Dyrektor Krajowej Informacji w interpretacji z 3 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.279.2018.1.JC podkreślił, że działania polegające na ograniczeniu wydatków i ograniczeniu dalszych strat nie stanowią wystarczającej podstawy do uznania, że mamy do czynienia z zabezpieczeniem źródła przychodów. Zwrócił jednak uwagę, że nie kwestionuje sensu ekonomicznego poniesionego wydatku, czy też racjonalności podejmowanych przez przedsiębiorcę decyzji gospodarczych i ich efektywności, bada natomiast celowość wydatku w granicach wyznaczonych przez art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Brak uzasadnienia wydatku
Podatnik tłumaczył, że poniesienie opłaty miało na celu ograniczenie wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Kontynuowanie umowy najmu nie było konieczne. W ocenie organu podatkowego tego rodzaju argumenty nie uzasadniają związku wydatku z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Dyrektor KIS powołał się na wyrok NSA z 4 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2704/12. Sąd stwierdził w nim, że treść art. 15 ust. 1 ustawy o CIT nie obejmuje swą dyspozycją działań o charakterze negatywnym, tj. zmierzających do ograniczenia straty, lecz wyłącznie działania o charakterze pozytywnym zmierzające do uzyskania przychodu ewentualnie do zachowania lub zabezpieczenia jego źródeł.
Cena promocyjna: 129 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Ryzyko gospodarcze ponosi przedsiębiorca
Organ podatkowy zwrócił dodatkowo uwagę, że to podatnik poniósł ryzyko gospodarcze decydując się na zawarcie takiej umowy, której zapisy określały okres, na jaki umowa została zawarta. Nie zastrzegł sobie tym samym prawa do wcześniejszego rozwiązania umowy, przez co jest zobowiązany opłacać czynsz nawet wtedy, gdy działalność w lokalu przestaje być opłacalna i generuje większe koszty niż osiągany przychód. - Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, poniesienia kosztów stanowiących efekt podjętego ryzyka gospodarczego podatnik nie może sobie rekompensować za pomocą przepisów podatkowych. Nie wszystkie bowiem wydatki związane z działalnością gospodarczą, nawet ekonomicznie uzasadnione, stanowią koszty uzyskania przychodów. W przeciwnym wypadku każde ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej można by przenosić przy użyciu przepisów podatkowych na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania – podkreślił organ podatkowy.
Zobacz również: Kary umowne i odszkodowania jako koszty w CIT >>
Będą zmiany w rozliczaniu wydatków na samochody w firmie >>
Exit tax już od stycznia 2019 roku >>
Kolejne negatywne stanowisko fiskusa, ale sądy stają po stronie podatników
Zdaniem Katarzyny Maćkowskiej, radcy prawnego w kancelarii MVP TAX, to kolejna interpretacja, w której dyrektor KIS niezasadnie odmawia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłaty za przedterminowe rozwiązanie umowy. Ekspertka podkreśla, że pomimo krytyki takiego stanowiska przez sądy administracyjne (np. wyrok NSA z 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 86/16), organy podatkowe obstają przy swoim i zdają się nie zauważać oczywistego związku pomiędzy minimalizowaniem kosztów/strat a zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów. Tymczasem – jak słusznie zauważył NSA w przytoczonym orzeczeniu - jeżeli jako zabezpieczenie źródła przychodów należy rozumieć koszty poniesione na ochronę istniejącego (podstawowego) źródła przychodów, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób, to ograniczenie strat finansowych w postaci rezygnacji z wydatku, pomimo poniesienia pewnych kosztów, służy właśnie temu celowi.
- Wygląda na to, że sądy znacznie lepiej aniżeli organy podatkowe rozumieją istotę i realia działalności gospodarczej – podkreśla Maćkowska.
Sprawę podobnie komentuje Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy, menadżer w Grant Thornton. Jego zdaniem stwierdzenie, że podatnik nie może przenosić na Skarb Państwa ryzyk związanych z prowadzeniem przez niego działalności poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania, jest absurdalne. Wskazuje na brak zrozumienia zasad dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. Łagowski podkreśla, że skoro podatnik podejmuje racjonalną z punktu widzenia gospodarczego decyzję o zaprzestaniu najmu nieruchomości i godzi się na poniesienie kary umownej, to nie można twierdzić, że taki wydatek nie jest kosztem podatkowym, bowiem godzi w dochody budżetowe. Organy podatkowe ignorują niestety korzystne dla podatników orzeczenia sądów administracyjnych. W wyroku z 12 kwietnia 2018 r. , sygn. II FSK 871/16, NSA orzekł, że gospodarczo racjonalne decyzje, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, w związku z negatywną zmianą okoliczności (np. wzrostem cen, obniżeniem popytu, wzrostem kosztów, zmianą koniunktury), mogą skutkować koniecznością podejmowania działań zmierzających do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów i ponoszenia w związku z tym wydatków, które można zakwalifikować do kosztów podatkowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.