Mniejsze klimatyzatory nie wymagają żadnych formalności. Inaczej sytuacja wygląda w wypadku tych większych i montowanych na zabytkowych budynkach. Bez załatwienia niezbędnych zgód właściciel lokalu popełnienia samowolę budowlaną.
Czytaj też: Budowa wiaty obok domu jednorodzinnego bez formalności, ale pod pewnymi warunkami
Montaż klimatyzatora bez pozwolenia na budowę
Listę robót budowlanych zwolnionych z pozwolenia na budowę reguluje art. 29 Prawa budowlanego (dalej: pr.bud.). W ust. 4 pkt 3 lit. a przewiduje, że jeżeli wysokość klimatyzacji nie przekracza 3 metrów, nie będzie konieczności uzyskania pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia. Przepis kwalifikuje bowiem montaż klimatyzacji jako:" instalowanie urządzenia na obiektach budowlanych stanowiących albo niestanowiących całości techniczno-użytkowej urządzeń, a także związanego z tymi urządzeniami osprzętu i urządzeń zasilających, o wysokości nieprzekraczającej 3 m".
Jeżeli wysokość klimatyzatora przekracza 3 m, zastosowanie będzie miał z kolei art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. a pr.bud, który nakazuje uzyskać zgłoszenie w starostwie, zanim zainstaluje się klimatyzację.
Czytaj w LEX: Podział obowiązków między wspólnotą mieszkaniową i właścicielami lokali w budynku mieszkalnym wielorodzinnym >
Kiedy obowiązkowa klimatyzacja
Montaż klimatyzacji nie zawsze jest też kwestią wyboru, a koniecznością. Par. 147 ust. 3 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (dalej: r.w.t.) nakazuje jej montaż w pomieszczeniach z powodów higienicznych, zdrowotnych lub technologicznych, np. będą to serwerownie komputerowe, laboratoria medyczne.
Pozwolenie konserwatorskie w wypadku zabytkowej kamienicy
Montaż klimatyzacji w niektórych wypadkach wymaga zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. W myśl art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: u.o.z.) pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru. Niestety nie ma jasnych, skonkretyzowanych kryteriów, na podstawie których konserwator będzie musiał wydać decyzję pozytywną. W tym wypadku jest pełna uznaniowość.
Czytaj w LEX: Charakter balkonu, służącego do wyłącznego użytku właściciela lokalu >
Zgoda wspólnoty mieszkaniowej lub zarządcy budynku
Właściciele mieszkań oraz lokali użytkowych w budynkach wielorodzinnych muszą też liczyć się z tym, że na zamontowanie klimatyzacji na ścianie budynku będą musieli mieć zgodę wspólnoty mieszkaniowej. Ściana zewnętrzna budynku jest częścią nieruchomości wspólnej.
W myśl art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali (dalej: u.w.l.) nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz część budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Dodatkowo Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 16 stycznia 2014 r. wskazał, że nieruchomością wspólną są te części budynku, które „nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali”. Nie chodzi przy tym o „użytek” w wąskim tego pojęcia znaczeniu, sprowadzający się do możliwości korzystania z danej części budynku, powiązanej z jej dostępnością (sygnatura akt I ACa 763/13).
Sprawdź w LEX: Czy klimatyzator o wartości 3500 zł netto można ująć bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów? >
Nie budzi bowiem wątpliwości, że ściana konstrukcyjna budynku znajdująca się w obrębie (we wnętrzu) lokalu, nie stanowi części tego lokalu, tylko dlatego, że faktyczny dostęp do niej ma jedynie właściciel lokalu, a więc wyłącznie on może z niej korzystać. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, pojęcie "użytku" w rozumieniu art. 3 ust. 2 u.w.l. ma szerszy zakres, który musi być odnoszony właśnie do funkcji jaką pełni dana część budynku. W konsekwencji, każda część, której znaczenie (funkcja) wykracza poza sferę odrębnego lokalu powinna być uznawana za należącą do nieruchomości wspólnej. Mając na uwadze treść tego orzeczenia, należy uznać, że elementy takie, jak ściany konstrukcyjne budynku będą stanowić część nieruchomości wspólnej.
Sprawdź w LEX: Co należy zrobić z kartą urządzenia w CRO, jeśli klimatyzator przenoszę z jednej siedziby zakładu do drugiej? >
W przypadku balkonów sprawa jest nieco bardziej skomplikowana – na szczególną uwagę w tym zakresie zasługuje uchwała SN z 7 marca 2008 r. Mówi ona, że: "pod pojęciem "balkonu" jako części budynku stanowiącej zarazem część składową lokalu mieszkalnego rozumieć należy tę tylko jego część, która służy wyłącznie do użytku właściciela lokalu i osób z nim zamieszkałych. Jest nią przestrzeń wewnętrzna, z reguły wyodrębniona podłogą i balustradą, a niekiedy także ścianami bocznymi i sufitem, z wyłączeniem zawsze ściany przedniej, której brak pozwala na uznanie tej części budynku za balkon i umożliwia zarazem korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem. Wobec tego elementy architektonicznej konstrukcji balkonu trwale połączone z bryłą budynku i na ogół usytuowane na zewnątrz w stosunku do przestrzeni wykorzystywanej do wyłącznego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych przez osoby zamieszkałe w lokalu uznać należy za takie części budynku, które nie służą wyłącznie do użytku właściciela lokalu, zatem - na podstawie art. 3 ust. 2 u.w.l. - powinny być kwalifikowane jako stanowiące nieruchomość wspólną" (sygnatura akt III CZP 10/08).
Rozróżnienie składowych budynków mieszkalnych wielorodzinnych na składowe lokali mieszkalnych i stanowiące część nieruchomości wspólnej jest o tyle kluczowe, że od tego zależy, czy do montażu klimatyzacji będzie wymagana zgoda wspólnoty mieszkaniowej lub zarządcy budynku. Jeżeli którykolwiek z elementów klimatyzacji będzie musiał zostać zamontowany na części budynku, składającej się na nieruchomość wspólną, to taka zgoda będzie niezbędna.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
