Jak przypomina Rzecznik, po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.
Kwestionowany we wniosku przepis narusza konstytucyjną zasadę równej ochrony własności, a także zasadę równości i powszechności opodatkowania, wprowadzając szczególnie restrykcyjne rozwiązania w odniesieniu do określonej kategorii podatników. - Ustawodawca różnicuje zasady przedawnienia zobowiązań podatkowych w zależności od majątku podatnika. Wobec podatników będących właścicielami nieruchomości czy też rzeczy lub praw, na których można ustanowić zastaw skarbowy, organy podatkowe mają nieograniczone w czasie możliwości dochodzenia zobowiązań podatkowych. Natomiast w sytuacji podatników, wobec których zastosowano inne formy zabezpieczenia zobowiązania podatkowego, przedawnienie zobowiązań następuje na zasadach ogólnych - czytamy we wniosku.
RPO podkreśla, że w demokratycznym państwie prawnym nie może dochodzić do sytuacji, w których na skutek niekonstytucyjnych regulacji prawnych obywatel może stać się dożywotnim dłużnikiem państwa, jeżeli posiada określone składniki majątku, na których można dokonać zabezpieczenia.
Zdaniem RPO ustawodawca regulując instytucję przedawnienia w prawie podatkowym powinien dążyć do ustabilizowania sytuacji podatników poprzez ustanowienie jasnych gwarancji, że z upływem określonego czasu zobowiązanie podatkowe wygaśnie. W przeciwnym razie może dochodzić do sytuacji, w których organy podatkowe będą korzystały z zakwestionowanego przepisu w sposób instrumentalny. Skargi wpływające do Rzecznika potwierdzają, że w poszczególnych przypadkach, po wydaniu decyzji wymiarowej, organy podatkowe tuż przed upływem terminu przedawnienia decydowały się na ustanowienie hipoteki przymusowej, aby w konsekwencji wyłączyć przedawnienie zobowiązania podatkowego.
RPO zauważa, że obecnie sądy administracyjne zajmują korzystne dla podatników stanowisko i konsekwentnie odmawiają stosowania tego przepisu, będącego odpowiednikiem regulacji uznanej przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z Konstytucją RP (w sprawie o sygn. SK 40/12). - Nie jest to jednak rozwiązanie wystarczające dla zapewnienia ochrony praw obywateli. Nie do zaakceptowania jest bowiem sytuacja, w której podatnicy zmuszeni są do kierowania spraw na drogę sądową, z tego względu, że od przeszło dwóch lat od wydania wspomnianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nie dokonano odpowiedniej zmiany przepisów - czytamy we wniosku RPO do Trybunału Konstytucyjnego.
Więcej:
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Ordynacja podatkowa. Komentarz
|