Wykaz trudnych i uciążliwych warunków pracy oraz szczegółowe zasady wypłacania nauczycielom dodatku z tytułu pracy w tych warunkach.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 14 lipca 1997 r.
w sprawie wykazu trudnych i uciążliwych warunków pracy oraz szczegółowych zasad wypłacania nauczycielom dodatku z tytułu pracy w tych warunkach.

Na podstawie art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357) zarządza się, co następuje:
§  1.
Za pracę w trudnych warunkach uznaje się:
1)
prowadzenie przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół górniczych zajęć praktycznych pod ziemią, prowadzenie przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół leśnych zajęć w lesie oraz prowadzenie przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół rolniczych zajęć praktycznych w terenie z zakresu produkcji roślinnej, zwierzęcej i mechanizacji rolnictwa,
2)
prowadzenie przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół medycznych zajęć w pomieszczeniach publicznych zakładów opieki zdrowotnej, domów pomocy społecznej i ośrodków opiekuńczych przeznaczonych dla noworodków, dzieci do lat trzech, dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo oraz dla osób (dzieci i dorosłych) upośledzonych umysłowo, psychicznie chorych, przewlekle chorych, z uszkodzeniami centralnego i obwodowego układu nerwowego, w oddziałach intensywnej opieki medycznej oraz w żłobkach,
3)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach (klasach) przysposabiających do pracy zawodowej,
4)
prowadzenie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim,
5)
prowadzenie zajęć dydaktycznych i wychowawczych w specjalnych przedszkolach (oddziałach), szkołach (klasach) specjalnych oraz prowadzenie indywidualnego nauczania dziecka zakwalifikowanego do kształcenia specjalnego,
6)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach przy zakładach karnych,
7)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w klasach łączonych w szkołach podstawowych,
8)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w języku obcym w szkołach z obcym językiem wykładowym, z wyjątkiem zajęć prowadzonych przez nauczycieli języka obcego, prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach, w których zajęcia są prowadzone dwujęzycznie oraz przez nauczycieli danego języka obcego w klasach dwujęzycznych,
9)
prowadzenie zajęć w oddziałach klas realizujących program "Międzynarodowej Matury" - z przedmiotów objętych postępowaniem egzaminacyjnym,
10)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach (klasach) i w zakładach kształcenia nauczycieli przez nauczycieli będących obywatelami państw obcych, którzy podejmują pracę w wyniku zawartych porozumień międzynarodowych,
11)
prowadzenie zajęć dydaktycznych i wychowawczych w specjalnych przedszkolach, szkołach i placówkach specjalnych dla niewidomych i słabo widzących, niesłyszących i słabo słyszących przez nauczycieli i wychowawców niewidomych oraz nauczycieli i wychowawców niesłyszących, zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć,
12)
prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i placówkach resocjalizacyjnych,
13)
prowadzenie zajęć wychowawczych i opiekuńczych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (z wyłączeniem burs i internatów szkół lub placówek nie będących specjalnymi), z zastrzeżeniem pkt 14, oraz w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, publicznych zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, domach pomocy społecznej, zakładach rehabilitacji zawodowej inwalidów i placówkach resocjalizacyjnych,
14)
prowadzenie zajęć wychowawczych z grupami uczniów szkół specjalnych zorganizowanych w internatach oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych nie będących specjalnymi,
15)
prowadzenie zajęć wychowawczych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych Ministerstwa Sprawiedliwości,
16)
prowadzenie przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz innych poradni specjalistycznych zajęć grupowych i indywidualnych wynikających z realizacji zadań diagnostycznych, terapeutycznych, doradczych i profilaktycznych.
§  2.
1.
Dodatek za trudne warunki pracy przysługuje w okresie faktycznego wykonywania pracy, z którą dodatek jest związany, oraz w okresach niewykonywania pracy, za czas których przysługuje wynagrodzenie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
2.
Dodatek za trudne warunki pracy, określone w § 1 pkt 1-6, 10 i 12-16, wypłaca się w całości, jeżeli nauczyciel realizuje w takich warunkach cały obowiązujący go wymiar zajęć oraz w przypadku, gdy nauczyciel, któremu powierzono stanowisko kierownicze, realizuje w tych warunkach obowiązujący go wymiar zajęć. Dodatek wypłaca się w odpowiedniej części, jeżeli nauczyciel realizuje w trudnych warunkach tylko część obowiązującego wymiaru lub jeżeli jest zatrudniony w niepełnym wymiarze zajęć.
3.
Dodatek za trudne warunki pracy określone w § 1 pkt 7-9 wypłaca się za każdą efektywnie przepracowaną w takich warunkach godzinę zajęć oraz za okresy wymienione w ust. 1.
4.
Nauczyciele wykonujący zadania doradcy metodycznego, zatrudnieni w szkołach (placówkach), za pracę w których przysługuje dodatek za pracę w warunkach trudnych, realizujący obowiązujący ich wymiar godzin w takich warunkach, otrzymują ten dodatek w takiej części, w jakiej realizowany przez nich wymiar godzin zajęć pozostaje do obowiązującego w tej szkole (placówce) wymiaru godzin zajęć.
5.
Prawo do dodatku z tytułu prowadzenia zajęć, o których mowa w § 1 pkt 1-6 i 12, nie wyłącza prawa do otrzymania dodatku z tytułu prowadzenia zajęć wymienionych w § 1 pkt 7-11.
6.
W razie zbiegu prawa do dodatku za trudne warunki pracy, przysługującego na podstawie niniejszego zarządzenia, oraz do dodatku przysługującego na podstawie szczególnych przepisów branżowych, nauczycielowi przysługuje jeden, wybrany przez niego dodatek.
§  3.
Za pracę w warunkach uciążliwych uznaje się prowadzenie zajęć:
1)
wymienionych w § 1, prowadzonych z dziećmi i młodzieżą chorymi psychicznie lub upośledzonymi umysłowo w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim, z niepełnosprawnością sprzężoną, z przewlekle chorymi, z uszkodzeniami centralnego lub obwodowego układu nerwowego, z uzależnionymi od środków odurzających lub z niepełnosprawnymi ruchowo,
2)
z dziećmi i młodzieżą przebywającymi w zakładach poprawczych o wzmożonym nadzorze wychowawczym,
3)
wykonywanych przy użyciu elektronicznych monitorów ekranowych.
§  4.
1.
Dodatek z tytułu pracy w warunkach uciążliwych, określonych w § 3 pkt 1 i 2, wypłaca się w całości, jeżeli nauczyciel realizuje w takich warunkach cały obowiązujący go wymiar zajęć oraz w przypadku, jeżeli nauczyciel, któremu powierzono stanowisko kierownicze, realizuje w tych warunkach obowiązujący go wymiar zajęć. Dodatek wypłaca się w odpowiedniej części, jeżeli nauczyciel realizuje w warunkach uciążliwych tylko część obowiązującego wymiaru lub jeżeli jest zatrudniony w niepełnym wymiarze zajęć.
2.
Dodatek z tytułu pracy w warunkach uciążliwych, określonych w § 3 pkt 3, przysługuje nauczycielom, którzy w danym miesiącu przepracowali co najmniej 40 godzin w takich warunkach. Dodatek nie ulega podwyższeniu, chociażby nauczyciel przepracował w takich warunkach więcej niż 40 godzin w miesiącu.
3.
Dodatek za pracę w warunkach uciążliwych, z zastrzeżeniem ust. 1, przysługuje również nauczycielom prowadzącym zajęcia w klasie lub grupie wychowawczej z upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim, w których znajduje się co najmniej 1 dziecko z niepełnosprawnością wymienioną w § 3 pkt 1, a w przypadku gdy w takiej klasie lub grupie wychowawczej znajduje się dziecko upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym lub znacznym, pod warunkiem, że zajęcia dydaktyczne prowadzone są według odrębnego programu nauczania obowiązującego w tego typu szkole specjalnej, a zajęcia wychowawcze - według odrębnego programu wychowawczego opracowanego przez wychowawcę.
4.
Nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze w szkołach (placówkach), przysługuje dodatek za pracę w warunkach uciążliwych na zasadach określonych w ust. 1, z tym że do czasu pracy, od którego uzależnione jest prawo do tego dodatku, wlicza się również faktycznie odbyte przez nauczycieli godziny hospitacji oraz godziny instruktażu i kontroli realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wykonywanych w kontakcie z dziećmi i młodzieżą, o których mowa w § 3 pkt 1 i 2.
5.
Nauczycielce w ciąży, przeniesionej do pracy nieuciążliwej na podstawie orzeczenia lekarskiego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, stwierdzającego, że ze względu na stan ciąży nie powinna wykonywać pracy dotychczasowej, dodatek za pracę w warunkach uciążliwych przysługuje do dnia rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego w wysokości średniej miesięcznej dodatku z okresu 3 miesięcy przed przesunięciem.
§  5.
1.
Nauczycielowi skierowanemu na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357) do pracy w innej szkole, w innej miejscowości przysługuje dodatek za uciążliwość pracy.
2.
Prawo do dodatku, o którym mowa w ust. 1, powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nauczyciel został skierowany do pracy w innej szkole, a jeżeli skierowanie nastąpiło pierwszego dnia miesiąca - od tego dnia.
3.
Prawo do dodatku za uciążliwość pracy ustaje z upływem okresu, na jaki nauczyciel został skierowany do innej szkoły, a w razie rozwiązania stosunku pracy przed upływem tego okresu - z dniem ustania prawa do wynagrodzenia zasadniczego.
4.
Dodatek za uciążliwość pracy nie przysługuje w okresie nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy w okresach, za które nie przysługuje wynagrodzenie zasadnicze, oraz od pierwszego dnia miejsca następującego po miesiącu, w którym nauczyciel zaprzestał wykonywania pracy.
§  6.
1.
W razie zbiegu tytułów do dodatku za trudne warunki pracy i za uciążliwe warunki pracy, z wyjątkiem dodatku, o którym mowa w § 3 pkt 3, przysługuje nauczycielowi prawo do jednego, wyższego dodatku; w razie zbiegu dodatku za trudne warunki pracy i za warunki wymienione w § 3 pkt 3, nauczycielowi przysługują obydwa dodatki.
2.
W przypadku zbiegu tytułów do dodatku za trudne lub uciążliwe warunki pracy i za uciążliwość pracy, przysługuje nauczycielowi prawo do dodatku z każdego tytułu.
§  7.
Wysokość dodatku za trudne i uciążliwe warunki pracy oraz za uciążliwość pracy określają odrębne przepisy.
§  8.
Dodatki za trudne i uciążliwe warunki pracy wypłaca się z dołu.
§  9.
Traci moc zarządzenie Ministra Oświaty i Wychowania z dnia 31 lipca 1982 r. w sprawie wykazu trudnych i uciążliwych warunków pracy oraz zasad wypłacania dodatków z tytułu pracy w tych warunkach (Dz. Urz. MOiW Nr 11, poz. 98 i Nr 12, poz. 119, z 1985 r. Nr 7-8, poz. 29 oraz z 1989 r. Nr 5, poz. 44 i Nr 7, poz. 62).
§  10.
Zarządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisu § 1 pkt 16, który wchodzi w życie z mocą od dnia 1 kwietnia 1997 r., oraz przepisu § 3 pkt 3, który wchodzi w życie z mocą od dnia 1 stycznia 1997 r.

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024