Pytanie
Adwokat prowadzi działalność gospodarczą - świadczy usługi prawnicze (PKPiR).
Czy koszty opłat za zażalenie, opłat od skargi kasacyjnej, opłat za odpisy aktów zgonu, opłat za uzasadnienie, opłat za prywatny akt oskarżenia mogą być kosztem uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej?
Odpowiedź
Do kosztów podatkowych mogą być zaliczone jedynie te wydatki, które na podstawie ustawy podatkowej mogą być uznane za celowe i nie zostały wyłączone z puli kosztów przez ustawodawcę.
Uwagi
Jeżeli zgodnie z umową opłatę skarbową od pełnomocnictwa uiszcza adwokat i według postanowień kontraktu to na nim spoczywa jej ciężar ekonomiczny, wydatek taki może być uznany za koszt podatkowy (jako związany z usługą, którą adwokat wykonuje w ramach działalności gospodarczej).
Uzasadnienie
Dla rozstrzygnięcia w zakresie kosztów podatkowych należy odwołać się do definicji zamieszczonej w art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z taką, do podatkowych kosztów uzyskania przychodu mogą być zaliczone tylko te wydatki, które zostały poniesione w celu uzyskania przychodu, albo w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, a które nie zostały wyłączone z puli kosztów przez ustawodawcę. Katalog wydatków niebędących kosztami zamieszczony jest w art. 23 ust. 1 u.p.d.o.f.
Dokonując wykładni zaprezentowanej powyżej definicji, wskazać trzeba, że w praktyce dominuje wykładnia, zgodnie z którą wydatek tylko wówczas może być uznany za celowy (i jako taki za koszt uzyskania przychodu), gdy jest chociażby w sposób pośredni powiązany z przychodem, który to przychód nie koniecznie został uzyskany, ale który hipotetycznie jest możliwym do osiągnięcia; dodatkowo ważnym jest też to, by wydatki ekonomicznie uzasadnione.
I właśnie takie zasady należy zastosować w analizowanej sytuacji. W związku z tym, jeżeli adwokat wykaże, iż ponoszone przez niego wydatki są związane z prowadzoną działalnością w wystarczający sposób aby mogły być uznane za celowe, wówczas zaliczy je do kosztów podatkowych (tak np. w przypadku gdy zgodnie z umową będzie ponosił takie wydatki świadcząc usługi dla klientów i będą to elementy kalkulacyjne świadczonej przez niego usługi). W szczególności należy zwrócić uwagę na przypadki, w których dokonuje takich płatności w imieniu i na rzecz klientów otrzymując od nich zwrot poza ceną usługi prawniczej, wówczas zapewne (zawsze jednak ostatecznie zadecyduje treść umowy) wydatki takie nie będę jego kosztem ale jednocześnie uzyskany zwrot nie powiększy przychodów podatkowych.
