Ryczałt od dochodów spółek (CIT estoński) to model opodatkowania przedsiębiorstw, w którym wszelkie rozliczenia i dokumentacja opierają się na zasadach występujących w przepisach o rachunkowości, a podatek płacony jest przy rozdysponowaniu zysku.

Zakres podmiotowy opodatkowania

Opodatkowanie CIT estońskim mogą wybrać spółki (podatnicy CIT) spełniające określone warunki – z reguły są to spółki o prostej strukturze, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne, nie posiadające udziałów, akcji w kapitale innej spółki kapitałowej, ani ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną.

Spółki te muszą prowadzić w przeważającej części działalność operacyjną, osiągając mniej niż 50 proc. przychodów pasywnych:

  • z wierzytelności,
  • z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,
  • z części odsetkowej raty leasingowej,
  • z poręczeń i gwarancji,
  • z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
  • ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
  • z transakcji z podmiotami powiązanymi, w przypadku, gdy nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma.

Spółki opodatkowane CIT estońskim muszą spełniać warunek minimalnego poziomu zatrudnienia – muszą zatrudnić na umowę o pracę co najmniej trzy osoby (w przeliczeniu na pełne etaty), przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym lub muszą ponosić miesięcznie wydatki w wysokości co najmniej trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (z innych niż umowa o pracę umów) co najmniej dla trzech osób fizycznych (podmiot w związku z wypłatą tych wynagrodzeń musi być płatnikiem PIT lub płatnikiem składek ZUS).

Warunki dotyczące zatrudnienia są złagodzone dla:

  • podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności – warunek dotyczący zatrudnienia nie dotyczy roku rozpoczęcia tej działalności i 2 lat podatkowych bezpośrednio po nim następujących, ale od drugiego roku podatkowego podatnik musi corocznie zwiększać zatrudnienie o co najmniej jeden etat w pełnym wymiarze czasu pracy, aż do osiągnięcia wymaganego minimum,
  • podatnika będącego małym podatnikiem, który w pierwszym roku podatkowym opodatkowania ryczałtem musi zatrudnić co najmniej jedną osobę na umowę o pracę, w przeliczeniu na pełny etat lub musi ponieść miesięcznie wydatki w wysokości co najmniej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z tytułu innej niż umowa o pracę umowy dla co najmniej jednej osoby fizycznej (podmiot w związku z wypłatą tych wynagrodzeń musi być płatnikiem PIT lub płatnikiem składek ZUS).

Ważne: Podatnik przy wypełnianiu warunków dotyczących zatrudnienia musi zatrudnić osoby niebędące udziałowcami, akcjonariuszami oraz wspólnikami tego podatnika.

Uwaga: CIT estońskiego nie mogą wybrać spółki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z MSR oraz takie, które brały udział w transakcjach podziału, łączenia lub wnoszenia aportów w roku podatkowym wystąpienia takich transakcji i w następnym roku podatkowym (nie krócej niż przez okres 24 miesięcy od dnia transakcji).

Zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem

Podatnik chcąc wybrać CIT estoński musi złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem ZAW-RD do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.

Opodatkowanie ryczałtem obejmuje okres bezpośrednio po sobie następujących czterech lat podatkowych, który należy wskazać w zawiadomieniu ZAW-RD.

Wskazówka: Podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem, zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.

Przykład: Jeśli podatnik zamierza przejść na CIT estoński z dniem 1 maja 2024 r., to powinien zamknąć księgi rachunkowe i sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień 30 kwietnia 2024 r. i najpóźniej do 31 maja 2024 r. powinien złożyć zawiadomienie ZAW-RD. Sprawozdanie finansowe powinno być sporządzone w terminie trzech miesięcy od dnia bilansowego, tj. w terminie do 31 lipca 2024 r.  

Ważne: Jeśli podatnik złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, lecz na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem nie zamknie ksiąg rachunkowych oraz nie sporządzi sprawozdania finansowego w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego – wówczas zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem jest bezskuteczne.

interpretacja ogólna ministra finansów z 25 stycznia 2024 r., nr DD8.8203.1.2023

Czytaj również: Pojęcie roku podatkowego dla potrzeb tzw. estońskiego CIT >>

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.