Sprawa, którą zajmował się Naczelny Sąd Administracyjny dotyczyła pozwolenia na budowę pawilonu handlowego z 1985 r. Został on wzniesiony na nieruchomości, która początkowo były własnością Skarbu Państwa, ale w latach dziewięćdziesiątych przeszyła na własność miasta.

Czytaj także: WSA: Legalny remont nie legalizuje samowoli budowlanej >>>

Nie było wiadomo, czy inwestor mógł dysponować gruntem

W 2015 r. do organu trafiło pismo, którego nadawca wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nieważność decyzji. Wskazywał na rażące naruszenie art. 29 ust. 5 ustawy z 24 października 1974 r. Prawo budowlane, zgodnie z którym, pozwolenie na budowę mogło być wydane wyłącznie jednostce organizacyjnej lub osobie, która wykaże prawo do dysponowania nieruchomością. Organ stwierdził, że rzeczywiście do wniosku z 1985 r. nie został dołączony potwierdzający tę okoliczność dokument.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego odmówił jednak stwierdzenia nieważności decyzji. Sprawa trafiła do Wojewódzki Sądu Administracyjnego w Warszawie, który oddalił skargę. Rozstrzygnięcie to nie było satysfakcjonujące dla nadawców wniosku o stwierdzenie nieważność spornej decyzji, więc postanowili złożyć skargę kasacyjną.

 


Problem z prawem do dysponowania nieruchomością

Sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wskazał, że działanie na podstawie prawa to działanie na podstawie stanu faktycznego i przepisu obowiązującego w dniu wydania decyzji. Artykuł 29 ust. 5 Prawa budowlanego z 1974 r. ustanowił przesłankę wykazania prawa do dysponowania nieruchomością. W ustawie tej ustawodawca jednak nie zdefiniował tego pojęcia, tak jak uczyniono to w art. 3 pkt 11 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. NSA podkreślił, że prawo do dysponowania nieruchomością nie zostało ograniczone wyłącznie do wykazania tytułu prawnego wynikającego z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu. Obejmuje ono także ograniczone prawo rzeczowe oraz stosunek zobowiązaniowy, który przewiduje uprawnienie do wykonywania robót budowlanych.

Właściciel nie kwestionował uprawnień inwestora

NSA wskazał, że przesłanka wydania pozwolenia na budowę po wykazaniu prawa do dysponowania nieruchomością może być podstawą do stwierdzenia nieważności decyzji, ale tylko, gdy w dniu wydania pozwolenia nie została spełniona. Natomiast powstanie wątpliwości co do jej spełnienia w dniu wydania decyzji o pozwoleniu na budowę nie może stanowić podstawy do zastosowania sankcji nieważności.

 

Ponadto właściciel nieruchomości nie kwestionował prawa inwestora do dysponowania nieruchomością, więc nie można było bezspornie uznać, że go nie miał. NSA podkreślił też, że przyszłe, czyli po wydaniu pozwolenia na budowę, przekształcenia tytułu do nieruchomości nie mogą być podstawą do zakwestionowania tego prawa w dniu wydania tej decyzji. Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę.

Wyrok NSA z 25 lipca 2019 r., sygn. akt II OSK 1901/18