Od 1 stycznia 2020 r. najlepiej jest realizować wymogi określone w unijnym rozporządzeniu. Podlegają one bezpośredniemu stosowaniu, a także dają pewnego rodzaju gwarancję domniemania wzmacniającego prawo podatnika do korzystania z 0-proc. stawki VAT. Wiąże się to jednak z bardzo rygorystycznym ich przestrzeganiem, a także koniecznością przeprowadzenia weryfikacji kontrahentów wraz z należytą starannością.
Warunki trudne do spełnienia?
Justyna Zając-Wysocka, doradca podatkowy, radca prawny, wiceprzewodnicząca Małopolskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych tłumaczy, że sytuację zmienia nowo wprowadzone przepisy rozporządzenia wykonawczego UE nr 2018/1912 z 4 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze UE nr 282/2011 ustanawiają art. 45a. Wskazuje ono wymogi, które muszą zostać spełnione, aby przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (WDT) można było zastosować stawkę 0-proc. Chodzi o domniemanie, że towary zostały wysłane lub przetransportowane z państwa członkowskiego do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza jego terytorium, ale na terytorium UE. Justyna Zając-Wysocka tłumaczy jednak, że niespełnienie warunków z art. 45a nie pozbawia podatnika prawa do zastosowania stawki 0-proc. VAT. Fakt, że dany podmiot nie zrealizuje wymogów opisanych w tym przepisie skutkuje jedynie brakiem domniemania, które i tak jako domniemanie wzruszalne podlegałoby ewentualnemu obaleniu przez organ.
Czytaj w LEX: Zmiany VAT w towarowych transakcjach wewnątrzwspólnotowych od 1 stycznia 2020 r. >
Istotna kwestia domniemania
Ekspertka zwraca uwagę, że przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2020 r. odnoszące się do WDT nie kreują nowych wymogów do objęcia transakcji stawką 0 proc. a jedynie do skorzystania z domniemania, o którym mowa w art. 45a. Domniemanie to jest rodzajem przywileju dla podmiotu, który umacnia jego pozycję i zwiększa bezpieczeństwo podatkowe w razie kontroli organów skarbowych. Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z art. 288 TFUE, rozporządzenie ma zasięg ogólny, wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Jednocześnie przepisy krajowe, w szczególności art. 42 ustawy o VAT, nie muszą, a w niektórych wypadkach wręcz nie mogą zawierać transpozycji przepisów unijnych.
Czytaj w LEX: Łańcuchowe dostawy towarów w VAT >
- Dlatego od 1 stycznia 2020 r. najlepiej jest realizować wymogi, o których mowa w rozporządzeniu. Podlegają one bezpośredniemu stosowaniu, a także dają domniemanie wzmacniające prawo podatnika do korzystania z zerowej stawki VAT – zauważa Justyna Zając-Wysocka. Ekspertka podkreśla dodatkowo, że w wypadku braku możliwości sprostania warunkom wynikającym z prawa unijnego, wynikającym m.in. z realiów gospodarczych w których podmiot może nie otrzymać wszystkich wymaganych dokumentów, należy stosować przepisy krajowe. Wiąże się to jednak z bardzo rygorystycznym ich przestrzeganiem, a także przeprowadzaniem weryfikacji kontrahentów wraz z należytą starannością.
Zobacz również:
MF nie zdążyło z wdrożeniem styczniowych zmian w VAT >>
Fiskus zamiast rozliczeń chce oceniać racjonalność prowadzenia biznesu >>
Paragon z NIP-em nie zawsze zastąpi fakturę >>
Korzystne wyroki dla podatników uwikłanych w karuzele VAT >>
Kiedy domniemanie będzie obowiązywać?
Zgodnie z rozporządzeniem domniemanie będzie obowiązywać w wypadkach, gdy dokonujący dostawy będzie posiadać co najmniej dwa niebędące ze sobą w sprzeczności dowody, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem i niezależne od sprzedawcy i nabywcy. Pierwszy z przypadków wskazuje art. 45a ust.1 pkt a. Zgodnie z nim dokonanie WDT domniemywa się gdy:
- sprzedawca wskazuje, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez niego lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz,
oraz
- sprzedawca jest w posiadaniu co najmniej dwóch niebędących ze sobą w sprzeczności dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a (tj. dokumenty odnoszące się do wysyłki lub transportu towarów, takie jak podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów), które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy, albo sprzedawca jest w posiadaniu jakichkolwiek pojedynczych dowodów, o których mowa w ust. 3 lit. a, wraz z jakimikolwiek pojedynczymi niebędącymi ze sobą w sprzeczności dowodami, o których mowa w ust. 3 lit. b.
Sprawdź w LEX: Czy kopia CMR, kopia dokumentu dostawy, faktury i dowody płatności upoważniają do zastosowania stawki 0%? >
Do dokumentów, o których mowa w ust. 3 lit. b zalicza się z kolei dowody takie jak: polisa ubezpieczeniowa wysyłki, dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia, poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.
Czytaj w LEX: Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) - warunki stosowania stawki 0% na przykładach >
- Podatnicy powinni dążyć do realizacji wymogów, jakie stawia art. 45a rozporządzenia. W pierwszej kolejności powinni zweryfikować, czy są w stanie uzyskiwać wymagane dokumenty od właściwych podmiotów. Rozporządzenie nie przewiduje należytej staranności w ubieganiu się o wskazane dokumenty, dlatego tylko i wyłącznie ich rzeczywiste posiadanie da skutek prawny w świetle regulacji unijnych – podkreśla Justyna Zając-Wysocka.
Cena promocyjna: 103.2 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 90.3 zł
Jak z kolei wskazuje Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy i partner w kancelarii Martini i Wspólnicy, nowe przepisy rozporządzenia unijnego wprowadzają standard dokumentacyjny dotyczący stawki 0-proc. dla WDT, który jest znacznie mniej liberalny niż polskie przepisy i praktyka orzecznicza. Ekspert zwraca uwagę, że wielu przedsiębiorców twierdzi, że byłoby im bardzo trudno pozyskać taką dokumentację jaka jest wymagana przez przepisy rozporządzenia, a w wielu przypadkach byłoby to niemożliwe. - W związku z tym pozytywnie zostały przyjęte zapewnienia Ministerstwa Finansów, że wystarczy gromadzenie dokumentacji WDT wymaganej przez przepisy polskiej ustawy o VAT. Przepisy polskiej ustawy o VAT, nie dość, że w tym przypadku znacznie bardziej liberalne niż nowe przepisy unijne, były do tej pory dość łagodnie interpretowane. Miejmy nadzieję, że organy podatkowe i sądy utrzymają dotychczasową praktykę interpretacyjną i nie będziemy świadkami zmiany wykładni przepisów – podsumowuje Łagowski.
Sprawdź w LEX: W którym momencie skorygować przychody w związku z brakiem dokumentów dotyczących WDT? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
