochodowy?

Odpowiedź

Wartość upominków wręczanych pracownikom, czy też zleceniobiorcom stanowi dla nich przychód podatkowy. Przychody te w bardzo niewielkim zakresie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Praktycznie w bardzo niewielkim zakresie obejmuje ono tylko pracowników. W większości przypadków zatem trzeba będzie pobrać podatek od upominku przekazywanego pracownikowi, czy też zleceniobiorcy.

Uzasadnienie

Zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., przychodami jest m.in. wartość otrzymanych świadczeń rzeczowych. Wynika to z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f, który określa ogólne pojęcie przychodu. Także przepis art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f - który określa, co jest przychodem ze stosunku pracy - wskazuje, że do przychodów tych zalicza się (obok wypłat pieniężnych) także wartość pieniężną świadczeń w naturze oraz wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Upominek, jest zapewne świadczeniem rzeczowym. W związku z tym jego wartość stanowi co do zasady przychód. Jako że nie ma żadnych kosztów (po stronie pracownika, czy też zleceniobiorcy) związanych z uzyskaniem tego upominku przychód będzie jednocześnie dochodem (wysokość przychodu będzie równa wysokości dochodu).

Nie oznacza to wszakże automatycznego opodatkowania tego przychodu. Zastosowanie może bowiem znaleźć zwolnienie podatkowe. Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f., od podatku wolna jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Wartość upominku dla pracownika może być zatem wolna od podatku, jeśli jest nie wyższa (razem z upominkami już otrzymanymi przez danego pracownika w danym roku podatkowym) niż 380 zł i jest finansowana albo ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych.

W innych przypadkach wartość upominku jest przychodem (dochodem) niezwolnionym od podatku, co oznacza, że należy potrącić podatek.

Zwolnienie powyższe nie znajduje zastosowania wobec zleceniobiorcy. Upominki dla niego nie mogą być zatem zwolnione od podatku dochodowego na powyższej podstawie.

Należy zwrócić uwagę jeszcze na art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f. Zgodnie z nim, od podatku wolna jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą - jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym. W przypadku opisanym w pytaniu zwolnienie nie znajdzie zastosowania - osobami obdarowanymi upominkami są bowiem odpowiednio pracownik oraz zleceniobiorca (czyli osoba pozostająca ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym).@page_break@

Uwagi

Wartość upominku (prezentu) nieprzekraczająca 10 zł, ma znaczenie na gruncie podatku od towarów i usług. Przekazanie bowiem na osobiste potrzeby pracowników towaru handlowego jako prezentu co do zasady podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jest to towar handlowy, a więc przy jego zakupie odliczono podatek naliczony (było takie prawo). W związku z tym przekazanie takiego towaru jako prezentu pracownikowi jest czynnością zrównaną z dostawą, która na mocy art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u., podlega opodatkowaniu.

Nieodpłatne przekazanie pewnych towarów nie podlega jednak opodatkowaniu. Takim wyjątkiem są m.in. prezenty małej wartości. W ramach tzw. prezentów nieewidencjonowanych można przekazywać bez podatku towary o jednostkowej wartości (cenie zakupu netto albo jednostkowym koszcie wytworzenia netto) nie większej niż 10 zł. Jeśli wartość towaru (prezentu) nie przekracza 10 zł, to wówczas nie trzeba obejmować go opodatkowaniem.

Powyższe jednak nie ma żadnego wpływu na sposób opodatkowania (potraktowania tego prezentu) na gruncie podatku dochodowego. Jego wartość jest niewątpliwie przychodem ze stosunku pracy. Jeśli bowiem prezent jest wręczany przez pracodawcę pracownikowi, to potraktować go należy jako przychód ze stosunku pracy, niezależnie od jego okolicznościowego charakteru. Nie jest to przychód z innych źródeł. Powinien być zasadniczo potraktowany jako część przychodu pracownika ze stosunku pracy.

Ewentualne możliwości zwolnienia takiego przychodu od podatku dochodowego u pracownika omówiono już wyżej. Jedyna w zasadzie taka możliwość, to przypadek, gdy prezent jest finansowany w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, zaś suma wartości prezentów w ciągu roku dla jednego pracownika nie przekracza 380 zł.

Natomiast sam fakt, że przekazanie prezentu nie było opodatkowane podatkiem VAT (z uwagi na to, że na gruncie tego podatku był to tzw. "prezent małej wartości") nie ma wpływu na sposób potraktowania tego przychodu (wartości prezentu) w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli nagrody są otrzymywane w wyniku losowania to nie mamy tutaj do czynienia z nagrodą w konkursie. Konkurs zakłada bowiem element współzawodnictwa, gdzie nagrody są związane z osiągnięciem określonych wyników. Tutaj zaś mamy do czynienia z przyznaniem upominku w drodze losowania. Zob. także wyrok NSA z 9 kwietnia 2014 r., sygn. II FSK 911/12: "definicja pojęcia "konkurs" zawiera kilka elementów. W pierwszej kolejności powinno nastąpić ogłoszenie konkursu wraz ze stosownym regulaminem, po czym uczestnicy konkursu powinni podjąć stosowne działania, które z samej natury konkursu, winny zawierać w sobie element rywalizacji. Zakończeniem konkursu, który jest wynikiem współzawodnictwa uczestników konkursu, jest ogłoszenie wyników i nierzadko rozdanie nagród. Nie ulega też wątpliwości w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, że wynik konkursu ma ścisły związek z efektem bezpośredniego współzawodnictwa uczestników konkursu i ich rywalizacji". Nie może więc mieć tutaj zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f.

Nie jest to również sprzedaż premiowa. Także zatem i na tej podstawie nie można zastosować zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f.

Nie jest to także czynność związana z Wasza promocją (a poza tym upominki są przekazywane pracownikom). Nie można więc zastosować zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f.

Nie mamy tutaj do czynienia także nagrodami w grach losowych. Jak wynika ze stosownych definicji zawartych w przepisach ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych – dalej u.g.h., pod pojęciem loterii fantowych rozumie się gry, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze, a podmiot urządzający loterię oferuje wyłącznie wygrane rzeczowe. Natomiast loterie promocyjne to gry, w których uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe. Tutaj nie mamy do czynienia z nabyciem czegokolwiek przez pracownika, aby uczestniczyć w programie, o którym mowa. W związku z tym nie mamy tutaj do czynienia z wygranymi w grach losowych. Nie da się więc objąć tego świadczenia zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 6 lub 6a u.p.d.o.f.

Generalnie więc wartość nagrody będzie przychodem do opodatkowania. W związku z tym, że nagrody są otrzymywane przez pracownika, to należy potraktować ją jako przychód ze stosunku pracy. Pracodawca przekazujący nagrodę powinien zatem doliczyć jej wartość do przychodów pracownika ze stosunku pracy (i w konsekwencji objąć opodatkowaniem i składkami ZUS).

W sytuacji, w której nagroda byłaby otrzymywana (wylosowana) przez uczestnika niebędącego pracownikiem świadczeniodawcy, to wówczas dla takiego uczestnika będzie to przychód z innych źródeł. Nie jest to przychód ze stosunku pracy, ponieważ podatnikiem otrzymującym świadczenie jest osoba niebędąca płatnikiem.

Nie wiem, czy można konkurs powiązać w jakiś sposób z Waszą promocją. Chyba nie do końca. O ile pamiętam, to konkurs ma promować określony postawy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, natomiast nie jest on promocją, czy też reklamą samego organizatora konkursu.

Przyjmując takie założenie – nie byłoby możliwości zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f., nawet w przypadku wręczenia prezentu osobie niebędącej pracownikiem. W konsekwencji dla takiej osoby na zakończenie roku trzeba byłoby wystawić informację PIT-8C i przesłać ją laureatowi oraz właściwemu dla podatnika urzędowi skarbowemu.

 

Dowiedz się więcej z książki
PIT. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł