a także mając na uwadze, co następuje:(1) Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony 2 (zwany dalej "układem o stowarzyszeniu") stanowi podstawę stosunków między Unią a Ukrainą. Zgodnie z decyzją Rady 2014/668/UE 3 , tytuł IV układu o stowarzyszeniu, który dotyczy handlu i zagadnień związanych z handlem, był tymczasowo stosowany od dnia 1 stycznia 2016 r., zaś wszedł w życie dnia 1 września 2017 r., po ratyfikowaniu przez wszystkie państwa członkowskie.
(2) W układzie o stowarzyszeniu jego strony (zwane dalej "stronami") wyrażają dążenie do wzmocnienia i poszerzenia stosunków w sposób ambitny i innowacyjny w celu ułatwienia osiągnięcia stopniowej integracji gospodarczej zgodnie z prawami i obowiązkami wynikającymi z członkostwa stron w Światowej Organizacji Handlu.
(3) W art. 25 układu o stowarzyszeniu przewidziano stopniowe ustanowienie przez strony strefy wolnego handlu, zgodnie z art. XXIV Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 (GATT 1994). W tym celu w art. 29 układu o stowarzyszeniu ustanowiono stopniowe znoszenie należności celnych zgodnie z zawartymi w nim tabelami oraz możliwość przyspieszenia i rozszerzenia zakresu takiego znoszenia.
(4) Niczym niesprowokowana i nieuzasadniona wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie, która rozpoczęła się dnia 24 lutego 2022 r., wywiera głęboko negatywny wpływ na zdolność Ukrainy do wymiany handlowej z resztą świata, spowodowany zarówno zniszczeniami w obrębie zdolności produkcyjnych jak i brakiem możliwości wykorzystania znacznej części środków transportu, na przykład ze względu na ograniczenia oraz niepewność dostępu do Morza Czarnego. W tych wyjątkowych okolicznościach, aby złagodzić negatywne skutki gospodarcze wojny napastniczej Rosji przeciwko Ukrainie, konieczne jest przyspieszenie rozwoju bliższych stosunków gospodarczych między Unią a Ukrainą, dzięki czemu można będzie zapewnić kontynuację wsparcia skierowanego do władz i społeczeństwa Ukrainy. Konieczne i właściwe jest zatem kontynuowanie pobudzenia przepływów handlowych i udzielania koncesji w formie środków liberalizacji handlu w odniesieniu do wszystkich produktów, zgodnie z procesem przyspieszenia znoszenia należności celnych w wymianie handlowej między Unią a Ukrainą.
(5) Zgodnie z art. 21 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) Unia jest zobowiązana zapewnić spójność między różnymi obszarami swoich działań zewnętrznych. Zgodnie z art. 207 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wspólną politykę handlową należy prowadzić zgodnie z zasadami i celami działań zewnętrznych Unii.
(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1077 4 wygasa dnia 5 czerwca 2024 r.
(7) Tymczasowe środki liberalizacji handlu ustanowione niniejszym rozporządzeniem powinny przyjąć następującą formę: (i) zawieszenia stosowania systemu cen wejścia w odniesieniu do owoców i warzyw; (ii) zawieszenia kontyngentów taryfowych i należności celnych przywozowych oraz (iii) zawieszenia stosowania rozdziału V i art. 24 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/478 5 . Za pomocą tych środków Unia tymczasowo zapewni, w efekcie, odpowiednie wsparcie gospodarcze i finansowe na rzecz Ukrainy oraz podmiotów gospodarczych, których to dotyczy.
(8) Aby zapobiec nadużyciom finansowym, środki preferencyjne przewidziane w niniejszym rozporządzeniu powinny być uzależnione od przestrzegania przez Ukrainę wszystkich odpowiednich warunków uzyskania korzyści na mocy układu o stowarzyszeniu, w tym reguł pochodzenia danych produktów i procedur z nimi związanych, a także jej zaangażowania w bliską współpracę administracyjną z Unią, stosownie do układu o stowarzyszeniu.
(9) Warunkiem stosowania środków preferencyjnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu powinno być również powstrzymanie się przez Ukrainę od wprowadzania nowych należności celnych lub opłat o skutku równoważnym oraz nowych ograniczeń ilościowych lub środków o skutku równoważnym, od podnoszenia obecnych poziomów należności celnych lub opłat, a także od wprowadzania wszelkich innych ograniczeń wymiany handlowej z Unią, chyba że jest to wyraźnie uzasadnione w kontekście wojny napastniczej Rosji przeciwko Ukrainie.
(10) Warunkiem stosowania środków preferencyjnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu powinno być również dalsze przestrzeganie przez Ukrainę ogólnych zasad układu o stowarzyszeniu. W odniesieniu do tej kwestii, w art. 2 układu o stowarzyszeniu przewidziano między innymi, że poszanowanie zasad demokratycznych, praw człowieka i podstawowych wolności, propagowanie poszanowania zasad suwerenności i integralności terytorialnej, nienaruszalności granic i niepodległości, a także zwalczanie rozprzestrzeniania broni masowego rażenia, związanych z nią materiałów oraz systemów ich przenoszenia również stanowią istotne elementy układu o stowarzyszeniu. Ponadto art. 3 układu o stowarzyszeniu stanowi, że praworządność, dobre sprawowanie rządów, walka z korupcją, walka z różnymi formami międzynarodowej przestępczości zorganizowanej i terroryzmu oraz promowanie zrównoważonego rozwoju i skutecznych działań wielostronnych mają zasadnicze znaczenie dla rozwoju stosunków między stronami.
(11) Z zastrzeżeniem przeprowadzenia przez Komisję oceny w kontekście regularnego monitorowaniu skutków niniejszego rozporządzenia oraz zainicjowanej w odpowiedzi na właściwie umotywowany wniosek państwa członkowskiego bądź z własnej inicjatywy Komisji, konieczne jest zapewnienie możliwości zastosowania wszelkich niezbędnych środków w odniesieniu do przywozu wszelkich produktów objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, takich jak pszenica lub inne zboża, który to przywóz ma negatywny wpływ na rynek unijny lub rynek co najmniej jednego państwa członkowskiego w odniesieniu do produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących. Szczególnie niepewna jest sytuacja na rynkachjaj, drobiu, cukru, owsa, kukurydzy, kaszy i miodu, co może odbić się na unijnych producentach rolnych, gdyby przywóz z Ukrainy wzrósł. Należy wprowadzić automatyczny środek ochronny w odniesieniu do tych produktów, który to środek ochronny zostanie uruchomiony, jeżeli łączna wielkość przywozu któregokolwiek z tych produktów w określonym okresie osiągnie dany poziom w na podstawie średniej arytmetycznej wielkości przywozu odnotowanej w okresie między 1 lipca a 31 grudnia 2021 r., w 2022 r. i w 2023 r.
(12) Przywozy z Ukrainy, w tym zbóż i nasion oleistych, mogą zostać poddane nadzorowi zgodnie z rozdziałem IV rozporządzenia (UE) 2015/478, który obejmuje możliwość wymagania przedstawiania dokumentu nadzoru jako warunku swobodnego obrotu (licencjonowanie przywozu), w przypadku gdy tendencja w przywozach grozi wyrządzeniem szkody producentom unijnym i w przypadku gdy wymaga tego interes Unii.
(13) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do tymczasowego zawieszenia środków preferencyjnych przewidzianych w art. 1 ust. 1, jeżeli warunki uprawniające do korzystania z tych środków preferencyjnych nie będą już spełnione, a także uprawnienia wykonawcze do wprowadzenia środków ochronnych w przypadkach negatywnego wpływu przywozu na podstawie niniejszego rozporządzenia na rynek unijny lub na rynek co najmniej jednego państwa członkowskiego w odniesieniu do produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 6 . W przypadku przyjmowania tymczasowych środków ochronnych należy stosować procedurę doradczą określoną w tym rozporządzeniu ze względu na skutki i charakter tych środków i ich logiczną kolejność względem przyjmowania ostatecznych środków ochronnych. Tę procedurę doradczą należy ponadto stosować w przypadku przyjmowania środków monitorowania wielkości przywozu jaj, drobiu, cukru, owsa, kukurydzy, kaszy i miodu z Ukrainy w celu zagwarantowania skutecznego funkcjonowania automatycznego środka ochronnego.
(14) Roczne sprawozdanie Komisji w sprawie wdrażania pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu, stanowiącej integralną część układu o stowarzyszeniu, powinno zawierać szczegółową ocenę wdrożenia środków liberalizacji handlu przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.
(15) W związku z wygaśnięciem rozporządzenia (UE) 2023/1077 z dniem 5 czerwca 2024 r. niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie dnia 6 czerwca 2024 r.,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.Sporządzono w Brukseli dnia 14 maja 2024 r.
W odniesieniu do niniejszego rozporządzenia złożono dwa oświadczenia, które można znaleźć w Dz. U. C 8 i Dz.U. C 9 . 10