Podatnik prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą w formie ryczałtu ewidencjonowanego oraz działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, w której zgłosił opodatkowanie podatkiem liniowym 19%. Podatnik ten w sierpniu 2009 r. z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie wystawił fakturę na rzecz byłego pracodawcy, w związku z czym stracił uprawnienie do rozliczania ryczałtu ewidencjonowanego.
Jak od sierpnia 2009 r. powinna zostać opodatkowana działalność gospodarcza prowadzona samodzielnie, a jak działalność prowadzona w formie spółki cywilnej?
Moim zdaniem w analizowanym przypadku podatnik powinien z obu działalności opłacać podatek naliczany według skali.
Zgodnie z wolą ustawodawcy zapisaną w art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., co do zasady, podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą wybrać - jako sposób opodatkowania dochodów - tzw. podatek liniowy (tj. opodatkowywać dochód na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.o.f.). Jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie temu, aby podatnik, który prowadzi działalność zarówno w formie spółki cywilnej lub innej osobowej oraz samodzielnie - z jednej działalności opłacał podatek liniowy, a z drugiej ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Inaczej byłoby gdyby podatnik wobec dochodów z obu działalności stosował regulacje u.p.d.o.f. Wówczas dochody uzyskiwane z obu takich działalności musiałyby być opodatkowany w taki sam sposób. Jak bowiem stanowi przepis art. 9a ust. 5 u.p.d.o.f., jeżeli podatnik:
1) prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki lub spółek niemających osobowości prawnej,
2) jest wspólnikiem spółek niemających osobowości prawnej
- wybór liniowej metody opodatkowania dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy u.p.d.o.f.
To, moim zdaniem, oznacza, iż dla dokonania wyboru liniowej metody opłacania podatku dochodowego niezbędne jest, aby warunki, jakie muszą być wypełnione dla jej stosowania, były spełnione w odniesieniu do każdej takiej działalności.
Skoro więc w analizowanym przypadku podatnik utracił możliwości opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej wykonywanej samodzielnie z tego powodu, że wykonał świadczenie na rzecz byłego pracodawcy, a jednocześnie warunek braku takiej działalności powinien być wypełniony, aby podatnik mógł stosować liniową metodę opodatkowania, to nie może dochodów z takiej działalności gospodarczej (wykonywanej samodzielnie) opodatkowywać jednolitą stawką 19%.
Z uwagi na to, że niedopuszczalne jest, aby podatnik, który wykonuje kilka działalności gospodarczych, od osiąganych z nich dochodów płacił podatki dochodowe według różnych metod, to stwierdzić należy, iż w analizowanym przypadku podatnik utracił możliwość opłacania podatku liniowego od dochodów z działalności prowadzonej w ramach spółki.
Jednymi słowy, od całości odchodów z działalności gospodarczej podatnik musi opłacać podatek dochodowym wyznaczany według skali (art. 27 u.p.d.o.f.).
Szanse
Gdyby okazało się, że w badanym przypadku podatnik wykonał usługę na rzecz byłego pracodawcy, ale było to świadczenie inne niż wykonywane w ramach stosunku pracy, wówczas dochody z działalności gospodarczej wykonywanej samodzielnie, podobnie jak i dochody z działalności wykonywanej w ramach spółki, byłyby opodatkowane podatkiem liniowym.
Zaznaczyć bowiem należy, że w art. 9a ust. 3 u.p.d.o.f. ustawodawca wskazał, iż wyłączenie możliwości stosowania metody liniowej następuje jedynie wówczas gdy podatnik uzyska przychód ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik (lub co najmniej jeden ze wspólników, jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki osobowej):
1) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
2) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
- w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Inaczej jest na gruncie regulacji normujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - tam nie ma znaczenie przedmiot świadczenia.
Jak od sierpnia 2009 r. powinna zostać opodatkowana działalność gospodarcza prowadzona samodzielnie, a jak działalność prowadzona w formie spółki cywilnej?
Moim zdaniem w analizowanym przypadku podatnik powinien z obu działalności opłacać podatek naliczany według skali.
Zgodnie z wolą ustawodawcy zapisaną w art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., co do zasady, podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą wybrać - jako sposób opodatkowania dochodów - tzw. podatek liniowy (tj. opodatkowywać dochód na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.o.f.). Jednocześnie nic nie stoi na przeszkodzie temu, aby podatnik, który prowadzi działalność zarówno w formie spółki cywilnej lub innej osobowej oraz samodzielnie - z jednej działalności opłacał podatek liniowy, a z drugiej ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Inaczej byłoby gdyby podatnik wobec dochodów z obu działalności stosował regulacje u.p.d.o.f. Wówczas dochody uzyskiwane z obu takich działalności musiałyby być opodatkowany w taki sam sposób. Jak bowiem stanowi przepis art. 9a ust. 5 u.p.d.o.f., jeżeli podatnik:
1) prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki lub spółek niemających osobowości prawnej,
2) jest wspólnikiem spółek niemających osobowości prawnej
- wybór liniowej metody opodatkowania dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy u.p.d.o.f.
To, moim zdaniem, oznacza, iż dla dokonania wyboru liniowej metody opłacania podatku dochodowego niezbędne jest, aby warunki, jakie muszą być wypełnione dla jej stosowania, były spełnione w odniesieniu do każdej takiej działalności.
Skoro więc w analizowanym przypadku podatnik utracił możliwości opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej wykonywanej samodzielnie z tego powodu, że wykonał świadczenie na rzecz byłego pracodawcy, a jednocześnie warunek braku takiej działalności powinien być wypełniony, aby podatnik mógł stosować liniową metodę opodatkowania, to nie może dochodów z takiej działalności gospodarczej (wykonywanej samodzielnie) opodatkowywać jednolitą stawką 19%.
Z uwagi na to, że niedopuszczalne jest, aby podatnik, który wykonuje kilka działalności gospodarczych, od osiąganych z nich dochodów płacił podatki dochodowe według różnych metod, to stwierdzić należy, iż w analizowanym przypadku podatnik utracił możliwość opłacania podatku liniowego od dochodów z działalności prowadzonej w ramach spółki.
Jednymi słowy, od całości odchodów z działalności gospodarczej podatnik musi opłacać podatek dochodowym wyznaczany według skali (art. 27 u.p.d.o.f.).
Szanse
Gdyby okazało się, że w badanym przypadku podatnik wykonał usługę na rzecz byłego pracodawcy, ale było to świadczenie inne niż wykonywane w ramach stosunku pracy, wówczas dochody z działalności gospodarczej wykonywanej samodzielnie, podobnie jak i dochody z działalności wykonywanej w ramach spółki, byłyby opodatkowane podatkiem liniowym.
Zaznaczyć bowiem należy, że w art. 9a ust. 3 u.p.d.o.f. ustawodawca wskazał, iż wyłączenie możliwości stosowania metody liniowej następuje jedynie wówczas gdy podatnik uzyska przychód ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik (lub co najmniej jeden ze wspólników, jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki osobowej):
1) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
2) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
- w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Inaczej jest na gruncie regulacji normujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - tam nie ma znaczenie przedmiot świadczenia.