PARLAMENT EUROPEJSKI,- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2022, sekcja V - Trybunał Obrachunkowy,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0074/2024),
A. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii przez zwiększanie przejrzystości i rozliczalności oraz wdrażanie koncepcji budżetowania celowego i właściwego zarządzania zasobami ludzkimi;
B. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy ("Trybunał") jest zewnętrznym kontrolerem Unii, któremu powierzono ocenę - w drodze niezależnego, profesjonalnego i skutecznego audytu - gospodarności, skuteczności, wydajności, legalności i prawidłowości działań Unii w celu poprawy rozliczalności, przejrzystości i zarządzania finansami, co powinno przyczynić się do zwiększenia zaufania obywateli oraz skutecznego reagowania na obecne i przyszłe wyzwania stojące przed Unią;
C. mając na uwadze, że z zastrzeżeniem postanowień art. 287 i 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) od zamknięcia roku budżetowego 1987 rachunki dochodów i wydatków Trybunału są corocznie kontrolowane przez niezależnego audytora zewnętrznego, a od sprawozdania za rok budżetowy 1992 sprawozdania audytora zewnętrznego są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
D. mając na uwadze, że roczne sprawozdanie z działalności sekretarza generalnego Trybunału, którego celem, zgodnie z art. 74 ust. 9 rozporządzenia finansowego, jest dostarczenie informacji na temat zarządzania zasobami, w tym systemami, oraz na temat wydajności i skuteczności systemów kontroli wewnętrznej Trybunału, zapewnia rozliczalność kierownictwa wobec władz budżetowych;
E. mając na uwadze, że funkcjonując w przejrzysty i niezależny sposób, Trybunał przyczynia się do demokratycznego nadzoru, debaty publicznej i należytego zarządzania finansami Unii;
F. mając na uwadze, że Trybunał zajął stanowisko, zgodnie z którym do oceny zarządzania Unią, jego rozliczalności i przejrzystości oraz jakości i wiarygodności przekazywanych informacji i danych dotyczących wdrażania polityk Unii najlepszym rozwiązaniem byłoby powierzenie Trybunałowi mandatu do kontrolowania wszystkich instytucji, organów, urzędów i agencji Unii utworzonych na mocy Traktatów oraz wszystkich struktur międzyrządowych o kluczowym znaczeniu dla funkcjonowania Unii; mając na uwadze, że Parlament zdecydowanie popiera Trybunał w tej kwestii i z zadowoleniem przyjąłby każdą inicjatywę, która pozwoliłaby poszerzyć zakres jego uprawnień;
1. zauważa, że budżet Trybunału jest objęty działem 7 WRF "Europejska administracja publiczna", którego środki w 2022 r. wyniosły 11,6 mld EUR (co stanowi 5,9 % łącznego budżetu Unii); zauważa, że w 2022 r. budżet Trybunału w wysokości około 0,2 mld EUR stanowił 1,4 % całkowitych wydatków administracyjnych;
2. zauważa, że Trybunał w swoim sprawozdaniu rocznym za rok budżetowy 2022 zbadał próbę 60 transakcji poddawanych przeglądowi w dziale "Administracja", czyli tyle samo co w 2021 r.; zauważa ponadto, że według Trybunału wydatki administracyjne obejmują wydatki na zasoby ludzkie, w tym wydatki na emerytury, które w 2022 r. stanowiły około 70 % całkowitych wydatków administracyjnych, oraz wydatki na budynki, wyposażenie, energię, łączność i technologie informacyjne, a jego wieloletnia praca wskazuje, że ogólnie wydatki te są obarczone niskim ryzykiem;
3. wzywa Trybunał do zwiększenia liczby transakcji w dziale "Administracja", które należy zbadać w odniesieniu do wszystkich instytucji podlegających kontroli, aby Parlament mógł lepiej wypełniać swoją rolę organu udzielającego absolutorium innym instytucjom; ubolewa, że plan sporządzenia specjalnego sprawozdania dotyczącego wydatków administracyjnych instytucji innych niż Komisja został zmieniony, aby przeprowadzić audyt służby cywilnej UE, w ramach którego kontroli zostanie poddana prawdopodobnie jedynie ograniczona część wydatków administracyjnych; ponownie podkreśla, że należy przeprowadzić bardziej szczegółowe dochodzenie w sprawie wydatków administracyjnych, i ponawia swój apel, by Trybunał uwzględnił w swojej pracy kompleksowe dane dotyczące wszystkich instytucji, tak aby zapewnić podstawę dla spójnej procedury udzielania absolutorium;
4. zwraca uwagę, że kontrolę rocznego sprawozdania finansowego Trybunału przeprowadza niezależny audytor zewnętrzny w celu zapewnienia takich samych zasad przejrzystości, rozliczalności i niezależności kontrolera Trybunału, jakie Trybunał stosuje do kontrolowanych przez siebie jednostek; z zadowoleniem zauważa, że audytor zewnętrzny nie zgłosił żadnego konkretnego problemu na podstawie przeprowadzonej przez siebie kontroli Trybunału;
Zarządzanie budżetem i finansami
5. zauważa, że łączny budżet Trybunału na 2022 r. wyniósł 162 141 175 EUR, co stanowi wzrost o 5,5 % w porównaniu z 153 721 727 EUR w 2021 r.; zauważa, że wzrost ten wynikał przede wszystkim z dostosowania wynagrodzeń i 20 nowych stanowisk tymczasowych związanych z NextGenerationEU; zauważa, że w 2022 r. 90 % środków przeznaczono na członków i personel, a 10 % na budynki, wyposażenie i inne wydatki;
6. ponownie podkreśla, że należy zapewnić Trybunałowi odpowiednie zasoby kadrowe, aby umożliwić mu właściwe wypełnianie mandatu, a także podjęcie nowych zadań związanych z wejściem w życie nowych instrumentów finansowych, takich jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF);
7. zauważa, że w ciągu 2022 r. Trybunał dokonał 26 przesunięć budżetowych zgodnie z art. 29 rozporządzenia finansowego na łączną kwotę 3,4 mln EUR lub odpowiadających 2,1 % środków na ten rok budżetowy, co oznaczało głównie zmniejszenie wydatków na podróże służbowe, publikacje, tłumaczenia ustne i obsługę prawną oraz zwiększenie wydatków na wyposażenie pomieszczeń, w tym remont dachu, koszty energii, pracowników kontraktowych i sprzęt informatyczny; zauważa również, że wskaźnik wykonania budżetu za 2022 r. wyniósł 98,5 %, co stanowi niewielki wzrost w porównaniu z poprzednimi dwoma latami; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że średni czas płatności w 2022 r. skrócono do 9,8 dni w porównaniu z 10,7 dniami w 2021 r., najprawdopodobniej dzięki zwiększeniu udziału faktur elektronicznych, który wyniósł 24 % w porównaniu z 19 % w 2021 r.;
8. z zadowoleniem odnotowuje, że audytor zewnętrzny oświadczył, że przydzielone środki zostały wykorzystane zgodnie z ich przeznaczeniem oraz że procedury kontroli wprowadzone przez urzędników zatwierdzających zapewniały niezbędne gwarancje zgodności operacji finansowych z obowiązującymi zasadami i przepisami;
9. zauważa, że bezprawna i nieuzasadniona rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie wywarła różnego rodzaju presje budżetowe na Trybunał, m.in. przez wzrost inflacji i dostosowanie wynagrodzeń oraz znaczny wzrost kosztów energii elektrycznej i ogrzewania;
10. zauważa, że ogólny budżet Trybunału na podróże służbowe zmniejszył się z 2 988 000 EUR w 2021 r. do 2 452 000 EUR w 2022 r., czyli o 18 %, co było wynikiem utrzymujących się na początku 2022 r. ograniczeń związanych z podróżowaniem oraz zmian metod pracy obejmujących większą liczbę posiedzeń zdalnych; zauważa ponadto, że Trybunał nie ma specjalnej linii budżetowej na podróże służbowe i wyjazdy swojego prezesa; stwierdza wreszcie, że linia budżetowa na podróże służbowe dla wszystkich członków Trybunału wynosiła 290 000 EUR zarówno w 2021 r., jak i w 2022 r;
11. wyraża zadowolenie, że od 2022 r. Trybunał stosuje szczegółową metodykę kontroli kosztów podróży służbowych, obejmującą zarówno kontrole ex ante, jak i ex post;
Zarządzanie wewnętrzne, wyniki i kontrola wewnętrzna
12. zwraca uwagę, że 2022 r. był drugim rokiem wdrażania strategii Trybunału na lata 2021-2025 oraz że na koniec 2022 r. spośród 29 środków strategicznych 18 zostało w pełni wdrożonych bądź ustanowiono dla nich ramy, a dalsze działania były w toku, natomiast 11 było w toku lub się powtarzało;
13. zauważa, że w 2022 r. Trybunał przedstawił 7 sprawozdań rocznych, 8 opinii, 28 sprawozdań specjalnych i 1 przegląd, czyli niemal tyle samo sprawozdań, opinii, sprawozdań specjalnych i przeglądów co w latach 2020 i 2021;
14. zauważa, że Trybunał ustala swój program prac całkowicie niezależnie, w tym decyduje, które sprawozdania specjalne powinny zostać sporządzone; niezmiennie informuje Trybunał, że sprawozdania specjalne, ukierunkowane na obecną sytuację w Unii i stojące przed nią wyzwania, z wyraźnym naciskiem na budżet i adekwatność, przyciągają największą uwagę kluczowych zainteresowanych stron w Parlamencie i poza nim; z zadowoleniem przyjmuje zatem przeprowadzony w 2022 r. przegląd procesu programowania, wprowadzający większą elastyczność wobec reagowania na pilne wyzwania, aby lepiej służyć interesom zainteresowanych stron;
15. docenia fakt, że zgodnie z wnioskiem Parlamentu Trybunał w swoich pracach kontrolnych skupił się na bieżących wyzwaniach europejskich, czego przykładem jest bardzo szybkie wydanie opinii 3/2023 w sprawie ustanowienia Instrumentu na rzecz Ukrainy oraz poświęcenie uwagi monitorowaniu jego wdrażania; wyraża zaniepokojenie, że w przypadku prac kontrolnych dotyczących Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) Trybunał nadal nie ma pełnego dostępu do nowego narzędzia sprawozdawczego dotyczącego RRF - systemu FENIX - oraz że informacje zawarte w tym nowym narzędziu nie są aktualizowane na czas; popiera pogląd Trybunału, zgodnie z którym art. 257 rozporządzenia finansowego zapewnia Trybunałowi pełne i natychmiastowe prawa dostępu; ponadto wzywa Komisję do udzielenia Trybunałowi dostępu do innych rodzajów istotnych informacji, aby mógł pełnić swoją rolę;
16. docenia terminowe i odpowiednie sprawozdania specjalne w sprawie wdrażania RRF, które umożliwiają organowi udzielającemu absolutorium wykonywanie jego prerogatyw i skierowanie do Komisji zaleceń dotyczących poprawy funkcjonowania tego instrumentu;
17. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał przedstawił podsumowanie liczby i rodzaju przeprowadzonych w nim audytów wewnętrznych oraz syntezę zaleceń i działań podjętych w związku z tymi zaleceniami na podstawie art. 118 ust. 8 rozporządzenia finansowego; zauważa, że roczny program prac audytora wewnętrznego obejmuje powtarzające się zadania, wybrane zadania i inne zadania wykonywane w ciągu roku; zauważa, że niektóre działania przewidziane do realizacji w 2022 r. zostały przełożone na 2023 r., i zwraca się do Trybunału o przedstawienie Parlamentowi sprawozdania z ich realizacji;
18. zachęca Trybunał do zwiększenia wkładu w zwalczanie nadużyć finansowych w budżecie Unii nie tylko przez wykrywanie i zgłaszanie uchybień, które sprawiają, że programy finansowane przez Unię są podatne na nadużycia finansowe, lecz także przez uwzględnienie toczącej się debaty na temat elementów architektury zwalczania nadużyć finansowych oraz zintensyfikowanie działalności kontrolnej we współpracy z organami odpowiedzialnymi za wykrywanie nadużyć finansowych, regularne oceny ich działalności i dostarczanie organowi udzielającemu absolutorium informacji zwrotnych na potrzeby przeprowadzanej przez niego analizy;
19. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że strategia Trybunału na lata 2021-2025 dotyczy formułowania opłacalnych ekonomicznie zaleceń, które przyczynią się do odbiurokratyzowania instytucji Unii; zwraca uwagę, że osiągnięciu tego celu służą w szczególności zalecenia Trybunału dotyczące zwiększenia skuteczności procedur, stosowania najlepszych praktyk, poprawy koordynacji, ustanowienia standardowych procesów, zapobiegania nadmiernie rygorystycznemu wdrażaniu oraz uproszczenia i cyfryzacji;
20. zachęca Trybunał, aby nadal zalecał rozwój i utrzymywanie ogólnounijnych baz danych oraz podejmowanie działań na rzecz skutecznej eksploracji danych w celu przeprowadzania analizy danych na szczeblu Unii i identyfikowania istotnych dla Unii zagrożeń; wzywa Trybunał do pracy nad określeniem koniecznych wymogów w zakresie gromadzenia, przetwarzania i przechowywania danych niezbędnych do łatwej i interoperacyjnej kontroli wykorzystania środków publicznych przez państwa członkowskie;
Zasoby ludzkie, równość i dobrostan pracowników
21. zauważa, że na koniec 2022 r. Trybunał zatrudniał 921 pracowników, co stanowi nieznaczny wzrost z 917 na koniec 2021 r. i 910 na koniec 2020 r.; zwraca uwagę, że ogólny rozkład płci na koniec 2022 r. przedstawiał się następująco: 434 mężczyzn, co odpowiada 47,1 %, i 487 kobiet, co odpowiada 52,9 %; wzywa Trybunał, by kontynuował wysiłki na rzecz promowania równowagi płci wśród kadry kierowniczej średniego i wyższego szczebla; zauważa ponadto, że ogólny podział na kategorie pracowników przedstawiał się następująco: 830 urzędników (90 %), w tym 620 administratorów (AD) i 210 asystentów i sekretarzy (AST/SC), oraz 91 pracowników kontraktowych (10 %);
22. zwraca uwagę, że liczba osób w grupach zaszeregowania AD 13-16 wynosiła 79, z czego 49 stanowili mężczyźni, a 30 - kobiety, czyli odpowiednio 62 % i 38 %, co oznacza niewielki wzrost odsetka kobiet w tych kategoriach z 37,5 % w 2021 r. i 34,5 % w 2020 r.;
23. głęboko ubolewa nad brakiem równowagi płci w kolegium Trybunału, gdzie w obecnym składzie tylko 10 z 25 członków to kobiety, przy czym członkowie z Portugalii i Bułgarii nie zostali jeszcze mianowani; zdaje sobie sprawę, że procedura mianowania jego członków stanowi wyzwanie pod kątem osiągnięcia równowagi płci, ponieważ nominacja na szczeblu krajowym leży wyłącznie w gestii państw członkowskich; wzywa jednak Trybunał do przeanalizowania jego ogólnego składu i przekazania tej informacji Radzie i zainteresowanym państwom członkowskim, tak aby w decyzjach dotyczących nominacji uwzględniana była równowaga płci;
24. ubolewa, że od lat Rada wielokrotnie mianuje członków Trybunału, których Parlament odrzucił; podkreśla, że Parlament powinien odgrywać wiążącą rolę w ocenie kwalifikacji kandydatów do Trybunału;
25. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wśród pracowników Trybunału znajdują się przedstawiciele wszystkich narodowości Unii, zarówno w kategorii AD, jak i AST/SC; z ubolewaniem zauważa jednak, że niektóre narodowości są niedostatecznie reprezentowane, i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał postanowił ogłosić zapotrzebowanie bezpośrednio w niektórych państwach członkowskich (Dania, Estonia i Łotwa); z zadowoleniem przyjmuje skuteczne wykorzystanie nowych sposobów publikacji na potrzeby procedur naboru w celu przyciągnięcia różnych odbiorców z poszczególnych państw członkowskich;
26. zauważa, że Trybunał przyjął decyzję w sprawie pracy hybrydowej, która weszła w życie 1 stycznia 2022 r.; zauważa, że w Trybunale obowiązuje system telepracy zapewniający możliwość pracy z domu przez maksymalnie 10 dni w miesiącu i maksymalnie 10 dni z rzędu; zauważa ponadto, że system telepracy pozwala pracownikom na pracę przez maksymalnie pięć dni w miesiącu i 30 dni roboczych w roku poza ich głównym miejscem zamieszkania; jednocześnie zauważa, że - jak wykazała ankieta przeprowadzona w październiku 2022 r. wśród pracowników - 95 % z nich popiera telepracę, a 88 % uważa, że pozytywnie wpływa ona na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym;
27. z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte przez Trybunał w 2022 r. w celu zapewnienia dobrostanu fizycznego i psychicznego pracowników;
28. dostrzega trudności związane z przyciągnięciem pracowników do pracy w Luksemburgu i zachęca Trybunał do współpracy z innymi instytucjami mającymi siedzibę w Luksemburgu, w ramach międzyinstytucjonalnej grupy wysokiego szczebla, nad zwiększeniem atrakcyjności Luksemburga dla pracowników oraz nad konkretnymi możliwymi działaniami, takimi jak pomysł specjalnego dodatku mieszkaniowego, który pozwoli przeciwdziałać wysokim kosztom wynajmu, szczególnie odczuwanym przez pracowników o niższych stopniach zaszeregowania, i możliwość oferowania niedrogich mieszkań tymczasowych na krótkie pobyty;
29. zauważa z zaniepokojeniem, że liczba dni zwolnień chorobowych w 2022 r. wyniosła 11 622, co oznacza wzrost o 54 % w porównaniu z 2021 r., w którym liczba dni zwolnień chorobowych wyniosła 7 524; zauważa jednocześnie, że w 2018 r. liczba dni zwolnień chorobowych w Trybunale wyniosła 10 255, a ich stosunkowo niska liczba w 2021 r. mogła wynikać z sytuacji związanej z COVID-19;
30. zauważa z zaniepokojeniem, że w 2022 r. Trybunał zgłosił siedem przypadków wypalenia zawodowego; zauważa ponadto, że nastąpiła ponowna integracja wszystkich siedmiu pracowników, którzy stopniowo wrócili do pracy w ramach zatwierdzonej pod kątem medycznym procedury powrotu do pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy; docenia w związku z tym, że w 2022 r. Trybunał zaczął opracowywać wytyczne dotyczące powrotu do pracy po długotrwałym zwolnieniu chorobowym; zauważa, że Trybunał stwierdza, że przy ustalaniu rocznego programu prac bierze się pod uwagę dostępność zasobów oraz że dyrektorzy i zespół zarządzający na szczeblu dyrekcji oceniają obciążenie pracą, aby zapewnić równomierny podział pracy; zachęca jednak Trybunał, aby nadal poświęcał uwagę temu problemowi i podjął wszelkie niezbędne środki, by zadbać o dobrostan pracowników w celu zmniejszenia liczby przypadków związanych z wypaleniem zawodowym;
31. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w następstwie szeroko zakrojonej współpracy w grudniu 2022 r. przyjęto decyzję i strategię polityczną w sprawie zapewnienia miejsca pracy pełnego szacunku i wolnego od molestowania, z wyraźnym naciskiem na zapobieganie, podnoszenie świadomości i wczesne wykrywanie, a jednocześnie określono szereg środków, które należy zastosować (poufne doradztwo, mediacja i formalne skargi) w przypadku pojawienia się podejrzenia o molestowanie;
32. z zadowoleniem przyjmuje plan działania Trybunału na rzecz różnorodności i włączenia społecznego na okres 2021-2025 oraz podjęte w 2022 r. działania służące zwiększeniu świadomości na temat tego planu, a także wyniki osiągnięte w 2022 r. w zakresie 10 określonych w nim priorytetów; zauważa, że w 2022 r. Trybunał zatrudniał tylko jedną osobę z orzeczoną niepełnosprawnością, na podstawie umowy na czas określony;
33. zauważa, że w 2022 r. Trybunał przyjął 54 stażystów; zauważa z uznaniem, że wszystkie te osoby otrzymały wynagrodzenie od Trybunału lub organów krajowych;
Ramy etyczne i przejrzystość
34. podkreśla rolę i znaczenie Trybunału jako niezależnego audytora zewnętrznego Unii i strażnika jej finansów, co wymaga od Trybunału przestrzegania najwyższych standardów i działania w charakterze wzorcowej, wzbudzającej zaufanie i wiarygodnej organizacji; zauważa, że zgodnie z art. 285 TFUE członkowie Trybunału są w pełni niezależni;
35. z zadowoleniem przyjmuje zmieniony w maju 2022 r., zgodnie z zaleceniami Parlamentu, kodeks postępowania dla członków i byłych członków Trybunału, ustanawiający m.in. obowiązek zamieszkiwania przez członków w miejscu, w którym znajduje się siedziba Trybunału, ograniczający możliwości angażowania się członków w politykę, regulujący stosunki umowne między członkami a pracownikami oraz ustanawiający obowiązek składania przez członków corocznego oświadczenia o braku konfliktu interesów; przypomina, że członkowie Trybunału powinni zawsze stosować najsurowsze zasady i najwyższe wartości etyczne, aby wykazywać się pełną uczciwością, niezależnością, obiektywizmem, profesjonalnym zachowaniem, godnością, zaangażowaniem i lojalnością;
36. podkreśla, że nadal jest zdania, że informacje o podróżach służbowych członków Trybunału powinny być publikowane przez cały okres pełnienia przez nich funkcji oraz że członkowie nie powinni mieć sformalizowanych powiązań politycznych ani pełnić honorowych funkcji w partiach lub organizacjach politycznych; ponadto ponownie zwraca się do Trybunału o zmianę przepisów dotyczących wewnętrznej komisji etyki, tak aby proponowanie kwalifikujących się kandydatów nie było już wyłączną prerogatywą prezesa Trybunału; ponawia również wniosek o informowanie Parlamentu przez komisję etyki Trybunału o głównych ustaleniach zawartych w sprawozdaniu z audytu wewnętrznego w zakresie etyki, prowadzonego już od 2020 r.;
37. z zadowoleniem odnotowuje, że wszyscy członkowie Trybunału przekazali informację o adresie zamieszkania organom luksemburskim i tym samym spełnili wymóg zamieszkiwania w miejscu siedziby Trybunału;
38. odnotowuje decyzję z 2022 r. dotyczącą wyjazdów i podróży służbowych członków oraz korzystania przez nich z usług kierowców i z samochodów, z której wynika, że członkowie będą musieli pokrywać wszystkie koszty bieżące, w tym koszty wynajmu samochodu, związane z korzystaniem z samochodu w przypadku podróży na odległość ponad 10 000 km i nieobjętych poleceniem wyjazdu służbowego; jest jednak zdania, że 10 000 km to zbyt dużo, i podtrzymuje obawy wyrażone w poprzednich rezolucjach w sprawie absolutorium, że wprowadzony system jest mylący; podtrzymuje swoją opinię wyrażoną we wcześniejszych rezolucjach w sprawie udzielenia absolutorium, że poza ścisłym wykonywaniem obowiązków członków Trybunału korzystanie z floty samochodowej nie powinno mieć miejsca w żadnych okolicznościach; zachęca wszystkie instytucje Unii do uzgodnienia jednolitego systemu, który byłby stosowany przekrojowo, co ograniczyłoby nieporozumienia oraz zwiększyło przejrzystość i skuteczność wykorzystania środków publicznych;
39. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ostatnich latach Trybunał rozpoczął proces aktualizacji swoich ram etycznych, co do tej pory zaowocowało aktualizacją: w październiku 2022 r. - wytycznych etycznych Trybunału, w 2022 r. - polityki mającej na celu zapewnienie miejsca pracy pełnego szacunku i wolnego od molestowania, a w lipcu 2023 r. - przepisów dotyczących informowania o nieprawidłowościach; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że zorganizowano warsztaty, szkolenia i sesje na temat etyki dla pracowników, w tym pracowników prywatnych biur członków; zwraca się do Trybunału o informowanie Parlamentu na bieżąco o wszelkich dalszych planach dotyczących ram etycznych;
40. podkreśla, że Służba Audytu Wewnętrznego stwierdziła w 2021 r., że nie istnieje żaden dokument konsolidujący politykę Trybunału w zakresie zwalczania nadużyć finansowych ani żadna strategia zwalczania nadużyć finansowych obejmująca cały Trybunał; zachęca Trybunał do zajęcia się tą kwestią w pierwszej kolejności w celu zapewnienia konsolidacji obecnego zdecentralizowanego i fragmentarycznego podejścia oraz wyjaśnienia, w jaki sposób Trybunał zajmuje się tymi kwestiami;
41. w dalszym ciągu odmawia przyjęcia oceny i decyzji Trybunału o nieprzystąpieniu do unijnego rejestru służącego przejrzystości, ustanowionego na mocy porozumienia międzyinstytucjonalnego z 20 maja 2021 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie obowiązkowego rejestru służącego przejrzystości 1 , i zachęca Trybunał do ponownego rozważenia tej kwestii, a także ponawia swój zdecydowany apel do Trybunału o przystąpienie do unijnego rejestru służącego przejrzystości, co umożliwi przestrzeganie podstawowych zasad przejrzystości, a jednocześnie w żaden sposób nie ograniczy pełnej niezależności Trybunału;
42. zauważa, że Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) wszczął jedno dochodzenie dotyczące procedury naboru przeprowadzonej w Trybunale w 2022 r., w wyniku którego stwierdzono, że postępowanie zainteresowanej osoby nie miało wpływu na wynik procedury;
43. zwraca uwagę, że w następstwie skargi złożonej w 2022 r. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich przeprowadził jedno dochodzenie, które zostało zamknięte po udzieleniu przez Trybunał odpowiedzi skarżącemu;
44. ponownie wyraża zadowolenie, że w 2022 r. Trybunał ustanowił rejestr obecności członków Trybunału na posiedzeniach, czego wielokrotnie domagał się Parlament; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na wniosek rejestr ten udostępniono sprawozdawcy Parlamentu ds. procedury udzielania absolutorium w ramach procedury udzielania absolutorium; zwraca się do Trybunału o dalsze stosowanie praktyk zwiększających przejrzystość i rozliczalność, takich jak publiczny kalendarz posiedzeń;
45. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r. nie stwierdzono żadnego przypadku konfliktu interesów; zauważa ponadto, że żaden z pracowników odchodzących z Trybunału z powodu wygaśnięcia umowy lub z innego powodu nie poinformował Trybunału o zamiarze przejścia do prywatnej firmy ani o podjęciu działalności związanej z pracą poza Trybunałem w ciągu ostatnich trzech lat służby; zauważa ponadto, że żaden z byłych posłów do Parlamentu Europejskiego, komisarzy ani urzędników wysokiego szczebla nie otrzymywał wynagrodzenia od Trybunału;
46. zauważa, że w 2022 r. w Trybunale nie było przypadków sygnalizowania nieprawidłowości;
47. ubolewa, że roczny wykaz umów, w tym umów o wartości od 15 000 EUR do 60 000 EUR, które zawarto w 2022 r. w wyniku procedury negocjacyjnej, nie jest dostępny na stronie internetowej Trybunału, jak wspomniano w sprawozdaniu delegowanego urzędnika zatwierdzającego; wzywa Trybunał do opublikowania tego wykazu w odrębnym dokumencie i zapewnienia łatwego dostępu do niego;
Cyfryzacja, cyberbezpieczeństwo i ochrona danych
48. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał opracował szeroko zakrojony plan cyberbezpieczeństwa na lata 2022-2024 i zaplanował ponowną ocenę swoich ram cyberbezpieczeństwa pod koniec 2023 r., aby zapewnić pełną zgodność z przyszłym rozporządzeniem ustanawiającym środki na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w instytucjach, organach, urzędach i agencjach Unii; ponadto z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał rozwiązał umowę z dostawcą, którego udziały kupiła spółka ze Stanów Zjednoczonych, ponieważ przejęcie to spowodowałoby zmiany w sposobie przetwarzania danych osobowych;
49. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r. Trybunał nie doświadczył żadnych poważnych cyberataków, a największe zagrożenie w dalszym ciągu stanowiły wiadomości służące wyłudzeniu informacji; zachęca jednak Trybunał do zachowania czujności i podjęcia współpracy z odpowiednimi międzyinstytucjonalnymi organami Unii w celu zwiększenia ogólnego cyberbezpieczeństwa instytucji Unii;
50. zauważa, że w 2022 r. Europejski Inspektor Ochrony Danych (EIOD) nie wszczął, nie kontynuował ani nie zamknął żadnego dochodzenia dotyczącego Trybunału;
51. z zadowoleniem przyjmuje wszelkie działania na rzecz zwiększenia cyfryzacji prac kontrolnych, a tym samym zwiększenia wydajności i dokładności takich prac; w szczególności z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie w październiku 2022 r. modelu "hurtowni danych jako usługi", co umożliwia użytkownikom przetwarzanie i analizowanie ustrukturyzowanych danych o różnym stopniu autonomii; zauważa, że cyfryzacja prac kontrolnych zależy nie tylko od samego Trybunału, lecz także w dużej mierze od danych dostarczanych przez kontrolowane jednostki, oraz że nadal istnieją ograniczenia dotyczące formatu danych i różnorodności stosowanych systemów; zauważa ponadto z uznaniem, że w 2022 r. liczba dni prac kontrolnych w terenie wyniosła 2 984, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z 2021 r. i 2020 r., kiedy to ogromny wpływ na tę liczbę miały ograniczenia nałożone w wyniku pandemii COVID-19, oraz że wartość dodana i skuteczność wizyt na miejscu zwiększyły się dzięki połączeniu ich z pracą wykonywaną zdalnie;
52. zauważa, że Trybunał wdrożył szereg elementów otwartego oprogramowania w swoich systemach, takich jak Linux, Belenios i Nagios; zachęca Trybunał, aby w miarę możliwości nadal korzystał z otwartego oprogramowania;
Budynki
53. zauważa, że w 2022 r. Trybunał przeprowadził szeroko zakrojone prace remontowe w budynku K2, które ukończono na początku 2023 r. i które obejmowały remont czterech pięter, w celu zapewnienia nowoczesnego miejsca pracy, docenianego przez pracowników i bardziej przyjaznego dla środowiska;
54. docenia fakt, że w 2022 r. Trybunał zainicjował kontrolę dostępności wszystkich swoich budynków w celu poprawy dostępności i zaspokojenia potrzeb osób o ograniczonej możliwości poruszania się lub z innymi niepełnosprawnoś- ciami, którą to kontrolę przeprowadzono na początku 2023 r.; zwraca się do Trybunału o informowanie Parlamentu o konkretnych inicjatywach mających na celu wdrożenie działań zaproponowanych w ramach tej kontroli;
Środowisko i zrównoważony rozwój
55. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r. Trybunał przedstawił swoje drugie sprawozdanie roczne na temat zrównoważenia środowiskowego swojej działalności zgodnie z przyjętymi na szczeblu międzynarodowym standardami sprawozdawczości;
56. zauważa, że Trybunał osiągnął imponujące wyniki w kilku obszarach dotyczących zmniejszenia ogólnego zużycia energii od 2014 r.: zużycie energii elektrycznej zmniejszyło się o 34,5 %, ogrzewania o 22,2 %, papieru o 83,5 % i wody o 45,3 %, emisje gazów cieplarnianych zmniejszyły się o 29,5 %, a odpadów o 33,7 %; zachęca Trybunał do kontynuowania działań na rzecz dalszego ograniczania zużycia i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2023 r. Trybunał rozpoczął badanie dotyczące budynku K2 z myślą o remoncie dachu i zainstalowaniu paneli słonecznych;
57. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał podjął szereg inicjatyw mających na celu wspieranie zrównoważonej mobilności, takich jak ulepszenie usług transportu wahadłowego Trybunału, zapewnienie pracownikom bezpłatnych abonamentów na rowery miejskie w mieście Luksemburgu, zwiększenie liczby miejsc parkingowych dla rowerów, w tym dla rowerów elektrycznych, oraz zamontowanie stacji ładowania samochodów hybrydowych i elektrycznych; wzywa Trybunał do dalszego wspierania zrównoważonej mobilności, również przez wymianę najlepszych praktyk z innymi instytucjami, i informowania Parlamentu o kolejnych inicjatywach;
58. odnotowuje, że Trybunał przeanalizuje sposoby uwzględnienia środowiskowych aspektów podróży służbowych w zaktualizowanym przewodniku dotyczącym podróży służbowych; zauważa ponadto, że zaproponowano zmniejszenie liczby podróży służbowych przypadających na ekwiwalent pełnego czasu pracy o 5 % w latach 2023-2025; wzywa Trybunał do podjęcia próby realizacji tego celu przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że niezbędne audyty zostaną przeprowadzone;
Współpraca międzyinstytucjonalna
59. zauważa, że w 2022 r. zaktualizowano szereg umów o gwarantowanym poziomie usług i innych umów o współpracy międzyinstytucjonalnej, w tym umowy z Biurem Dochodzeń i Postępowań Dyscyplinarnych Komisji oraz z Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej;
60. odnotowuje porozumienie trójstronne między Trybunałem, Komisją i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), które weszło w życie w listopadzie 2021 r.; wyraża zadowolenie, że zdaniem Trybunału porozumienie to wyjaśniło i usprawniło niektóre procesy oraz że Trybunał uzyskał lepszy dostęp do informacji dotyczących operacji finansowanych z budżetu Unii lub przez niego gwarantowanych; wyraża jednak ubolewanie, że porozumienie to nie zapewnia Trybunałowi co najmniej możliwości kontrolowania aspektów dotyczących efektywności działań prowadzonych podczas wdrażania strategii politycznych Unii;
61. podkreśla, że zasadniczo jest zdania, że obecne ograniczenia roli Trybunału jako kontrolera EBI tworzą lukę regulacyjną i nadzorczą oraz że Trybunał powinien mieć możliwość kontrolowania wszystkich operacji grupy EBI; jednocześnie podkreśla, że Parlamentowi, jako demokratycznie wybranemu organowi, należy powierzyć udzielanie absolutorium EBI, aby wzmocnić legitymację demokratyczną tej ważnej instytucji Unii, a tym samym zwiększyć przejrzystość i rozliczalność oraz dobre zarządzanie zasobami finansowymi i ludzkimi;
62. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał ściśle współpracuje zarówno z OLAF-em, jak i Prokuraturą Europejską (EPPO), w tym przez organizację warsztatów i wydarzeń zwiększających świadomość oraz wymianę wiedzy i doświadczeń; ponadto odnotowuje z uznaniem, że w 2022 r. Trybunał przekazał 14 spraw dotyczących podejrzeń o nadużycia finansowe do OLAF-u i 6 do EPPO; podkreśla, że podejrzenia o nadużycia finansowe powinny być zawsze przekazywane OLAF-owi i EPPO w celu przeprowadzenia szczegółowego dochodzenia;
63. zauważa, że Trybunał współpracuje z EIOD za pośrednictwem swojego inspektora ochrony danych (IOD) i konsultuje się z EIOD w kwestiach związanych z ochroną danych osobowych, a także że w 2022 r. zamknięto sprawę dotyczącą naruszenia ochrony danych osobowych i wydano w związku z nią kilka zaleceń; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że IOD Trybunału należy do sieci IOD, która pracuje nad powtarzającymi się kwestiami, udostępnia przykłady najlepszych praktyk i pomaga w organizacji odbywającego się dwa razy w roku spotkania inspektorów ochrony danych;
64. zauważa, że Trybunał współpracuje z Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich i przekazał wszystkie informacje wymagane w dochodzeniach wszczętych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał wziął udział w międzyinstytucjonalnych rozmowach na temat nowoczesnej komunikacji, w tym komunikatorów internetowych, oraz że traktuje wytyczne Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w tej dziedzinie jako punkt odniesienia;
Komunikacja
65. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w styczniu 2022 r. Trybunał przyjął nową strategię komunikacyjną, która stawia opinię publiczną w centrum jego działań komunikacyjnych, i pozytywnie postrzega fakt, że może on obecnie organizować briefingi prasowe i konferencje transmitowane w internecie na dobrym poziomie technicznym; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że w 2023 r. Trybunał zaktualizował swoją stronę internetową, aby zapewnić użytkownikom lepsze doświadczenie, i stworzył portal, dzięki któremu dane dotyczące kontroli są bardziej dostępne dla szerokiego grona odbiorców, w tym studentów, środowiska akademickiego i ogółu społeczeństwa.
