Sprawa dotyczyła podatku od osób prawnych w zakresie dotyczącym korygowania zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, których nabycie podlega w określonej części refinansowaniu otrzymanemu przez Spółkę po zakończeniu rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków i pozytywnym zaakceptowaniu przez Komisję Europejską (KE) raportu końcowego z realizacji tego projektu.
W takiej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka z większościowym udziałem gminy. Spółce zostało przyznane dofinansowanie z Funduszu Spójności na rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków. Dofinansowanie było w formie płatności pośrednich, będących refundacją poniesionych wydatków do wysokości 80% przyznanego decyzją KE dofinansowania. 20% płatność końcowa została zatrzymana do czasu pozytywnej akceptacji raportu z wykonania Projektu przez KE.
Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków została zrealizowana. Do KE został złożony więc raport końcowy z realizacji Projektu i obecnie Spółka oczekuje na otrzymanie 20% płatności końcowej przyznanego dofinansowania z Funduszu Spójności.
Zdaniem spółki w momencie otrzymania pozostałych środków dotacyjnych spółka zobowiązana zostanie do dokonania korekty dotychczas naliczonych odpisów amortyzacyjnych od części wartości środków trwałych odpowiadającej otrzymanemu dofinansowaniu, jednorazowo, w momencie otrzymania tych środków na rachunek spółki. W ocenie spółki do momentu wpływu tych środków spółka dokonywała prawidłowo odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych. Zdarzenie przyszłe powodujące konieczność korekty odpisów o dodatkowo otrzymane środki z płatności końcowej nastąpi dopiero w momencie faktycznego wpływu środków do spółki. Zdaniem spółki, nie jest zgodne dokonywanie korekty odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych w części otrzymanego dofinansowania wstecz, tj. od momentu, kiedy rozpoczęła naliczanie odpisów amortyzacyjnych od przedmiotowych środków trwałych.
Fiskus się nie zgodził. Negując to stanowisko organ interpretacyjny stwierdził, że otrzymanie dotacji nie zmienia momentu poniesienia i potrącenia kosztu, a jedynie wpływa na wysokość kosztu, bądź też całkowite wykluczenie wydatku z kosztów podatkowych. Zatem, wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów dokonanych odpisów amortyzacyjnych powinno nastąpić w okresach rozliczeniowych, w których uwzględniono je w kosztach podatkowych.
Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach. Sąd przychylił się do stanowiska podatnika. Podkreślił, że przepisy ustawy o CIT nie rozstrzygają jednoznacznie, czy wystarczy jednorazowa korekta odpisów na bieżąco – w momencie otrzymania dopłaty, czy też konieczna jest wsteczna korekta rozliczeń od miesiąca/okresu, w którym rozpoczęto amortyzację. Jednak kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu ma prawidłowa wykładnia art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT. Zdaniem sądu literalna wykładnia tego przepisu nie naprowadza na wniosek o konieczności wstecznego odniesienia skutków podatkowych (w zakresie kosztów uzyskania przychodów) dopłaty do środka trwałego, otrzymanej już po rozpoczęciu amortyzacji. Do czasu otrzymania dopłaty, podatnik w istocie ustalał odpisy amortyzacyjne od wysokości faktycznie poniesionych przez niego wydatków na nabycie (wytworzenie) środka trwałego. Skutki ekonomiczne dopłaty wystąpiły przecież nie od momentu rozpoczęcia amortyzacji nabytego środka trwałego, ale jej otrzymania. Już tylko z tych powodów brak podstaw do wstecznego odnoszenia skutków podatkowych otrzymanej dopłaty na środek trwały, w kontekście wysokości dokonywanych odpisów amortyzacyjnych. Nie jest również możliwy do zaakceptowania, z punktu widzenia zasad praworządności, pogląd fiskusa, że korekta winna dotyczyć tych okresów, w których dokonywano uprzednio odpisów amortyzacyjnych, co powoduje, iż konieczna byłaby korekta wcześniejszego rozliczenia podatkowego ze wszelkimi konsekwencjami podatkowymi w postaci powstania zaległości i obowiązkiem zapłaty odsetek. Akceptacja stanowiska fiskusa oznaczałaby w istocie, że podatnik zobowiązany jest dokonać korekty odpisów amortyzacyjnych w tych miesiącach (okresach), w których je wykazał, co prowadziłoby do sytuacji, w której spółka zostałaby obciążona negatywnymi konsekwencjami podatkowymi, mimo że jej działaniu nie sposób zarzucić naruszenia prawa.
Wyrok WSA w Gliwicach z 27 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 1046/14
Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego