Jak rozliczyć na gruncie VAT sprzedaż samochodu będącego współwłasnością dwóch osób?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoSamochód osobowy kupiony w 2008 r. (używany, faktura VAT marża) jest użytkowany w działalności gospodarczej przez matkę i prywatnie przez syna (współwłaściciela samochodu). Został on wprowadzony do środków trwałych i nie jest amortyzowany. W tym roku właściciele zamierzają sprzedać samochód.Czy optymalnym rozwiązaniem będzie darowizna matki na rzecz syna? Jakie wtedy byłyby obciążenia fiskalne dla każdej ze stron (VAT)?

Odpowiedź:
Zasadnym byłoby przekazanie samochodu na potrzeby osobiste lub darowanie pojazdu synowi.
Uzasadnienie:
Udzielając odpowiedzi na pytanie czytelnika należy wskazać, że obecnie nie występuje  już szczególne zwolnienie dla używanych samochodów osobowych. Wprawdzie organy podatkowe coraz częściej twierdzą, że w przypadku nabycia samochodu bez VAT lub w trybie VAT marża jego dalsza odsprzedaż może być dokonana w trybie VAT marża nawet jeżeli pojazd był środkiem trwałym podatnika. Moim zdaniem rozwiązanie takie nie ma wyraźnej podstawy prawnej a co za tym idzie trudno je polecić.
Zdecydowanie lepszym wyjściem, według mnie, jest przekazanie samochodu na potrzeby osobiste podatniczki, względnie przekazanie go w ramach darowizny synowi. W takim bowiem przypadku należałoby odwołać się ewentualnie do regulacji art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Według takich, za odpłatną dostawę towarów uznaje się również (oprócz czynności odpłatnych) przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)   przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)   wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Skoro w analizowanej sytuacji podatniczce nie przysługiwało prawo do rozliczenia podatku naliczonego przy nabyciu pojazdu to przekazanie na potrzeby osobiste lub darowizna nie podlegają opodatkowaniu VAT. Późniejsze, „prywatne”  zbycie nie jest czynnością opodatkowaną VAT. 

Radosław Kowalski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego 
Odpowiedzi udzielono 8.05.2015 r.