Podatniczka nabyła mieszkanie po rodzicach w 2009r., a następnie je sprzedała w 2011r. Natomiast dopiero w 2013r. zawarła umowę deweloperską i wydatkowała pieniądze ze sprzedaży poprzedniego lokalu. W tym samym roku podatniczka otrzymała klucze do nowego mieszkania, ale dopiero w 2014r. został podpisany akt notarialny o przeniesieniu odrębnego prawa własności.
Zwolnienie podatkowe tylko dla nabytego lokalu
Naczelnik drugiego urzędu skarbowego wszczął postępowanie podatkowe w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, w wyniku którego ustalił zobowiązanie podatkowe bez uwzględnienia ulgi na cele mieszkalne. Organ podkreślił w swojej decyzji, że warunkiem zastosowania zwolnienia jest wydatkowanie pieniędzy w terminie dwóch lat od zbycia pierwszego lokalu na własne cele mieszkaniowe, a podatniczka nie zrobiła tego, ponieważ inwestycja była realizowana przez dewelopera, a samo przeniesienie prawa własności miała miejsce w 2014r.. Zdaniem organu, nie można uznać umowy deweloperskiej jako przenoszącej własność nieruchomości i tym samym należy uznać, że podatniczka nabyła mieszkanie po upływie terminu dwóch lat od zbycia poprzedniego lokalu. W konsekwencji naczelnik również odmówił prawa do zwolnienia kosztów poniesionych na wykończenie mieszkania, ponieważ w jego opinii prac wykończeniowych podatniczka nie zrobiła w swoim mieszkaniu.
Stanowisko fiskusa poparł Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Bd 592/17). Zdaniem WSA warunkiem dla skorzystania ze zwolnienia jest zawarcie ostatecznej umowy nabycia lokalu, a taką podatniczka podpisała w 2014r., po upływie dwóch lat od zbycia poprzedniej nieruchomości. Sąd w pełni zgodził się z organem podatkowym, że samo wydatkowanie na własne cele mieszkalne nie jest wystarczające, aby przyznać prawo do skorzystania ze zwolnienia.
Zwolnienie podatkowe dla budowanego lokalu
Podatniczka nie zgodziła się z fiskusem. W jej przekonaniu poniosła wydatki na własne cele mieszkaniowe w 2013r., czyli w okresie podlegającym zwolnieniu na cele mieszkalne, ponieważ przepisy nie zastrzegają, że wydatki na budowę muszą być ponoszone na lokal, który stanowi własność podatnika już w momencie ich ponoszenia.
Ostatecznie sprawę zakończył Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 3510/17) na korzyść podatniczki. Zdaniem NSA podatniczka poniosła wydatki na budowę lokalu. Sąd zwrócił uwagę na cel ustawodawcy, jaki przyświecał ustanowieniu zwolnienia na własne cele mieszkaniowe – zachęcenie podatników do nabywania lub budowania własnych nieruchomości. Ponadto NSA odniósł się do definicji przedsięwzięcia deweloperskiego, iż w momencie zawarcia umowy deweloperskiej jest już wskazany konkretny lokal, w konkretnej lokalizacji i jak będzie wyglądać, a przede wszystkim jest zobowiązanie do przeniesienia własności tego lokalu. Natomiast sam proces budowlany deweloperski a proces budowlany własny różni się tylko tym, że deweloper buduje mieszkania na własnym gruncie dla kogoś. Nie można różnicować statusu podatników korzystających z usług deweloperów, a podatników budujących samodzielnie lokale. NSA zaznaczył, że pomimo braku tytułu własności to podatniczka poniosła wydatki na własne cele mieszkaniowe, ponieważ inwestowała w lokal, który na pewno będzie jej.
