Rodzice chcieli zabezpieczyć swoją trójkę nieletnich dzieci kupując dla każdego mieszkania. Małżonkowie uznali, że zakup nieruchomości stanowi najpewniejszy rodzaj zabezpieczenia.
Małżeństwo miało jasno określone preferencje co do umiejscowienia lokali, wysokości ścian, czy kąta pod jakim mogły być ewentualne skośne ściany. Jednak wybór odpowiedniego mieszkania był utrudniony przez fakt, że przy początkowych etapach budowy można jedynie posiłkować się wizualizacjami. W wyniku czego, po zakończeniu budowli, okazało się, że wybrane lokale nie spełniały oczekiwań małżonków.
Para zawsze zawierała przedwstępne umowy deweloperskie na początkowym etapie budowy. Po czasie, gdy okazywało się, że mieszkanie nie spełnia ich oczekiwań, szukali osób zainteresowanych, na których rzecz dokonywali cesji praw i obowiązków. Taka sytuacja powtarzała się sześciokrotnie w przeciągu czterech lat.
Jak ustalić, czy jest się podatnikiem VAT?
Małżeństwo złożyło wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji, która miała potwierdzić, że nie działali jako podatnicy VAT.
NSA: zakwaterowanie i najem są różnymi usługami >>
Zdaniem małżeństwa nie można było ich uznać za podatników VAT, ponieważ działali okazjonalnie w celu incydentalnym i przede wszystkim z myślą o swoich dzieciach, a nie o zarobkach. Fakt, że do cesji praw i obowiązków dochodziło aż sześć razy para argumentowała tym, że nie są związani z branżą deweloperską i nie mają w tej dziedzinie wiedzy i doświadczenia. Małżeństwo decydowało się na zawarcie przedwstępnych umów na pierwszych etapach budowy, ponieważ były wtedy gwarantowane niższe ceny za mieszkania. Aspekt niższej ceny był dla małżonków ważniejszy niż ewentualne późniejsze rozbieżności pomiędzy rzeczywistym wyglądem mieszkania a jego wizualizacją.
Dyrektor izby skarbowej uznał działania małżeństwa za działalność gospodarczą, a ich samych za podatników VAT. Organ zwrócił uwagę na wiek dzieci małżeństwa. W tym celu fiskus dopytał, co będzie się dziać z mieszkaniami do momentu osiągnięcia pełnoletności przez nie. Po uzyskaniu odpowiedzi, iż w tym czasie mieszkania będą przeznaczone do wynajmu, organ stwierdził, że będzie to stanowiło działalność gospodarczą. Dodatkowo fakt, że para dokonywała cesji praw i obowiązków sześć razy i otrzymywała za to wynagrodzenie utwierdził fiskusa w swoim przekonaniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (I SA/Kr 1269/15) podzielił zarzuty skarg złożonych przez małżonków na interpretację indywidualną. WSA uznał, że rozstrzygnięcie organu podatkowe było zdeterminowane wizją przyszłego wynajmu mieszkań. Jednak w opinii sądu ta okoliczność pozostaje poza zakresem pytania wnioskodawców i nie powinna mieć związku z rozstrzygnięciem organu.
Wiele okoliczności wpływa na przypisanie statusu podatnika VAT
10 stycznia br. Naczelny Sąd Administracyjny (I FSK 448/16) uchylił wyrok WSA. Sąd II instancji podzielił stanowisko fiskusa, uznając je za w pełni prawidłowe. NSA uznał, że nie miał racji wojewódzki sąd co do determinacji rozstrzygnięcia fiskusa, ponieważ w wyniku dopytania organ uzyskał informację, że lokale były by wykorzystane na potrzeby działalności gospodarczej i trudno powiedzieć, że to nie jest związane z przedmiotem zapytania. Sąd wskazał na wyrok TSUE (C 180/10), w którym Trybunał odniósł się do sytuacji niezarejestrowanych podatników VAT. NSA uznał, że słusznie organ wziął pod uwagę: okres przez jaki była wykonywana działalność, ilość transakcji, środki uzyskane i środki zaangażowane. Sąd w oparciu o orzecznictwo TSUE skonkludował sprawę, że można przypisać status podatnika podmiotowi, który nie jest formalnie zarejestrowany i nie zgłasza dokonywanej sprzedaży w ramach działalności gospodarczej, uznając ją za mieszczącą się w granicach zarządu majątkiem własnym. Tylko od okoliczności sprawy będzie zależało to, czy podmiot zostanie uznany za podatnika VAT, czy nie.
