a także mając na uwadze, co następuje:(1) Zgodnie z art. 3 ust. 5 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) w stosunkach zewnętrznych Unia ma umacniać i propagować swoje wartości i interesy oraz wnosić wkład w ochronę swoich obywateli, jak również przyczyniać się między innymi do solidarności i wzajemnego szacunku między narodami, a także do ścisłego przestrzegania i rozwoju prawa międzynarodowego, w szczególności zasad Karty Narodów Zjednoczonych.
(2) Zgodnie z art. 21 ust. 1 akapit pierwszy TUE działania Unii na arenie międzynarodowej powinny być oparte na zasadach, takich jak państwa prawnego, równości i solidarności oraz poszanowania zasad Karty Narodów Zjednoczonych oraz prawa międzynarodowego. Zgodnie z art. 21 ust. 1 akapit drugi, TUE Unia ma również sprzyjać wielostronnym rozwiązaniom wspólnych problemów.
(3) Zgodnie z art. 1 i 2 Karty Narodów Zjednoczonych jednym z celów Organizacji Narodów Zjednoczonych jest rozwój przyjaznych relacji między narodami, zgodnie z, między innymi, zasadą suwerennej równości państw.
(4) W art. 21 ust. 2 TUE zawarto wymóg, aby Unia określała i prowadziła wspólne polityki i działania oraz dążyła do zapewnienia wysokiego stopnia współpracy we wszelkich dziedzinach stosunków międzynarodowych, między innymi w celu ochrony swoich wartości, podstawowych interesów, niezależności i integralności oraz umacniania i wspierania państwa prawnego i zasad prawa międzynarodowego.
(5) Deklaracja zasad prawa międzynarodowego dotyczących przyjaznych stosunków i współpracy między państwami zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 24 października 1970 r., stanowi, iż stosunki międzynarodowe powinny być prowadzone zgodnie z zasadami suwerennej równości i nieinterwencji. Ponadto w odniesieniu do zasady dotyczącej obowiązku nieingerowania w sprawy podlegające krajowej jurysdykcji danego państwa deklaracja ta stanowi, że żadne państwo nie może wykorzystywać ani zachęcać do wykorzystywania środków ekonomicznych, politycznych lub jakichkolwiek innych rodzajów środków w celu wywarcia nacisku na inne państwo, aby uzyskać od niego podporządkowanie wykonywania jego suwerennych praw i zapewnić mu jakiekolwiek korzyści, co odzwierciedla międzynarodowe prawo zwyczajowe, a zatem jest wią- żące w stosunkach między państwami trzecimi z jednej strony a Unią i jej państwami członkowskimi z drugiej. Ponadto normy międzynarodowego prawa zwyczajowego dotyczące odpowiedzialności państw za działania niezgodne z prawem międzynarodowym znajdują odzwierciedlenie w artykułach dotyczących odpowiedzialności państw za działania niezgodne z prawem międzynarodowym (zwanych dalej "ARSIWA"), przyjętych w 2001 r. przez Komisję Prawa Międzynarodowego Organizacji Narodów Zjednoczonych na jej 53. sesji i odnotowanych przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucji 56/83. Normy te są wiążące stosunkach pomiędzy państwami trzecimi z jednej strony a Unią i jej państwami członkowskimi z drugiej.
(6) Współczesna gospodarka światowa oparta na wzajemnych powiązaniach zwiększa ryzyko stosowania wymuszenia ekonomicznego, ponieważ zapewnia państwom wzmocnione środki, w tym środki hybrydowe, do stosowania takiego wymuszenia. Pożądane jest, aby Unia przyczyniała się do tworzenia, rozwijania i precyzowania międzynarodowych ram zapobiegania sytuacjom wymuszenia ekonomicznego i ich eliminowania.
(7) Istotne jest, aby działając zawsze w ramach prawa międzynarodowego, Unia posiadała odpowiedni instrument odstraszający państwa trzecie od stosowania wymuszenia ekonomicznego i przeciwdziałający stosowaniu takich środków w celu ochrony swoich praw i interesów oraz praw i interesów swoich państw członkowskich. Jest to szczególnie ważne w przypadku, gdy państwa trzecie ingerują w prawnie uzasadnione suwerenne wybory Unii lub państwa członkowskiego poprzez stosowanie lub groźbę zastosowania środków wpływających na handel lub inwestycje, które, w celu zapobieżenia zaprzestaniu stosowania, zmianie lub przyjęciu określonego aktu przez Unię lub jej państwo członkowskie bądź w celu doprowadzenia do zaprzestania stosowania, zmiany lub przyjęcia takiego aktu, w tym wyrażenia stanowiska przez instytucję, organ lub jednostkę organizacyjną Unii lub państwa członkowskiego. Takie środki wpływające na handel lub inwestycje obejmują nie tylko działania podejmowane i mające skutki na terytorium danego państwa trzeciego, ale również działania podejmowane przez państwo trzecie, w tym za pośrednictwem podmiotów kontrolowanych lub zarządzanych przez to państwo trzecie i prowadzących działalność w Unii, które to środki wpływają niekorzystnie na działalność gospodarczą w Unii. Termin "państwo trzecie" należy rozumieć jako obejmujący nie tylko państwo trzecie, ale również odrębny obszar celny lub inny podmiot prawa międzynarodowego, ponieważ takie podmioty mogą również stosować wymuszenie ekonomiczne. Stosowanie tego terminu i stosowanie niniejszego rozporządzenia nie ma wpływu na suwerenność. Ponadto niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane zgodnie ze stanowiskiem Unii w odniesieniu do danego państwa trzeciego.
(8) Niniejsze rozporządzenie ma na celu zapewnienie skutecznej, wydajnej i szybkiej reakcji Unii na stosowanie wymuszenia ekonomicznego. Ma ono zwłaszcza na celu odstraszenie od stosowania wymuszenia ekonomicznego wobec Unii lub jej państwa członkowskiego oraz umożliwienie Unii w ostateczności przeciwdziałania wymuszeniu ekonomicznemu za pomocą unijnych środków reagowania. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla istniejących instrumentów Unii i umów międzynarodowych zawartych przez Unię, a także dla działań podejmowanych na ich podstawie, które są zgodne z prawem międzynarodowym, w dziedzinie wspólnej polityki handlowej oraz dla innych polityk Unii.
(9) Wymuszenie ekonomiczne ze strony państw trzecich może być ukierunkowane na działania w ramach polityki zagranicznej Unii lub jednego z państw członkowskich, a stwierdzenie wystąpienia wymuszenia ekonomicznego i reakcja na nie mogą mieć znaczący wpływ na stosunki z państwami trzecimi. Konieczne jest zapewnienie spójnych reakcji w odrębnych, lecz powiązanych obszarach polityki. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych działań Unii na podstawie szczególnych postanowień tytułu V rozdział 2 TUE, które to działania powinny być należycie uwzględniane przy rozważaniu wszelkich reakcji na wymuszenie ekonomiczne ze strony państwa trzeciego.
(10) Wymuszenie ekonomiczne ze strony państwa trzeciego wobec państwa członkowskiego ma wpływ na unijny rynek wewnętrzny i na Unię jako całość. Państwa członkowskie, działając samodzielnie, nie mogą przeciwdziałać wymuszeniu ekonomicznemu ze strony państw trzecich za pomocą środków wchodzących w zakres wspólnej polityki handlowej. Z uwagi na wyłączną kompetencję powierzoną Unii na mocy art. 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) jedynie Unia może podejmować działania. Ponadto państwa członkowskie jako odrębne podmioty prawa międzynarodowego mogą nie być uprawnione do przeciwdziałania wymuszeniu ekonomicznemu wobec Unii ze strony państw trzecich. W związku z tym konieczne jest stworzenie środków do skutecznego osiągnięcia tych celów na poziomie Unii. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla podziału kompetencji pomiędzy Unię a jej państwa członkowskie.
(11) Zgodnie z zasadą proporcjonalności, w celu utworzenia skutecznych i kompleksowych ram działania Unii przeciwko wymuszeniu ekonomicznemu, konieczne i właściwe jest ustanowienie przepisów dotyczących badania i stwierdzenia istnienia wymuszenia ekonomicznego stosowanego przez państwa trzecie oraz przeciwdziałania takiemu wymuszeniu. Przed zastosowaniem unijnych środków reagowania należy zbadać fakty, stwierdzić wystąpienie wymuszenia ekonomicznego, a w stosownych przypadkach oraz pod warunkiem, że państwo trzecie podejmuje rozmowy w dobrej wierze, podjąć starania w celu wypracowania rozwiązania we współpracy z odnośnym państwem trzecim. Wszelkie środki wprowadzone przez Unię powinny być proporcjonalne i nie powinny przekraczać szkody wyrządzonej Unii. Kryteria wyboru oraz określania unijnych środków reagowania powinny uwzględniać w szczególności skuteczność unijnych środków reagowania w spowodowaniu zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego oraz, na żądanie, naprawienie szkody wyrządzonej Unii, a także potrzebę unikania lub minimalizowania skutków ubocznych, nieproporcjonalnej złożoności administracyjnej oraz obciążeń i kosztów nakładanych w szczególności na unijne podmioty gospodarcze, a także interes Unii. W związku z tym niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia założonych celów, zgodnie z art. 5 ust. 4 TUE.
(12) Wszelkie działania podjęte przez Unię na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być zgodne z prawem międzynarodowym, w tym z międzynarodowym prawem zwyczajowym. Wśród umów międzynarodowych zawartych przez Unię i państwa członkowskie Porozumienie ustanawiające Światową Organizację Handlu (WTO) stanowi podstawę wielostronnego systemu handlu opartego na zasadach. Dlatego ważne jest, aby Unia nadal wspierała ten system, w którego centrum znajduje się WTO, oraz by w stosownych przypadkach korzystała z jego systemu rozstrzygania sporów.
(13) Zgodnie z art. 22 oraz art. 49-53 ARSIWA międzynarodowe prawo zwyczajowe pozwala - na określonych warunkach, takich jak proporcjonalność i wcześniejsze powiadomienie - na nałożenie środków zaradczych, tj. środków które w przeciwnym razie byłyby sprzeczne z międzynarodowymi zobowiązaniami strony poszkodowanej wobec państwa odpowiedzialnego za naruszenie prawa międzynarodowego i które mają na celu doprowadzenie do zaprzestania naruszenia lub do naprawienia szkody. W związku z tym unijne środki reagowania mogą obejmować - w razie potrzeby - nie tylko środki zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii, ale także niewykonanie zobowiązań międzynarodowych wobec danego państwa trzeciego, o ile wymuszenie ekonomiczne stosowane przez państwo trzecie stanowi działanie niezgodne z prawem międzynarodowym. Zgodnie z prawem międzynarodowym oraz zasadą proporcjonalności środki zaradcze muszą być współmierne do poniesionej szkody, z uwzględnieniem wagi działania niezgodnego z prawem międzynarodowym i odnośnych praw. W tym względzie szkoda wyrządzona Unii lub państwu członkowskiemu obejmuje na gruncie prawa międzynarodowego szkody wyrządzone podmiotom gospodarczym w Unii.
(14) Jeżeli wymuszenie ekonomiczne stanowi działanie niezgodne z prawem międzynarodowym, Unia powinna, w stosownych przypadkach, oprócz zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego, zwrócić się do danego państwa trzeciego o naprawienie szkody wyrządzonej Unii, zgodnie z art. 31 oraz art. 34-39 ARSIWA. W przypadku uzyskania przez Unię odszkodowania za szkodę poniesioną przez podmioty unijne może ona - w stosownych przypadkach i w możliwym zakresie - rozważyć przekazania tego odszkodowania podmiotom unijnym, które poniosły stratę w wyniku wymuszenia ekonomicznego.
(15) Wymuszanie jest zakazaną w prawie międzynarodowym sytuacją - a tym samym działaniem niezgodnym z prawem - w której państwo stosuje środki takie jak ograniczenia handlu lub inwestycji w celu skłonienia innego państwa do działania lub zaniechania działania, do którego to państwo nie jest zobowiązane na podstawie prawa międzynarodowego, a które leży w zakresie jego suwerenności, w przypadku gdy wymuszenie osiąga określony próg jakościowy lub ilościowy, w zależności od zamierzonego celu oraz zastosowanych środków. Komisja i Rada powinny uwzględnić kryteria jakościowe i ilościowe, które pomogą w ustaleniu, czy państwo trzecie ingeruje w prawnie uzasadnione suwerenne wybory Unii lub jej państwa członkowskiego i czy jego działanie stanowi wymuszenie ekonomiczne wymagające reakcji Unii. Wśród tych kryteriów powinny znaleźć się elementy charakteryzujące, zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym, w szczególności formę, skutki i cel środków wdrażanych przez państwo trzecie. Zastosowanie tych kryteriów zagwarantowałoby, że zakresem niniejszego rozporządzenia objęte byłyby jedynie wymuszenia ekonomiczne o wystarczająco poważnych skutkach, a w przypadku wymuszeń ekonomicznych polegających na groźbie - wiarygodne groźby. Ponadto Komisja i Rada powinny dokładnie zbadać, czy działanie danego państwa trzeciego jest prawnie uzasadnione z uwagi na to, że jego celem jest ochrona kwestii uznanych na szczeblu międzynarodowym, takich jak między innymi utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, ochrona praw człowieka, ochrona środowiska lub walka ze zmianą klimatu.
(16) Działania państw trzecich zgodnie z międzynarodowym prawem zwyczajowym obejmują wszystkie formy działania lub zaniechania, w tym groźby, które można przypisać państwu zgodnie z międzynarodowym prawem zwyczajowym. Art. 2 lit. a) i art. 4-11 ARSIWA potwierdzają, że zgodnie z międzynarodowym prawem zwyczajowym za działanie państwa uznaje się w szczególności: postępowanie organu państwowego, osoby lub podmiotu niebędą- cych organem państwowym, ale uprawnionych na mocy prawa tego państwa do wykonywania części uprawnień publicznych, postępowanie organu przekazanego do dyspozycji państwa przez inne państwo, postępowanie osoby lub grupy osób działających zgodnie z instrukcjami tego państwa, pod kierownictwem lub kontrolą tego państwa, postępowanie osoby lub grupy osób, które wykonują część uprawnień publicznych w przypadku braku lub nieskuteczności władz publicznych i w okolicznościach wymagających wykonywania przez nie tej części uprawnień, a także postępowanie, które państwo uznaje i przyjmuje jako swoje własne.
(17) Komisja powinna zbadać, czy środki państwa trzeciego stanowią wymuszenie ekonomiczne. Komisja powinna przeprowadzić takie badanie na podstawie informacji otrzymanych z dowolnego wiarygodnego źródła, w tym od osób fizycznych i prawnych, Parlamentu Europejskiego, państwa członkowskiego lub związków zawodowych. Aby ustalić, czy państwo trzecie stosuje środki wpływające na handel lub inwestycje, które stanowią wymuszenie ekonomiczne, lub grozi zastosowaniem takich środków, ocena Komisji i Rady powinna opierać się na faktach.
(18) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia oraz ze względu na wyjątkowy charakter wymuszenia ekonomicznego mającego wpływ na handel i inwestycje należy powierzyć Radzie uprawnienia wykonawcze w zakresie stwierdzenia wymuszenia ekonomicznego oraz tego, czy należy zwrócić się o naprawienie szkody wyrządzonej Unii. Powierzenie uprawnień wykonawczych Radzie ogranicza się do okoliczności wynikających z wymuszenia ekonomicznego i dotyczy tych okoliczności i nie należy go traktować jako precedensu.
(19) W przypadku gdy Komisja, po przeprowadzeniu badania, stwierdzi, że środek państwa trzeciego stanowi wymuszenie ekonomiczne, powinna ona przedłożyć Radzie wniosek dotyczący aktu wykonawczego stwierdzającego, że środek państwa trzeciego spełnia warunki wystąpienia wymuszenia ekonomicznego. We wniosku tym Komisja określa orientacyjny okres, w którym może ona ocenić, czy spełnione są warunki przyjęcia unijnych środków reagowania. W stosownych przypadkach Komisja powinna również przedłożyć Radzie wniosek dotyczący aktu wykonawczego stwierdzającego, że Unia zwraca się do państwa trzeciego o naprawienie szkody wyrządzonej Unii. Ponadto wymuszenie ekonomiczne może mieć wpływ na Unię lub dowolne państwo członkowskie, a tym samym powodować potrzebę szybkiego działania na mocy niniejszego rozporządzenia i zgodnie z unijnymi zasadami solidarności między państwami członkowskimi i lojalnej współpracy. W rezultacie, Rada powinna działać szybko i dołożyć wszelkich starań, aby przyjąć decyzję w ciągu 8 tygodni od przedłożenia wniosku przez Komisję. Przy wykonywaniu swoich uprawnień wykonawczych Rada powinna działać zgodnie z warunkami wystąpienia wymuszenia ekonomicznego oraz kryteriami w celu określenia czy stosowne jest zwrócenie się do państwa trzeciego o naprawę szkody wyrządzonej Unii.
(20) Aby zapewnić zaprzestanie stosowania wymuszenia ekonomicznego oraz - na żądanie - naprawienie szkody wyrządzonej Unii, Unia powinna dążyć do szybkiego i sprawiedliwego rozwiązania tej kwestii. W związku z tym Komisja powinna zapewnić odpowiednią możliwość konsultacji z danym państwem trzecim oraz, jeżeli to państwo trzecie jest gotowe do podjęcia konsultacji w dobrej wierze, szybko podjąć z nim rozmowy. W trakcie takich konsultacji Komisja powinna starać się korzystać z takich środków jak bezpośrednie negocjacje, poddanie sprawy pod arbitraż międzynarodowy, mediacja, postępowanie pojednawcze lub dobre usługi strony trzeciej, bez uszczerbku dla podziału kompetencji między Unią a państwami członkowskimi. W szczególności w przypadku gdy państwo trzecie zawiesza stosowanie wymuszenia ekonomicznego i zgadza się na poddanie sprawy pod arbitraż międzynarodowy, w razie potrzeby należy zawrzeć umowę międzynarodową z tym państwem trzecim. Taka umowa międzynarodowa może zostać zawarta albo przez Unię, zgodnie z art. 218 TFUE, albo przez zainteresowane państwo członkowskie.
(21) Unia powinna wspierać państwa trzecie odczuwające skutki takiego samego lub podobnego wymuszenia ekonomicznego lub inne zainteresowane państwa trzecie oraz powinna z nimi współpracować. Unia powinna uczestniczyć w międzynarodowej koordynacji na wszelkich forach dwustronnych, fakultatywnych lub wielostronnych, które są odpowiednie do zapobiegania stosowaniu wymuszenia ekonomicznego lub jego eliminowania. Komisja powinna wyrazić stanowisko Unii po konsultacji z Radą, stosownie do przypadku, zgodnie z Traktatami oraz, w stosownych przypadkach, z udziałem państw członkowskich.
(22) Unia powinna aktywnie wykorzystywać wszystkie dostępne możliwości podjęcia rozmów z odnośnym państwem trzecim, takie jak negocjacje, arbitraż lub mediacja, oraz powinna stosować środki reagowania jedynie w przypadkach, gdy rozwiązania te nie prowadzą do szybkiego i skutecznego zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego i - w stosownych przypadkach i gdy Unia żąda tego od danego państwa trzeciego - do naprawienia szkody wyrządzonej Unii, oraz gdy działanie jest niezbędne dla ochrony interesów i praw Unii i jej państw członkowskich na mocy prawa międzynarodowego, a podjęcie takiego działania leży w interesie Unii. W niniejszym rozporządzeniu należy określić mające zastosowanie zasady i procedury wprowadzania i stosowania unijnych środków reagowania oraz umożliwić podjęcie szybkich działań, jeżeli jest to konieczne do zachowania skuteczności takich unijnych środków reagowania.
(23) Unijne środki reagowania przyjmowane na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być wybierane i opracowywane w oparciu o obiektywne kryteria takie jak: skuteczność środków w nakłanianiu do zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego oraz, w stosownych przypadkach, naprawienia szkody wyrządzonej Unii; potencjał w zakresie udzielania wsparcia unijnym podmiotom gospodarczym odczuwającym skutki wymuszenia ekonomicznego; cel polegający na uniknięciu lub minimalizowaniu negatywnego wpływu gospodarczego lub innego dla Unii; oraz unikanie nieproporcjonalnego obciążenia administracyjnego i kosztów przy stosowaniu unijnych środków reagowania. Należy chronić środowisko inwestycyjne i unijną gospodarkę opartą na wiedzy. Kluczowe znaczenie ma uwzględnianie przy wyborze i opracowaniu unijnych środków reagowania interesu Unii, który obejmuje interesy unijnych sektorów wyższego i niższego szczebla oraz konsumentów końcowych w Unii. Rozważając unijne środki reagowania, Komisja powinna dać pierwszeństwo środkom, które nie miałyby nieproporcjonalnego wpływu na pewność prawa i przewidywalność środków dla podmiotów gospodarczych oraz na zarządzanie odpowiednimi przepisami krajowymi. W przypadku gdy Komisja rozważa unijne środki reagowania mające wpływ na zezwolenia, rejestracje, licencje lub inne prawa na potrzeby działalności handlowej, powinna dać pierwszeństwo środkom, które mają wpływ na procedury stosowane w całej Unii, i opartym na prawie wtórnym lub, w przypadku gdy takie środki nie są stosowne, środkom w obszarach, w których prawo Unii jest rozwinięte. Unijne środki reagowania nie powinny kolidować z decyzjami administracyjnymi, które oparte są na ocenie dowodów naukowych. Unijne środki reagowania należy wybierać spośród szerokiego wachlarza możliwości, aby umożliwić przyjęcie najodpowiedniejszych środków w poszczególnych przypadkach.
(24) Unia powinna mieć możliwość przyjmowania unijnych środków reagowania o zastosowaniu ogólnym, które są opracowane w taki sposób, aby miały wpływ na poszczególne sektory, regiony lub podmioty z danego państwa trzeciego. Unia powinna również mieć możliwość przyjmowania unijnych środków reagowania mających zastosowanie do niektórych osób fizycznych lub prawnych, które są związane lub mają powiązania z rządem państwa trzeciego i które prowadzą lub mogą prowadzić działania objęte art. 207 TFUE. Takie ukierunkowane unijne środki reagowania mogą spowodować szybkie zaprzestanie stosowania wymuszenia ekonomicznego, przy jednoczesnym skutecznym unikaniu lub minimalizowaniu negatywnych skutków takiego wymuszenia dla gospodarek państw członkowskich, unijnych podmiotów gospodarczych i konsumentów końcowych w Unii.
(25) W ramach reakcji Unii mającej na celu skłonienie państw trzecich do zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego Komisja może również przyjąć środki na podstawie innych niż niniejsze rozporządzenie instrumentów prawnych, które przyznają Komisji szczególne uprawnienia, na przykład w odniesieniu do przyznawania finansowania unijnego lub możliwości ograniczenia uczestnictwa w unijnych programach ramowych w zakresie badań naukowych i innowacji, zgodnie z procedurami określonymi w tych instrumentach. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla zasad i procedur określonych w takich innych instrumentach prawnych. Komisja powinna zapewnić koordynację przyjmowania środków określonych w załączniku I ze środkami, które przyjmuje na podstawie aktów prawnych Unii innych niż niniejsze rozporządzenie. W szczególności ogólna reakcja Unii powinna być proporcjonalna i nie powinna przekraczać poziomu szkody wyrządzonej Unii. Bez uszczerbku dla wszelkich obowiązków sprawozdawczych wobec Parlamentu Europejskiego lub Rady, przewidzianych w takich innych instrumentach prawnych, Komisja powinna informować Parlament Europejski i Radę o działaniach podejmowanych w ramach takich instrumentów zsynchronizowanych z unijnymi środkami reagowania.
(26) W celu ustalenia unijnych środków reagowania należy określić reguły dotyczące pochodzenia w odniesieniu do towarów oraz usług, a także dotyczące przynależności państwowej usługodawców, inwestycji oraz podmiotów prawa własności intelektualnej. Reguły pochodzenia i przynależność państwową należy określać w świetle obowiązujących reguł dotyczących handlu i inwestycji niepreferencyjnych, mających zastosowanie na mocy prawa Unii i umów międzynarodowych zawartych przez Unię.
(27) W dążeniu do zaprzestania stosowania wymuszenia ekonomicznego w konkretnym przypadku oraz, w stosownych przypadkach, naprawienia wyrządzonej szkody, unijne środki reagowania polegające na ograniczeniach w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych lub handlu usługami powinny mieć zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do usług świadczonych w Unii lub inwestycji bezpośrednich dokonywanych w Unii przez co najmniej jedną osobę prawną mającą siedzibę w Unii, będącą własnością osób z odnośnego państwa trzeciego lub przez nie kontrolowaną, jeżeli jest to konieczne do zapewnienia skuteczności unijnych środków reagowania, a w szczególności do zapobiegania ich unikania lub obchodzenia. Decyzja o nałożeniu takich ograniczeń powinna być należycie uzasadniona w aktach wykonawczych przyjętych na podstawie niniejszego rozporządzenia w świetle kryteriów określonych w niniejszym rozporządzeniu.
(28) Po przyjęciu unijnych środków reagowania Komisja powinna stale oceniać sytuację wymuszenia ekonomicznego, skuteczność unijnych środków reagowania i ich skutki na interes Unii, w celu odpowiedniego dostosowania, zawieszenia lub zakończenia stosowania unijnych środków reagowania. Konieczne jest zatem określenie zasad i procedur zmiany, zawieszenia i zakończenia stosowania unijnych środków reagowania oraz okoliczności, w których przyjęcie jak i zmiana, zawieszenie lub zakończenie stosowania unijnych środków reagowania jest właściwe.
(29) Zasadnicze znaczenie ma zapewnienie możliwości włączenie zainteresowanych stron, w tym przedsiębiorstw, w proces przyjmowania i zmian unijnych środków reagowania oraz, w stosownych przypadkach, zawieszania i kończenia ich stosowania, z uwagi na potencjalny wpływ na takie zainteresowane strony.
(30) W świetle wymuszenia ekonomicznego ze strony państw trzecich oraz w szczególności jego częstotliwości i wagi, Komisja powinna, w celu zapewnienia spójności z każdym stosownym aktem prawnym Unii, utworzyć pojedynczy punkt kontaktowy na potrzeby niniejszego rozporządzenia i w rezultacie działać w celu zapewnienia, aby Unia była w stanie lepiej przewidywać wymuszenia ekonomiczne i skutecznie na nie odpowiadać.
(31) Ważne jest zapewnienie, aby Parlament Europejski i Rada były regularnie i terminowo informowane o istotnych zmianach w stosowaniu niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, miały możliwość wymiany poglądów z Komisją.
(32) Aby umożliwić dostosowanie reguł pochodzenia lub zasad określania przynależności państwowej w celu uwzględnienia odpowiednich zmian instrumentów międzynarodowych i doświadczeń w stosowaniu środków na mocy niniejszego rozporządzenia lub innych aktów Unii, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do zmiany załącznika II. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 3 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup ekspertów Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(33) W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania unijnych środków reagowania na mocy niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 4 .
(34) Zarówno w odniesieniu do przyjęcia, jak i zmiany, zawieszenia lub zakończenia stosowania unijnych środków reagowania należy stosować procedurę sprawdzającą, zważywszy, że środki te określają reakcję Unii na wymuszenie ekonomiczne objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia. Biorąc pod uwagę szczególny charakter niniejszego rozporządzenia oraz szczególną wrażliwość związaną z unijnymi środkami reagowania, Komisja nie powinna przyjmować projektu aktu wykonawczego w sprawie unijnych środków reagowania, jeżeli Komitet nie wyda opinii na jego temat. Wykonując swoje uprawnienia wykonawcze, Komisja powinna zwrócić szczególną uwagę na rozwiązania, które cieszą się jak największym poparciem wśród państw członkowskich, oraz - na wszystkich etapach procedury, w tym w komitecie odwoławczym - na znalezieniu zrównoważonych rozwiązań i unikaniu przeciwstawiania się dominującemu stanowisku państw członkowskich, w szczególności w odniesieniu do stosow- ności projektu aktu wykonawczego.
(35) Komisja powinna przyjmować akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie o ograniczonym okresie obowiązywania, jeżeli, w uzasadnionych przypadkach związanych ze zmianą lub zawieszeniem unijnych środków reagowania, jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą wymagającą szybkiego działania w celu uniknięcia nieodwracalnej szkody wyrządzonej Unii lub państwu członkowskiemu lub zapewnienia zgodności z prawem międzynarodowym. Takie szybkie działanie mogłoby zapobiec szkodom gospodarczym wynikającym z wymuszenia ekonomicznego lub zaostrzeniu takich szkód, w szczególności w celu ochrony poważnych i żywotnych interesów Unii lub państwa członkowskiego.
(36) Działania podejmowane na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym przyjmowanie unijnych środków reagowania, które mają zastosowanie do niektórych osób fizycznych lub prawnych, muszą być zgodne z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej. Ponadto przetwarzanie danych osobowych na podstawie niniejszego rozporządzenia musi być zgodne z obowiązującymi przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych. Przetwarzanie danych osobowych przez urzędników państw członkowskich uzyskujących informacje na mocy niniejszego rozporządzenia ma odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 5 . Przetwarzanie danych osobowych przez instytucje Unii ma odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 6 .
(37) Komisja powinna oceniać unijne środki reagowania przyjmowane na podstawie niniejszego rozporządzenia pod względem ich skuteczności i funkcjonowania oraz, w stosownych przypadkach, formułować wnioski dotyczące przyszłych unijnych środków reagowania. Po zdobyciu wystarczającego doświadczenia w zakresie stosowania i wdrażania niniejszego rozporządzenia Komisja powinna także dokonać jego przeglądu, a także jego powiązań z innymi politykami Unii i istniejącymi instrumentami prawnymi, w tym z rozporządzeniem Rady (WE) nr 2271/96 7 . Przegląd niniejszego rozporządzenia powinien obejmować jego zakres stosowania, funkcjonowanie, efektywność i skuteczność. Komisja powinna przedstawiać sprawozdanie ze swojej oceny Parlamentowi Europejskiemu i Radzie,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
