Statut organizacyjny Głównego Urzędu Statystycznego.

ZARZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO PAŃSTWOWEJ KOMISJI PLANOWANIA GOSPODARCZEGO
z dnia 26 stycznia 1951 r.
w sprawie statutu organizacyjnego Głównego Urzędu Statystycznego.

Na podstawie art. 14 dekretu z dnia 31 lipca 1946 r. o organizacji statystyki państwowej i o Głównym. Urzędzie Statystycznym (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 239) oraz art. 24 ustawy z dnia 10 lutego 1949 r. o zmianie organizacji naczelnych władz gospodarki narodowej (Dz. U. R. P. z 1949 r. Nr 7, poz. 43 i z 1950 r. Nr 44, poz. 400) zarządza się, co następuje:
§  1.
Głównemu Urzędowi Statystycznemu nadaje się statut organizacyjny w brzmieniu ustalonym w załączniku do niniejszego zarządzenia.
§  2.
Z dniem wejścia w życie zarządzenia traci moc obowiązującą zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów z dnia 15 października 1949 r. o nadaniu statutu organizacyjnego Głównemu Urzędowi Statystycznemu (Monitor Polski Nr A-85, poz. 1039).
§  3.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1951 r.

ZAŁĄCZNIK 

STATUT ORGANIZACYJNY GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO
§ 1. 1
Główny Urząd Statystyczny składa się z: Departamentów:

Gabinetu Prezesa

Statystyki Przemysłu (I),

Statystyki Rolnictwa i Leśnictwa (II),

Statystyki Obrotu i Finansów (III),

Statystyki Zatrudnienia i Płac (IV),

Statystyki Ludności (V),

Statystyki Oświaty i Kultury (XV),

Statystyki Inwestycyj i Budownictwa (XVI);

Biur:

Spisów (VI),

Studiów (VII),

Koordynacji Badań Statystycznych (VIII),

Techniki Statystycznej i Maszyn (IX),

Administracyjnego (X),

Personalnego (XI)

Samodzielnego Wydziału Kontroli (XII) oraz Zarządu Szkół Głównego Urzędu Statystycznego.

§  1a. 2
Do zakresu działania Gabinetu Prezesa należy dopilnowanie przestrzegania przez inne komórki organizacyjne Urzędu terminowego i ścisłego wykonywania obowiązujących przepisów oraz zarządzeń wewnętrznych Prezesa Urzędu, sprawy organizacyjne, sprawy prawne, koordynacja i analiza sprawozdawczości własnej, sprawy skarg i zażaleń, sprawy kancelaryjne oraz sprawy zlecone przez Prezesa Urzędu.

Gabinet Prezesa dzieli się na:

1)
wydział prezydialny,
2)
wydział organizacyjno-prawny,
3)
kancelarię tajną,
4)
sekretariaty Prezesa i wiceprezesów Urzędu.
§  2.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Przemysłu (I) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie struktury i wytwórczości w przemyśle, rzemiośle, przemyśle ludowym i chałupnictwie.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
ogólny,
2)
produkcji przemysłu wielkiego i średniego,
3)
zatrudnienia i płac w przemyśle,
4)
państwowego przemysłu drobnego,
5)
przemysłu spółdzielczego i
6)
drobnej wytwórczości nie uspołecznionej.
§  3.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Rolnictwa i Leśnictwa (II) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie struktury rolnictwa, upraw i produkcji roślinnej (polowej, ogrodniczej i sadowniczej), hodowli i produkcji zwierzęcej, struktury leśnictwa i produkcji leśnej, łowiectwa oraz rybołówstwa śródlądowego.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
ogólno-rolny,
2)
produkcji roślinnej,
3)
produkcji zwierzęcej i
4)
struktury rolnej i leśnictwa.
§  4.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Obrotu i Finansów (III) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie:
a)
struktury handlu, obrotów rynku krajowego oraz obrotów handlowych z zagranicą,
b)
cen,
c)
komunikacji i łączności (komunikacji lądowej, wodnej śródlądowej i morskiej, powietrznej, pocztowej oraz tele- i radiokomunikacji),
d)
finansów i gospodarki budżetowej Państwa, instytucji prawa publicznego i przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej, podatków i innych danin publicznych, pieniądza, kredytu, wkładów, działalności instytucyj kredytowych i oszczędnościowych, giełd i bilansu płatniczego.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
handlu wewnętrznego,
2)
handlu zagranicznego,
3)
cen,
4)
komunikacji i łączności,
5)
finansów.
§  5. 3
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Zatrudnienia i Plac (IV) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie zatrudnienia, płac i norm, ubezpieczeń społecznych oraz warunków bytu.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
zatrudnienia i ubezpieczeń społecznych,
2)
płac i norm i
3)
warunków bytu.
§  6.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Ludności (V) należy prowadzenie badań statystycznych dotyczących:
a)
stanu i struktury ludności, ruchu naturalnego ludności oraz jej wędrówek wewnętrznych i zewnętrznych,
b)
zdrowotności (organizacja służby zdrowia, profilaktyka, szpitalnictwo, farmaceutyka, choroby, przyczyny zgonów itd.),
c)
pomocy społecznej,
d)
gospodarki komunalnej,
e)
przestępczości.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
ludności,
2)
zdrowotności,
3)
gospodarki komunalnej,
4)
statystyki życia publicznego.
§  7.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Oświaty i Kultury (XV) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie szkolnictwa ogólnokształcącego, zawodowego i wyższego, oświaty, wychowania, nauki, ruchu wydawniczego oraz kultury umysłowej, artystycznej i fizycznej.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
szkolnictwa ogólnokształcącego,
2)
szkolenia zawodowego i wyższego,
3)
kultury.
§  8.
Do zakresu działania Departamentu Statystyki Inwestycyj i Budownictwa (XVI) należy prowadzenie badań statystycznych w zakresie realizacji państwowych planów inwestycyjnych w poszczególnych działach gospodarki narodowej oraz struktury organizacji wykonawstwa inwestycyjnego i produkcji budowlano-montażowej.

Departament dzieli się na wydziały:

1)
zagadnień ogólnych,
2)
inwestycji,
3)
budownictwa.
§  9. 4
Do zakresu działania Biura Spisów (VI) należy przygotowanie, organizowanie, przeprowadzanie spisów powszechnych, przygotowanie planu opracowania wyników, kontrola realizacji tego planu, redakcja tablic wynikowych oraz analiza wyników opracowania.

Zakres działania obejmuje spisy powszechne oraz inne masowe badania statystyczne, których prowadzenie ustalone zostało w programie prac Biura. Ponadto do zakresu działania Biura należy prowadzenie kartoteki miejscowości i ewidencji zmian w podziale administracyjnym Państwa.

Biuro dzieli się na wydziały: 1) spisu ludności i nieruchomości, 2) spisu rolnego, 3) spisu miejscowości. Ponadto w skład Biura wchodzą: 1) samodzielny referat przygotowań publikacji spisowych i 2) samodzielny referat ewidencji zmian w podziale administracyjnym Państwa"

§  10.
Do zakresu działania Biura Studiów (VII) należy prowadzenie analizy zjawisk, będących przedmiotem badań statystycznych, w szczególności zaś:
a)
opracowywanie bilansów gospodarki narodowej,
b)
koordynacja prac związanych z obliczeniem wskaźników,
c)
zbieranie materiałów o rozwoju sytuacji gospodarczej za granicą oraz
d)
wykonywanie prac specjalnych.
§  11. 5
Do zakresu działania Biura Koordynacji Badań Statystycznych (VIII) należy:
a)
opracowywanie założeń metodologicznych w zakresie organizacji wszelkiego rodzaju ewidencji operatywnych i eksploatacyjnej dokumentacji pierwotnej pod kątem widzenia potrzeb statystyczno-sprawozdawczych, metod powiązania tych ewidencji i dokumentacji ze sprawozdawczością statystyczną oraz inicjatywa w zakresie realizacji tych założeń i metod,
b)
metodologia statystyki, klasyfikacja oraz definiowanie jednostek badawczych i pojęć statystycznych,
c)
koordynacja programów badań statystycznych podejmowanych przez Główny Urząd Statystyczny,
d)
koordynacja badań statystycznych i sprawozdawczości statystycznej, podejmowanych przez władze, urzędy i instytucje państwowe, instytucje prawa publicznego, związki zawodowe oraz przedsiębiorstwa gospodarki uspołecznionej, nadzór fachowy nad wymienionymi wyżej badaniami i sprawozdawczością,
e)
prowadzenie centralnego rejestru statystycznego,
f)
wykonawstwo w dziedzinie publikowania wyników badań statystycznych oraz naukowych prac statystycznych, tłumaczenia, prace graficzno-statystyczne,
g)
informacja statystyczna,
h)
popularyzacja statystyki,
i)
koordynacja programów szkolenia kadr statystycznych,
j)
sprawy funkcjonowania lokalnych organów statystycznych,
k)
sprawy organizacji i działalności służb statystycznych we władzach, urzędach i jednostkach gospodarki uspołecznionej oraz
l)
sprawy inspekcji tych organów i służb statystycznych przez Główny Urząd Statystyczny.

Biuro dzieli się na wydziały:

1)
programów i metodologii,
2)
rejestru,
3)
publikacji i informacji,
4)
lokalnych i resortowych służb statystycznych.

Ponadto w skład Biura wchodzi Biblioteka Głównego Urzędu Statystycznego, która gromadzi i prowadzi księgozbiór i archiwum statystyczne Urzędu, prowadzi bibliografię statystyczną oraz zarządza wydawnictwami Urzędu. Biblioteka Głównego Urzędu Statystycznego jest centralną biblioteką statystyczną w Państwie i publiczną biblioteką. Kompletuje ona wydawnictwa w zakresie statystyki w zasięgu światowym oraz gromadzi wydawnictwa z dziedziny nauk ekonomicznych i społecznych, a także wydawnictwa z innych dziedzin w zakresie wiążącym się z zagadnieniami teorii i praktyki statystyki.

§  12. 6
1.
Do zakresu działania Biura Techniki Statystycznej i Maszyn (IX) należy koordynacja badań statystycznych z punktu widzenia technicznego i opracowywanie materiału statystycznego, przygotowanego przez poszczególne departamenty i biura lub inne urzędy i instytucje, w szczególności zaś:
a)
ustalanie metod techniki statystycznej,
b)
organizacja techniki opracowania poszczególnych badań statystycznych oraz
c)
dokonywanie opracowań materiału przy pomocy specjalnych maszyn statystycznych lub przy użyciu zwykłych maszyn rachunkowych albo systemem ręcznym.

Do biura należy również zaopatrywanie Głównego Urzędu Statystycznego w maszyny statystyczne i rachunkowe oraz zarząd tymi maszynami.

2.
Biuro dzieli się na wydziały: 1) organizacji i planowania, 2) techniczny, 3) opracowań stałych, 4) opracowań spisu, 5) lekkich maszyn statystycznych, 6) ciężkich maszyn statystycznych, 7) tablic maszynowych. Ponadto w skład biura wchodzi oddział racjonalizacji techniki.
§  13. 7
Do zakresu działania Biura Administracyjnego (X) należą sprawy zaopatrzenia Urzędu w pieniężne i rzeczowe środki działania, w szczególności zaś: sprawy budżetowe, rachunkowe i kasowe oraz sprawy gospodarcze z wyjątkiem zaopatrzenia Urzędu w maszyny statystyczne i rachunkowe.
§  14. 8
Do zakresu działania Biura Personalnego (XI) należy załatwianie spraw osobowych w Urzędzie i spraw szkolenia kadr pracowniczych.

Biuro dzieli się na wydziały:

1)
ruchu osobowego,
2)
ewidencji,
§  15.
Do zakresu działania Samodzielnego Wydziału Kontroli (XII) należy wykonywanie kontroli organizacji, administracji, gospodarki i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Głównego Urzędu Statystycznego z punktu widzenia planowości, legalności, rzetelności, gospodarczości i celowości.
§  16. 9
1.
Do zakresu działania Zarządu Szkół Głównego Urzędu Statystycznego należy kierowanie, nadzorowanie i kontrolowanie szkół i kursów prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny oraz wykonywanie innych funkcji, określonych w § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1951 r. w sprawie prowadzenia szkolnictwa zawodowego oraz zakresu działania Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 277).
2.
Zarząd Szkół Głównego Urzędu Statystycznego dzieli się na: 1) wydział szkół i kursów, 2) samodzielny referat programów i planów, 3) samodzielny referat młodzieżowy, 4) samodzielny referat personalny, 5) oddział budżetowo-gospodarczy.
§  17. 10
W każdym departamencie i biurze oraz w każdym samodzielnym wydziale istnieje sekretariat departamentu (biura, samodzielnego wydziału Zarządu Szkół), do zakresu działania którego należy wykonawstwo w zakresie opracowywania planów prac departamentu (biura, samodzielnego wydziału) i sprawozdawczości ogólnej z jego działalności oraz załatwianie w zakresie departamentu (biura, samodzielnego wydziału Zarządu Szkół) spraw: osobowych, budżetowych, gospodarczych i kancelaryjnych.
§  18. 11
Biura nie dzielące się na wydziały oraz wydziały dzielą się na oddziały, gdy różnorodność i ilość spraw wymagają dalszego podziału na jednostki organizacyjne.

Podział na oddziały - poza przypadkiem, o którym mowa w § 13 ustęp ostatni - ustanawia Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w drodze zarządzenia, po uprzednim wyrażeniu zgody przez Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego.

§  19. 12
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego może powoływać wewnętrzne komisje, komitety i zespoły pracy.

Zarządzenie powołujące komisje (komitet, zespół pracy) określi zarazem jej (jego) zakres i środki działania, organizację, czas istnienia i źródła pokrycia wydatków.

§  20 13
Na czas przeprowadzenia spisu powszechnego i bezpośredni okres przed- i pospisowy Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego na wniosek Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego powołuje Generalnego Komisarza Spisowego, którego zadaniem jest naczelne kierownictwo akcją spisową w zakresie działania Głównego Urzędu Statystycznego i koordynacja czynności w tym zakresie wszystkich departamentów i biur Urzędu, z zastrzeżeniem uprawnień Prezesa Urzędu.

Generalnemu Komisarzowi Spisowemu mogą być w drodze zarządzeń powołanych do tego władz nadane uprawnienia koordynacji czynności spisowych również w zakresie działania innych władz i urzędów.

§  21. 14
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w drodze zarządzenia:
1)
ustala:
a)
szczegółowy podział czynności pomiędzy poszczególne departamenty, biura i wydziały,
b)
zakres i sposób ich współdziałania ze sobą,
c) 15
podział biur nie dzielących się na wydziały oraz wydziałów na oddziały z zachowaniem postanowień § 18 ust. 2 i zakres działania oddziałów,
d)
zakres czynności wiceprezesów oraz
e)
zakres aprobaty i podpisu Prezesa, wiceprezesów i innych pracowników Urzędu;
2)
wyznacza swego zastępcę na czas nieobecności służbowej swojej i wiceprezesów;
3)
wydaje:
a)
instrukcje służbowe,
b)
regulamin pracy Urzędu i
c)
regulamin Biblioteki Głównego Urzędu Statystycznego.
1 Załącznik § 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia nr 259 Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 1952 r. (M.P.52.A-102.1572) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 9 grudnia 1952 r.

2 Załącznik § 1a dodany przez § 1 pkt 2 zarządzenia nr 259 Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 1952 r. (M.P.52.A-102.1572) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 9 grudnia 1952 r.
3 Załącznik § 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
4 Załącznik § 9 zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
5 Załącznik § 11 zmieniony przez § 1 pkt 4 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
6 Załącznik § 12 zmieniony przez § 1 pkt 5 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
7 Załącznik § 13:

- zmieniony przez § 1 pkt 6 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 zarządzenia nr 259 Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 1952 r. (M.P.52.A-102.1572) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 9 grudnia 1952 r.

8 Załącznik § 14 zmieniony przez § 1 pkt 7 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
9 Załącznik § 16 dodany przez § 1 pkt 8 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
10 Załącznik § 17 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 9 i 10 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
11 Załącznik § 18 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 9 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
12 Załącznik § 19 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 9 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
13 Załącznik § 20 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 9 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
14 Załącznik § 21 według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 9 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.
15 Załącznik § 21 pkt 1 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 11 zarządzenia z dnia 17 października 1951 r. (M.P.51.A-91.1259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 26 października 1951 r.

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024