Określenie narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi legalizacji oraz warunki zgłaszania tych narzędzi do legalizacji.

ZARZĄDZENIE

PREZESA POLSKIEGO KOMITETU NORMALIZACJI I MIAR

z dnia 6 listopada 1972 r.

w sprawie określenia narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi legalizacji oraz warunków zgłaszania tych narzędzi do legalizacji.

Na podstawie art. 6 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 8 ust. 1 i art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o miarach i narzędziach pomiarowych (Dz. U. z 1966 r. Nr 23, poz. 148 i z 1972 r. Nr 11, poz. 83) zarządza się, co następuje:

§ 1. Przez użyte w zarządzeniu wyrażenia:

1) "narzędzia pomiarowe" - rozumie się wzorce miar, wzorce fizycznych, chemicznych i innych własności materii i materiałów oraz przyrządy pomiarowe,

2) "kontrolne narzędzia pomiarowe" - rozumie się narzędzia pomiarowe wyższej dokładności, przeznaczone wyłącznie do wzorcowania i sprawdzania użytkowych narzędzi pomiarowych,

3) "użytkowe narzędzia pomiarowe" - rozumie się narzędzia pomiarowe służące do pośredniego lub bezpośredniego dokonywania pomiarów,

4) "okres ważności legalizacji" - rozumie się okres, w którym narzędzia mogą być stosowane do celów oraz w zakresie i warunkach określonych przepisami dotyczącymi poszczególnych narzędzi pomiarowych.

§ 2. Narzędzia pomiarowe podlegające obowiązkowi legalizacji oraz okresy ważności legalizacji tych narzędzi określa załącznik nr 1 do zarządzenia.

§ 3. Obowiązek legalizacji rozciąga się na użytkowe narzędzia pomiarowe stosowane do kontroli jakości surowców, materiałów, półwyrobów i wyrobów oraz do kontroli i regulacji przebiegu procesów technologicznych w produkcji. Użytkowe narzędzia pomiarowe podlegające obowiązkowi legalizacji oraz okresy ważności legalizacji tych narzędzi określa załącznik nr 2 do zarządzenia.

§  4.

1. Narzędzia pomiarowe wytwarzane w kraju, podlegające obowiązkowi legalizacji, powinny być zalegalizowane przed oddaniem ich do sprzedaży lub stosowania; obowiązek uzyskania legalizacji ciąży na wytwórcy narzędzia pomiarowego.

2. Narzędzia pomiarowe określane w ust. 1 przeznaczone do wywozu za granicę nie podlegają obowiązkowi uzyskania legalizacji; narzędzia te mogą być legalizowane na wniosek zgłaszającego.

3. Jeżeli odbiorcą wytworzonych w kraju narzędzi pomiarowych jest zakład, w którym znajduje się punkt legalizacyjny powołany do legalizacji narzędzi pomiarowych masowo stosowanych przez ten zakład (np. liczników energii elektrycznej, gazomierzy, wodomierzy itp.), zakładowi takiemu, za jego zgodą, mogą być dostarczone przez wytwórcę nie zalegalizowane narzędzia pomiarowe, które powinny być legalizowane w tym punkcie legalizacyjnym.

4. Dostarczenie przez wytwórcę narzędzi pomiarowych nie legalizowanych innym odbiorcom niż określeni w ust. 3 oraz w innych wypadkach niż określone w ust. 2 może nastąpić tylko z przyczyn gospodarczo uzasadnionych za zezwoleniem Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar.

§  5.

1. Taksometry, szybkościomierze, przepływomierze i odmierzacze paliw ciekłych mogą być przeznaczone do sprzedaży lub oddane do stosowania po wstępnej legalizacji, polegającej na sprawdzeniu ich przed zainstalowaniem lub ustawieniem w miejscu stosowania. Narzędzia te po zainstalowaniu lub ustawieniu w miejscu stosowania, a przed oddaniem ich do stosowania powinny być zgłoszone do legalizacji ostatecznej, polegającej na sprawdzeniu tych narzędzi w miejscu i w warunkach stosowania.

2. Obowiązek uzyskania legalizacji wstępnej narzędzi pomiarowych wymienianych w ust. 1 ciąży na: wytwórcy, wykonawcy naprawy lub jednostce zamawiającej te narzędzia w przedsiębiorstwie handlu zagranicznego, a obowiązek uzyskania legalizacji ostatecznej - na wykonawcy montażu tych narzędzi w miejscu ich stosowania.

§  6.

1. Wagi analityczne mogą być przeznaczone do sprzedaży po wstępnej legalizacji. Narzędzia te podlegają legalizacji ostatecznej po ich sprawdzeniu w miejscu i w warunkach stosowania. Obowiązek uzyskania legalizacji wstępnej wag analitycznych ciąży na wytwórcy, a obowiązek uzyskania legalizacji ostatecznej - na wykonawcy montażu tych wag w miejscu ich stosowania.

2. Wagi analityczne sprowadzane z zagranicy podlegają legalizacji ostatecznej w miejscu i w warunkach stosowania; obowiązek uzyskania legalizacji ciąży na wykonawcy montażu.

§ 7. Narzędzia pomiarowe podlegają obowiązkowi legalizacji po każdorazowej naprawie przed oddaniem ich do stosowania; obowiązek uzyskania legalizacji ciąży na wykonawcy naprawy.

§ 8. Sprzedawcom wolno przechowywać i sprzedawać narzędzia pomiarowe tylko z ważną i nie naruszoną cechą legalizacyjną lub ważnym świadectwem legalizacji; powinni oni narzędzia te przechowywać w taki sposób, aby nie utraciły swoich własności metrologicznych przed upływem okresu ważności legalizacji. Bezpośrednio przed wygaśnięciem ważności cechy legalizacyjnej lub świadectwa legalizacji narzędzia te należy zgłosić do ponownej legalizacji.

§  9.

1. Narzędzia pomiarowe sprowadzone z zagranicy i podlegające obowiązkowi legalizacji:

1) których legalizacja w myśl przepisów odbywa się w miejscu ich ustawienia lub stałego stosowania, powinny być zalegalizowane przed oddaniem ich do stosowania, przy czym obowiązek zgłoszenia tych narzędzi do legalizacji ciąży na wykonawcy montażu narzędzia; jeżeli montażu narzędzia pomiarowego dokonał dostawca zagraniczny, obowiązek zgłoszenia do legalizacji narzędzia ciąży na jednostce, która będzie stosować narzędzia,

2) inne niż wymienione w pkt 1 powinny być zgłoszone do legalizacji przez jednostkę zamawiającą te narzędzia w przedsiębiorstwie handlu zagranicznego i mogą być oddane do sprzedaży bądź stosowania dopiero po ich zalegalizowaniu.

2. Narzędzia pomiarowe wytwarzane za granicą, jeżeli są zaopatrzone w cechę legalizacyjną powołanego do tego organu kraju wytwórcy, mogą być instalowane za granicą na polskich statkach i innych jednostkach pływających. Do okresów ważności legalizacji takich narzędzi stosuje się odpowiednio przepisy § 10.

§  10.

1. Jednostka stosująca narzędzie pomiarowe obowiązana jest zgłosić je do legalizacji przed upływem okresu ważności legalizacji.

2. Jeżeli okres ważności legalizacji wyrażony jest w miesiącach, to liczy się go od pierwszego dnia tego miesiąca, w którym legalizacja została dokonana. Jeżeli okres ważności legalizacji wyrażony jest w latach, to liczy się go od pierwszego stycznia tego roku, w którym legalizacja została dokonana.

§ 11. Traci moc zarządzenie Prezesa Centralnego Urzędu Jakości i Miar z dnia 5 października 1966 r. w sprawie określenia narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi legalizacji oraz warunków zgłaszania tych narzędzi do legalizacji (Monitor Polski z 1966 r. Nr 58, poz. 282 i z 1970 r. Nr 4, poz. 38).

§ 12. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 ¹

WYKAZ NARZĘDZI POMIAROWYCH PODLEGAJĄCYCH OBOWIĄZKOWI LEGALIZACJI

Lp.	Wyszczególnienie narzędzi pomiarowych	Okresy ważności legalizacji narzędzi pomiarowych
1	2	3
	A. Narzędzia do pomiaru geometrycznych wielkości ciał stałych.
	1. Narzędzia do warsztatowych pomiarów długości i kąta.
1	Kontrolne płytki wzorcowe (podstawowe), tj. płytki najwyższej klasy dokładności w zakładzie wytwórczym, służące do sprawdzania metodą porównawczą płytek wzorcowych niższych klas dokładności, zwanych podporządkowanymi oraz do wzorcowania najdokładniejszych narzędzi pomiarowych	13 miesięcy
	2. Narzędzia do pomiarów liniowych i powierzchni.
2	Przymiary sztywne liniowe:
	a) kontrolne	3 lata
	b) użytkowe (z wyjątkiem geodezyjnych)	jeden raz po wyprodukowaniu
3	Przymiary wstęgowe metalowe:
	a) kontrolne	25 miesięcy
	b) użytkowe	3 lata
4	Przymiary bławatne	jeden raz po wyprodukowaniu
5	Średnicomierze do drewna	3 lata
6	Przymiary do pomiaru wysokości napełnienia zbiorników	okres ważności legalizacji odpowiada okresowi legalizacji zbiorników
7	Sita do klasyfikacji jęczmienia browarnego:
	a) kontrolne	13 miesięcy
	b) użytkowe	3 lata
8	Przyrządy do pomiaru długości drutu, kabli, tkanin, materiałów taśmowych, papierowych i innych	3 lata
9	Drogomierze:
	a) kontrolne stacyjne	- 25 miesięcy,
	b) użytkowe wskazujące rejestrujące oraz wskazujące i rejestrujące pojazdów samochodowych dwuśladowych, z wyjątkiem stosowanych do motocykli z przyczepą boczną oraz ciągników:
	- produkowane w kraju	- po wyprodukowaniu i po zainstalowaniu w pojeździe przez producenta tych pojazdów,
	- importowane (luzem lub zainstalowane w pojazdach)	- przed przeznaczeniem do sprzedaży lub użytku,
	- użytkowane przez jednostki gospodarki uspołecznionej	- po zainstalowaniu w pojeździe i po każdorazowym naruszeniu zabezpieczeń (plomb),
10	Ramy do pomiaru drewna w stosach	3 lata
11	Przyrządy do pomiaru powierzchni skór (planimetry i maszyny do pomiaru powierzchni skór)	3 lata
12	Pipety do określania szybkości opadania krwinek:
	a) kontrolne	25 miesięcy
	b) użytkowe	jeden raz po wyprodukowaniu
	B. Narzędzia do pomiaru masy.
13	Narzędzia kontrolne do sprawdzania odważników i wag:
	a) zwyczajnych i dokładniejszych	13 miesięcy
	b) analitycznych, technicznych i torsyjnych	25 miesięcy
14	Odważniki handlowe zwyczajne i dokładniejsze	3 lata
15	Odważniki analityczne i techniczne	25 miesięcy
16	Wagi użytkowe zwyczajne i dokładniejsze:
	a) dźwigniowo-obciążnikowe, z wyjątkiem wag prostych uchylnych i wag do użytku domowego	3 lata
	b) dźwigniowo-sprężynowe, z wyjątkiem wag do użytku domowego	3 lata
	c) elektroniczne	3 lata
	d) izotopowe	3 lata
	e) dozowniki objętościowe	3 lata
17	Wagi wysokiej dokładności:
	a) analityczne i techniczne	- 25 miesięcy,
	b) torsyjne i hydrostatyczne	- po wyprodukowaniu i po każdorazowej naprawie,
	C. Narzędzia do pomiaru wielkości kinematycznych.
	1. Narzędzia do pomiaru czasu i częstotliwości.
18	Chronometry okrętowe	4 lata
19	Stopery kontrolne:
	a) mechaniczne	- 13 miesięcy,
	b) elektryczne	- 25 miesięcy,
20	Sprawdzarki dobowego chodu zegarów (chronokomparatory)	25 miesięcy
21	Częstotliwościomierze kontrolne:
	a) o dokładności niższej niż 10-6	25 miesięcy
	b) o dokładności 10-6 i wyższej	3 lata
22	Generatory kontrolne:
	a) o dokładności niższej niż 10-6	25 miesięcy
	b) o dokładności 10-6 i wyższej	3 lata
23	Zegary kwarcowe kontrolne	3 lata
	2. Narzędzia do pomiaru prędkości oraz liczby obrotów.
24	Tachometry:
	a) użytkowe	3 lata
	b) kontrolne	25 miesięcy
25	Prędkościomierze:
	a) kontrolne	- 25 miesięcy,
	b) użytkowe wskazujące oraz wskazujące i rejestrujące pojazdów samochodowych dwuśladowych, z wyjątkiem stosowanych do motocykli z przyczepą boczną oraz ciągników
	- produkowane w kraju	- po wyprodukowaniu i po zainstalowaniu w pojeździe przez producenta tych pojazdów,
	- importowane (luzem lub zainstalowane w pojazdach)	- przed przeznaczeniem do sprzedaży lub użytku,
26	Taksometry	13 miesięcy
27	Przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów	13 miesięcy
28	Przetworniki przyspieszeń piezoelektryczne	13 miesięcy
29	Przetworniki prędkości indukcyjne o masie do 200 g	13 miesięcy
30	Mierniki i rejestratory drgań:
	a) do pomiaru drgań periodycznych	13 miesięcy
	b) do pomiaru drgań nieperiodycznych	13 miesięcy
	D. Narzędzia do pomiaru objętości, przepływu płynów oraz do pomiaru ciśnienia.
	1. Narzędzia do statycznego pomiaru objętości.
31	Pojemniki zwyczajne:
	a) jednomiarowe	jeden raz po wyprodukowaniu
	b) wielomiarowe (menzury zwyczajne) z wyjątkiem szklanych	3 lata
32	Pojemniki dokładniejsze	3 lata
33	Kolby:
	a) zwyczajne metalowe II rzędu	3 lata
	b) kontrolne metalowe I rzędu	5 lat
	c) kontrolne szklane	jeden raz po wyprodukowaniu
	d) szklane z jedna kreską klasy niedokładności "A" i "B"	jeden raz po wyprodukowaniu
34	Pipety:
	a) do butyrometrycznego badania mleka pełnego lub śmietany	- po wyprodukowaniu,
	b) do bakteriologicznego badania mleka	- po wyprodukowaniu,
	c) laboratoryjne jednomiarowe klasy dokładności "A" i "B"	- po wyprodukowaniu,
	d) laboratoryjne wielomiarowe klasy dokładności "A"	- po wyprodukowaniu,
35	Biurety klasy niedokładności "A" i "B"	jeden raz po wyprodukowaniu
36	Mikrobiurety wg Banga klasy niedokładności "A" i "B"	jeden raz po wyprodukowaniu
37	Butyrometry	jeden raz po wyprodukowaniu
38	Cylindry pomiarowe (menzury szklane) klasy dokładności "A" wzorcowane na wlew	- po wyprodukowaniu,
39	Menzury wirówkowe do oznaczania zanieczyszczeń i wody w ropie i przetworach naftowych	jeden raz po wyprodukowaniu
40	Mierniki objętości mleka z podzielnią pływakową	3 lata
41	Mierniki zużycia paliwa	3 lata
42	Beczki:
	a) do piwa oraz inne stosowane jako naczynia pomiarowe	- 3 lata,
	b) do wina	- 5 lat,
43	Zbiorniki pomiarowe stałe:
	a) odbieralniki spirytusu	4 lata
	b) magazynowe do spirytusu	10 lat
	c) do innych cieczy	11 lat
44	Cysterny pomiarowe	5 lat
45	Pojemnikowe odmierzacze cieczy	3 lata
46	Przyrządy sześcianujące do wody	25 miesięcy
47	Przyrządy sześcianujące do gazu	25 miesięcy
48	Zbiorniki kontrolne do sprawdzania przepływomierzy cieczy	5 lat
	2. Przyrządy do pomiaru przepływu płynów.
49	Gazomierze kontrolne	25 miesięcy
50	Rotametry kontrolne	4 lata
51	Przepływomierze kontrolne komorowe do cieczy	6 miesięcy
52	Gazomierze użytkowe silnikowe	jeden raz po wyprodukowaniu i po każdorazowej naprawie
53	Wodomierze silnikowe:
	a) domowe	6 lat
	b) przemysłowe	4 lata
54	Przepływomierze paliw ciekłych i olejów mineralnych	3 lata
55	Odmierzacze paliw ciekłych z przepływomierzami	3 lata
56	Przepływomierze do cieczy spożywczych	3 lata
	3. Narzędzia do pomiaru ciśnienia.
57	(skreślona)
58	Manometry, wakuometry i monowakuometry kontrolne:
	a) sprężynowe	13 miesięcy
	b) hydrostatyczne	jeden raz po wyprodukowaniu oraz w razie wymiany rurek pomiarowych
59	Ciśnieniomierze różnicowe kontrolne	5 lat
60	Mikromanometry kontrolne	5 lat
61	Manometry obciążnikowo-tłokowe	5 lat
62	Barometry i wysokościomierze kontrolne	25 miesięcy
63	Sfigmomanometry do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi:
	a) sprężynowe	3 lata
	b) hydrostatyczne	jeden raz po wyprodukowaniu oraz w razie wymiany rurek pomiarowych
	E. Narzędzia kontrolne do pomiaru siły i wytrzymałości materiałów.
64	Siłomierze kontrolne do sił statycznych	25 miesięcy
65	Wzorce twardości Brinella	jeden raz po wyprodukowaniu
66	Wzorce twardości Rockwella	- 25 miesięcy,
67	Wzorce twardości Vickersa (makro)	- 25 miesięcy,
68	Twardościomierze kontrolne	13 miesięcy
69	Stanowiska kontrolne do sprawdzania siłomierzy	każdorazowo po sprawdzeniu ustala Polski Komitet Normalizacji i Miar
	F. Przyrządy do pomiaru wielkości elektrycznych.
	1. Przyrządy do pomiaru prądu, napięcia, mocy, energii elektrycznej i oporu, sprawdzane prądem stałym lub zmiennym o niskiej częstotliwości.
70	Oporniki wzorcowe kontrolne	25 miesięcy
71	Ogniwa kontrolne	13 miesięcy
72	Oporniki precyzyjne kontrolne	25 miesięcy
73	Kompensatory kontrolne prądu stałego	25 miesięcy
74	Mostki kontrolne do pomiaru oporu prądem stałym	25 miesięcy
75	Amperomierze kontrolne	25 miesięcy
76	Woltomierze kontrolne	25 miesięcy
77	Watomierze kontrolne	25 miesięcy
78	Liczniki:
	a) energii elektrycznej prądu stałego kilowatogodzin, z wyjątkiem liczników elektrolitycznych	- 4 lata,
	b) transformatorowe (przekładnikowe) do pomiarów pośrednich i półpośrednich oraz liczników mocy nominalnej ponad 30 kilowatów	- 4 lata,
	c) energii elektrycznej do pomiarów bezpośrednich prądu jednofazowego wyrobu Zakładów "Mera-Pafal" oznaczone znakiem fabrycznym A 52	- 20 lat,
	d) inne nie wyszczególnione pod lit. a), b), c)	- 15 lat,
79	Liczniki godzin pracy silnika elektrycznego	3 lata
80	Liczniki kontrolne	13 miesięcy
81	Przekładniki energetyczne klasy 0,5 i dokładniejsze	jeden raz po wyprodukowaniu oraz po każdorazowej naprawie
82	Przekładniki laboratoryjne klasy 0,2 i dokładniejsze:
	a) kontrolne	5 lat
	b) użytkowe	jeden raz po wyprodukowaniu oraz po każdorazowej naprawie
83	Mostki kontrolne do pomiaru błędów przekładników	25 miesięcy
84	Skrzynki obciążeń kontrolne dla przekładników o częstotliwości 50 Hz	25 miesięcy
	2. Przyrządy do pomiaru wielkości elektrycznych w elektronice.
	1) Wzorce RLC:
85	Wzorce indukcyjności stałe	13 miesięcy
86	Wzorce indukcyjności regulowane	13 miesięcy
87	Wzorce pojemności stałe	13 miesięcy
88	Wzorce pojemności regulowane	13 miesięcy
89	Wzorce oporności (w zakresie do 100 MHz)	13 miesięcy
	2) Przyrządy i wzorce do pomiarów impedancji, tłumienia oraz do pomiarów wartości skutecznej sinusoidalnego napięcia prądu i mocy w zakresie częstotliwości do 3.000 MHz:
90	Współosiowe wzorce impedancji w zakresie do 8,5 GHz	13 miesięcy
91	Współosiowe linie pomiarowe w zakresie powyżej 0,15 GHz	13 miesięcy
92	Kontrolne wzorce współczynnika strat dielektrycznych tg δ dielektryków w zakresie do 100 MHz	13 miesięcy
93	Kontrolne przetworniki termoelektryczne napięciowe	3 lata
94	Kontrolne przetworniki termoelektryczne prądowe	3 lata
95	Woltomierze kontrolne w zakresie od 10 mV do 100 V	13 miesięcy
96	Amperomierze kontrolne w zakresie od 10 mA do 2 A	13 miesięcy
97	Kontrolne termoelektryczne przetworniki mocy	3 lata
98	Kontrolne mierniki mocy, wyposażone w głowice absorbcyjne w zakresie do 10 mW	13 miesięcy
99	Kontrolne źródła sinusoidalnych wielkości napięcia prądu lub mocy	13 miesięcy
100	Tłumiki stosowane jako wzorce tłumienia w zakresie częstotliwości do 3.000 MHz:
	a) stałe	13 miesięcy
	b) regulowane	13 miesięcy
	3) Narzędzia do pomiaru wielkości akustycznych:
101	Wzorce ciśnienia akustycznego (pistonfony, wzorcowe źródła dźwięku)	- 25 miesięcy,
102	Kontrolne narzędzia do sprawdzania słuchawek pomiarowych: "sztuczne ucho" oraz "sztuczny mastoid"	- 3 lata,
103	Słuchawki pomiarowe powietrzne i kostne	- 13 miesięcy,
104	Audiometry (przeglądowe, kliniczne)	- 13 miesięcy,
105	Mierniki poziomu dźwięku	- 13 miesięcy,
106	Mikrofony pomiarowe	- 13 miesięcy,
107	Przedwzmacniacze do przetworników dźwięku	- 3 lata,
108	Analizatory pasmowe	- 3 lata,
109	(skreślona)
110	(skreślona)
	G. Narzędzia do pomiaru światła i barwy.
111	Kontrolne wzorce światłości kierunkowej	dla narzędzi pomiarowych wymienionych pod lp. 111 do 115 w okresie ustalonym każdorazowo w świadectwie legalizacji
112	Kontrolne wzorce strumienia świetlnego
113	Kontrolne wzorce temperatury barwowej
114	Filtry kontrolne o znanym widmowym (całkowitym lub dla określonego obszaru widmowego) współczynniku przepuszczania w zakresie widma widzialnego oraz o znanych składowych trójchromatycznych dla wzorcowych źródeł światła	dla narzędzi pomiarowych wymienionych pod lp. 111 do 115 w okresie ustalonym każdorazowo w świadectwie legalizacji
115	Wzorce bieli o znanym bezwzględnym widmowym (całkowitym lub dla określonego obszaru widmowego) współczynniku odbicia lub luminancji w określonej geometrii pomiarowej
116	Kolorymetry kontrolne do pomiaru współrzędnych trójchromatycznych źródeł światła oraz składowych trójchromatycznych materiałów przepuszczających i odbijających	25 miesięcy
117	Luksomierze	25 miesięcy
118	Nitomierze	25 miesięcy
119	Monochromatory pryzmatyczne i siatkowe na zakres widmowy od 200-1.000 nm	4 lata
	H. Narzędzia do pomiaru temperatury.
120	Pirometry monochromatyczne kontrolne	13 miesięcy
121	Termometry szklane kontrolne	jeden raz po wyprodukowaniu
122	Termometry szklane użytkowe:
	a) lekarskie	jeden raz po wyprodukowaniu
	b) techniczne do badań przetworów naftowych	jeden raz po wyprodukowaniu
	c) laboratoryjne ogólnego zastosowania (ze stałą ilością cieczy termometrycznej, bez urządzeń dodatkowych) o zakresie wskazań zawartym w przedziale -60 do 500°C z działką elementarną nie mniejszą niż 0,1°C	jeden raz po wyprodukowaniu
	d) meteorologiczne rtęciowe zwykłe	jeden raz po wyprodukowaniu
	e) meteorologiczne rtęciowe maksymalne	jeden raz po wyprodukowaniu
123	Lampy termometryczne - wzorce temperatury czarnej	25 miesięcy
124	Kontrolne czujniki termometrów oporowych	- 25 miesięcy
125	Termoelementy kontrolne	13 miesięcy
	J. Narzędzia do pomiaru promieniowania jonizującego.
126	Dawkomierze kontrolne terapeutyczne promieniowania X i gamma	okres ustalony każdorazowo w świadectwie legalizacji
127	Dawkomierze użytkowe terapeutyczne promieniowania X i gamma	okres ustalony każdorazowo w świadectwie legalizacji
	K. Narzędzia do pomiaru wielkości chemicznych i fizykochemicznych.
128	Pehametry kontrolne	25 miesięcy
129	Ciekłe i stałe wzorce pH o niedokładności poniżej 0,02 pH	jeden raz po wyprodukowaniu
130	Konduktometry kontrolne	25 miesięcy
131	Ciekłe wzorce konduktometryczne	jeden raz po wyprodukowaniu
132	Wiskozymetry kontrolne kapilarne:
	Ubbelohdego, Pinkiewicza i Vogel-Ossaga	jeden raz po wyprodukowaniu
133	Wiskozymetry kontrolne Höpplera	jeden raz po wyprodukowaniu
134	Ciekłe wzorce lepkości	okres ustalony każdorazowo w świadectwie legalizacji
135	Wilgotnościomierze przewodnościowe (oporowe) do zboża i drewna	13 miesięcy
136	Ciecze higrostatyczne - wzorce wilgotności względnej	jeden raz po wyprodukowaniu
137	Refraktometry kontrolne	25 miesięcy
138	Ciekłe i stałe wzorce refraktometryczne	jeden raz po wyprodukowaniu
139	Polarymetry kontrolne	25 miesięcy
140	Wzorce polarymetryczne	25 miesięcy
141	Wzorce spektrofotometryczne długości fal i natężenia światła	13 miesięcy
142	Kolorymetry chemiczne kontrolne (wizualne i fotoelektryczne) oraz spektrokolorymetry kontrolne	25 miesięcy
143	Wzorce spektrograficzne (emisyjne)	jeden raz po wyprodukowaniu
	L. Narzędzia do pomiaru gęstości cieczy i ciał stałych.
144	Areometry użytkowe	jeden raz po wyprodukowaniu
145	Areometry kontrolne	jeden raz po wyprodukowaniu
146	Piknometry kontrolne	jeden raz po wyprodukowaniu
147	Ciekłe wzorce gęstości	jeden raz po wyprodukowaniu
148	Gęstościomierze zbożowe użytkowe	3 lata
149	Gęstościomierze zbożowe kontrolne	25 miesięcy

*) Przez pojęcie "jeden raz po wyprodukowaniu" należy rozumieć, że narzędzie pomiarowe jest tylko raz zalegalizowane, bezpośrednio po jego wyprodukowaniu, i legalizacja danego narzędzia pomiarowego jest tak długo ważna, jak długo narzędzie pomiarowe trwa w stanie nie uszkodzonym.

ZAŁĄCZNIK Nr 2 ²

WYKAZ NARZĘDZI POMIAROWYCH UŻYTKOWYCH, STOSOWANYCH DO KONTROLI JAKOŚCI SUROWCÓW, MATERIAŁÓW, PÓŁWYROBÓW I WYROBÓW ORAZ DO KONTROLI I REGULACJI PRZEBIEGU PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH W PRODUKCJI, NA KTÓRE ROZCIĄGA SIĘ OBOWIĄZEK LEGALIZACJI

Lp.	Wyszczególnienie narzędzi pomiarowych	Okresy ważności legalizacji narzędzi pomiarowych
1	2	3
	1. Narzędzia do pomiaru prędkości.
1	Tachometry	3 lata
	2. Narzędzia do pomiaru masy.
2	Odważniki użytkowe zwyczajne i dokładniejsze	3 lata
3	Odważniki analityczne i techniczne	25 miesięcy
4	Wagi użytkowe zwyczajne:
	a) dźwigniowo-obciążnikowe	3 lata
	b) dźwigniowo-sprężynowe	3 lata
	c) elektroniczne	3 lata
	d) izotopowe	3 lata
	e) dozowniki objętościowe	3 lata
5	Wagi wysokiej dokładności:
	a) analityczne i techniczne	- 25 miesięcy,
	b) torsyjne	- po wyprodukowaniu i po każdorazowej naprawie,
	3. Narzędzia użytkowe do pomiaru siły i wytrzymałości materiałów.
6	Siłomierze użytkowe klasy 1 i 2 do sił statycznych	25 miesięcy
7	Maszyny wytrzymałościowe klasy 1, 2 i 3 do prób statycznych rozciągania (zrywarki), do prób statycznych ściskania (prasy wytrzymałościowe) oraz do prób ściskania i rozciągania (uniwersalne maszyny wytrzymałościowe)	25 miesięcy
8	(skreślona)
9	Twardościomierze Brinella	25 miesięcy
10	Twardościomierze Rockwella	25 miesięcy
11	Wgłębniki diamentowe Rockwella	jeden raz po wyprodukowaniu i po każdorazowym przeszlifowaniu powierzchni roboczej
12	Twardościomierze Vickersa	25 miesięcy
13	Wgłębniki diamentowe Vickersa	jeden raz po wyprodukowaniu i po każdorazowym przeszlifowaniu powierzchni roboczej
14	(skreślona)
15	Przyrządy do badania tłoczności blach metodą Erichsena	jeden raz po wyprodukowaniu

^*) Przez pojęcie "jeden raz po wyprodukowaniu" należy rozumieć, że narzędzie pomiarowe jest tylko raz zalegalizowane, bezpośrednio po jego wyprodukowaniu, i legalizacja danego narzędzia pomiarowego jest tak długo ważna, jak długo narzędzie pomiarowe trwa w stanie nie uszkodzonym.

1 Załącznik nr 1 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 29 grudnia 1976 r. (M.P.77.1.10) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 stycznia 1977 r.

2 Załącznik nr 2 zmieniony przez § 2 zarządzenia z dnia 29 grudnia 1976 r. (M.P.77.1.10) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 21 stycznia 1977 r.

• Identyfikator: M.P.1972.53.284
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Określenie narzędzi pomiarowych podlegających obowiązkowi legalizacji oraz warunki zgłaszania tych narzędzi do legalizacji.
• Data aktu: 06/11/1972
• Data ogłoszenia: 08/12/1972
• Data wejścia w życie: 08/12/1972