Pytanie

Czy w ramach postępowania podatkowego etyczne jest reprezentowanie przed organami podatkowymi przez jednego doradcę podatkowego dwóch stron transakcji?

Jakie zasady obowiązują doradcę w takim przypadku w zakresie tajemnicy zawodowej?

Odpowiedź

Reprezentacja, czy też doradzanie obu stronom transakcji przez jednego doradcę podatkowego narusza zasady etyki zawodowej, chyba że obie strony transakcji pisemnie wyrażą na to zgodę.

Także przy reprezentacji obu stron transakcji doradca podatkowy ma obowiązek zachowania w tajemnicy wszelkich faktów i okoliczności dotyczących drugiej strony, o których dowiedział się przy okazji doradztwa pierwszej stronie transakcji.

Uzasadnienie

Zasady etyki doradców podatkowych są aktualnie określone w Załączniku do uchwały nr 32/2014 Krajowej Rady Doradców Podatkowych z 11 lutego 2014 r.

O ewentualnym konflikcie interesów stanowią przepisy art. 10 zasad etyki. Zgodnie z tymi regulacjami doradca podatkowy nie może podejmować działań w sprawach, w których może wystąpić konflikt interesów. Zasady etyki precyzują, że konflikt interesów może występować w szczególności, gdy:

a) doradca podatkowy lub spółka doradztwa podatkowego występuje w charakterze doradcy podatkowego dla stron tej samej transakcji mających przeciwstawne interesy, chyba że strony pisemnie zaakceptują ten stan rzeczy,

b) sytuacja procesowa reprezentowanych przez doradcę podatkowego podmiotów jest tak powiązana, że sukces jednego z nich może oznaczać porażkę drugiego, chyba że strony pisemnie zaakceptują ten stan rzeczy.

Przepis art. 10 ust. 3 zasad etyki zastrzega, że konflikt interesów nie występuje wyłącznie z tego powodu, że doradca podatkowy lub spółka doradztwa podatkowego, w ramach której wykonuje on swój zawód, obsługuje podmioty prowadzące wobec siebie interesy konkurencyjne, chyba że zobowiązał się do powstrzymania od obsługi podmiotów konkurencyjnych.

W przypadku potencjalnego lub zaistniałego konfliktu interesów doradca podatkowy powinien podjąć kroki zmierzające do jego eliminacji lub zaprzestać świadczenia usług powodujących konflikt.

Przepisy zasad etyki definiują konflikt interesów m.in. jako przypadek, gdy doradca podatkowy lub spółka doradztwa podatkowego występuje w charakterze doradcy podatkowego dla stron tej samej transakcji mających przeciwstawne interesy.

Reprezentowanie obu stron transakcji jest zatem "konfliktem interesów". Z zasad etyki wynika wszakże, że jeśli strony transakcji pisemnie zaakceptują ten stan rzeczy, to wówczas konfliktu interesów nie ma.

Powyższe oznacza, że reprezentacja, czy też doradzanie obu stronom transakcji przez jednego doradcę podatkowego narusza zasady etyki zawodowej, chyba że obie strony transakcji pisemnie wyrażą na to zgodę.

Zwrócić w tym miejscu należy na inny charakter wzajemnej relacji obu stron transakcji względem ich obowiązków podatkowych. Tej relacji bowiem praktycznie nie ma. Transakcja jest natomiast podstawą dla obu stron transakcji do powstania ich relacji z właściwymi organami podatkowymi. Oczywiście może powstać spór pomiędzy nimi, co do sposobu opodatkowana transakcji, ale wówczas to rolą nie doradcy podatkowego, tylko radcy prawnego, czy adwokata (przynajmniej z formalnego punktu widzenia) jest udzielenie takich porad poszczególnym stronom transakcji, aby ten ewentualny spór, co do kwestii podatkowych nie wpływał na ich prawa i obowiązki wynikające z umowy (przykładowo – idzie o takie sformułowanie umowy, aby w przypadku wątpliwości, co do stawki, czy też zwolnienia z VAT, żadna ze stron nie była pokrzywdzona, gdyby okazało się, że transakcja jest inaczej opodatkowana, niż strony na początku założyły).

Pytania o tajemnicę zawodową nie bardzo rozumiem. Zgodnie z art. 6 zasad etyki doradca podatkowy ma obowiązek zachować w tajemnicy wszelkie fakty i informacje, jakie powziął w związku z wykonywaniem zawodu, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w odrębnych ustawach. Obowiązek zachowania tajemnicy, o którym mowa, obejmuje wszystkie uzyskane przez doradcę podatkowego informacje, w szczególności zawarte w materiałach utrwalonych w jakiejkolwiek formie. Doradca podatkowy obowiązany jest zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko, o czym dowiedział się w związku z wykonywaniem czynności zawodowych. Doradca podatkowy jest zobowiązany do stosowania procedur chroniących dane w każdej postaci, w tym również elektronicznej, przed zniszczeniem, zmianą lub dostępem osób niepowołanych.

Także zatem przy reprezentacji obu stron transakcji doradca podatkowy ma obowiązek zachowania w tajemnicy wszelkich faktów i okoliczności dotyczących drugiej strony, o których dowiedział się przy okazji doradztwa pierwszej stronie transakcji.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Doradcy Podatkowego

 

Dowiedz się więcej z książki
Ustawa o doradztwie podatkowym. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł