Organizacja terenowej służby architektoniczno-budowlanej.

UCHWAŁA NR 319
RADY MINISTRÓW
z dnia 18 maja 1954 r.
w sprawie organizacji terenowej służby architektoniczno-budowlanej.

Na podstawie art. 20, 23 i 24 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130) Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
Powołuje się w prezydiach rad narodowych architektów terenowych, a mianowicie:
1)
głównych architektów województw - w prezydiach wojewódzkich rad narodowych,
2)
Głównego Architekta m. Łodzi - w Prezydium Rady Narodowej w m. Łodzi,
3) 1
głównych architektów miast - w prezydiach rad narodowych miast: Białegostoku, Bydgoszczy, Częstochowy, Kielc, Krakowa, Lublina, Poznania, Rzeszowa, Szczecina i Wrocławia,
4)
architektów miejskich - w prezydiach rad narodowych miast stanowiących powiaty miejskie, a nie wymienionych w pkt 3,
5)
architektów powiatowych - w prezydiach powiatowych rad narodowych.
§  2.
1.
Architekci terenowi nadają kierunek pracom nad generalnymi (ogólnymi) planami miast i osiedli i innymi planami urbanistycznymi, zatwierdzają bądź oceniają dla prezydiów rad narodowych i organów nadrzędnych z punktu widzenia urbanistycznego i architektonicznego wszelkie projekty budów, przewidzianych do realizacji na terenach objętych ich działalnością, i kontrolują, czy realizacja tych budów odbywa się zgodnie z zatwierdzonymi projektami.
2.
W pracy swej architekci terenowi dążą do poprawy warunków materialnych, kulturalnych i zdrowotnych obywateli w związku z realizacją socjalistycznej rozbudowy, przebudowy i budowy nowych miast i osiedli, likwidacji zaniedbań okresu kapitalistycznego w tym zakresie oraz odrobienia zaległości pierwszych lat odbudowy.
3.
Na architektach terenowych ciąży odpowiedzialność za kształtowanie oblicza urbanistyczno-architektonicznego miast i osiedli oraz za kształtowanie krajobrazu terenów położonych poza granicami miast i osiedli w związku ze zmianami wprowadzonymi w tym krajobrazie wskutek wznoszenia budowli, urządzeń inżynieryjnych oraz trwałej zmiany użytkowania terenu.
§  3.
1.
Architekci terenowi są organami prezydiów rad narodowych w zakresie urbanistyki, architektury oraz nadzoru nad budownictwem.
2.
Główni architekci województw (Główny. Architekt m. Łodzi) i główni architekci miast działają zgodnie z wytycznymi i instrukcjami Rady Ministrów, Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury oraz wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej w m. Łodzi) i jej prezydium, a główni architekci miast - ponadto zgodnie z wytycznymi i instrukcjami miejskiej rady narodowej i jej prezydium.
3.
Architekci powiatowi i miejscy działają zgodnie z wytycznymi powiatowej (miejskiej) rady narodowej i jej prezydium oraz głównego architekta województwa.
§  4.
Zakres działania głównego architekta województwa rozciąga się na obszar województwa z wyłączeniem terenów poddanych właściwości głównych architektów miast i obejmuje:
1)
kierowanie opracowaniem projektów generalnych (ogólnych) planów miast i osiedli oraz innych planów urbanistycznych,
2)
sprawy wyboru terenów dla budownictwa i wydawanie decyzji lokalizacyjnych w zakresie lokalizacji szczegółowej - w przypadkach nie przekazanych do decyzji architektów miejskich lub powiatowych,
3)
kierowanie opracowaniem wytycznych urbanistyczno-architektonicznych, danych wyjściowych dla projektowania budynków i urządzeń komunalnych na przydzielonych terenach oraz danych programowych dla danego terenu,
4)
ustalanie programów prac urbanistycznych oraz związanych z nimi prac geodezyjnych i innych specjalnych,
5)
współudział w koordynacji programów prac geodezyjnych i fizjograficznych,
6)
opiniowanie dla właściwych organów zwierzchnich projektów urbanistycznych, architektonicznych i budowlanych bądź zatwierdzanie tych projektów stosownie do obowiązujących przepisów o zatwierdzaniu projektów,
7)
kwalifikowanie projektów typowych do realizacji na określonym terenie,
8)
współdziałanie z właściwymi terenowymi komisjami planowania gospodarczego w dziedzinie sporządzania planów inwestycyjnych oraz opracowań z zakresu zagospodarowania przestrzennego i lokalizacji ogólnej inwestycji,
9)
inicjowanie badania i informowania opinii społecznej i fachowej w ważniejszych sprawach projektów, zamierzeń i realizacji budownictwa na obszarze województwa,
10)
stały nadzór nad pracą architektów powiatowych i miejskich, a w szczególności udzielanie im wskazówek i instrukcji.
§  5.
Zakres działania Głównego Architekta m. Łodzi oraz głównych architektów miast obejmuje sprawy wymienione w § 4 pkt 1-9 na obszarze miasta oraz strefy podmiejskiej. Obszar strefy podmiejskiej ustala Prezes Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego na wniosek prezydium wojewódzkiej rady narodowej.
§  6.
1.
Organami opiniującymi projekty planów miast i osiedli oraz ważniejsze realizacyjne projekty urbanistyczne i architektoniczne są działające pod przewodnictwem głównych architektów wojewódzkie komisje urbanistyczno-architektoniczne przy prezydiach wojewódzkich rad narodowych oraz miejskie komisje urbanistyczno-architektoniczne przy prezydiach miejskich rad narodowych w tych miastach, w których zostali powołani główni architekci miast.
2.
Członków komisji powołują prezydia właściwych rad narodowych za zgodą Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
3.
Wzorcowy regulamin dla wojewódzkich i miejskich komisji urbanistyczno-architektonicznych ustali zarządzenie Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
§  7.
Architekci powiatowi i architekci miejscy są fachowymi organami prezydiów rad narodowych do wszelkich spraw z dziedziny planowania miast i osiedli, zatwierdzania projektów budowlanych oraz nadzoru urbanistyczno-architektonicznego i inspekcyjno-budowlanego, zastrzeżonych w obowiązujących przepisach dla organów prezydiów rad narodowych na szczeblu powiatowym; architekci powiatowi pełnią ponadto funkcję organów prezydiów powiatowych rad narodowych do spraw nadzoru nad utrzymaniem budynków.
§  8.
1.
W związku z wykonywaniem swych zadań architekci terenowi mają prawo:
1)
wstępu na wszystkie roboty budowlane wykonywane na obszarze ich terytorialnego zakresu działania,
2)
wstępu do pracowni, biur i organizacji wykonywających projekty urbanistyczne i architektoniczne, które mają być realizowane na obszarze ich terytorialnego zakresu działania, zaznajamiania się z tymi projektami oraz zgłaszania uwag i wskazówek,
3)
wstrzymywania wszelkich robót budowlanych, wykonywanych samowolnie bądź niezgodnie z zatwierdzonymi projektami,
4)
zgłaszania wniosków o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub dyscyplinarnej osób odpowiedzialnych za wykonanie robót samowolnie lub niezgodnie z zatwierdzonymi projektami,
5)
zawiadamiania naczelnych organów administracji państwowej o przypadkach naruszenia przepisów prawnych przez podległe im instytucje projektujące, przedsiębiorstwa wykonawstwa budowlanego bądź przez inwestorów, a zwłaszcza o samowoli budowlanej - i stawiania wniosków o pociągnięcie winnych do odpowiedzialności i o zapobieżenie na przyszłość takim przypadkom.
2.
Decyzje organów konserwatorskich dotyczące zabytków urbanistycznych i architektonicznych muszą być uzgodnione z głównymi architektami województw bądź miast.
§  9. 2
(skreślony).
§  10.
1.
Główni architekci województw, główni architekci miast i architekci miejscy są kierownikami zarządów architektoniczno-budowlanych w prezydiach rad narodowych (wojewódzkich bądź miejskich).
2.
Prezydium wojewódzkiej rady narodowej za zgodą Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury może zaniechać utworzenia w prezydium miejskiej rady narodowej miejskiego zarządu architektoniczno-budowlanego, o ile miejscowe warunki to uzasadniają. W tym przypadku stanowisko architekta miejskiego jest wieloosobowym stanowiskiem pracy.
§  11.
W skład wojewódzkiego zarządu architektoniczno-budowlanego wchodzą: jeden lub dwóch zastępców głównego architekta, architekci rejonowi, sprawujący opiekę nad poszczególnymi grupami powiatów, urbaniści wojewódzcy, wojewódzcy weryfikatorzy projektów (urbanistycznych, architektonicznych, budowlanych), inspektorzy nadzoru nad budownictwem oraz wojewódzka pracownia urbanistyczna.
§  12.
W skład miejskiego zarządu architektoniczno-budowlanego w prezydiach rad narodowych miast, w których zostali powołani główni architekci miast wchodzą: zastępca lub zastępcy głównego architekta, urbanista miejski, miejscy weryfikatorzy projektów (urbanistycznych, architektonicznych, budowlanych), inżynier miejski, inspektorzy nadzoru nad budownictwem oraz miejska pracownia urbanistyczna.
§  13.
W skład miejskiego zarządu architektoniczno-budowlanego w prezydiach rad narodowych miast nie objętych przepisem § 12 wchodzą prócz kierownika, którym jest architekt miejski: urbanista miejski, weryfikator projektów (urbanistycznych, architektonicznych, budowlanych) oraz inspektor nadzoru nad budownictwem.
§  14.
1.
Kwalifikacje zawodowe wymagane od kandydatów na stanowiska architektów terenowych oraz od kandydatów na inne stanowiska w terenowej służbie architektoniczno-budowlanej oraz zasady wynagradzania określa załącznik do niniejszej uchwały.
2.
W uzasadnionych przypadkach Prezes Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury może zezwolić na odstąpienie od wymaganych kwalifikacji zawodowych, określonych w załączniku.
§  15. 3
(skreślony).
§  16.
1.
Szczegółową organizację i zakres działania wojewódzkich i miejskich zarządów architektoniczno-budowlanych oraz szczegółowy zakres działania architektów powiatowych ustali zarządzenie Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury wydane za zgodą Prezesa Rady Ministrów.
2.
Zasady tworzenia (w ramach zarządów architektoniczno-budowlanych) wojewódzkich i miejskich pracowni urbanistycznych, zasady działania tych pracowni oraz zasady wynagradzania pracowników ustali Prezes Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury za zgodą Prezesa Rady Ministrów, Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i Ministra Finansów.
§  17.
1.
Znosi się wydziały budownictwa w prezydiach rad narodowych.
2.
Sprawy należące do zakresu działania wydziałów budownictwa prezydiów wojewódzkich i miejskich rad narodowych przechodzą do zarządów architektoniczno-budowlanych w prezydiach tych rad narodowych, z wyjątkiem spraw nadzoru budowlanego nad utrzymaniem budynków, które przechodzą do wydziałów gospodarki komunalnej.
3.
Sprawy należące do zakresu działania wydziałów budownictwa prezydiów powiatowych rad narodowych przechodzą do zakresu działania architektów powiatowych, przy czym w zakresie nadzoru budowlanego nad utrzymaniem budynków architekci powiatowi działają zgodnie z wytycznymi Ministra Gospodarki Komunalnej.
§  18.
Zobowiązuje się Państwową Komisję Etatów w porozumieniu z Ministrami: Finansów, Rolnictwa, Gospodarki Komunalnej oraz Prezesem Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury do dokonania podziału etatów osobowych w granicach przewidzianych ilości etatów dla wydziałów budownictwa na rok 1954 pomiędzy służby: architektoniczno-budowlaną, budownictwa wiejskiego i gospodarki komunalnej.
§  19.
Zobowiązuje się prezydia właściwych rad narodowych do:
1)
zapewnienia odpowiednich pomieszczeń dla terenowej służby architektoniczno-budowlanej oraz dla wojewódzkich i miejskich pracowni urbanistycznych,
2)
przydzielenia mieszkań głównym architektom województw i miast, architektom miejskim i powiatowym oraz fachowemu personelowi terenowej służby architektoniczno-budowlanej, przeniesionemu do pracy z innych miejscowości.
§  20.
1.
Uchwała niniejsza nie dotyczy budownictwa specjalnego w dziedzinie obrony narodowej.
2.
W zakresie budownictwa ogólnowojskowego uprawnienia architektów terenowych są wykonywana na zasadach ustalonych odrębną instrukcją, wydaną przez Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
§  21.
1.
Uchwała niniejsza nie narusza przepisów o powołaniu i zakresie działania Naczelnego Architekta Warszawy.
2.
Utworzenie zarządów architektoniczno-budowlanych w Prezydiach Rad Narodowych w m. st. Warszawie i m. Łodzi, organizację i zakres działania tych zarządów, jak również kwalifikacje i zasady wynagradzania pracowników uregulują odrębne przepisy.
3.
Do chwili wejścia w życie przepisów, o których mowa w ust. 2, pozostaje bez zmian dotychczasowa organizacja służby budownictwa w Prezydiach Rad Narodowych w m. st. Warszawie i m. Łodzi.
§  22.
Wykonanie uchwały porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, właściwym ministrom i Prezesowi Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
§  23.
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1954 r.

ZAŁĄCZNIK  4

WYNAGRODZENIE PRACOWNIKÓW TERENOWEJ SŁUŻBY ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANEJ

I.

Wojewódzki zarząd architektoniczno-budowlany oraz miejski zarząd architektoniczno-budowlany w miastach, w których zostali powołani główni architekci miast.

a)
Pracownicy inżynieryjno-techniczni.
Lp. Stanowisko służbowe Stawka miesięcznego wynagrodzenia ryczałtowego w zł od-do Wymagane kwalifikacje
1 Główny architekt województwa (miasta) 3.200-3.700 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 5 lat pracy zawodowej.
2 Zastępca głównego architekta województwa (miasta) 2.700-3.300 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 4 lata pracy zawodowej oraz znajomość organizacji pracy w zakresie zarządu.
3 Kierownik działu: urbanistyki, architektury, kierownik zespołu, inspektor nadzoru nad budownictwem, architekt rejonowy 1.800-2.400 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej w biurach projektów i na budowach lub studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 5 lat pracy zawodowej w biurach projektowych i na budowach.
4 Główny inżynier miejski 1.800-2.400 Wyższe studia techniczne i co najmniej 4 lata pracy zawodowej.
5 Urbanista województwa (miasta), weryfikator projektów, wojewódzki (miejski) inspektor nadzoru nad budownictwem 1.500-2.050 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 2 lata pracy zawodowej lub studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
6 Inżynier miejski 1.500-2.050 Wyższe studia techniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
7 Technik (urbanista, architektury, budowlany) 1.150-1.450 Studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 2 lata pracy zawodowej.
8 Kierownik składnicy map i planów 700-1.000 Studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane.
b)
Pracownicy administracyjni.
Lp. Stanowisko służbowe Grupa uposażenia Stawka dodatku funkcyjnego lub służbowego
1 Kierownik oddziału ogólnego VI-IV 5-3
2 Starszy referent administracyjno-finansowy VI-V a
3 Referent administracyjno-gospodarczy VII-VI c-b
4 Starsza maszynistka VIII-VII -
5 Maszynistka X-IX -
6 Kancelista XI-X -

II.

Miejski zarząd architektoniczno-budowlany w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców.

a)
Pracownicy inżynieryjno-techniczni.
Lp. Stanowisko służbowe Stawka miesięcznego wynagrodzenia ryczałtowego w zł od-do Wymagane kwalifikacje
1 Architekt miejski 2.500-2.900 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
2 Inżynier miejski 1.350-1.650 Wyższe studia techniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
3 Urbanista miejski, weryfikator projektów, inspektor nadzoru nad budownictwem 1.350-1.650 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 2 lata pracy zawodowej lub studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
4 Młodszy inspektor nadzoru nad budownictwem, technik (urbanista, architektury, budowlany) 1.000-1.300 Studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 2 lata pracy zawodowej.

III.

Miejski zarząd architektoniczno-budowlany w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców.

Lp. Stanowisko służbowe Stawka miesięcznego wynagrodzenia ryczałtowego w zł od-do Wymagane kwalifikacje
1 Architekt miejski 1.800-2.100 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
2 Inżynier miejski 1.350-1.650 Wyższe studia techniczne i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
3 Urbanista miejski, weryfikator projektów, inspektor nadzoru nad budownictwem 1.350-1.650 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 2 lata pracy zawodowej lub studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
4 Młodszy inspektor nadzoru nad budownictwem, technik (urbanista, architektury, budowlany) 1.000-1.300 Studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 2 lata pracy zawodowej.
b)
Pracownicy administracyjni (w miastach powyżej i poniżej 100 tys. mieszkańców).
Lp. Stanowisko służbowe Grupa uposażenia Stawka dodatku funkcyjnego lub służbowego
1 Kierownik referatu spraw ogólnych VII-VI a-5
2 Starszy referent administracyjno-finansowy VIII-VI b
3 Referent administracyjno-gospodarczy IX-VII c
4 Starsza maszynistka VIII-VII -
5 Maszynistka X-XI -
6 Kancelista XI-X -

IV.

Architekci powiatowi.

a)
Pracownicy inżynieryjno-techniczni.
Lp. Stanowisko służbowe Stawka miesięcznego wynagrodzenia ryczałtowego w zł od-do Wymagane kwalifikacje
1 Architekt powiatowy 1.800-2.100 Wyższe studia architektoniczne i co najmniej 2 lata pracy zawodowej lub studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 3 lata pracy zawodowej.
2 Inspektor nadzoru nad budownictwem, technik (urbanista, architektury, budowlany) 1.000-1.300 Studia zawodowe urbanistyczne albo budowlane i co najmniej 1 rok pracy zawodowej.
b)
Pracownicy administracyjni.
Lp. Stanowisko służbowe Grupa uposażenia Stawka dodatku służbowego
1 Referent administracyjno-finansowy VIII-VII c
1 § 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 uchwały nr 472 z dnia 5 grudnia 1957 r. (M.P.57.97.561) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1958 r.
2 § 9 skreślony przez § 1 pkt 1 uchwały nr 30 z dnia 5 stycznia 1957 r. (M.P.57.13.95) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 marca 1957 r.
3 § 15 skreślony przez § 1 pkt 1 uchwały nr 30 z dnia 5 stycznia 1957 r. (M.P.57.13.95) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 marca 1957 r.
4 Załącznik zmieniony przez § 1 pkt 2 uchwały nr 30 z dnia 5 stycznia 1957 r. (M.P.57.13.95) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 marca 1957 r.

Zmiany w prawie

Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024
Lewiatan: Za reformę płacy minimalnej będą musieli zapłacić pracodawcy

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest słaby legislacyjnie. Nie tylko nie realizuje celów zawartych w unijnej dyrektywie, ale może przyczynić się do pogłębienia problemów firm i spadku zatrudnienia. Nie poprawi też jakości pracy w naszym kraju. Utrwala zwiększanie presji płacowej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Grażyna J. Leśniak 10.09.2024
Od dziś ważna zmiana dla niektórych kierowców

Nowe przepisy, które zaczną obowiązywać od wtorku, 10 września, zakładają automatyczny zwrot prawa jazdy, bez konieczności składania wniosku. Zmiana ma zapobiegać sytuacji, w której kierowcy, nieświadomi obowiązku, byli karani za prowadzenie pojazdu, mimo formalnego odzyskania uprawnień.

Robert Horbaczewski 09.09.2024
Będą zmiany w ustawie o działaniach antyterrorystycznych oraz w ustawie o ABW oraz AW

Rząd przyjął we wtorek projekt przepisów, który dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Wprowadzony zostanie mechanizm wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od jego decyzji będzie się można odwołać do sądu.

Grażyna J. Leśniak 03.09.2024
Ustawa o rencie wdowiej niekonstytucyjna?

O zawetowanie ustawy o tzw. wdowich emeryturach jako aktu dyskryminującego część obywateli zwróciła się do prezydenta Andrzeja Dudy jedna z emerytek. W jej przekonaniu uchwalona 26 lipca 2024 r. ustawa narusza art. 32 Konstytucji, ponieważ wprowadza zasady dyskryminujące dużą część seniorów. Czy prezydent zdążył się z nią zapoznać – nie wiadomo. Bo petycja wpłynęła do Kancelarii Prezydenta 6 sierpnia, a już 9 sierpnia ustawa została podpisana.

Grażyna J. Leśniak 31.08.2024