Rozliczenia przedsiębiorstw państwowych z budżetem centralnym z tytułu środków obrotowych.

UCHWAŁA NR 387
RADY MINISTRÓW
z dnia 14 maja 1952 r.
w sprawie rozliczeń przedsiębiorstw państwowych z budżetem centralnym z tytułu środków obrotowych.

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Przepisy niniejszej uchwały stosuje się do objętych uchwałą Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 1950 r. w sprawie zasad organizacji finansowej i systemu finansowego przedsiębiorstw państwowych objętych budżetem centralnym (Monitor Polski Nr A-55, poz. 630) - przedsiębiorstw działających według zasad rozrachunku gospodarczego i zakładów działających według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.
2.
Jednostkami centralnymi w rozumieniu niniejszej uchwały są:
1)
centralne zarządy, zarządy przemysłu, zjednoczenia, zarządy central handlowych;
2)
zarządy przedsiębiorstw wielozakładowych wchodzące w skład władz naczelnych lub podległe bezpośrednio władzom naczelnym, których zakłady działają według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego;
3)
władze naczelne, urzędy centralne, sprawujące funkcje centralnych zarządów.
§  2.
Podległe bezpośrednio władzom naczelnym przedsiębiorstwa jednozakładowe oraz przedsiębiorstwa wielozakładowe, których zakłady nie działają według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego, rozliczają się bezpośrednio z budżetem centralnym z tytułu nadwyżek i niedoborów własnych środków obrotowych.
§  3.
Za przedsiębiorstwa i zakłady, podległe jednostkom centralnym, rozliczeń z budżetem centralnym z tytułu nadwyżek i niedoborów własnych środków obrotowych dokonują jednostki centralne z zachowaniem postanowień § 4 ust. 1.
§  4.
1.
Każda jednostka centralna otworzy dla celów rozliczeń, o których mowa w § 3, w terytorialnie właściwym oddziale Narodowego Banku Polskiego rachunek pod nazwą "Rachunek rozliczeń z budżetem z tytułu środków obrotowych", zwany dalej "rachunkiem rozliczeń". Jednostka centralna obejmująca kilka grup przedsiębiorstw (zakładów), dla których sporządza oddzielne bilanse zbiorcze, otwiera dla poszczególnych grup tych przedsiębiorstw odrębne rachunki rozliczeń; w przypadku zaliczenia do oddzielnej grupy tylko jednego przedsiębiorstwa rozlicza się ono z budżetem bezpośrednio.
2.
Na rachunek rozliczeń wpływają:
1)
nadwyżki własnych środków obrotowych, przypadające od przedsiębiorstw i zakładów określonych w § 3;
2)
przewidziane w budżecie dotacje na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych przedsiębiorstw i zakładów podległych jednostce centralnej.
3.
Jednostki centralne udzielać będą z tego rachunku dotacji na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych podległym przedsiębiorstwom i zakładom w zakresie przewidzianym niniejszą uchwałą.
4.
W uzasadnionych przypadkach jednostki centralne mogą za zgodą Ministra Finansów otworzyć rachunek rozliczeń w banku finansującym podległe im przedsiębiorstwa i zakłady.
§  5.
Upoważnia się Ministra Finansów do rozciągnięcia obowiązku bezpośredniego rozliczania się z budżetem na przedsiębiorstwa i zakłady, co do których w myśl § 3 obowiązek rozliczeń z budżetem ciąży na jednostkach centralnych.

Rozdział  2.

Zasady odprowadzania na rachunek rozliczeń nadwyżek i pokrywania niedoborów własnych środków obrotowych.

§  6.
Przedsiębiorstwa i zakłady określone w § 3 obowiązane są przelewać na rachunek rozliczeń nadwyżkę własnych środków obrotowych przekraczającą ustalony normatyw lub jego część podlegającą pokryciu z funduszów własnych i środkami zrównanymi z funduszem własnym.
§  7.
Przedsiębiorstwa i zakłady obowiązane są przelewać nadwyżkę własnych środków obrotowych zaliczkowo:
1)
do dnia 20 stycznia danego roku, o ile nadwyżka na początek roku przewidziana jest w zatwierdzonym rocznym planie finansowym lub w projekcie planu finansowego przedsiębiorstwa (zakładu);
2)
do dnia 20 każdego miesiąca w wysokości 1/3 planowej nadwyżki kwartalnej ustalonej w rocznym planie finansowym przedsiębiorstwa (zakładu);
3)
w ciągu 20 dni po faktycznym stwierdzeniu istnienia nadwyżki własnych środków obrotowych, która w rocznym planie finansowym przedsiębiorstwa (zakładu) nie była przewidziana.
§  8.
1.
Ostateczne rozliczenie nadwyżki własnych środków obrotowych na początek roku (§ 7 pkt 1) powinno być dokonane przez przedsiębiorstwo (zakład) w terminie 2 tygodni od daty sporządzenia bilansu za rok ubiegły.
2.
Jeżeli wynikająca z tego bilansu nadwyżka własnych środków obrotowych jest większa od kwoty zaliczkowo odprowadzonej (§ 7 pkt 1) - różnica powinna być wpłacona na rachunek rozliczań w terminie przewidzianym w ust. 1; kwoty nadpłacone przez przedsiębiorstwo (zakład) podlegają zwrotowi.
3.
Gdyby odprowadzenie nadwyżki własnych środków obrotowych, o której mowa w § 7 pkt 3, spowodowało w następnym okresie danego roku niedobór własnych środków obrotowych - różnica do wysokości powstałego niedoboru podlega zwrotowi w terminie 20 dni od daty stwierdzenia niedoboru.
§  9.
W przypadku nieodprowadzenia w terminie przez przedsiębiorstwo (zakład) nadwyżki własnych środków obrotowych, o której mowa w §§ 7 i 8, bank finansujący dokona we własnym zakresie lub na wniosek organu finansowego albo jednostki centralnej przelewu na rachunek rozliczeń odpowiedniej sumy w ciężar rachunku rozliczeniowego (operacyjnego) przedsiębiorstwa (zakładu).
§  10.
Dotacje z rachunku rozliczeń na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych udzielane będą:
1)
do dnia 10 stycznia na pokrycie niedoborów na początek roku;
2)
co miesiąc do dnia 5 każdego miesiąca do wysokości 1/3 planowej dotacji kwartalnej, ustalonej w rocznym planie finansowym przedsiębiorstwa (zakładu).
§  11.
Jednostce centralnej przysługuje prawo zmniejszenia lub wstrzymania bądź cofnięcia już wypłaconych dotacji na pokrycie niedoboru własnych środków obrotowych przedsiębiorstwa (zakładu), jeżeli uzasadnia to stan finansowy tego przedsiębiorstwa (zakładu).
§  12.
Ponadplanowe niedobory własnych środków obrotowych przedsiębiorstw (zakładów) mogą być pokryte przez jednostkę centralną z rachunku rozliczeń danej grupy przedsiębiorstw (zakładów):
1)
z wpłat ponadplanowych nadwyżek środków obrotowych innych przedsiębiorstw (zakładów) tej grupy bez uszczuplenia planowych wpłat do budżetu (§ 13 ust. 1 pkt 1 i 2) - na podstawie decyzji władzy naczelnej;
2)
w przypadku braku na rachunku rozliczeń odpowiednich kwot ponadplanowych nadwyżek własnych środków obrotowych - uzupełnienie do wysokości planowej własnych środków obrotowych przedsiębiorstw (zakładów), osiągających zyski niższe od planowych, może być dokonane przez jednostkę centralną także z rachunku rozliczeń z budżetem z tytułu zysków i strat w trybie przewidzianym w § 17 ust. 1 pkt 1 uchwały Nr 205 Rady Ministrów z dnia 29 marca 1952 r. w sprawie rozliczeń z budżetem centralnym z tytułu wpłat z zysku i pokrywania strat państwowych przedsiębiorstw i banków (Monitor Polski Nr A-29, poz. 422); w takim przypadku jednostka centralna przeleje odpowiednie kwoty z rachunku rozliczeń z budżetem z tytułu zysków i strat na rachunek rozliczeń z budżetem z tytułu środków obrotowych; w razie braku odpowiednich kwot również na rachunku rozliczeń z budżetem z tytułu zysków i strat stosuje się przepis pkt 3;
3)
w innych przypadkach - z dotacji otrzymanych z budżetu na podstawie uchwały Prezydium Rządu.

Rozdział  3.

Zasady przeprowadzania rozliczeń z budżetem przez jednostki centralne oraz przedsiębiorstwa rozliczające się z budżetem bezpośrednio.

§  13.
1.
Jednostki centralne przelewają z rachunku rozliczeń na rachunek dochodów budżetowych właściwego organu finansowego (§ 17 ust. 3) w oddziale Narodowego Banku Polskiego, w okręgu którego znajduje się siedziba jednostki centralnej:
1)
do dnia 25 stycznia - nadwyżkę na początek roku;
2)
do dnia 25 każdego miesiąca - nadwyżkę w wysokości 1/3 planowej kwoty kwartalnej, przewidzianej w rocznym zbiorczym bilansie dochodów i wydatków;
3)
w ciągu 5 dni od daty przelewu przez przedsiębiorstwo (zakład) nadwyżki własnych środków obrotowych, o której mowa w § 7 pkt 3 oraz w § 8 ust. 1.
2.
Jednostka centralna - za zgodą właściwego organu finansowego (§ 17 ust. 3) - może kwotę planowej nadwyżki lub jej część, podlegającą przelaniu do budżetu, pozostawić na rachunku rozliczeń na udzielenie w miesiącu następnym planowych dotacji, nie znajdujących pokrycia na tym rachunku w terminie właściwym dla udzielenia dotacji (§ 10).
3.
Zmniejszone lub wstrzymane dotacje (§ 11) oraz zwrócone dotacje w całości lub części przez przedsiębiorstwa (zakłady) jednostki centralne przelewają do budżetu na wznowienie kredytów do wysokości otwartych i przekazanych od początku okresu budżetowego kredytów na rachunek rozliczeń - w ciągu 5 dni od daty zmniejszenia lub wstrzymania dotacji, przedsiębiorstwu (zakładowi) przez jednostkę centralną bądź od daty dokonanego zwrotu dotacji przez przedsiębiorstwo (zakład).
§  14.
1.
Przewidziane w budżecie na podstawie zbiorczych rocznych bilansów dochodów i wydatków jednostek centralnych dotacje na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych przedsiębiorstw (zakładów) przelewane będą na rachunek rozliczeń jednostek centralnych:
1)
do dnia 5 stycznia - w wysokości niedoboru zaplanowanego na początek roku;
2)
co miesiąc przed upływem terminu przewidzianego w § 10 pkt 2 - w wysokości 1/3 planowej dotacji na dany kwartał.
2.
Przelew dotacji budżetowych na rachunek rozliczeń dokonywany będzie na zasadach i w trybie, które określi Minister Finansów.
§  15.
1.
Ostateczne rozliczenie rachunku rozliczeń z budżetem powinno być dokonane w terminie do dnia 30 grudnia roku sprawozdawczego, z tym że saldo rachunku rozliczeń zostanie w tymże terminie przelane do budżetu.
2.
Upoważnia się Ministra Finansów do przesunięcia w uzasadnionym przypadku terminu określonego w ust. 1.
§  16.
1.
Przedsiębiorstwa, obowiązane do bezpośrednich rozliczeń z budżetem, dokonują przelewu nadwyżek własnych środków obrotowych na rachunek dochodów budżetowych właściwego organu finansowego w oddziale Narodowego Banku Polskiego przy odpowiednim zachowaniu zasad i terminów przewidzianych w §§ 6-9.
2.
Niedobory własnych środków obrotowych tych przedsiębiorstw podlegają pokryciu z dotacji budżetowych w trybie przewidzianym w § 14, z zachowaniem zasad ustalonych w §§ 10, 11 i 13 ust. 3. Przy pokrywaniu ponadplanowych niedoborów własnych środków obrotowych stosuje się przepisy § 12 pkt 3.
3.
Właściwymi organami finansowymi, o których mowa w ust. 1, są wydziały finansowe prezydiów powiatowych lub miejskich rad narodowych oraz oddziały finansowe Prezydiów Dzielnicowych Rad Narodowych w m. st. Warszawie i m. Łodzi, w okręgu których mieści się siedziba przedsiębiorstwa.

Rozdział  4.

Sprawozdawczość i kontrola.

§  17.
1.
Jednostki centralne obowiązane są w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia zbiorczych bilansów dochodów i wydatków podległych im przedsiębiorstw (zakładów) przedkładać właściwym organom finansowym zestawienia planowanych na dany rok (z podziałem na kwartały) dla poszczególnych przedsiębiorstw (zakładów):
1)
nadwyżek własnych środków obrotowych;
2)
dotacji na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych.
2.
Jednostki centralne, w przypadku zmiany zatwierdzonych zbiorczych bilansów dochodów i wydatków podległych im przedsiębiorstw (zakładów), obowiązane są w terminie dni 10 po zaszłej zmianie przesłać właściwemu organowi finansowemu odpowiednio sprostowane zestawienie według ustalonego wzoru.
3.
Właściwymi organami finansowymi, o których mowa w ust. 1, są wydziały finansowe prezydiów wojewódzkich rad narodowych oraz wydziały finansowe Prezydiów Rad Narodowych m. st. Warszawy i m. Łodzi, w okręgu których mieści się siedziba jednostki centralnej.
§  18.
1.
Jednostki centralne obowiązane są przedkładać organom finansowym wymienionym w § 17 sprawozdania z obrotów na rachunku rozliczeń wraz z uzasadnieniem odchyleń od planu:
1)
za każdy kwartał - w terminie dni 15 po upływie kwartału;
2)
za rok sprawozdawczy - do dnia 25 stycznia następnego roku.
2.
Do sprawozdań kwartalnych i rocznych powinny być w szczególności dołączone:
1)
wykazy dokonanych wpłat nadwyżek własnych środków obrotowych przez poszczególne przedsiębiorstwa (zakłady);
2)
wykazy wypłaconych przedsiębiorstwom (zakładom) dotacji na pokrycie planowych niedoborów własnych środków obrotowych;
3)
wykazy wypłaconych przedsiębiorstwom (zakładom) dotacji na pokrycie ponadplanowych niedoborów własnych środków obrotowych.
3.
Wzory zestawień (§ 17 ust. 1) oraz kwartalnych i rocznych sprawozdań zostaną podane przez Ministra Finansów w odrębnej instrukcji.
§  19.
Przepisy §§ 17 i 18 mają odpowiednie zastosowanie do przedsiębiorstw rozliczających się bezpośrednio z budżetem.
§  20.
Odpisy materiałów (zestawienia, sprawozdania, wykazy), o których mowa w §§ 17 i 18, powinny być przedkładane w tych samych terminach Ministerstwu Finansów oraz właściwej władzy naczelnej.
§  21.
1.
Organa finansowe (§§ 16 i 17) oraz banki finansujące obowiązane są kontrolować, czy dokonane przelewy nadwyżek własnych środków obrotowych obliczane są prawidłowo i zgodnie z niniejszą uchwałą.
2.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości organ finansowy w porozumieniu z bankiem finansującym lub na wniosek banku finansującego sporządza właściwe obliczenie nadwyżki własnych środków obrotowych i wzywa do dokonania odpowiedniego przelewu lub zawiadamia o wysokości nadpłaty.
3.
Przelew nadwyżki własnych środków obrotowych, o którym mowa w ust. 2, powinien być dokonany w ciągu 7 dni od daty doręczenia wezwania organu finansowego.
4.
Przepisy ust. 1, 2 i 3 stosuje się odpowiednio do kontroli prawidłowości udzielanych dotacji na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych.
§  22.
Minister Finansów może poruczyć kontrolę niektórych jednostek centralnych i przedsiębiorstw (zakładów) w zakresie rozliczeń nadwyżek własnych środków obrotowych innym jednostkom poza wymienionymi w § 16 ust. 3 i § 17 ust. 3.
§  23.
Minister Finansów w porozumieniu z Państwową Komisją Planowania Gospodarczego ustali sposób rozstrzygania sporów wynikłych między organami finansowymi a jednostkami centralnymi lub przedsiębiorstwami na tle prawidłowości obliczeń nadwyżek własnych środków obrotowych i dotacji na pokrycie niedoborów własnych środków obrotowych.

Rozdział  5.

Przepisy końcowe.

§  24.
Upoważnia się Ministra Finansów do ustalenia w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego na okres 1952 i 1953 r. odmiennego sposobu i trybu obliczania i rozliczania nadwyżek i niedoborów własnych środków obrotowych oraz udzielonych dotacji, jak również ustalenia sposobu i trybu rozliczania w przypadkach nie uregulowanych niniejszą uchwałą.
§  25.
W sprawach nie uregulowanych niniejszą uchwałą stosuje się odpowiednie przepisy dekretu z dnia 26 października 1950 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. R. P. Nr 49, poz. 452) i dekretu z dnia 16 maja 1946 r. o postępowaniu podatkowym (Dz. U. R. P. z 1950 r. Nr 56, poz. 506).
§  26.
Z dniem wejścia w życie niniejszej uchwały tracą moc przepisy uchwały Nr 99 Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1951 r. w sprawie rozliczeń przedsiębiorstw państwowych z budżetem centralnym z tytułu środków obrotowych (Monitor Polski Nr A-17, poz. 226), jak również te przepisy uchwały Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 1950 r. w sprawie zasad organizacji finansowej i systemu finansowego przedsiębiorstw państwowych objętych budżetem centralnym (Monitor Polski Nr A-55, poz. 630) oraz § 7 uchwały Nr 878 Prezydium Rządu z dnia 12 grudnia 1951 r. w sprawie zasad finansowania środków obrotowych przedsiębiorstw państwowych (Monitor Polski Nr A-103, poz. 1501), które są sprzeczne z niniejszą uchwałą.
§  27.
Wykonanie uchwały porucza się Ministrowi Finansów.
§  28.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1952 r.

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024