PARLAMENT EUROPEJSKI,- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności za rok budżetowy 2022,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0129/2024),
A. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków 1 Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności ("Urząd") jego ostateczny budżet na rok budżetowy 2022 wyniósł 149 841 816,93 EUR, co stanowi wzrost o 15,99 % w porównaniu z 2021 r.; mając na uwadze, że budżet Urzędu pochodzi głównie z budżetu Unii;
B. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy ("Trybunał") w sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Urzędu za rok budżetowy 2022 ("sprawozdanie Trybunału") stwierdza, że uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Urzędu jest wiarygodne oraz że transakcje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;
C. mając na uwadze, że nie zgłoszono żadnych problemów wymagających działań naprawczych w odniesieniu do zamówień publicznych Urzędu w 2022 r. oraz że nie są realizowane ani nie oczekują na realizację żadne działania naprawcze, które wynikałyby z audytów i ocen dotyczących lat poprzednich;
D. mając na uwadze, że nie zgłoszono żadnych problemów wymagających działań naprawczych w odniesieniu do systemów kontroli wewnętrznej Agencji w 2022 r. oraz że nie są realizowane ani nie oczekują na realizację żadne działania naprawcze, które wynikałyby z audytów i ocen dotyczących lat poprzednich;
Zarządzanie budżetem i finansami
1. zauważa z uznaniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w roku budżetowym 2022 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania w odniesieniu do środków na zobowiązania na bieżący rok w wysokości 99,95 %, co oznacza nieznaczny spadek o 0,04 % w porównaniu z 2021 r.; zwraca ponadto uwagę, że wskaźnik wykonania w odniesieniu do środków na płatności na omawiany rok wyniósł 89,77 %, co oznacza wzrost o 0,92 % w porównaniu z 2021 r.;
2. zauważa, że brak zasobów i stanowisk dla organów regulacyjnych ds. środków ochrony roślin powoduje opóźnienia w zatwierdzaniu substancji czynnych niskiego ryzyka i aktualizacji metod oceny zgodnie z postępem naukowym, co w perspektywie długoterminowej zmniejszyłoby wpływ środków ochrony roślin na środowisko; wzywa Komisję do podjęcia odpowiednich kroków w celu dopilnowania, aby Urząd dysponował wystarczającymi zasobami i stanowiskami, aby wesprzeć państwa członkowskie w dotrzymywaniu terminów określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 2 , podwojeniu rocznej liczby ocen substancji czynnych do środków ochrony roślin oraz potrojeniu tempa opracowywania metod w celu dostosowania ocen ryzyka do najnowszych osiągnięć naukowych i oczekiwań społecznych;
Wyniki
3. z zadowoleniem stwierdza, że Urząd przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa łańcucha pasz i żywności w Unii oraz podejmuje znaczne wysiłki, aby zapewnić unijnym podmiotom zarządzającym ryzykiem kompleksowe, niezależne i aktualne doradztwo naukowe w kwestiach związanych z łańcuchem żywnościowym, jasno informować opinię publiczną o wynikach swojej działalności i informacjach stanowiących ich podstawę, a także współpracować z zainteresowanymi stronami i partnerami instytucjonalnymi w celu promowania spójności i zaufania do systemu bezpieczeństwa żywności;
4. zauważa z zadowoleniem, że Urząd wdrożył zintegrowane ramy wykonania łączące zasoby i działania z wynikami i oczekiwanymi rezultatami, uzupełnione zestawem kluczowych wskaźników skuteczności działania służących monitorowaniu i poprawie wyników; zauważa ponadto, że wyniki w stosunku do celów określonych w ramach wykonania wyniosły ogólnie 96 %; zauważa, że w odniesieniu do obszarów celów strategicznych nr 2 (zapewnienie gotowości na przyszłe potrzeby w zakresie analizy ryzyka) i nr 3 (wzmocnienie pozycji obywateli i zapewnienie sprawności organizacyjnej) stwierdzono ogólnie dobre wyniki, podczas gdy w przypadku obszaru celu strategicznego nr 1 (zapewnienie wiarygodnego doradztwa naukowego i informowanie o ryzyku "od pola do stołu"), na który w dużym stopniu wpłynęło wdrożenie nowych zasad i procedur na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1381 3 , zaobserwowano odejście od celu;
5. podkreśla, że Urząd sfinalizował 586 spośród docelowych 701 pytań naukowych dotyczących celu nr 1: zapewnienie wiarygodnego doradztwa naukowego i informowanie o ryzyku "od pola do stołu"; zauważa, że chociaż liczba zamkniętych pytań naukowych była niższa niż przewidywano, zasadniczo dorównała ona liczbie nowych pytań otrzymanych w ciągu roku, co sprawiło, że liczba otwartych pytań nie wzrosła;
6. z zadowoleniem stwierdza, że w obszarze informowania o ustaleniach odnotowano bardzo pozytywne wyniki, a terminowość publikacji w Dzienniku Urzędu pozwoliła utrzymać pozytywne wyniki osiągnięte w ciągu ostatnich dwóch lat;
7. zauważa, że rok 2022 był pierwszym rokiem wdrażania strategii na 2027 r.; strategia na 2027 r., która ma przekształcić strategię na 2020 r., koncentruje się na wdrożeniu rozporządzenia (UE) 2019/1381 (w perspektywie krótkoterminowej) i przygotowuje Urząd do zajęcia się nowymi zmieniającymi się strategiami politycznymi Unii (w perspektywie długoterminowej);
8. z zadowoleniem przyjmuje zorganizowanie przez Urząd w czerwcu 2022 r. konferencji "Jedno - zdrowie, środowisko, społeczeństwo", podczas której podkreślono związek między zdrowiem ludzi, zdrowiem zwierząt i zdrowiem środowiskowym oraz wprowadzono hasło "jedno zdrowie - jedno środowisko";
9. zauważa, że we współpracy z 18 państwami członkowskimi Urząd rozpoczął kampanię na temat afrykańskiego pomoru świń; zauważa ponadto, że Urząd przyczynił się do opracowania i wdrożenia strategii UE w zakresie chemikaliów;
10. zauważa, że zgodnie z zainicjowanym przez Urząd rocznym badaniem strategicznym, w którym zwrócono się do klientów, partnerów i zainteresowanych stron bezpośrednio lub pośrednio zaangażowanych w wydawanie opinii naukowych Urzędu o informacje zwrotne, należy bacznie przyjrzeć się zdolności Urzędu do terminowego udzielania porad;
Wydajność i zyski
11. zauważa, że Urząd współpracuje z Europejską Agencją Chemikaliów w odniesieniu do nowej strategii Unii w zakresie chemikaliów, a także z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w celu opracowania systemów gromadzenia i analizy sekwencjonowania genomu; zauważa ponadto, że Urząd dzieli się zasobami ludzkimi i badawczymi z pokrewnymi agencjami i ze Wspólnym Centrum Badawczym; podkreśla także horyzontalne korzyści płynące ze współpracy i dostosowania najlepszych praktyk;
12. zauważa, że w 2022 r. Urząd zintensyfikował wysiłki na rzecz konsolidacji wdrażania nowych procesów i narzędzi informatycznych, aby osiągnąć wysoki poziom efektywności i zmaksymalizować synergię z innymi agencjami; zauważa ponadto, że niektórych wyników Urzędu dotyczących wydajności i zysków w odniesieniu do narzędzi informatycznych przyjętych w latach 2020-2022 nie uwzględniono do końca 2023 r.;
13. z zadowoleniem przyjmuje zamiar Urzędu dotyczący wzmocnienia wspólnego zarządzania danymi z państwami członkowskimi i innymi agencjami w celu poprawy jakości i interoperacyjności danych (zgodnie z podejściem "Jedno zdrowie");
Polityka kadrowa
14. zauważa, że 31 grudnia 2022 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 95,55 %, przy czym powołano pięcioro urzędników i 382 pracowników na czas określony na 405 stanowisk zatwierdzonych w budżecie Unii (w porównaniu z 380 zatwierdzonymi stanowiskami w 2021 r.); zauważa ponadto, że w 2022 r. dla Urzędu pracowało 170 pracowników kontraktowych i 14 oddelegowanych ekspertów krajowych; zauważa także, że aby wdrożyć rozporządzenie (UE) 2019/1381, Urząd otrzymał 31 nowych stanowisk w 2022 r. oraz 15 dodatkowych pracowników kontraktowych na lata 2022-2024;
15. zauważa, że w 2022 r. osiągnięto równowagę płci wśród całego personelu Urzędu, przy czym 335 z 557 (60,1 %) wszystkich pracowników to kobiety, a w zarządzie Urzędu liczącym 70 członków zasiada 37 kobiet (52,9 %); zauważa, że mężczyźni zajmują więcej wyższych stanowisk i stanowisk kierowniczych (63 %) niż kobiety (37 %); wzywa Urząd do wzmożenia wysiłków na rzecz zniwelowania różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn na wyższych stanowiskach i stanowiskach kierowniczych;
16. zauważa, że w 2022 r. Służba Medyczna zgłosiła trzy przypadki wypalenia zawodowego; podkreśla kluczowe znaczenie utrzymania równowagi między obowiązkami zawodowymi a życiem prywatnym; wzywa Urząd do dalszego promowania zdrowej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym wśród pracowników;
17. zauważa, że Urząd jest zaangażowany w poszanowanie wartości sieci agencji UE i Karty na rzecz różnorodności i włączenia społecznego oraz pracuje nad jej jak najszybszym przyjęciem; odnotowuje ponadto udział Urzędu w grupie roboczej sieci agencji UE ds. różnorodności i włączenia, polegający na dzieleniu się synergiami, informacjami i zasobami dotyczącymi różnorodności i włączenia społecznego; ponadto wdrożono pewne inicjatywy wewnętrzne, takie jak nowa strona internetowa dotycząca kariery zawodowej i film wideo na temat pracy w Urzędzie, w którym poświęcono uwagę różnorodności i włączeniu społecznemu;
18. zauważa, że Urząd przyjął wytyczne dotyczące wdrażania pomocy dla osób z niepełnosprawnościami, w których promuje politykę społeczną i równe traktowanie w miejscu pracy; zauważa ponadto, że budynek Urzędu zaprojektowano zgodnie z włoskimi rozporządzeniami w sprawie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami;
19. zauważa, że 1 stycznia 2022 r. wdrożono nową strukturę organizacyjną, która ma wspierać wdrażanie rozporządzenia (UE) 2019/1381 i ambicje strategii Urzędu na 2027 r.;
Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość
20. zauważa, że zarząd i kierownictwo ds. operacyjnych Urzędu podpisały deklarację o konflikcie interesów, która została opublikowana i jest dostępna na stronie internetowej; zauważa ponadto, że życiorysy członków i zastępców członków zarządu miały zostać opublikowane do końca 2023 r.;
21. zauważa, że w 2022 r. Urząd zidentyfikował siedem przypadków konfliktu interesów w odniesieniu do rocznych deklaracji interesów dotyczących ekspertów zewnętrznych i zajął się nimi; zauważa, że Urząd uniemożliwił tym osobom uczestnictwo w działalności naukowej;
22. przyjmuje do wiadomości, że Urząd wprowadził dobrowolny kodeks postępowania, zgodnie z którym członkowie zarządu zobowiązują się do informowania Urzędu o działalności zawodowej prowadzonej w ciągu dwóch lat po zakończeniu kadencji;
23. zauważa, że do pierwszego kwartału 2024 r. Urząd planuje przyjąć nową standardową procedurę obowiązującą po okresie zatrudnienia, która obejmowałaby kryteria i procedurę zablokowania dostępu do informacji poufnych pracownikom odchodzącym ze służby, wymogi w zakresie monitorowania i wdrażania oraz standardy przejrzystości;
24. zauważa, że Urząd wdrożył strategię zwalczania nadużyć finansowych, opracowaną w ścisłej współpracy z Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, wraz z powiązanymi przepisami wykonawczymi i planem działania na rzecz zapobiegania nadużyciom finansowym i korupcji;
Inne uwagi
25. zauważa, że w czerwcu 2022 r. Służba Audytu Wewnętrznego (IAS) opublikowała sprawozdanie z audytu dotyczące bezpieczeństwa informacji i przywracania gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej w celu dokonania oceny adekwatności koncepcji i wdrożenia zarządzania oraz wskazała dwie uwagi i trzy ważne uwagi dotyczące zarządzania bezpieczeństwem IT; zauważa, że Urząd przyjął zalecenia IAS i obecnie wdraża plan działania;
26. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Urzędu na rzecz zwiększenia jego widoczności i obecności w internecie przez uruchomienie po raz drugi kampanii "#EUChooseSafeFood", realizowanej we współpracy z właściwymi organami państw członkowskich, w celu wyjaśnienia w przystępny sposób wiedzy naukowej leżącej u podstaw bezpieczeństwa żywności w Unii, a także organizację konferencji "Jedno - zdrowie, środowisko, społeczeństwo" we współpracy z pozostałymi czterema agencjami Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, która doprowadziła do uruchomienia wspólnego kanału na Instagramie pod nazwą "Jedno zdrowie - jedno środowisko"; zauważa ponadto, że Urząd zainwestował w wielojęzyczność swojej strony internetowej, do czego wykorzystał sztuczną inteligencję za pośrednictwem widgetu eTranslation Komisji; zauważa także, że w 2022 r. Urząd nadal inwestował w rozwój portalu OpenEFSA zgodnie z wymogami rozporządzenia (UE) 2019/1381;
27. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od kilku lat Urząd znajduje się wśród agencji mających certyfikat EMAS; zauważa, że w zależności od rodzaju zakupu Urząd przestrzega norm dotyczących zielonych zamówień publicznych jako minimalnych wymogów specyfikacji przetargowej w odniesieniu do kryteriów wyboru lub udzielania zamówień;
28. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 11 kwietnia 2024 r. 4 w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.
