Spółka zajmuje się dostarczaniem telefonów komórkowych i akcesoriów swoim kontrahentom, którzy prowadzą swoje działalności w Polsce. Spółka zawiera z kontrahentami umowy o współpracy, w ramach których określone zostają m.in. warunki dostaw oraz terminy rozliczeń i płatności. Zgodnie z umowami dostawy na rzecz poszczególnych nabywców realizowane są na podstawie zgłaszanego przez nich zapotrzebowania.
W związku z dużym wolumenem i powtarzalnością dostaw, spółka i nabywcy zamierzają uzgodnić rozliczanie dostaw w następujących po sobie okresach rozliczeniowych. W celu usprawnienia rozliczeń strona planuje wystawiać jedną, zbiorczą fakturę dokumentującą wydania towarów na rzecz danego nabywcy dokonane w umówionym okresie rozliczeniowym. Okresy rozliczeniowe z poszczególnymi kontrahentami ustalane będą indywidualnie i mogą wynosić tydzień, dwa tygodnie bądź miesiąc kalendarzowy lub też inne okresy.
Przepisy o usługach ciągłych
Na tle takiej sytuacji spółka zwróciła się do fiskusa z zapytaniem czy obowiązek podatkowy z tytułu dostaw towarów będzie powstawał z upływem okresów rozliczeniowych ustalonych z nabywcami (art. 19a ust. 3 i 4 ustawy o VAT).
Spółka wyraziła pogląd, że obowiązek podatkowy powstanie dopiero z upływem okresów rozliczeniowych. Swoje zdanie argumentowała tym, że z przepisów krajowych i unijnych wynika, że aby móc dokonać w takiego rozliczenia muszą być spełnione dwa warunki: ustalony okres rozliczeniowy, a dostawy nie mogą mieć charakteru odpowiadającego przesłanką z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Spółka uważała, że spełniała oba warunki, ponieważ planuje wystawiać faktury zbiorcze. Ponadto wywodziła, że art. 19a ust. 4 nie traktuje wyłącznie o dostawach ciągłych, ale o wszystkich rodzajach.
Dyrektor izby skarbowej nie podzielił zapatrywań spółki. Organ interpretacyjny wskazał, że w sytuacji, kiedy bez większych przeszkód można wyszczególnić zarówno moment dokonania dostawy towaru oraz określić jednoznacznie przedmiot poszczególnych dostaw, mamy do czynienia ze świadczeniami jednorazowymi dokonywanymi w ustalonych umowami okresach czasu, które można wyodrębnić jako samodzielne dostawy. W związku z tym, zdaniem fiskusa, spółka nie może zastosować przepisu art. 19a ust. 4 ustawy o VAT.
Prounijna wykładnia
Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Wr 330/15) zanegował stanowisko fiskusa. WSA dokonał bardzo rozbudowanej wykładni art. 19a ustawy o VAT w odniesieniu do prawa unijnego, w wyniku czego sąd stwierdził, że ust. 3 tego artykułu w całości dotyczy podobnego typu usług tj. usług ciągłych, a nie tylko takich, w których nie da się wyróżnić powtarzających się odrębnych czynności.
2 lutego br. Naczelny Sąd Administracyjny (I FSK 1906/15) również podważył zapatrywania organu podatkowego. Sąd jednoznacznie potwierdził wykładnię dokonaną przez WSA. NSA uznał, że nie ma wskazań do tego, aby twierdzić, że usługami świadczonymi w sposób ciągły są jedynie takie, gdzie nie można wyróżnić poszczególnych czynności. Sąd wskazał, że nie należy odmawiać podatnikowi możliwości stosowania przepisów o dostawach ciągłych, w sytuacji jeśli mieści się to w ramach prawa, a ponadto umożliwia lepsze funkcjonowanie gospodarcze takiego podatnika.