Rezolucja 2024/2236 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2022, sekcja IV - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2024/2236
z dnia 11 kwietnia 2024 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2022, sekcja IV - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2022, sekcja IV - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej,

- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Prawną,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0075/2024),

A. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii w drodze zwiększania przejrzystości i odpowiedzialności oraz wdrażania koncepcji budżetowania celowego i właściwego zarządzania zasobami ludzkimi;

B. mając na uwadze, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) jest instytucją sądowniczą Unii mającą za zadanie zapewnianie poszanowania prawa Unii poprzez czuwanie nad jednolitą interpretacją i jednolitym stosowaniem traktatów, jak również przez zapewnienie kontroli zgodności z prawem aktów przyjmowanych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii;

C. mając na uwadze, że TSUE przyczynia się do ochrony wartości Unii i, poprzez swoje orzecznictwo, działa na rzecz budowania Europy;

D. mając na uwadze, że TSUE składa się z dwóch organów sądowych: Trybunału Sprawiedliwości i Sądu;

1. zauważa, że budżet TSUE jest objęty działem 7 WRF "Europejska administracja publiczna", który w 2022 r. wyniósł 11,6 mld EUR (co stanowi 5,9 % całkowitego budżetu Unii); zauważa, że w 2022 r. budżet TSUE wynoszący około 0,5 mld EUR stanowił 3,9 % całkowitych wydatków administracyjnych;

2. zauważa, że Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu rocznym za rok budżetowy 2022 zbadał próbę 60 transakcji poddawanych przeglądowi w dziale "Administracja", czyli tyle samo, ile zbadano w 2021 r.; zauważa ponadto, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż wydatki administracyjne obejmują wydatki na zasoby kadrowe, w tym wydatki na emerytury, oraz wydatki na budynki, wyposażenie, energię, telekomunikację i informatykę, że w 2022 r. wydatki na zasoby kadrowe stanowiły około 70 % wydatków administracyjnych oraz że z kontroli prowadzonych przez Trybunał od wielu lat wynika, iż - ogólnie rzecz biorąc - jest to obszar niskiego ryzyka;

3. zauważa, że w ramach kontroli za 2022 r. Trybunał Obrachunkowy zbadał systemy nadzoru i kontroli TSUE, w szczególności wdrożenie standardów kontroli wewnętrznej, zarządzanie ryzykiem oraz funkcjonowanie kluczowych mechanizmów kontrolnych określonych w rozporządzeniu finansowym, w tym kontroli ex ante i ex post w zakresie płatności;

4. zauważa, że na 60 zbadanych transakcji błędy wystąpiły w 14 (23 %), lecz Trybunał Obrachunkowy na podstawie pięciu skwantyfikowanych błędów szacuje, że poziom błędu znajduje się poniżej progu istotności;

5. z satysfakcją zauważa, że Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu rocznym za rok budżetowy 2022 odnotowuje, iż nie stwierdził żadnych konkretnych problemów w przypadku TSUE;

Zarządzanie budżetem i finansami

6. zwraca uwagę, że ogólny budżet przydzielony TSUE na rok 2022 wyniósł 467 900 000 EUR, czyli wzrósł w porównaniu z 444 049 000 EUR w latach 2021 i 2020 (odpowiada to wzrostowi o 5,4 % w latach 2021-2022), oraz że 79 % budżetu w 2022 r. wykorzystano na członków i personel TSUE, 14 % na budynki, 6 % na IT, a 1 % na inne wydatki;

7. zauważa, że w 2022 r. w TSUE dokonano 19 przesunięć budżetowych na podstawie art. 29 rozporządzenia finansowego na łączną kwotę 12,7 mln EUR, co stanowi 2,7 % środków na ten rok budżetowy; zauważa ponadto, że wskaźnik wykonania budżetu na 2022 r. wyniósł 98,43 %, co odpowiada poziomowi z poprzednich lat;

8. z zadowoleniem odnotowuje, że delegowany urzędnik zatwierdzający oświadczył, iż przydzielone zasoby zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem i zasadą należytego zarządzania finansami oraz że wprowadzone procedury kontroli zapewniły niezbędne gwarancje legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw rozliczeń;

9. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE pracuje nad szeroką gamą systemów informatycznych, zarówno wewnętrznie, jak i na podstawie umów o gwarantowanym poziomie usług, w różnych obszarach, co zwiększy efektywność wykorzystania zasobów;

10. zauważa, że wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie wywołała na różne sposoby presję budżetową na TSUE, w tym poprzez rosnącą inflację i dostosowania wynagrodzeń oraz duży wzrost kosztów energii i kosztów szeregu towarów i usług;

11. zauważa, że ogólny budżet TSUE na podróże służbowe zmniejszył się z 405 000 EUR w 2021 r. do 390 000 EUR w 2022 r., co stanowi redukcję o 3,7 % i wynika przede wszystkim ze zmian w metodach pracy związanych z większą liczbą posiedzeń zdalnych; zauważa ponadto, że TSUE nie posiada specjalnej linii budżetowej przeznaczonej na podróże służbowe i wyjazdy swojego prezesa; zauważa wreszcie, że linia budżetowa przeznaczona na podróże służbowe wszystkich członków TSUE zmniejszyła się z 280 000 EUR w 2021 r. do 270 000 EUR w 2022 r., co stanowi redukcję o 3,6 % i również wynika głównie z większego wykorzystania narzędzi wideokonferencyjnych;

Zarządzanie wewnętrzne, wyniki i kontrola wewnętrzna

12. zauważa, że w 2022 r. nadzwyczajne środki związane z pandemią COVID-19 zostały stopniowo wycofane, a TSUE zaczął normalnie funkcjonować; wyraża zadowolenie, że liczba odwiedzających wzrosła w 2022 r. do 11 653 osób, co jednak nadal nie odpowiada poziomom sprzed pandemii, kiedy to w 2019 r. liczba odwiedzających wyniosła 17 136 osób, ale że może to również częściowo wynikać z nowych możliwości odwiedzenia TSUE wirtualnie;

13. zauważa z zadowoleniem, że w 2022 r. przypadała 70. rocznica powstania TSUE, co stanowiło bardzo ważną rocznicę dla całej Unii; pochwala fakt, że TSUE wykorzystał okazję do uruchomienia inicjatyw pod hasłem "Wymiar sprawiedliwości blisko obywatela", w tym nowej inicjatywy polegającej na udostępnieniu usługi transmisji strumieniowej rozpraw na stronie internetowej Curia;

14. zauważa, że w 2022 r. w przypadku Trybunału Sprawiedliwości 68 % nowych spraw stanowiły odesłania prejudy- cjalne, 24 % stanowiły odwołania od orzeczeń Sądu, a 4 % stanowiły skargi przeciwko państwom członkowskim o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom; zauważa ponadto, że w 2022 r. w przypadku Sądu 46 % nowych spraw dotyczyło skarg o stwierdzenie nieważności aktów instytucji Unii, 30 % dotyczyło spraw związanych z własnością intelektualną, a 7 % dotyczyło sporów między instytucjami Unii a ich pracownikami;

15. odnotowuje, że liczba spraw wniesionych do obu sądów w 2022 r. jest porównywalna z liczbą spraw z poprzedniego roku (1 710 spraw w 2022 r. w porównaniu z 1 720 w 2021 r.), i podkreśla, że Trybunał Sprawiedliwości i Sąd łącznie były w stanie zakończyć 1 666 spraw w 2022 r. (w porównaniu do 1 723 w 2021 r.), co odpowiada średniej w ostatnich latach (1 692 sprawy rocznie w latach 2018-2021); zwraca jednak uwagę, że całkowita liczba spraw w toku wzrosła - z 2 541 spraw w 2021 r. do 2 585 spraw w 2022 r.;

16. zauważa, że średni czas trwania postępowań w sprawach wniesionych do Trybunału Sprawiedliwości pozostał podobny do średniego czasu trwania w poprzednim roku i wyniósł w 2022 r. 16,4 miesiąca w porównaniu z 16,6 miesiąca w 2021 r.; zauważa z zadowoleniem, że średni czas trwania postępowań w sprawach wniesionych do Sądu skrócił się w porównaniu z rokiem poprzednim i wyniósł w 2022 r. 16,2 miesiąca w porównaniu z 17,3 miesiąca w 2021 r.;

17. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE przedstawił podsumowanie liczby i rodzaju audytów wewnętrznych przeprowadzonych w TSUE oraz syntezę zaleceń i działań podjętych w związku z tymi zaleceniami zgodnie z art. 118 ust. 8 rozporządzenia finansowego; zauważa, że audytor wewnętrzny posiada roczny program prac zawierający element wieloletni;

18. zauważa, że najważniejsze audyty wewnętrzne w 2022 r. dotyczyły zarządzania rachunkami bankowymi, zasobów finansowych i realizacji płatności, umów ubezpieczeniowych i pokrycia ryzyka, rozpowszechniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju oraz przepływu zarządzania tłumaczeniami;

19. zauważa, że w odpowiedziach na kwestionariusz parlamentarnej Komisji Kontroli Budżetowej, który stanowił część obecnej procedury udzielania absolutorium, TSUE wspomina, że audyty wewnętrzne dały podstawę do wielu zaleceń, które zostały przyjęte z zadowoleniem przez odpowiednie służby; zwraca się o poinformowanie Parlamentu, jeżeli właściwe służby nie zastosują się do zaleceń audytora wewnętrznego;

Zasoby ludzkie, równość i dobrostan pracowników

20. zauważa, że Trybunał Sprawiedliwości składa się z 27 sędziów i 11 rzeczników generalnych oraz że w 2022 r. żaden nowy sędzia nie objął urzędu; zauważa ponadto, że Sąd składa się z 54 sędziów, a w 2022 r. urząd objęło ośmiu nowych sędziów;

21. z zaniepokojeniem zauważa, że w Trybunale Sprawiedliwości i Sądzie w dalszym ciągu występuje bardzo niezrównoważony skład pod względem płci oraz że spośród ośmiorga nowych sędziów, którzy objęli urząd w Sądzie w 2022 r., pięciu to mężczyźni, a trzy to kobiety; ponownie wyraża uznanie dla pisma prezesa Sądu do przewodniczącego konferencji przedstawicieli państw członkowskich z 2021 r., w którym prezes Sądu wzywa państwa członkowskie, by uwzględniły potrzebę równowagi płci przy nominowaniu kandydatów na zastępstwo sędziów; ubolewa, że pismo to pozostało bez odpowiedzi;

22. docenia fakt, że TSUE w odpowiedzi na kwestionariusz parlamentarnej Komisji Kontroli Budżetowej przedstawił bardzo szczegółowe informacje na temat struktury personelu na koniec 2022 r.;

23. zauważa, że na koniec 2022 r. TSUE zatrudniał 2 253 pracowników, co stanowi niewielki wzrost w porównaniu z 2 247 pracownikami na koniec 2021 r. i 2 239 na koniec 2020 r.; zauważa, że ogólny podział płci na koniec 2022 r. przedstawiał się następująco: 893 mężczyzn, co stanowi 40 %, i 1 360 kobiet, co stanowi 60 %; zauważa ponadto, że ogólny podział na kategorie pracowników przedstawiał się następująco: 1 300 urzędników (58 %), 774 pracowników zatrudnionych na czas określony (34 %) i 179 pracowników kontraktowych (8 %); daje to niewielki spadek odsetka pracowników będących urzędnikami w porównaniu z 2021 r., co znalazło odzwierciedlenie w niewielkim wzroście odsetka pracowników zatrudnionych na czas określony, natomiast w przypadku pracowników kontraktowych nie odnotowano zmian;

24. zauważa, że wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla było dziewięciu mężczyzn i sześć kobiet, czyli 60 % mężczyzn i 40 % kobiet; zauważa, że kadra kierownicza średniego szczebla liczyła 36 mężczyzn i 24 kobiety, co również daje 60 % mężczyzn i 40 % kobiet;

25. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wśród personelu TSUE reprezentowane są wszystkie narodowości Unii; zauważa jednak z ubolewaniem, że obywatele niektórych państw członkowskich są nadmiernie reprezentowani; zauważa w tym względzie, że obywatele francuscy stanowią 505 z 2 253 pracowników, co odpowiada 22 %, oraz że nadre- prezentacja jest jeszcze wyższa wśród asystentów (AST), gdzie stanowią oni 223 z 719 pracowników (31 %); zauważa, że obywatele Belgii i Włoch są nadreprezentowani na stanowiskach administratorów (AD), na których zatrudnionych jest 108 Belgów i 97 Włochów spośród 1 274 pracowników ogółem; zauważa również, że Cypr jest najmniej reprezentowanym krajem, którego tylko dwóch obywateli jest urzędnikami i pracownikami tymczasowymi na stanowisku AD, a żaden z obywateli nie zajmuje stanowiska AST i stanowiska pracownika biurowego i pełniącego funkcje sekretarskie (AST-SC); zauważa, że TSUE powinien dążyć do bardziej zrównoważonej reprezentacji obywateli Unii na wszystkich stanowiskach i mieć na celu zagwarantowanie odpowiedniej reprezentacji geograficznej;

26. zachęca TSUE do wspierania wielojęzycznego środowiska pracy; zauważa, że chociaż zgodnie z rozdziałem 8 art. 36 regulaminu postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej językiem postępowania może być dowolny język Unii (angielski, bułgarski, czeski, duński, estoński, fiński, francuski, grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski, maltański, niderlandzki, niemiecki, polski, portugalski, rumuński, słowacki, słoweński, szwedzki lub węgierski), to jednak codzienna praca administracyjna wykonywana jest w 90 % w języku francuskim; zachęca do częstszego używania w codziennej pracy administracyjnej TSUE dwóch pozostałych języków roboczych Unii Europejskiej, mianowicie niemieckiego i angielskiego, w celu wspierania wielojęzyczności oraz zwiększenia dostępności zatrudnienia dla obywateli wszystkich państw członkowskich, również tych, w których francuski nie jest oferowany w szkołach; zauważa, że pomogłoby to również przyczynić się do bardziej równomiernego podziału narodowości wśród pracowników TSUE, i wzywa wszystkie instytucje do zagwarantowania wielojęzyczności;

27. z zadowoleniem przyjmuje pracę wykonaną w międzyinstytucjonalnej grupie wysokiego szczebla nad zwiększeniem atrakcyjności Luksemburga dla personelu; zachęca TSUE, by nadal współpracował z pozostałymi instytucjami z siedzibą w Luksemburgu nad różnymi działaniami, w tym nad pomysłem wprowadzenia specjalnego dodatku mieszkaniowego w celu zrównoważenia wysokiego czynszu, zwłaszcza dla pracowników o niższych grupach zaszeregowania, oraz by umożliwił swoim pracownikom korzystanie z odpowiednich rozwiązań dotyczących ich warunków życia; zwraca się o informowanie Parlamentu o postępach wszystkich takich inicjatyw;

28. z zadowoleniem zauważa, że 1 maja 2022 r. TSUE wprowadził nowy system telepracy zapewniający możliwość pracy z domu przez dwa dni w tygodniu; zauważa ponadto, że program umożliwia pracownikom pracę do 10 dni w roku poza miejscem zatrudnienia oraz że badanie przeprowadzone wśród kierowników wykazało ogólne zadowolenie z tej możliwości, która, jak się okazało, nie koliduje z prawidłowym funkcjonowaniem służb;

29. z zaniepokojeniem zauważa, że liczba dni zwolnień lekarskich w 2022 r. w TSUE wyniosła 23 702, co stanowi wzrost o 38 % w porównaniu z 2021 r., kiedy liczba dni zwolnień lekarskich wyniosła 17 138; zauważa jednocześnie, że w 2019 r. odnotowano 25 629 dni zwolnień chorobowych, a stosunkowo niska liczba w 2021 r. może być związana z pandemią COVID-19;

30. z zaniepokojeniem zauważa, że 46 pracowników zgłosiło wyczerpanie z przyczyn związanych z pracą, podczas gdy służby medyczne TSUE szacują, że w 2022 r. w 23 przypadkach u pracowników wystąpiły objawy, które można wiązać z rozpoznaniem wypalenia zawodowego; zauważa, że TSUE zaoferował szkolenia dla kierowników w celu podniesienia świadomości na temat różnych zagrożeń związanych z wypaleniem zawodowym i dobrostanem pracowników; wzywa TSUE, by dalej skupiał się na tym problemie, by dalej analizował, w jaki sposób można zapobiegać wypaleniu zawodowemu, a także by podejmował wszelkie niezbędne środki na rzecz zapewnienia dobrostanu swoich pracowników w celu zmniejszenia liczby przypadków związanych z wypaleniem zawodowym; sugeruje, aby TSUE i inne instytucje uruchomiły skrzynkę, w której pracownicy mogą zostawiać komentarze, oraz by dopilnowały, by pracownicy nie byli narażeni na działania odwetowe; wzywa do poważnego traktowania i analizowania treści takich komentarzy, aby pomóc w identyfikacji i lepszym rozpoznaniu źródeł wypalenia zawodowego;

31. zachęca dział kadr do zwiększenia świadomości na temat skutków i objawów przewlekłego COVID-19, innych chorób wirusowych i chorób autoimmunologicznych; apeluje, aby ubezpieczenie zdrowotne zapewniane przez TSUE i wszystkie inne instytucje UE obejmowało koszty finansowe terapii potrzebnych do leczenia tych chorób;

32. zauważa, że w 2023 r. wszczęto jedno dochodzenie administracyjne dotyczące sprawy, która może stanowić molestowanie seksualne, w związku z faktami, które miały miejsce w 2022 r., a sprawa ta jest obecnie w toku;

33. z uznaniem zauważa, że TSUE oferuje kursy szkoleniowe mające na celu wspieranie różnorodności w jego służbach i zachęcanie do niej; zauważa ponadto, że TSUE zatrudnia 27 pracowników z niepełnosprawnościami, spośród których 14 uznaje się za osoby z wysokim stopniem niepełnosprawności; docenia fakt, że w 2022 r. podjęto istotne działania następcze w związku z audytem wewnętrznym z 2021 r., aby zagwarantować prawa osób z niepełnos- prawnościami;

34. zauważa, że w 2022 r. TSUE przyjął 267 stażystów; z uznaniem zauważa, że TSUE, w następstwie zalecenia Parlamentu, podjął decyzję o wynagradzaniu od jesieni 2022 r. wszystkich stażystów z wyjątkiem tych, którzy otrzymują stypendium z innych źródeł; zachęca TSUE do zbadania, czy stażyści równomiernie reprezentują wszystkie państwa członkowskie;

35. ubolewa, że w 2022 r. TSUE przyjął stażystów nieotrzymujących wynagrodzenia, czy to w okresie przejściowym po przyjęciu nowej decyzji w sprawie staży w listopadzie 2021 r., czy też ze względu na alternatywne źródła finansowania; podkreśla kontrast między TSUE, który nie oferuje płatnych staży, a innymi instytucjami europejskimi, które prowadzą taką politykę; wzywa TSUE, by zadbał o przejrzystość zewnętrznych źródeł finansowania stażystów nie- otrzymujących wynagrodzenia oraz opracował uzasadnienie dla utrzymania tej polityki;

Ramy etyczne i przejrzystość

36. w dalszym ciągu docenia reformy przeprowadzone w 2021 r. dotyczące członków Trybunału Sprawiedliwości i Sądu w zakresie ich kodeksu postępowania i deklaracji interesów, co w połączeniu z nowymi wymogami dotyczącymi życiorysów członków umożliwia poprawę przejrzystości TSUE; jest jednak zdania, że ważność i użyteczność deklaracji interesów można poprawić dzięki pewnego rodzaju weryfikacji i kontroli jakości;

37. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od 2018 r. TSUE publikuje listę działalności zewnętrznej prowadzonej przez członków Trybunału Sprawiedliwości i Sądu; zauważa, że lista ta jest trudna do odczytania dla ogółu społeczeństwa, i zaleca, by zwiększyć jej wartość informacyjną poprzez zawarcie informacji o charakterze działalności zewnętrznej; podkreśla, że od członków oczekuje się, aby w pełni poświęcili się wykonywaniu swoich obowiązków w TSUE, oraz że mogą oni podjąć się zajęć zewnętrznych wyłącznie w zakresie związanym z wykonywaniem ich mandatu, za uprzednią zgodą i pod warunkiem, że takie zajęcia będą zgodne z wymogami kodeksu postępowania, a w szczególności z obowiązkiem dyspozycyjności do czynności sądowych;

38. odnotowuje decyzję z 2021 r. dotyczącą podróży członków, wyjazdów służbowych oraz korzystania z usług kierowców i samochodów, z której wynika, że członkowie będą musieli pokryć wszystkie koszty bieżące związane z użytkowaniem pojazdu nieobjętym poleceniem wyjazdu służbowego powyżej 10 000 km; uważa, że poza ścisłym wykonywaniem obowiązków członków TSUE korzystanie z floty samochodowej nie powinno mieć miejsca w żadnych okolicznościach; wzywa wszystkie instytucje Unii do uzgodnienia jednolitego, stosowanego horyzontalnie systemu, co ograniczyłoby dezorganizację oraz zwiększyło przejrzystość i efektywność wykorzystania pieniędzy publicznych;

39. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE szkoli wszystkich nowo zatrudnionych pracowników w zakresie wszystkich aspektów etycznych, a także praw i obowiązków urzędników i pracowników określonych w regulaminie pracowniczym, co obejmuje także sygnalizowanie nieprawidłowości, zakaz molestowania i nękania, zapobieganie konfliktom interesów i inne kwestie etyczne; z zadowoleniem przyjmuje także organizację sześciu kursów szkoleniowych zatytułowanych "Zasady dobrego postępowania" z udziałem 70 pracowników i 11 kursów szkoleniowych zatytułowanych "Kontrola wewnętrzna" z udziałem 80 pracowników; zachęca TSUE, by wprowadził wymóg ukończenia szkolenia na temat "Zasad dobrego postępowania" dla wszystkich pracowników, zarówno obecnych, jak i nowych, w celu wspierania bezpiecznej i wydajnej przestrzeni pracy oraz etycznego rozpatrywania spraw;

40. z satysfakcją zauważa, że w 2022 r. Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) nie wszczął żadnego nowego dochodzenia dotyczącego TSUE, jednak nadal toczy się jedno dochodzenie dotyczące postępowania pracowników, które może stanowić poważne niedopełnienie ich obowiązków, oraz że w czterech sprawach rozpatrywanych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczących TSUE nie stwierdzono niewłaściwego administrowania, co oznacza, że Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich nie wydał żadnych zaleceń w odniesieniu do TSUE w 2022 r.; zauważa, że w 2022 r. nie było przypadków sygnalizowania nieprawidłowości w TSUE;

41. wyraża głębokie ubolewanie, że nowy kodeks postępowania pracowników, który pierwotnie miał zostać ukończony do końca 2021 r., w dalszym ciągu nie został sfinalizowany do końca 2022 r.; zauważa, że nowy kodeks postępowania miał zostać przyjęty do końca 2023 r., jednak nadal jest on w trakcie przyjmowania; wzywa Trybunał do zakończenia prac nad nowym kodeksem postępowania i do jego bezzwłocznego przyjęcia, zgodnie z wnioskami z poprzednich cykli udzielania absolutorium, oraz zwraca się o jak najszybsze poinformowanie Parlamentu o jego przyjęciu i treści;

42. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r. nie stwierdzono przypadków konfliktu interesów; zauważa, że rozpatrzono 112 wniosków na podstawie art. 16 regulaminu pracowniczego dotyczących działalności zawodowej po zakończeniu służby i wszystkie zatwierdzono; zauważa ponadto, że zgłoszono dziewięć przypadków działalności zewnętrznej w czasie urlopu z powodów osobistych i że wszystkie zostały zatwierdzone; uważa, że audytor wewnętrzny lub proponowany unijny organ ds. etyki mógłby potencjalnie zbadać ten obszar;

Cyfryzacja, cyberbezpieczeństwo i ochrona danych

43. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE przyspieszył wdrażanie zintegrowanego systemu zarządzania sprawami (SIGA), który umożliwi mu pracę w oparciu o całkowicie cyfrowy, bezpieczny i zintegrowany obieg dokumentów, oraz fakt, że TSUE poczynił postępy we wdrażaniu programu HAN/Ares dotyczącego wszystkich służb administracyjnych TSUE; zwraca się do TSUE, aby informował Parlament o takim wdrażaniu w ramach corocznej procedury udzielania absolutorium;

44. docenia, że TSUE zrezygnował z korzystania z platform w chmurze do przetwarzania wrażliwych danych sądowych z myślą o ochronie danych i własności systemu, tak aby przechowywać wszystkie swoje dane na miejscu i uniezależnić krytyczną działalność od jakichkolwiek systemów zewnętrznych; ponadto z zadowoleniem przyjmuje politykę TSUE mającą na celu unikanie wykorzystywania jakichkolwiek narzędzi lub infrastruktury przechowywanych w chmurze do przetwarzania informacji niepublicznych w celu ochrony danych osobowych i zachowania pełnej kontroli nad swoimi systemami i danymi;

45. odnotowuje z zadowoleniem coraz częstsze wykorzystywanie aplikacji e-Curia: w 2022 r. za jej pośrednictwem zgłoszono do Sądu 94 % spraw (93 % w 2021 r.), a wskaźnik wykorzystania aplikacji e-Curia w odniesieniu do wszystkich zgłoszeń w Trybunale Sprawiedliwości wyniósł około 87 % (w porównaniu z 85 % w 2021 r.);

46. zauważa, że w 2022 r. Europejski Inspektor Ochrony Danych (EIOD) nie przekazał żadnych dalszych zapytań; z zainteresowaniem oczekuje na decyzję w sprawie dochodzenia wszczętego na początku 2021 r. w sprawie korzystania z usług internetowych stron trzecich oraz obowiązku udostępnienia głównych elementów porozumienia o współadministrowa- niu; z zainteresowaniem oczekuje również na decyzję w sprawie dochodzenia dotyczącego korzystania z usług w chmurze świadczonych przez Amazon Web Services i Microsoft w ramach umów "Cloud II" przez instytucje, organy i agencje Unii;

47. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE rozważa, w jaki sposób i w jakim zakresie cyfrowe technologie powinny być wykorzystywane w jego pracy, na przykład w celu identyfikowania podobieństw między sprawami, do tłumaczenia, do konwersji mowy na tekst oraz do zautomatyzowanych streszczeń długich dokumentów; podkreśla, że zwłaszcza w przypadku instytucji prawnej takiej jak TSUE zautomatyzowane procesy będą zawsze musiały być wykorzystywane z uwzględnieniem aspektów etycznych i uzupełniane nadzorem i kontrolą ze strony człowieka; podkreśla, że ważne jest, by można było zamieszczać odsyłacze do spraw według kluczowych terminów i kluczowych wskaźników w celu wykrywania przypadków powielania lub schematów w treści spraw; zachęca również TSUE do zbadania możliwości lepszego przekazywania informacji sędziom i ich zespołom;

48. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE stosuje systemy operacyjne otwartego oprogramowania w około jednej trzeciej swojej bazy serwerowej oraz że jego pierwszym wyborem jest oparcie się na wewnętrznych systemach obsługiwanych w oparciu o technologię otwartego oprogramowania, ponieważ umożliwia to TSUE utrzymanie kontroli technicznej nad swoimi systemami i kontrolowanie przechowywania i przepływu danych, a tym samym zapewnia lepszą ochronę danych i prywatność; zachęca TSUE do przyłączenia się do inicjatywy otwartego oprogramowania zainicjowanej przez EIOD poprzez wdrożenie rozwiązań opartych na otwartym oprogramowaniu Nextcloud;

49. wzywa TSUE, by udostępniał na swojej stronie internetowej wszystkie dokumenty związane z daną sprawą po opublikowaniu orzeczenia, przy jednoczesnym zapewnieniu nieujawniania informacji prywatnych lub szczególnie chronionych w celu ochrony danych osobowych;

50. z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie TSUE we włączanie narzędzi sztucznej inteligencji (AI) do jego pracy oraz fakt, że w lipcu 2023 r. przyjęto kompleksową strategię dotyczącą sztucznej inteligencji; podkreśla, że niezwykle ważne jest, aby sztuczna inteligencja była wykorzystywana w sposób, który w pełni chroni niezawisłość, jakość i spokój procesów prawnych oraz który w pełni uwzględnia kwestie etyczne, a także by była wykorzystywana pod nadzorem człowieka i umożliwiała interwencję człowieka, aby unikać negatywnych konsekwencji i zagrożeń, oraz by można było zatrzymać system, jeśli nie będzie działał zgodnie z zamierzeniami; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE utworzył radę ds. sztucznej inteligencji, której zadaniem jest zajmowanie się aspektami etycznymi i wyznaczanie jasnych granic stosowania sztucznej inteligencji; przypomina, że TSUE powinien zapewnić pełną kontrolę użytkowników, zgodnie z Europejską kartą etyczną dotyczącą wykorzystywania sztucznej inteligencji (AI) w systemach sądowych i ich środowisku; oczekuje, że wytyczne dla pracowników dotyczące korzystania ze sztucznej inteligencji zostały przyjęte do końca jesieni 2023 r., jak wskazano, i zwraca się o poinformowanie Parlamentu o treści tych wytycznych;

51. z zaniepokojeniem odnotowuje, że według doniesień TSUE w 2022 r. liczba cyberataków nadal rosła; wyraża ulgę w związku z tym, że mimo ich różnorodności i skali wszystkie ataki zostały odparte przez istniejące systemy ochrony lub przez specjalny zespół ds. reagowania na incydenty w TSUE, zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez TSUE na pytania zadane przez Komisję Kontroli Budżetowej Parlamentu w październiku 2023 r.; jednocześnie z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE aktywnie uczestniczy w odpowiednich międzyinstytucjonalnych strukturach Unii w celu wzmocnienia ogólnego cyberbezpieczeństwa instytucji Unii; zdecydowanie wzywa kierownictwo TSUE, aby nadal priorytetowo traktowało wzmocnienie cyberbezpieczeństwa, proaktywnie zbadało, jaki aspekt infrastruktury informatycznej sprawia, że TSUE jest narażony na ataki, oraz by jak najszybciej naprawiło tę sytuację i by zapewniło regularne audyty i testy cyberobrony;

52. odnotowuje, że TSUE przeanalizował możliwości otwartych danych w latach 2022 i 2023 oraz że zamierza udostępniać wszystkie opublikowane informacje dostępne na swojej stronie internetowej jako otwarte dane; zaleca jednak TSUE, by dysponował narzędziami kontroli bezpieczeństwa przed udostępnieniem opublikowanych informacji jako otwartych danych, z uwzględnieniem bezpieczeństwa, poufności, praw do prywatności i praw własności intelektualnej;

Budynki

53. z zainteresowaniem zauważa, że TSUE powołał grupę roboczą składającą się z przedstawicieli różnych części TSUE i komitetu pracowniczego, aby zastanowić się nad optymalizacją wykorzystania pomieszczeń TSUE, oraz że wnioski tej grupy zostały wydane w 2023 r.; zwraca się o to, aby Parlament był na bieżąco informowany o wdrażaniu tych wniosków i konsekwencjach dla organizacji przestrzeni roboczej;

54. z zainteresowaniem zauważa, że przeprowadzono audyt wewnętrzny dotyczący dostępności budynków dla osób z nie- pełnosprawnościami oraz że TSUE, zgodnie z nowymi luksemburskimi przepisami, wdraża odpowiednie środki; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że środki te obejmują udostępnianie sal sądowych osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, na przykład poprzez zastosowanie wyczuwalnych dotykiem nawierzchni i poręczy; zwraca się o informowanie Parlamentu o dalszych inicjatywach w tej dziedzinie;

Środowisko i zrównoważony rozwój

55. bardzo docenia fakt, że TSUE sporządza oddzielne sprawozdanie roczne dotyczące swojego śladu środowiskowego, które mogłoby służyć jako model dla innych instytucji;

56. gratuluje TSUE osiągniętych wyników w zakresie znacznego ograniczenia ogólnego zużycia w 2022 r. w porównaniu z rokiem bazowym 2015; za szczególnie imponujący uważa fakt, że ogrzewanie zmniejszono o 23,6 %, zużycie papieru o 42,6 %, ilość odpadów ze stołówek o 49,9 % i emisję gazów cieplarnianych o 31,7 %;

57. zauważa, że TSUE zlecił zainstalowanie paneli fotowoltaicznych na powierzchni 3 447,8 m2, a panele te w 2022 r. wyprodukowały 452 959 kWh; zachęca TSUE, by kontynuował prace nad określeniem możliwości ograniczenia ogólnego zużycia oraz możliwości w zakresie recyklingu i wytwarzania energii odnawialnej;

58. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE podjął szereg inicjatyw mających na celu wspieranie i zwiększanie zrównoważonej mobilności, obejmujących dotacje na transport publiczny, dotacje na wypożyczanie rowerów, ulepszone parkingi dla rowerów oraz ulepszoną infrastrukturę dla samochodów hybrydowych i elektrycznych;

Współpraca międzyinstytucjonalna

59. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE zawarł szeroką gamę umów o gwarantowanym poziomie usług z innymi instytucjami Unii, co pomaga obniżyć koszty dla zaangażowanych instytucji i zapewnia stosowanie we wszystkich instytucjach podobnych procedur, technik i przepływu pracy; docenia w szczególności umowy o gwarantowanym poziomie usług zawarte z Urzędem Administracji i Wypłacania Należności Indywidualnych Komisji oraz umowę o gwarantowanym poziomie usług zawartą z Dyrekcją Generalną ds. Usług Cyfrowych Komisji jako dostawcą usług hostingu systemów informacyjnych TSUE, w tym eCuria, portal Cvria i in.; docenia również stałą współpracę w ramach Mię- dzyinstytucjonalnego Komitetu ds. Tłumaczeń Pisemnych i Ustnych; z zadowoleniem przyjmuje wreszcie podpisanie w 2023 r., po negocjacjach przeprowadzonych w 2022 r., nowej umowy o gwarantowanym poziomie usług z Urzędem Publikacji Unii Europejskiej, która to umowa po raz pierwszy obejmuje wszystkie aspekty współpracy;

60. z uznaniem zauważa, że TSUE wraz ze wszystkimi innymi instytucjami, organami i jednostkami organizacyjnymi Unii udzielił wspólnego zamówienia na zapewnienie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, o którym mowa w art. 73 regulaminu pracowniczego;

61. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że dalej rozwijano współpracę z Prokuraturą Europejską (EPPO) i podpisano protokół ustaleń w celu nawiązania pogłębionej współpracy w zakresie usług bibliograficznych i dokumentacyjnych z korzyścią dla obu instytucji; z zadowoleniem przyjmuje ponadto fakt, że prokuratorom EPPO zaproponowano specjalne szkolenie, aby umożliwić im zapoznanie się z działalnością TSUE;

62. docenia fakt, że TSUE w pełni współpracuje z OLAF-em, Trybunałem Obrachunkowym, EIOD i Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich, w tym poprzez zapewnienie aktualizacji swoich wewnętrznych decyzji dotyczących dochodzeń OLAF-u w celu zapewnienia zgodności z najnowszymi wymogami;

63. zachęca TSUE do przekazania Komisji i Urzędowi Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej informacji na temat liczby spraw dotyczących własności intelektualnej i konkretnych kwestii spornych, aby zbadać powody, dla których 30 % odnośnych działań w Sądzie w 2022 r. dotyczyło własności intelektualnej, z myślą o pomocy w zidentyfikowaniu ewentualnych luk w unijnych aktach ustawodawczych; uważa, że można by zaoszczędzić środki z budżetu Unii na rozpatrywanie tych spraw, jeśli dałoby się zidentyfikować i rozwiązać konkretną kwestię sporną w drodze nowego unijnego aktu ustawodawczego;

64. odnotowuje działania prowadzone przez Sieć Sądową Unii Europejskiej, przyczyniającą się do wspierania i ułatwiania współpracy między TSUE a sądami krajowymi, w szczególności jeśli chodzi o nadzór sądowy, badania prawne, wielojęzyczną terminologię i powstające technologie, a także do wspierania gromadzenia najskuteczniejszych praktyk w zakresie administracji wymiaru sprawiedliwości;

Komunikacja

65. zauważa, że w 2022 r. budżet na komunikację, obejmujący przygotowanie treści i druk publikacji wewnętrznych i zewnętrznych, wyniósł 527 500 EUR, co stanowi wzrost o 3,3 % w porównaniu z 2021 r.;

66. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE wykorzystał 70. rocznicę swego powstania jako okazję do zwiększenia swojej przejrzystości i komunikacji z obywatelami Unii oraz do zorganizowania dwóch dni otwartych, podczas których obywatele mogą zadawać pytania na miejscu; zachęca TSUE, aby rozważył kontynuację tych inicjatyw również w nadchodzących latach;

67. z uznaniem zauważa, że w 2022 r. TSUE uruchomił usługę transmisji strumieniowej rozpraw przydzielonych Wielkiej Izbie, dzięki czemu społeczeństwo ma szansę lepiej zrozumieć, jak funkcjonuje TSUE; zachęca TSUE, by rozszerzył tę inicjatywę w celu zapewnienia większej przejrzystości;

68. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że TSUE aktywnie uczestniczy w projekcie EU Voice zainicjowanym przez EIOD na rzecz interakcji ze społeczeństwem; ma on na celu promowanie korzystania ze zdecentralizowanych, bezpłatnych sieci społecznościowych o otwartym kodzie źródłowym jako alternatywy dla sieci własnościowych;

69. uważa, że ponieważ Trybunał Sprawiedliwości jest coraz częściej zobowiązany do orzekania w sprawach o charakterze konstytucyjnym i związanych z prawami człowieka oraz Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej, należy zwiększyć przejrzystość i otwartość unijnego procesu sądowego; w związku z powyższym z zadowoleniem przyjmuje utworzenie systemu transmisji strumieniowej rozpraw Trybunału Sprawiedliwości, ponieważ umożliwia on wzmocnienie wymiaru "sądu obywatelskiego" TSUE poprzez zwiększenie dostępności dla ogółu społeczeństwa; podkreśla w związku z tym, że nowy system transmisji strumieniowej musi być stopniowo uzupełniany dodatkowymi zewnętrznymi środkami komunikacji, które umożliwią większą widoczność pracy instytucji;

70. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2022 r., po zakończeniu fazy pilotażowej w 2021 r., uruchomiono inicjatywę umożliwiającą zdalne wizyty w TSUE, dzięki której młodzi ludzie w wieku od 15 do 18 lat poznają TSUE oraz wpływ orzecznictwa na ich codzienne życie oraz lepiej rozumieją swoje prawa jako obywateli Unii i wartości demokratyczne UE; zachęca TSUE do rozszerzenia tych zdalnych wizyt skierowanych do młodzieży na osoby w wieku od 15 do 29 lat; zachęca również TSUE do oferowania zdalnych wizyt obywatelom w każdym wieku; podkreśla, że zdalne wizyty powinny być jak najbardziej dostępne dla wszystkich Europejczyków;

71. zauważa, że TSUE wraz z kilkoma innymi instytucjami Unii aktywnie uczestniczy w projekcie zainicjowanym przez EIOD, regularnie publikując w zdecentralizowanych mediach społecznościowych Mastodon przy wykorzystaniu bezpłatnego i otwartego oprogramowania; zauważa, że TSUE korzysta również z platform X (dawniej Twitter) i LinkedIn oraz że kontynuował dotychczasową praktykę publikowania zarówno na platformie X (dawniej Twitter), jak i na platformie Mastodon, gdy tylko znaleziono rozwiązanie techniczne umożliwiające zautomatyzowaną publikację równoległą; zachęca TSUE, aby regularnie zamieszczał posty na danej platformie mediów społecznościowych, jeżeli jest na niej obecny, aby uniknąć zastoju w komunikacji na mediach społecznościowych, ponieważ może to stworzyć wrażenie bezczynności w codziennej pracy TSUE.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2024.2236

Rodzaj: Dokument budżetowy
Tytuł: Rezolucja 2024/2236 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2022, sekcja IV - Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Data aktu: 11/04/2024
Data ogłoszenia: 10/10/2024