Dwóch podatników prowadziło działalność gospodarczą w formie indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej. Jako przedsiębiorcy zawarli kontrakty ze szpitalami. Jeśli czasowo lub trwale utracą możliwość świadczenia usług, to stracą całkowite przychody z tego tytułu. Ponadto w umowach z szpitalami zostały zawarte regulacje o nałożeniu na lekarzy kar umownych w związku z niewykonywaniem świadczeń zdrowotnych zgodnie z harmonogramem.

Zabezpieczenie działalności gospodarczej na własną rękę
Podatnicy postanowili się zabezpieczyć poprzez poniesienie wydatku na składkę ubezpieczeniową. Takie ubezpieczenie ma gwarantować, obok jednorazowego świadczenia z tytułu śmierci lub trwałego uszczerbku na zdrowiu, wypłatę miesięcznego świadczenia na wypadek niemożności prowadzenia działalności gospodarczej w wysokości 5 tys. zł. Lekarze wystąpili do fiskusa z zapytaniem, czy w swoim przypadku będą mogli zaliczyć poniesiony wydatek na dodatkowe ubezpieczenie w poczet kosztów uzyskania przychodu.
Obaj podatnicy uznali, że owe dodatkowe ubezpieczenie stanowi zabezpieczenie źródła przychodu. Argumentacja przedsiębiorców opierała się na założeniu, że ideą tego ubezpieczenia jest gwarancja podtrzymania źródła dochodu, gdy lekarz, w skutek choroby lub wypadku, nie może świadczyć usług i tym samym uzyskanie przychodów z tytułu jego działalności staje się niemożliwe. Zdaniem podatników wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczeń ma chronić ich źródła przychodu poprzez zapewnienie pokrycia kosztów ich działalności oraz wydatków niezbędnych, aby wrócili do zdrowia, co jest niezbędne, żaby ich działalności mogły być dalej prowadzone.

Wypłata z polisy jest sama w sobie dochodem
Jednak organ interpretacyjny nie zgodził się z podatnikami, ponieważ uznał, że nie można jednoznacznie stwierdzić, czy poniesienie wydatków na dodatkowe ubezpieczenie przyczyni się rzeczywiście do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. W konsekwencji fiskus uznał, że koszty związane z dodatkowym ubezpieczeniem mają charakter osobisty i tym samym nie można ich zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
Ze stanowiskiem organu podatkowego zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku (I SA/Gd 1178/15, I SA/Gd 1179/15), który podkreślił, że w przepisach jest mowa o zabezpieczeniu lub zachowaniu konkretnego źródła przychodu, jakim w tych sprawach jest działalność lekarska, a nie obrót polisami.
Ostatecznie 23 stycznia br. Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 22/16, II FSK 22/16) zgodził się z fiskusem i WSA. Sąd wskazał, że poniesienie wydatku na ubezpieczenie nie stanowi zachowania działalności gospodarczej, czyli tym samym nie jest zachowaniem źródła przychodu. NSA zwrócił uwagę na fakt, że ideą ubezpieczenia jest podtrzymanie płynności finansowej za pomocą otrzymywanych wypłat miesięcznych w przypadku braku możliwości uzyskania dochodu z prowadzonej działalności. Konkludując sąd uznał, że podatnicy będą uzyskiwali dochód z tytułu polisy, a nie z prowadzonych działalności gospodarczych.

Zapoznaj się również z analizą pt. Działalność gospodarcza prowadzona we własnym mieszkaniu a koszty uzyskania przychodów. >>