Wytyczne dla terytorialnych komisji wyborczych, dotyczących sposobu ustalania wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 12 listopada 2006 r.

UCHWAŁA

PAŃSTWOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ

z dnia 18 października 2006 r.

w sprawie wytycznych dla terytorialnych komisji wyborczych, dotyczących sposobu ustalania wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 12 listopada 2006 r.

Na podstawie art. 11 ust. 2, art. 122 ust. 4, art. 123 ust. 2, art. 126 ust. 1 i 2, art. 151 ust. 2, art. 154 ust. 1 i 2, art. 178 ust. 4, art. 180 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, z późn. zm. ¹ ), art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. Nr 41, poz. 361 i Nr 127, poz. 1087) oraz art. 2 ust. 2 i art. 4 ust. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz. 984, z późn. zm. ² ) Państwowa Komisja Wyborcza uchwala, co następuje:

§ 1. Ustala się wytyczne dla terytorialnych komisji wyborczych, dotyczące sposobu ustalania wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 12 listopada 2006 r., stanowiące załącznik do uchwały.

§ 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu.

ZAŁĄCZNIK  ³

WYTYCZNE DLA TERYTORIALNYCH KOMISJI WYBORCZYCH, DOTYCZĄCE SPOSOBU USTALANIA WYNIKÓW GŁOSOWANIA I WYNIKÓW WYBORÓW DO RAD GMIN, RAD POWIATÓW, SEJMIKÓW WOJEWÓDZTW, RADY M.ST. WARSZAWY I RAD DZIELNIC M.ST. WARSZAWY ORAZ WYNIKÓW GŁOSOWANIA I WYNIKÓW WYBORÓW WÓJTÓW, BURMISTRZÓW I PREZYDENTÓW MIAST ZARZĄDZONYCH NA DZIEŃ 12 LISTOPADA 2006 R.

Ilekroć w niniejszych wytycznych mowa jest o:

1) Ordynacji wyborczej - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw;

2) ustawie o wyborze wójta - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta;

3) radzie - należy przez to rozumieć również sejmik województwa;

4) wójcie - należy przez to rozumieć odpowiednio wójta, burmistrza lub prezydenta miasta;

5) wspomaganiu informatycznym, systemie informatycznym - należy przez to rozumieć użycie oprogramowania dopuszczonego do użytku przez Państwową Komisję Wyborczą i dostarczonego przez Krajowe Biuro Wyborcze;

6) uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r. - należy przez to rozumieć uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r. w sprawie ustalenia wzorów protokołów wyników głosowania i wyniku wyborów sporządzonych przez gminne i miejskie komisje wyborcze w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz wzoru zaświadczenia o wyborze na wójta, burmistrza i prezydenta miasta (M. P. Nr 70, poz. 708);

7) uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r. - należy przez to rozumieć uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r. w sprawie ustalenia wzorów protokołów i zestawień sporządzanych przez terytorialne komisje wyborcze oraz zaświadczeń o wyborze na radnego, stosowanych w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy (M. P. Nr 72, poz. 717).

I. Zadania i czynności terytorialnych komisji wyborczych przed dniem wyborów i w dniu wyborów w czasie głosowania

Terytorialna komisja wyborcza powinna ustalić szczegółowy plan prac wykonywanych w dniu poprzedzającym wybory i w dniu wyborów oraz zasady współdziałania z komisjami obwodowymi, odpowiednio: z wójtem, starostą i marszałkiem województwa oraz z właściwym komisarzem wyborczym, a także ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i ład publiczny. W szczególności należy uwzględnić ewentualną potrzebę pilnego wydrukowania i dostarczenia do obwodów głosowania obwieszczeń informujących o zmianach na liście kandydatów.

W przeddzień i w dniu głosowania niezbędne jest pełnienie dyżurów przez członków terytorialnej komisji wyborczej w celu rozstrzygania spraw związanych z wyborami, np. podjęcia uchwały o skreśleniu kandydata bądź unieważnieniu rejestracji listy, a także rozpatrywania skarg, udzielania pomocy komisjom obwodowym i podejmowania niezbędnych działań w razie zaistnienia nieprzewidzianych sytuacji.

Terytorialne komisje wyborcze do czasu rozpoczęcia głosowania przyjmują informacje o zdarzeniach powodujących konieczność skreślenia nazwisk kandydatów na radnych z zarejestrowanych list, unieważnienia rejestracji list lub skreślenia z listy nazwisk kandydatów na wójtów.

Komisje terytorialne rozpatrują te sprawy niezwłocznie, podejmują stosowne uchwały i sporządzają obwieszczenia o dokonanych skreśleniach nazwisk kandydatów bądź o unieważnieniu rejestracji list.

Obwieszczenie podaje się do publicznej wiadomości oraz wywiesza w widocznym miejscu w lokalach wyborczych na obszarze właściwych okręgów wyborczych, a w przypadku skreślenia kandydata na wójta - na obszarze całej gminy.

Terytorialne komisje wyborcze przy wykonywaniu opisanych wyżej czynności i zadań korzystają ze wspomagania informatycznego. W przypadku skreślenia kandydata lub unieważnienia rejestracji listy kandydatów komisja poleca niezwłoczne wprowadzenie tej informacji do systemu informatycznego.

W przypadku skreślenia kandydata lub unieważnienia rejestracji listy po wydrukowaniu kart do głosowania w obwieszczeniu, oprócz informacji o skreśleniu bądź unieważnieniu, podaje się wyjaśnienie o warunkach ważności głosu oddanego na karcie, na której pozostało nazwisko skreślonego kandydata bądź unieważniona lista (art. 113 ust. 2 i 3 Ordynacji wyborczej).

Terytorialne komisje wyborcze są obowiązane także systematycznie sprawdzać, w których okręgach wyborczych głosowanie nie będzie przeprowadzone z powodu niewystarczającej liczby zarejestrowanych list i kandydatów na tych listach oraz w których okręgach wybory nie odbędą się wobec braku zarejestrowanych list kandydatów.

W wyborach do rady gminy, rady miasta, Rady m.st. Warszawy i rady dzielnicy m.st. Warszawy, w wyborach do rady powiatu i w wyborach do sejmiku województwa głosowania nie przeprowadza się, gdy liczba zarejestrowanych kandydatów na liście bądź listach jest równa liczbie radnych wybieranych w tym okręgu lub od niej mniejsza (art. 188 Ordynacji wyborczej). W takim przypadku terytorialna komisja wyborcza za wybranych na radnych uznaje zarejestrowanych kandydatów. Jeżeli liczba kandydatów na radnych jest mniejsza od liczby mandatów, pozostałe mandaty pozostają nieobsadzone.

O przyczynach nieprzeprowadzania wyborów i obsadzenia mandatów bez głosowania terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie zawiadamia wyborców danego okręgu wyborczego w formie obwieszczenia sporządzonego według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do wytycznych.

Druk i rozplakatowanie obwieszczenia zapewnia właściwy wójt, starosta lub marszałek województwa.

Jeden egzemplarz obwieszczenia terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie przekazuje komisarzowi wyborczemu wraz z protokołem obsadzenia mandatu lub mandatów radnych bez głosowania sporządzonym zgodnie z wzorem stanowiącym załącznik nr 9 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

Jeśli w okręgu wyborczym nie zostanie zarejestrowana żadna lista, to wyborów w tym okręgu nie przeprowadza się (art. 108 ust. 2 Ordynacji wyborczej). O przyczynach nieprzeprowadzania wyborów terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie zawiadamia wyborców danego okręgu wyborczego w formie obwieszczenia sporządzonego według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do wytycznych.

Druk i rozplakatowanie obwieszczenia zapewnia właściwy wójt, starosta lub marszałek województwa.

Jeden egzemplarz obwieszczenia terytorialna komisja wyborcza niezwłocznie przekazuje komisarzowi wyborczemu.

W opisany wyżej sposób gminna komisja wyborcza zawiadamia wyborców o nieprzeprowadzaniu wyborów wójta wobec niezarejestrowania żadnego kandydata lub o przeprowadzeniu głosowania tylko na jednego kandydata na wójta (art. 11 ust. 5 i 6 ustawy o wyborze wójta); wzory uchwał podejmowanych w takich przypadkach stanowią odpowiednio załączniki nr 3 i 4 do wytycznych.

II. Przekazywanie protokołów głosowania przez obwodowe komisje wyborcze

Protokoły głosowania w obwodzie są dostarczane - przez przewodniczących lub zastępców przewodniczących obwodowych komisji wyborczych bądź przez upoważnionego przez komisję jej członka - właściwym terytorialnym komisjom wyborczym, w zapieczętowanych kopertach. Ustala się następujący tryb i sposób doręczania.

Gminne komisje wyborcze otrzymują protokoły głosowania w obwodzie w wyborach do rady gminy, a dzielnicowe komisje wyborcze w m.st. Warszawie otrzymują protokoły głosowania w obwodzie do rady dzielnicy.

Gminne komisje wyborcze otrzymują także protokoły głosowania w obwodzie w wyborach wójta.

Komisje wyborcze w miastach na prawach powiatu, w tym Miejska Komisja Wyborcza w m.st. Warszawie, otrzymują 3 rodzaje protokołów: protokoły głosowania w wyborach do rady miasta, w wyborach burmistrza (prezydenta miasta) oraz - z tych samych obwodów - protokoły głosowania w wyborach do sejmiku województwa. Są one dostarczane bezpośrednio z obwodów bądź za pośrednictwem rejonowych punktów odbioru protokołów.

Powiatowe komisje wyborcze otrzymują 2 rodzaje protokołów: protokoły głosowania w wyborach do rady powiatu oraz protokoły głosowania w wyborach do sejmiku województwa. Protokoły są im dostarczane za pośrednictwem rejonowych punktów odbioru protokołów utworzonych w urzędach gmin (miast).

Utworzenie rejonowych punktów odbioru protokołów głosowania z obwodów wymaga uzgodnień między komisjami odbierającymi protokoły a wójtami, wyznaczenia osób, które z upoważnienia komisji będą dokonywały odbioru protokołów, oraz poinformowania o dokonanych ustaleniach obwodowych komisji wyborczych. Osoby odbierające protokoły wykonują powierzone im czynności na podstawie pisemnego upoważnienia podpisanego przez przewodniczącego komisji wyborczej, dla której przeznaczone są protokoły. Odbiór kopert z protokołami potwierdzają one czytelnym podpisem; na pokwitowaniu otrzymania protokołu wpisują informacje: od której komisji, jaki protokół otrzymały oraz datę i godzinę otrzymania koperty z protokołem; otrzymane koperty w stanie nienaruszonym dostarczają właściwej komisji wyborczej. W celu sprawnej kontroli odbioru kopert z protokołami osoby przyjmujące protokoły powinny prowadzić zestawienie kontrolne otrzymywanych protokołów według poszczególnych obwodów; dyżur w rejonowym punkcie jest pełniony aż do czasu otrzymania protokołów ze wszystkich obwodów.

Wojewódzkie komisje wyborcze otrzymują od powiatowych komisji wyborczych i od miejskich komisji wyborczych w miastach na prawach powiatu protokoły zbiorczych wyników głosowania do sejmiku województwa na obszarze powiatu (miasta na prawach powiatu) oraz protokoły głosowania w obwodach w wyborach do sejmiku województwa.

III. Przyjmowanie protokołów głosowania od obwodowych komisji wyborczych

Terytorialna komisja wyborcza od zakończenia głosowania musi być przygotowana do przyjmowania protokołów od obwodowych komisji wyborczych.

Przy przekazywaniu terytorialnej komisji protokołów głosowania z obwodów mogą być obecni pełnomocnicy wyborczy albo upoważnione przez nich osoby zgłaszające listę lub zastępcy pełnomocnika wyborczego, a także mężowie zaufania wyznaczeni do obwodowej komisji wyborczej, jeżeli przybyli do siedziby terytorialnej komisji razem z przewodniczącym komisji obwodowej. Przy dalszych czynnościach w terytorialnej komisji wyborczej mogą uczestniczyć pełnomocnicy wyborczy, upoważnione przez nich osoby zgłaszające listę lub zastępcy pełnomocnika.

Przyjmując protokoły głosowania z obwodów, terytorialna komisja wyborcza sprawdza, czy znajdują się one w zapieczętowanych kopertach. Jeżeli protokoły nie zostały dostarczone w zapieczętowanych kopertach, komisja terytorialna bezwzględnie zwraca protokoły osobie przekazującej.

Wpływ każdego protokołu odnotowuje się na przygotowanym wcześniej wykazie obwodów głosowania, następnie protokół sprawdza się pod względem poprawności jego sporządzenia, zwracając uwagę, czy prawidłowo wpisano numer obwodu i okręgu oraz liczby mandatów w tym okręgu, a także kod terytorialny gminy, czy protokół jest podpisany przez wymaganą liczbę członków komisji (co najmniej przez połowę składu komisji) i czy jest opatrzony właściwą pieczęcią, a także czy na każdej stronie protokołu znajdują się parafy członków komisji uczestniczących w jego sporządzeniu, a w przypadku protokołu sporządzonego w systemie informatycznym także, czy na każdej stronie znajduje się taki sam symbol kontrolny systemu informatycznego. W razie wniesienia do protokołu zarzutów przez mężów zaufania wyznaczonych do obwodowych komisji wyborczych lub członków komisji należy sprawdzić, czy obwodowa komisja ustosunkowała się do zarzutów.

O stwierdzeniu braków lub innych uchybień w omawianym zakresie komisja terytorialna zawiadamia przewodniczącego komisji obwodowej i wzywa do ich usunięcia. Wojewódzkie komisje wyborcze sprawdzają w podanym wyżej zakresie poprawność protokołów zbiorczych wyników głosowania na obszarze powiatu.

IV. Zakres stosowania systemu informatycznego

Zgodnie z uchwałą Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 18 września 2006 r. w sprawie określenia warunków i sposobu wykorzystania techniki elektronicznej w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (M. P. Nr 66, poz. 678) terytorialna komisja wyborcza dla ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów oraz sporządzenia zestawień i protokołów może korzystać ze wspomagania informatycznego. Zespół osób zapewniających wspomaganie informatyczne działa pod nadzorem terytorialnej komisji wyborczej. Zespół ten przyjmie i zarejestruje w systemie informatycznym wyniki głosowania z protokołów głosowania obwodowych komisji wyborczych przekazane:

1) elektronicznie - bezpośrednio przez obwodowe komisje wyborcze korzystające ze wspomagania informatycznego i posiadające łączność internetową;

2) na nośniku elektronicznym - z dyskietek zawierających dane z protokołów, dostarczonych przez komisje obwodowe korzystające ze wspomagania informatycznego, lecz nieposiadające łączności internetowej;

3) przez terytorialną komisję wyborczą - z przyjętych przez komisję protokołów głosowania sporządzonych przez te obwodowe komisje wyborcze, które wcześniej nie przekazały wyników głosowania w formie, o której mowa w pkt 1 i 2.

Weryfikacja wprowadzonych wyników głosowania z obwodów, o których mowa w pkt 1 i 2, z danymi z protokołu głosowania przyjętego przez terytorialną komisję wyborczą polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego symbolu kontrolnego umieszczonego na protokole głosowania w obwodzie.

Jeżeli po wprowadzeniu danych z protokołu obwodowej komisji wyborczej system informatyczny wydrukuje raport ostrzeżeń, terytorialna komisja wyborcza dokonuje analizy ostrzeżeń i podejmuje odpowiednie działania wyjaśniające.

System informatyczny terytorialnej komisji wyborczej zsumuje wprowadzone i zweryfikowane z protokołami dane ze wszystkich obwodów głosowania wyniki głosowania i ustali - według okręgów wyborczych - wyniki głosowania i wyniki wyborów, które terytorialna komisja wyborcza podaje w sporządzanych przez siebie protokołach i zestawieniach.

Dane ze sporządzonych przez terytorialną komisję protokołów i zestawień przesyłane są do właściwego serwera po zatwierdzeniu licencją przez pełnomocnika komisji do spraw informatyki.

V. Warunki poprawności arytmetycznej danych liczbowych w protokołach głosowania w obwodach podlegające sprawdzeniu w systemie informatycznym

Warunki arytmetyczne dotyczące danych w protokołach głosowania w obwodach podzielono na dwa rodzaje:

1) warunki konieczne, które muszą być spełnione bezwzględnie;

2) warunki dodatkowe, które powinny być spełnione, ale w szczególnych okolicznościach mogą być niezachowane.

Ponadto w systemie informatycznym zdefiniowano warunki, które służą sprawdzeniu zgodności niektórych danych liczbowych z protokołu głosowania w wyborach do poszczególnych rad i w wyborach wójta w danym obwodzie.

A. Wybory do rad i wybory wójtów.

Warunki ogólne

1. Warunki konieczne

Wymienione niżej warunki musiały być bezwzględnie spełnione; ich bowiem naruszenie powoduje nieprawidłowe ustalenie wyników głosowania w obwodzie lub wadliwe sporządzenie protokołu głosowania.

1) Liczba osób, którym wydano karty do głosowania, nie może być większa od liczby uprawnionych do głosowania.

2) Liczba kart do głosowania wyjętych z urny musi być równa sumie liczby kart nieważnych i liczby kart ważnych wyjętych z urny.

3) Liczba kart ważnych musi być równa sumie liczby głosów nieważnych i liczby głosów ważnych.

4) Liczba głosów nieważnych ogółem musi być równa lub większa od sumy liczb głosów nieważnych z poszczególnych przyczyn.

5) Liczba uprawnionych do głosowania musi być równa sumie liczby obywateli polskich (z części A spisu wyborców) i obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami Polski (z części B spisu wyborców).

2. Warunki dodatkowe

Wymienione niżej warunki powinny być także spełnione, jednakże w wyjątkowych okolicznościach mogą być niedotrzymane. W takiej sytuacji obwodowa komisja wyborcza była obowiązana dołączyć do protokołu wydrukowany raport ostrzeżeń podpisany przez wszystkie osoby wchodzące w skład obwodowej komisji wyborczej, uczestniczące w ustalaniu wyników głosowania.

1) Liczba kart danego rodzaju otrzymanych przez komisję powinna być równa sumie liczby kart niewykorzystanych oraz kart wydanych wyborcom.

2) Liczba kart wyjętych z urny powinna być równa liczbie wyborców, którym wydano karty.

3) Liczba kart ważnych wyjętych z urny nie powinna być większa od liczby wyborców, którym wydano karty do głosowania.

4) Liczba uprawnionych do głosowania nie powinna być mniejsza niż liczba kart ważnych.

5) Liczba głosów nieważnych ogółem nie powinna być większa od sumy liczb głosów nieważnych z poszczególnych przyczyn.

Należy mieć na uwadze, że suma głosów nieważnych z poszczególnych przyczyn powinna być równa liczbie głosów nieważnych ogółem. Rozbieżność może występować wyłącznie w sytuacji, gdy komisja obwodowa stwierdziła, nieważność głosów z powodu naniesienia przez wyborcę znaków graficznych w obrębie kratki, w szczególności zamazania kratki, przekreślenia znaku w kratce.

B. Wybory do rad gmin do 20 tys. mieszkańców

Warunki konieczne

Wymienione niżej warunki musiały być bezwzględnie spełnione; ich bowiem naruszenie powoduje nieprawidłowe ustalenie wyników głosowania w obwodzie lub wadliwe sporządzenie protokołu głosowania.

1) Suma głosów oddanych na wszystkich kandydatów nie powinna być większa od liczby kart ważnych z głosami ważnymi.

2) Suma głosów oddanych na wszystkich kandydatów nie powinna być większa od iloczynu mandatów do obsadzenia w okręgu i liczby kart ważnych z głosami ważnymi.

3) Liczba głosów nieważnych z powodu, o którym mowa w pkt 8c protokołu głosowania w obwodzie musi być równa 0, gdy brak było kandydatów skreślonych po wydruku kart.

4) Liczba głosów nieważnych z powodu, o którym mowa w pkt 8d protokołu głosowania w obwodzie musi być równa 0, gdy brak było list unieważnionych po wydruku kart.

5) Liczba głosów oddanych na kandydata nie może być większa od liczby kart ważnych z głosami ważnymi.

C. Wybory do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców, rad dzielnic, rad powiatów i sejmików województw

Warunki konieczne

Wymienione niżej warunki musiały być bezwzględnie spełnione; ich bowiem naruszenie powoduje nieprawidłowe ustalenie wyników głosowania w obwodzie lub wadliwe sporządzenie protokołu głosowania.

1) Suma głosów oddanych na wszystkich kandydatów z listy musi być równa liczbie głosów oddanych na listę.

2) Suma głosów oddanych na wszystkie listy musi być równa liczbie głosów ważnych.

3) Liczba głosów nieważnych z powodu, o którym mowa w pkt 8c protokołu głosowania w obwodzie musi być równa 0, gdy brak było kandydatów skreślonych po wydruku kart.

4) Liczba głosów nieważnych z powodu, o którym mowa w pkt 8d protokołu głosowania w obwodzie musi być równa 0, gdy brak było list unieważnionych po wydruku kart.

D. Wybory wójtów

Warunki konieczne

Wymienione niżej warunki musiały być bezwzględnie spełnione; ich bowiem naruszenie powoduje nieprawidłowe ustalenie wyników głosowania w obwodzie lub wadliwe sporządzenie protokołu głosowania.

1) Liczba głosów nieważnych z powodu, o którym mowa w pkt 6c protokołu głosowania w obwodzie musi być równa 0 przy braku kandydatów skreślonych po wydruku kart.

Warunek ten nie dotyczy wyborów, w których głosuje się na jednego kandydata;

2) Suma głosów ważnych oddanych na wszystkich kandydatów musi być równa liczbie głosów ważnych.

W przypadku wyborów, w których głosuje się na jednego kandydata, suma głosów ważnych oddanych za i przeciw kandydatowi musi być równa liczbie głosów ważnych.

Po wprowadzeniu danych z protokołów głosowania w obwodach system sprawdza wszystkie warunki arytmetyczne. W przypadku stwierdzenia błędów system informuje o tym operatora, wymieniając konkretne przekroczone warunki, oraz generuje raport błędów, który jest drukowany. Raport zawiera dokładne informacje identyfikujące protokół oraz szczegółowy opis warunków, które nie zostały dotrzymane.

Jeżeli wystąpiło chociaż jedno naruszenie warunku koniecznego, dane nie zostają zapisane w systemie.

Jeżeli zostały przekroczone jedynie warunki dodatkowe, to dane z protokołu zostają zapisane warunkowo - oznaczone jako przekraczające warunki arytmetyczne; terytorialna komisja wyborcza może podjąć decyzję o konieczności ponownego ustalenia wyników głosowania przez komisję obwodową i o usunięciu danych z systemu.

VI. Ustalanie wyników głosowania i wyników wyborów przez terytorialne komisje wyborcze

1. Uprawnienia pełnomocników komitetów wyborczych.

Przy ustalaniu wyników głosowania i wyników wyborów przez terytorialne komisje wyborcze mogą być obecni pełnomocnicy wyborczy komitetów wyborczych albo osoby upoważnione przez pełnomocników do zgłaszania list kandydatów lub zastępcy pełnomocnika wyborczego (art. 112 ust. 1 Ordynacji wyborczej).

Pełnomocnik wyborczy legitymuje się dokumentem tożsamości ze zdjęciem; komisja sprawdza w systemie informatycznym, czy jest on pełnomocnikiem wyborczym danego komitetu.

Osoba upoważniona przez pełnomocnika przedstawia upoważnienie wydane jej przez pełnomocnika. Jeżeli osoba upoważniona przez pełnomocnika przedłożyła już komisji te dokumenty, dokonując zgłoszenia list kandydatów na radnych, ich powtórne przedłożenie komisji nie jest wymagane.

Pełnomocnik wyborczy lub upoważniona przez niego osoba mogą wyznaczyć do reprezentowania listy zastępcę pełnomocnika, wydając mu zaświadczenie (art. 112 ust. 2 Ordynacji wyborczej) według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą w załączniku nr 2 do uchwały z dnia 18 września 2006 r. w sprawie ustalenia wzoru zaświadczenia dla męża zaufania i zastępcy pełnomocnika komitetu wyborczego, stosowanego w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (M. P. Nr 66, poz. 677). Pełnomocnik (osoba upoważniona do zgłaszania list kandydatów) może wyznaczyć zastępcę pełnomocnika do każdej terytorialnej komisji wyborczej, w której zarejestrował listy kandydatów na radnych.

Pełnomocnicy wyborczy, osoby upoważnione przez pełnomocników do zgłaszania list kandydatów oraz zastępcy pełnomocnika wyborczego, zwani są dalej "pełnomocnikami".

Pełnomocnicy są uprawnieni do obserwowania czynności komisji. Mogą wnieść do protokołu uwagi z wymienieniem konkretnych zarzutów (art. 124 ust. 6, art. 152 ust. 6 i art. 179 ust. 6 Ordynacji wyborczej).

Przy pełnieniu czynności w komisji pełnomocnicy powinni nosić identyfikatory z imieniem, nazwiskiem i funkcją.

2. Formularze wyborcze i sposób ich wypełnienia.

Terytorialne komisje wyborcze, ustalając wyniki głosowania i wyniki wyborów, sporządzają zestawienia i protokoły na formularzach, których wzory określiła Państwowa Komisja Wyborcza uchwałą z dnia 2 października 2006 r. oraz uchwałą z dnia 9 października 2006 r. Poszczególne komisje sporządzają zestawienia i protokoły według wzorów określonych w następujących załącznikach do tych uchwał:

1) gminna komisja wyborcza w gminie do 20 tys. mieszkańców - według załączników nr 1 lub 2 do uchwały z dnia 2 października 2006 r. oraz załączników nr 1 i 2 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.;

2) gminna komisja wyborcza w gminie powyżej 20 tys. mieszkańców - według załączników nr 1 lub 2 do uchwały z dnia 2 października 2006 r. oraz załączników nr 3 i 4 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.;

3) dzielnicowa komisja wyborcza w m.st. Warszawie - według załączników nr 3 i 4 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.;

4) miejska komisja wyborcza w mieście na prawach powiatu i Miejska Komisja Wyborcza w m.st. Warszawie - według załączników nr 1 lub 2 do uchwały z dnia 2 października 2006 r. oraz załączników nr 3 i 4 do uchwały z dnia 9 października 2006 r., a dla wyborów do sejmiku województwa - załącznika nr 6 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.;

5) powiatowa komisja wyborcza - według załączników nr 4 i 5, a dla wyborów do sejmiku województwa - załącznika nr 6 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.;

6) wojewódzka komisja wyborcza - według załączników nr 7 i 8 do uchwały z dnia 9 października 2006 r.

Ponadto terytorialne komisje wyborcze wypełniają protokoły z obsadzenia mandatu radnego bez głosowania, według załącznika nr 9 do uchwały z dnia 9 października 2006 r., jeśli w okręgach wyborczych zaistniała sytuacja przewidziana w art. 188 Ordynacji wyborczej (o czym mowa w części I wytycznych).

Zestawienia i protokoły gminne, miejskie, dzielnicowe i powiatowe komisje wyborcze sporządzają w 3 egzemplarzach, a wojewódzkie komisje wyborcze w 4 egzemplarzach.

Przy sporządzaniu tych dokumentów komisje korzystają ze wspomagania informatycznego i komputerowego ich wydruku. W razie niemożności skorzystania z wydruku komputerowego formularz protokołu należy wypełnić starannie i czytelnie, ręcznie lub maszynowo.

Zarzuty wniesione przez pełnomocników i członków komisji wpisuje się do właściwych rubryk protokołów, a gdyby wniesiono je w formie odrębnego dokumentu załącza się go do protokołu, czyniąc o tym adnotację w rubryce dotyczącej zarzutów. Wniesienie zarzutów przez członków komisji nie zwalnia ich z obowiązku podpisania sporządzonych protokołów (art. 124 ust. 6, art. 152 ust. 6 i art. 179 ust. 6 Ordynacji wyborczej). W rubryce "Uwagi Komisji związane z ustaleniem wyników wyborów oraz ewentualnymi zarzutami pełnomocników i członków Komisji" komisja ustosunkowuje się do wniesionych zarzutów. Każdą stronę zestawień i protokołów parafują, w miejscu na to przeznaczonym, osoby wchodzące w skład komisji obecne przy ich sporządzaniu; podpisują one także sporządzone protokoły i zestawienia. Dokumenty te opatruje się pieczęcią komisji. Komisja sporządza je w składzie nie mniejszym niż połowa składu komisji, w tym przy udziale przewodniczącego komisji bądź jego zastępcy.

3. Sporządzenie zestawień i protokołów wyników wyborów.

Po sprawdzeniu w systemie informatycznym protokół głosowania w obwodzie jest zwracany terytorialnej komisji wyborczej przez pełnomocnika komisji do spraw informatyki wraz z potwierdzeniem jego zgodności arytmetycznej i, jeżeli nie zawiera on wad, terytorialna komisja zawiadamia obwodową komisję o przyjęciu protokołu.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w protokole terytorialna komisja wskazuje je na piśmie i ustala sposób ich usunięcia, informując o tym niezwłocznie właściwą komisję obwodową. Usunięcie nieprawidłowości może polegać w szczególności na: sporządzeniu nowego protokołu głosowania w obwodzie, naniesieniu na już sporządzony protokół poprawek i ich parafowaniu przez obwodową komisję wyborczą oraz opatrzeniu pieczęcią, uzupełnieniu danych w protokole (np. brakujących podpisów członków komisji obwodowych obecnych przy sporządzaniu protokołu).

Na żądanie pełnomocników terytorialna komisja wyborcza może zlecić wykonanie wydruków kontrolnych ze wskazanych przez nich obwodów głosowania w celu porównania danych z protokołami. Pełnomocnicy mogą otrzymać kopie wydruków sprawdzonych w ten sposób protokołów. Ograniczenie liczby protokołów sprawdzanych z wydrukami może być podyktowane wyłącznie względami organizacyjnymi; o wprowadzeniu określonych ograniczeń rozstrzyga komisja terytorialna.

Czynności gminnych (miejskich) komisji wyborczych

W pierwszej kolejności gminna (miejska) komisja wyborcza przystępuje do ustalenia wyników wyborów wójta oraz sporządzenia protokołu wyników głosowania i wyniku wyborów, a następnie ustala wyniki głosowania i wyniki wyborów do rad gmin.

Taka kolejność wynika z obowiązku niezwłocznego poinformowania wyborców o ewentualnej konieczności przeprowadzenia ponownego głosowania w wyborach wójta (art. 4 ust. 6 ustawy o wyborze wójta).

A. Wyniki głosowania i wyniki wyborów wójta przeprowadzonych w dniu 12 listopada 2006 r.

Po zarejestrowaniu w systemie informatycznym danych ze wszystkich protokołów głosowania gminna (miejska) komisja otrzymuje wydruk komputerowy projektu protokołu z wyników głosowania i wyniku wyborów wójta.

Gminna (miejska) komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

Sporządzając protokół bez wspomagania informatycznego, komisja sumuje odpowiednie dane z protokołów wszystkich obwodowych komisji wyborczych i wpisuje je w odpowiednich rubrykach formularza protokołu.

Jeśli na kartach do głosowania było 2 lub więcej kandydatów, komisja korzysta z formularza stanowiącego załącznik nr 1 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r., a jeśli głosowano na jednego kandydata - z formularza stanowiącego załącznik nr 2 do tej uchwały.

Jeśli głosowano na więcej niż jednego kandydata w pkt II.A. protokołu, komisja wpisuje liczbę stanowiącą ponad połowę ważnie oddanych głosów. Liczbę tę ustala się w sposób następujący, jeżeli liczba ważnie oddanych głosów (pkt I.5.) jest:

1) parzysta - należy podzielić ją przez 2 i dodać do wyniku dzielenia 1;

2) nieparzysta - należy podzielić ją przez 2 i dodać do wyniku dzielenia 0,5.

W pkt II.B. komisja stwierdza, kto został wybrany na wójta. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej większości głosów, w pkt II.C. wskazuje się dwóch kandydatów, którzy uzyskali największą liczbę głosów, a w przypadku równej liczby głosów niepozwalającej na wskazanie dwóch kandydatów - tego kandydata (lub kandydatów), który uzyskał większość głosów w większej liczbie obwodów głosowania, lub, jeżeli także to kryterium nie pozwala wyłonić kandydata - kandydata ustalonego w trybie losowania. Jeżeli konieczne było ustalenie kandydata w trybie losowania, jego przebieg komisja opisuje w pkt II.D.

Podobnie komisja ustala wynik wyboru wójta wówczas, gdy w wyborach uczestniczył tylko jeden kandydat. Kandydata uważa się za wybranego, jeżeli liczba głosów "za wyborem" (pkt II.5b.) stanowi ponad połowę ważnie oddanych głosów (za wyborem i przeciw wyborowi), obliczoną w sposób wyżej podany (wpisaną w pkt III.A.).

Wynik wyborów komisja niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie 1 egzemplarza protokołu z wyborów w swojej siedzibie.

W przypadku stwierdzenia, że w wyborach żaden kandydat nie uzyskał wymaganej większości głosów i nie został wybrany na wójta, gminna (miejska) komisja wyborcza, na podstawie art. 4 ust. 6 ustawy o wyborze wójta podaje do publicznej wiadomości, w drodze uchwały, informację o konieczności i przyczynach przeprowadzenia ponownego głosowania w dniu 26 listopada 2006 r., wskazując nazwiska i imiona dwóch kandydatów, uczestniczących w tym głosowaniu. Wzór uchwały gminnej (miejskiej) komisji wyborczej stanowi załącznik nr 5 do wytycznych.

B. Przeprowadzenie i ustalenie wyników ponownego głosowania w wyborach wójta.

Druk i rozplakatowanie uchwały o przeprowadzeniu ponownego głosowania w wyborach wójta zapewnia wójt (art. 109 ust. 6 Ordynacji wyborczej w związku z art. 2 ust. 2 ustawy o wyborze wójta). Uchwałę należy rozplakatować na obszarze gminy (miasta) nie później niż dnia 16 listopada 2006 r.

Jednocześnie gminna (miejska) komisja wyborcza powinna zarządzić druk kart do głosowania w głosowaniu ponownym, zgodnie z wzorem karty do głosowania i w sposób określony w uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r. w sprawie ustalenia wzorów kart do głosowania w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (M. P. Nr 70, poz. 711) i w uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r. w sprawie wytycznych dotyczących druku i przechowywania kart do głosowania w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 12 listopada 2006 r. (M. P. Nr 72, poz. 716).

Sposób przeprowadzenia ponownego głosowania komisja omawia z obwodowymi komisjami wyborczymi, stosując zasady dotyczące pierwszego głosowania.

Jeżeli jeden z kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, straci prawo wyborcze lub umrze, na jego miejsce komisja dopuści kandydata, który uzyskał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu (art. 4 ust. 4 ustawy o wyborze wójta). W takiej sytuacji termin ponownego głosowania odracza się o dalszych 14 dni. Komisja podaje do publicznej wiadomości, w drodze uchwały, informację o konieczności i przyczynach przeprowadzenia ponownego głosowania w dniu 10 grudnia 2006 r. wskazując nazwiska i imiona dwóch kandydatów, uczestniczących w tym głosowaniu. Wzór uchwały gminnej (miejskiej) komisji wyborczej stanowi załącznik nr 6 do wytycznych.

Obecni przy ponownym głosowaniu mogą być tylko pełnomocnicy tych komitetów wyborczych, które zgłosiły kandydatów kandydujących w tym głosowaniu.

Ustalenie wyniku wyborów w ponownym głosowaniu powinno przebiegać analogicznie do ustalania wyniku wyborów w pierwszym głosowaniu.

Protokół gminna (miejska) komisja wyborcza sporządza według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r.

W przypadku gdy ponowne głosowanie odbywa się na jednego kandydata, gminna (miejska) komisja wyborcza sporządza protokół odpowiednio stosując wzór stanowiący załącznik nr 2 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r.

Wyniki głosowania i wyniki wyborów do rad gmin w gminach do 20 tys. mieszkańców.

Po ustaleniu wyniku wyborów wójta komisja przystępuje do ustalenia wyników wyborów do rady gminy.

Komisja otrzymuje wydruk komputerowy zestawień wyników głosowania osobno dla każdego okręgu wyborczego (według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.).

Gminna komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

W przypadku sporządzania zestawień ręcznie lub maszynowo komisja sumuje dane liczbowe z protokołów głosowania w obwodach i sporządza zestawienia głosowania oddzielnie dla każdego okręgu wyborczego.

Po uzyskaniu wydruków komputerowych zestawień dla wszystkich okręgów, w których przeprowadzono głosowanie, lub po ich sporządzeniu w sposób ręczny lub maszynowy, komisja przystępuje do sporządzenia protokołu z wyborów według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

W ramach wspomagania informatycznego komisja otrzymuje wydruk stanowiący projekt protokołu z wyborów. Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

Sporządzając protokół w sposób ręczny lub maszynowy komisja, po wypełnieniu części ogólnej i pkt I. protokołu, w pkt II.A. protokołu wpisuje liczbę i numery okręgów, w których nie przeprowadzono głosowania z powodu braku kandydatów, i stwierdza, ile mandatów pozostaje nieobsadzonych.

Pkt II.B. wypełnia się wtedy, gdy w okręgu liczba wszystkich zarejestrowanych kandydatów jest równa lub mniejsza od liczby radnych wybieranych w okręgu wyborczym; za wybranych bez głosowania uznaje się wszystkich kandydatów, a pozostałe mandaty pozostają nieobsadzone (art. 188 Ordynacji wyborczej).

Pkt III.A. wypełnia się, wpisując dane z poszczególnych zestawień oraz protokołów z obsadzenia mandatów bez głosowania. W punkcie tym ujmuje się dane dotyczące wszystkich okręgów wyborczych na obszarze gminy w kolejności ich numerów.

Punkty III.B. i III.C. wypełnia się w zależności od zaistnienia opisanych w nich sytuacji; dotyczą one wskazania kandydata, który uzyskuje mandat w razie równej liczby głosów oddanych odpowiednio na dwóch lub więcej kandydatów z tej samej listy lub z różnych list.

W pkt III.D. wpisuje się dane dotyczące obsadzenia mandatów w danym okręgu wyborczym bez głosowania i liczbę mandatów nieobsadzonych w danym okręgu wyborczym.

Pkt III.E. wypełnia się w sytuacji gdy w danym okręgu wyborów nie przeprowadzono.

W pkt III.F. opisuje się przebieg losowania, o którym mowa w pkt III.C.2, jeżeli zostało przeprowadzone.

Wyniki wyborów komisja niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie 1 egzemplarza protokołu z wyborów oraz zestawień wyników w okręgu wyborczym w swojej siedzibie.

Wyniki głosowania i wyniki wyborów do rad gmin w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców.

Komisja otrzymuje wydruk komputerowy zestawień wyników głosowania osobno dla każdego okręgu wyborczego (według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.).

Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

Sporządzając zestawienie wyników głosowania dla każdego okręgu wyborczego w sposób ręczny lub maszynowy, komisja sumuje dane z protokołów głosowania w obwodach i wpisuje je w odpowiednie rubryki zestawienia.

Komisja ustala, listy których komitetów oraz które grupy list uczestniczą w podziale mandatów.

W pkt 9b zestawienia wpisuje się dane dotyczące liczby głosów oddanych na poszczególne grupy i listy wchodzące w ich skład w danym okręgu wyborczym.

W pkt 9c wpisuje się informacje na temat grup z danego okręgu wyborczego, które nie uczestniczą w podziale mandatów.

W pkt 9d wpisuje się informację na temat grup z danego okręgu wyborczego, które uczestniczą w podziale mandatów.

W pkt 10a wpisuje się informację na temat list biorących udział w podziale mandatów (uzyskały co najmniej 5 % głosów), wchodzących w skład grup nieuczestniczących w podziale mandatów.

W pkt 10b wpisuje się informację na temat niezgrupowanych list biorących udział w podziale mandatów (uzyskały co najmniej 5 % głosów).

Należy mieć na uwadze, że w podziale mandatów uczestniczą tylko listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy w skali gminy oddano co najmniej 5 % ważnych głosów oraz grupy list, na które w sumie oddano co najmniej 10 % głosów ważnych w skali gminy i przynajmniej jedna z list wchodzących w skład danej grupy otrzymała co najmniej 5 % głosów ważnych.

Jeżeli 5 % z liczby ważnie oddanych głosów jest liczbą ułamkową, wówczas liczbą głosów stanowiącą co najmniej 5 % ważnie oddanych głosów jest ta liczba zaokrąglona w górę.

Analogicznie ustala się liczbę stanowiącą co najmniej 10 % ważnie oddanych głosów.

Następnie komisja wylicza i wpisuje w zestawieniu ilorazy wyborcze (obliczone z dokładnością do czterech miejsc po przecinku) dla każdej niezgrupowanej listy oraz grupy list uczestniczących w podziale mandatów w okręgu (pkt 11 zestawienia). Listy te szereguje się według numeru; w przypadku grupy list bierze się pod uwagę najniższy numer listy w danej grupie.

Wyliczenia dokonuje się, dzieląc liczbę głosów łącznie oddanych w okręgu na daną niezgrupowaną listę (liczba z pkt 8 zestawienia) lub grupę list (liczba z pkt 9b zestawienia) kolejno przez 1, 2, 3, 4, 5 itd., wyliczając dla każdej listy i grupy list tyle ilorazów, ile mandatów jest w danym okręgu. Tak wyliczone ilorazy szereguje się w kolejności od największego, wpisując je w pkt 12 zestawienia.

Przykładowe wyliczenie ilorazów dla okręgu 6-mandatowego, w którym 5 list (grup list) uczestniczy w podziale mandatów:

Lista nr 3

Liczba głosów oddanych na listę nr 3 - X = 100

Wyliczone ilorazy wyborcze:

X:1 = 100,0000

X:2 = 50,0000

X:3 = 33,3333

X:4 = 25,0000

X:5 = 20,0000

X:6= 16,6667

Grupa list nr 8, nr 11

Liczba głosów oddanych na grupę list nr 8, nr 11 - X = 105

Wyliczone ilorazy wyborcze:

X:1 = 105,0000

X:2 = 52,5000

X:3 = 35,0000

X:4 = 26,2500

X:5 = 21,0000

X:6 = 17,5000

Lista nr 13

Liczba głosów oddanych na listę nr 13 - X = 303

Wyliczone ilorazy wyborcze:

X:1 = 303,0000

X:2 = 151,5000

X:3 = 101,0000

X:4 = 75,7500

X:5 = 60,6000

X:6 = 50,5000

Lista nr 14

Liczba głosów oddanych na listę nr 14 - X = 108

Wyliczone ilorazy wyborcze:

X:1 = 108,0000

X:2 = 54,0000

X:3 = 36,0000

X:4 = 27,0000

X:5 = 21,6000

X:6= 18,0000

Lista nr 15

Liczba głosów oddanych na listę nr 15 - X = 215

Wyliczone ilorazy wyborcze:

X:1 =215,0000

X:2 = 107,5000

X:3 = 71,6667

X:4 = 53,7500

X:5 = 43,0000

X:6 = 35,8333

Szereg kolejno największych liczb (ilorazów wyborczych) jest następujący:

1) 303,0000 odpowiada liście nr 13;

2) 215,0000 odpowiada liście nr 15;

3) 151,5000 odpowiada liście nr 13;

4) 108,0000 odpowiada liście nr 14;

5) 107,5000 odpowiada liście nr 15;

6) 105,0000 odpowiada grupie list nr 8, nr 11.

Jeżeli kilka list (grup list) uzyskałoby równe ilorazy, należy stosować kolejne kryteria podziału mandatów przewidziane w art. 123 ust. 3 Ordynacji wyborczej, wpisując odpowiednie dane w pkt 13, 14 i 15 zestawienia.

Należy mieć na uwadze, że w podziale mandatów wewnątrz grupy uczestniczą tylko listy tych komitetów wyborczych, na których listy w skali gminy oddano co najmniej 5 % ważnie oddanych głosów.

Następnie komisja ustala, której liście z grupy list przypadają mandaty.

Podział mandatów pomiędzy listy w ramach grupy następuje poprzez podzielenie liczby głosów oddanych w okręgu na daną listę w ramach grupy kolejno przez 1, 3, 5, i dalsze kolejne nieparzyste liczby, wyliczając dla każdej listy tyle ilorazów, ile mandatów przypada danej grupie. Tak wyliczone ilorazy szereguje się w kolejności od największego.

Przykładowe wyliczenie ilorazów dla grupy, która otrzymała dwa mandaty, składającej się z trzech list, z których dwie uczestniczą w podziale mandatów.

Lista nr 2

Liczba głosów oddanych na listę nr 2 - X = 80

Wyliczone ilorazy

X:1 = 80,0000

X:3 = 26,6667

Lista nr 5

Liczba głosów oddanych na listę nr 5 - X = 62

Wyliczone ilorazy

X:1 = 62,0000

X:3 = 20,6667

Szereg kolejno największych liczb (ilorazów wyborczych) jest następujący:

1) 80,0000 odpowiada liście nr 2;

2) 62,0000 odpowiada liście nr 5.

Komisja wypełnia pkt 16c-16f zestawienia na takich zasadach jak pkt 12-15.

Po sporządzeniu, podpisaniu i opieczętowaniu pieczęcią komisji zestawień dla wszystkich okręgów wyborczych, komisja sporządza protokół z wyborów według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

Komisja otrzymuje wydruk komputerowy projektu protokołu. Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

W razie sporządzania protokołu bez wspomagania informatycznego komisja postępuje w sposób następujący.

Część ogólną protokołu, tj. punkty II.A. i II.B., wypełnia się na podstawie dokumentów wskazujących okręgi, w których nie przeprowadza się wyborów lub danych z protokołów z obsadzenia mandatów bez głosowania.

W pkt III.2. należy wpisać liczbę stanowiącą co najmniej 10 % wszystkich głosów ważnych z pkt III.1, a w pkt III.3. należy wpisać liczbę stanowiącą co najmniej 5 % wszystkich głosów ważnych z pkt III.1. Liczby te ustalono wcześniej w celu stwierdzenia, które grupy list i listy biorą udział w podziale mandatów w poszczególnych okręgach.

W pkt III.4. wpisuje się informacje o grupach list, które spełniają warunki udziału w podziale mandatów, ze wskazaniem, które z list w ramach grupy spełniają warunek udziału w podziale mandatów, a które nie spełniają tego warunku.

W pkt III.5. wpisuje się informacje o grupach list, które nie uzyskały prawa do udziału w podziale mandatów, gdyż nie uzyskały co najmniej 10 % ważnych głosów.

W pkt III.6. wpisuje się informacje o grupach list, które nie uzyskały prawa do udziału w podziale mandatów, gdyż mimo, że uzyskały co najmniej 10 % ważnych głosów, to żadna z list wchodzących w skład grupy nie uzyskała co najmniej 5 % ważnych głosów.

W pkt III.7. wpisuje się informacje o niezgrupowanych listach oraz listach z grup, o których mowa w pkt III.5, które uczestniczą w podziale mandatów, gdyż uzyskały co najmniej 5 % ważnych głosów.

W pkt III.8. wpisuje się informacje o niezgrupowanych listach, które nie uczestniczą w podziale mandatów, gdyż nie uzyskały co najmniej 5 % ważnych głosów.

Na podstawie danych zawartych w zestawieniach komisja wypełnia pkt IV.1. i IV.2.

Pkt od IV.3 do IV.5. wypełnia się w sytuacjach opisanych w tych punktach, jeżeli w danym okręgu wyborczym pozostają nieobsadzone mandaty.

Do protokołu komisja dołącza zestawienia wyników głosowania z okręgów wyborczych oraz ewentualnie protokół obsadzenia mandatów bez głosowania.

Wyniki wyborów komisja niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie 1 egzemplarza protokołu z wyborów oraz zestawień wyników w okręgu wyborczym w swojej siedzibie.

Czynności dzielnicowych komisji wyborczych

Dzielnicowe komisje wyborcze, ustalając wyniki wyborów do rady dzielnicy, wykonują takie same czynności jak gminne komisje wyborcze ustalające wyniki wyborów do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców.

Czynności powiatowych komisji wyborczych i miejskich komisji wyborczych w miastach na prawach powiatu

Przed ustaleniem wyników głosowania i wyników wyborów do rady miasta i do rady powiatu komisje ustalają wyniki głosowania do sejmiku województwa odpowiednio na obszarze powiatu lub miasta na prawach powiatu.

Jest to podyktowane potrzebą umożliwienia podjęcia prac przez wojewódzką komisję wyborczą.

Ustalenia tego komisja dokonuje na podstawie protokołów głosowania w obwodach w wyborach do sejmiku otrzymanych od wszystkich obwodowych komisji wyborczych. Przy ustalaniu zbiorczych wyników głosowania w wyborach do sejmiku województwa komisja korzysta ze wspomagania informatycznego.

Komisja otrzymuje wydruk komputerowy protokołu wyników głosowania do sejmiku województwa odpowiednio na obszarze powiatu lub miasta na prawach powiatu, sporządzony według wzoru stanowiącego załącznik nr 6 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

W przypadku sporządzania protokołu ręcznie lub maszynowo komisja sumuje odpowiednie dane liczbowe z protokołów głosowania w obwodach.

Jeden egzemplarz protokołu wyników głosowania wraz z protokołami głosowania w obwodach pakuje się w pakiet, opisuje i pieczętuje, a następnie doręcza wojewódzkiej komisji wyborczej.

Wyniki głosowania do sejmiku województwa odpowiednio na obszarze powiatu lub miasta na prawach powiatu komisja niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie 1 egzemplarza protokołu w swojej siedzibie.

Po ustaleniu wyników głosowania do sejmiku województwa, powiatowe i komisje wyborcze w miastach na prawach powiatu ustalają wyniki wyborów do odpowiednio rady powiatu i rady miasta na prawach powiatu, wykonując takie same czynności jak gminne komisje wyborcze ustalające wyniki wyborów do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców, z tym że powiatowe komisje wyborcze sporządzają zestawienia wyników według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

Czynności wojewódzkiej komisji wyborczej.

Po otrzymaniu protokołów od powiatowych komisji wyborczych i miejskich komisji wyborczych w miastach na prawach powiatu, które ustaliły wyniki głosowania na obszarze powiatu lub miasta w wyborach do sejmiku województwa, wojewódzka komisja wyborcza bada prawidłowość ustalenia zbiorczych wyników głosowania przez powiatowe i miejskie komisje wyborcze w miastach na prawach powiatu.

Następnie wojewódzka komisja wyborcza otrzymuje wydruk komputerowy zestawień wyników głosowania osobno dla każdego okręgu wyborczego.

Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

W przypadku sporządzania zestawień ręcznie lub maszynowo komisja postępuje analogicznie jak komisja w gminie powyżej 20 tys. mieszkańców, z tym że: w podziale mandatów uczestniczą tylko listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy w skali województwa oddano co najmniej 5 % ważnych głosów oraz grupy list, na które w sumie oddano co najmniej 15 % głosów ważnych w skali województwa i przynajmniej jedna z list wchodzących w skład danej grupy otrzymała co najmniej 5 % głosów ważnych.

Po sporządzeniu, podpisaniu i opieczętowaniu zestawień dla wszystkich okręgów wyborczych komisja sporządza protokół z wyborów według wzoru stanowiącego załącznik nr 8 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 9 października 2006 r.

Komisja otrzymuje wydruk komputerowy protokołu z wyborów do sejmiku województwa. Komisja może sprawdzić dane zawarte w wydruku z wyliczeniami dokonanymi inną metodą; jeżeli dane z wyliczeń dokonanych w różny sposób nie są identyczne, należy wyjaśnić i usunąć przyczynę rozbieżności.

Sporządzając protokół bez wspomagania informatycznego, komisja wykonuje takie same czynności jak gminne komisje wyborcze ustalające wyniki wyborów do rad gmin powyżej 20 tys. mieszkańców, z zastrzeżeniem, o którym mowa przy opisie sporządzenia przez wojewódzką komisję wyborczą zestawień ręcznie lub maszynowo.

Jeden egzemplarz protokołu wyników z wyborów do sejmiku województwa wraz z zestawieniami, a także protokoły wyników głosowania na obszarze powiatu (miasta na prawach powiatu) sporządzone przez powiatowe komisje wyborcze (bądź miejskie w miastach na prawach powiatu) wraz z protokołami głosowania w obwodach pakuje się w pakiet, pieczętuje i opisuje, a następnie przekazuje właściwemu komisarzowi wyborczemu.

Drugi egzemplarz protokołu wraz z zestawieniami pakuje się, pieczętuje i opatruje adresem Państwowej Komisji Wyborczej. Pakiet ten dostarcza się właściwemu komisarzowi wyborczemu, w celu przekazania go Państwowej Komisji Wyborczej. Komisarz wyborczy niezwłocznie przekazuje pakiet do Państwowej Komisji Wyborczej.

Wyniki wyborów komisja niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości przez wywieszenie 1 egzemplarza protokołu z wyborów oraz zestawień wyników w okręgu wyborczym w swojej siedzibie.

VII. Tryb przeprowadzenia losowania

Terytorialne komisje wyborcze, ustalając wyniki głosowania i wyniki wyborów w sytuacjach wymagających przeprowadzenia losowania, postępują następująco.

Losowanie prowadzi przewodniczący komisji w obecności członków komisji i pełnomocników obecnych przy pracach komisji. Czynności losowania dokonuje wyznaczony członek komisji. O terminie losowania należy powiadomić pełnomocników z odpowiednim wyprzedzeniem, w celu umożliwienia im obecności przy tej czynności. Nieobecność pełnomocników nie wstrzymuje przeprowadzenia losowania.

W razie konieczności ustalenia, w drodze losowania, która z list lub grup list uzyskuje mandat, do jednakowych, nieprzezroczystych kopert wkłada się kartki z wypisanymi numerami list, a w przypadku grup list - z numerami list wchodzących w skład grupy. Po wymieszaniu kopert losuje się jedną z nich. Numer listy lub numery list wchodzących w skład grupy odczytuje się i okazuje obecnym, a wylosowaną kartkę dołącza się do protokołu. Na żądanie osób obecnych przy losowaniu należy okazać zawartość niewylosowanych kopert.

W razie konieczności ustalenia, w drodze losowania, który z kandydatów uzyskuje mandat, a w przypadku wyborów wójta również, który z kandydatów dopuszczony jest do wyborów w ponownym głosowaniu, do jednakowych, nieprzezroczystych kopert wkłada się kartki z wypisanymi nazwiskami i imionami tych kandydatów oraz - w przypadku kandydatów na radnych - numerami list, na których się znajdują. Po wymieszaniu kopert losuje się jedną z nich. Nazwisko i imię wylosowanego kandydata oraz - ewentualnie - numer listy odczytuje się i okazuje obecnym, a wylosowaną kartkę dołącza się do protokołu. Na żądanie osób obecnych przy losowaniu należy okazać zawartość niewylosowanych kopert.

Przebieg przeprowadzonego losowania opisuje się w protokole (art. 122 ust. 3, art. 123 ust. 2, art. 151 ust. 2, art. 178 ust. 4 Ordynacji wyborczej oraz art. 4 ust. 3 i 9 ustawy o wyborze wójta).

VIII. Sposób przekazywania dokumentów z wyborów właściwemu komisarzowi wyborczemu

Gminna, miejska, miejska w mieście na prawach powiatu, dzielnicowa i powiatowa komisja wyborcza po ustaleniu wyników głosowania i wyników wyborów w wyborach do danej rady, jeden egzemplarz protokołu z wyborów wraz z zestawieniami dotyczącymi każdego okręgu i protokołami z obsadzenia mandatów bez głosowania oraz protokołami głosowania w obwodach pakuje w pakiet, opisuje i pieczętuje, a następnie dostarcza właściwemu komisarzowi wyborczemu.

Powiatowe komisje wyborcze i miejskie komisje wyborcze w miastach na prawach powiatu ponadto przekazują komisarzowi wyborczemu właściwemu w zakresie czynności o charakterze ogólnowojewódzkim protokół głosowania do sejmiku województwa na obszarze powiatu lub miasta na prawach powiatu.

Wojewódzka komisja wyborcza pakiet z właściwymi dokumentami dostarcza komisarzowi wyborczemu właściwemu w zakresie wykonywania czynności o charakterze ogólnowojewódzkim.

Wraz z pakietem, o którym mowa wyżej, komisja wyborcza przekazuje komisarzowi wyborczemu nośnik elektroniczny (CD-ROM, dyskietki) zawierający dane z protokołów i zestawień sporządzonych przez komisję. Na nośniku należy również zapisać dane z protokołów głosowania w obwodzie.

Powyższe dane muszą być zatwierdzone licencją przez pełnomocnika komisji do spraw informatyki.

Dopuszczalne jest przekazanie pakietu z dokumentami za pośrednictwem upoważnionego przez komisarza wyborczego członka inspekcji.

IX. Sprawdzanie przez komisarza wyborczego prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów

Komisarz wyborczy po otrzymaniu protokołów wyników z wyborów wraz z zestawieniami i protokołami głosowania w obwodach od gminnych, miejskich (w miastach na prawach powiatu), powiatowych i wojewódzkiej komisji wyborczych sprawdzi prawidłowość ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów do poszczególnych rad oraz wyborów wójtów.

W razie stwierdzenia nieprawidłowości zarządza się ponowne ustalenie wyników i zawiadamia o tym niezwłocznie Państwową Komisję Wyborczą (art. 127 ust. 2, art. 155 ust. 2, art. 180 ust. 2 Ordynacji wyborczej).

Do czasu uzyskania potwierdzenia od komisarza wyborczego, że przekazane protokoły sporządzono prawidłowo, każda terytorialna komisja wyborcza pełni dyżur w sposób wcześniej ustalony w porozumieniu z komisarzem wyborczym. Ustalając tryb pełnienia dyżuru, należy mieć na uwadze konieczność bieżącego kontaktu z członkami, w sposób umożliwiający zebranie się komisji w regulaminowym składzie w razie potrzeby ponownego ustalenia wyników głosowania lub wyborów.

X. Wydanie radnym i wójtom zaświadczeń o wyborze

Każda właściwa komisja wyborcza po stwierdzeniu przez komisarza wyborczego prawidłowości ustalenia wyników wyborów sporządza dla wybranych radnych zaświadczenia o wyborze na radnego na właściwych formularzach według wzoru ustalonego przez Państwową Komisję Wyborczą w uchwale z dnia 9 października 2006 r. (załączniki nr 10, 11 i 12 do uchwały).

Gminne komisje wyborcze wydają wybranym wójtom zaświadczenie o wyborze według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do uchwały Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 2 października 2006 r.

XI. Postępowanie z dokumentacją z wyborów

Egzemplarze protokołów i zestawień, które pozostały w komisjach terytorialnych oraz inne dokumenty powstałe przy ustalaniu wyników (arkusze pomocnicze, wydruki itp.), pakuje się, pieczętuje, opisuje i tak uporządkowane przekazuje wraz z pieczęcią, za pokwitowaniem, do depozytu organom obsługującym komisje (tj. odpowiednio wójtowi, staroście lub marszałkowi województwa).

Dostęp do tych dokumentów, do czasu potwierdzenia przez komisarza wyborczego prawidłowości sporządzonych protokołów, mają tylko członkowie właściwych terytorialnych komisji wyborczych. Po uzyskaniu tego potwierdzenia depozyt pozostaje w archiwum urzędu, a dalszy sposób postępowania z tymi dokumentami określa rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie sposobu przekazywania, przechowywania i udostępniania dokumentów z wyborów organów jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 209, poz. 1781 oraz z 2005 r. Nr 25, poz. 210).

Załącznik Nr  1 

WZÓR

Obwieszczenie

...................... Komisji Wyborczej w ...................

(nazwa) (miejscowość)

z dnia ............... 2006 r.

o obsadzeniu mandatów radnych

..............................................................

(nazwa rady - sejmiku województwa)

bez głosowania

Na podstawie art. 189 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r.

- Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików

województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, z późn. zm.¹⁾)

..............................................................

(Gminna, Miejska, Dzielnicowa, Powiatowa, Wojewódzka)

Komisja Wyborcza w .................... podaje do wiadomości

(miejscowość)

wyborców, co następuje:

1. W okręgu wyborczym nr ............ utworzonym dla wyboru

...........................................................

(nazwa rady - sejmiku województwa)

obejmującym ........ mandatów, ........... Komisja Wyborcza

(liczba) (nazwa)

zarejestrowała........kandydatów na radnych.

W związku z tym, na podstawie art. 188 Ordynacji wyborczej

w okręgu nr ... głosowania w wyborach do ..................

(nazwa rady -

sejmiku województwa)

nie przeprowadza się.

2. Za wybranych na radnych .................. Komisja Wyborcza

(nazwa)

w. .................. uznaje następujących zarejestrowanych

(miejscowość)

kandydatów:

z listy nr ... ............................................

(skrót nazwy komitetu wyborczego)

1. ........................................

(nazwisko i imię)

2. ........................................

(nazwisko i imię)

3. ........................................

(nazwisko i imię)

z listy nr ................................................

(skrót nazwy komitetu wyborczego)

1. ........................................

(nazwisko i imię)

2. ........................................

(nazwisko i imię)

3. Ponieważ liczba zarejestrowanych kandydatów jest

mniejsza od liczby mandatów w okręgu, ............

mandatów pozostaje nieobsadzonych^*).

Przewodniczący

.................. Komisji Wyborczej

(nazwa)

w ..................................

(miejscowość)

....................................

(imię i nazwisko)

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1760, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 34, poz. 242, Nr 146, poz. 1055 i Nr 159, poz. 1127.

^*) Ewentualnie pominąć.

Załącznik Nr  2 

WZÓR

Obwieszczenie

...................... Komisji Wyborczej w ...................

(nazwa) (miejscowość)

z dnia ............... 2006 r.

o nieprzeprowadzaniu wyborów

do ...........................................................

(nazwa rady - sejmiku województwa)

w okręgu wyborczym nr .....

Na podstawie art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r.

- Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików

województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, z późn. zm.¹⁾)

..............................................................

(Gminna, Miejska, Dzielnicowa, Powiatowa, Wojewódzka)

Komisja Wyborcza w .................... podaje do wiadomości

(miejscowość)

wyborców, co następuje:

W okręgu wyborczym nr ......... utworzonym dla wyboru ........

..............................................................

(nazwa rady - sejmiku województwa)

obejmującym ........... mandatów, ........... Komisja Wyborcza

(liczba) (nazwa)

w ..... nie zarejestrowała żadnej listy kandydatów na radnych.

W związku z tym, na podstawie art. 108 ust. 2 Ordynacji

wyborczej w okręgu nr .............. wyborów do ..............

........................................ nie przeprowadza się.

(nazwa rady - sejmiku województwa)

Przewodniczący

.................. Komisji Wyborczej

(nazwa)

w ..................................

(miejscowość)

....................................

(imię i nazwisko)

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1760, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 34, poz. 242, Nr 146, poz. 1055 i Nr 159, poz. 1127.

Załącznik Nr  3 

WZÓR

Uchwała

wzór

Załącznik Nr  4 

WZÓR

Uchwała

wzór

Załącznik Nr  5 

WZÓR

Uchwała

wzór

Załącznik Nr  6 

WZÓR

Uchwała

wzór

1 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1760, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457 oraz z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 34, poz. 242, Nr 146, poz. 1055 i Nr 159, poz. 1127.

2 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 127, poz. 1089 i Nr 214, poz. 1806, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 oraz z 2005 r. Nr 175, poz. 1457.

3 Załącznik zmieniony przez § 1 uchwały z dnia 20 listopada 2006 r. (M.P.06.84.851) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 20 listopada 2006 r.

• Identyfikator: M.P.2006.74.738
• Rodzaj: Uchwała
• Tytuł: Wytyczne dla terytorialnych komisji wyborczych, dotyczących sposobu ustalania wyników głosowania i wyników wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyników głosowania i wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zarządzonych na dzień 12 listopada 2006 r.
• Data aktu: 18/10/2006
• Data ogłoszenia: 25/10/2006
• Data wejścia w życie: 18/10/2006