a także mając na uwadze, co następuje:(1) W dyrektywie 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 3 ustanowiono wymaganie, zgodnie z którym produkty konsumpcyjne muszą być bezpieczne, a organy nadzoru rynku państw członkowskich muszą podejmować działania w odniesieniu do produktów niebezpiecznych oraz wymieniać informacje w tym zakresie za pośrednictwem Unijnego Systemu Szybkiej Informacji (RAPEX).
(2) W świetle zmian związanych z nowymi technologiami oraz sprzedażą przez internet należy dokonać przeglądu i aktualizacji dyrektywy 2001/95/WE, aby zapewnić spójność ze zmianami w unijnym prawodawstwie harmoniza- cyjnym oraz w prawodawstwie normalizacyjnym, zapewnić sprawniejsze odzyskanie produktu ze względów bezpieczeństwa, a także zapewnić bardziej przejrzyste ramy dotyczące imitacji środków spożywczych regulowanych dotychczas dyrektywą Rady 87/357/EWG 4 . Mając na uwadze przejrzystość należy uchylić dyrektywy 2001/95/WE i 87/357/EWG oraz zastąpić je niniejszym rozporządzeniem.
(3) Rozporządzenie jest odpowiednim instrumentem prawnym, ponieważ wprowadza jasne i szczegółowe przepisy, niepozostawiające miejsca na zróżnicowaną transpozycję przez państwa członkowskie. Wybór rozporządzenia zamiast dyrektywy pozwala również na lepszą realizację celu, jakim jest zapewnienie spójności z ramami legislacyjnymi nadzoru rynku dla produktów objętych zakresem unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego w przypadku, gdy obowiązującym aktem prawnym jest również rozporządzenie, a mianowicie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 5 . Co więcej, taki wybór przyczyni się do dalszego zmniejszenia obciążenia regulacyjnego dzięki spójnemu stosowaniu przepisów dotyczących bezpieczeństwa produktów w całej Unii.
(4) Niniejsze rozporządzenie dąży do przyczynienia się do osiągnięcia celów, o których mowa w art. 169 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W szczególności niniejsze rozporządzenie powinno dążyć do zapewnienia zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów oraz funkcjonowania rynku wewnętrznego w odniesieniu do produktów przeznaczonych dla konsumentów.
(5) Niniejsze rozporządzenie powinno dążyć do ochrony konsumentów i ich bezpieczeństwa, co jest jedną z podstawowych zasad ram prawnych Unii zapisanych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej "Kartą"). Produkty niebezpieczne mogą mieć bardzo negatywne konsekwencje dla konsumentów i obywateli. Wszyscy konsumenci, w tym konsumenci podatni na zagrożenia, tacy jak dzieci, osoby starsze lub osoby z niepełnosprawnościami, mają prawo do bezpiecznych produktów. Konsumenci powinni mieć do dyspozycji odpowiednie środki, aby egzekwować to prawo, a państwa członkowskie powinny dysponować odpowiednimi instrumentami i środkami w celu egzekwowania niniejszego rozporządzenia.
(6) Pomimo rozwoju unijnego sektorowego prawodawstwa harmonizacyjnego, które reguluje aspekty związane z bezpieczeństwem konkretnych produktów lub kategorii produktów, praktycznie niemożliwe jest przyjęcie prawa Unii dotyczącego wszystkich produktów konsumpcyjnych, które już istnieją lub mogą w przyszłości się pojawić. Potrzebne są zatem szerokie ramy prawne o charakterze horyzontalnym, które wypełnią luki i tym samym uzupełnią przepisy w obowiązującym lub przyszłym unijnym sektorowym prawodawstwie harmonizacyjnym oraz zapewnią ochronę konsumentów niezapewnioną tymi przepisami w inny sposób, w szczególności w celu osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, wymaganego na mocy art. 114 i 169 TFUE.
(7) Jednocześnie należy jasno określić zakres stosowania poszczególnych części niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do produktów objętych unijnym sektorowym prawodawstwem harmonizacyjnym, aby uniknąć nakładania się przepisów oraz zapewnić jasne ramy prawne.
(8) Chociaż niektóre przepisy niniejszego rozporządzenia, takie jak większość obowiązków podmiotów gospodarczych, nie powinny mieć zastosowania do produktów objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, niektóre inne przepisy niniejszego rozporządzenia stanowią uzupełnienie unijnego prawodawstwa harmoniza- cyjnego i w związku z tym powinny mieć zastosowanie do takich produktów. W szczególności ogólne wymaganie bezpieczeństwa produktów i powiązane z nim przepisy powinny mieć zastosowanie do produktów konsumpcyjnych objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym, jeżeli tym unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym nie są objęte określone rodzaje ryzyka. Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące obowiązków dostawców internetowych platform handlowych, obowiązków podmiotów gospodarczych w razie wypadków, prawa konsumentów do informacji i do środka ochrony prawnej, a także odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa powinny mieć zastosowanie do produktów objętych unijnym prawodawstwem har- monizacyjnym w zakresie, w jakim takie unijne prawodawstwo harmonizacyjne nie zawiera przepisów szczegółowych służących temu samemu celowi. Podobnie RAPEX jest już wykorzystywany do celów unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego, o czym mowa w art. 20 rozporządzenia (UE) 2019/1020, dlatego też przepisy niniejszego rozporządzenia regulujące system Safety Gate i jego funkcjonowanie powinny mieć zastosowanie do produktów objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym.
(9) Produkty przeznaczone wyłącznie do zastosowań profesjonalnych, które na późniejszym etapie trafiły na rynek konsumencki, powinny podlegać niniejszemu rozporządzeniu, ponieważ mogą one stwarzać ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów w przypadku stosowania w dających się racjonalnie przewidzieć warunkach.
(10) Produkty lecznicze przed wprowadzeniem do obrotu podlegają ocenie, która obejmuje szczegółową analizę stosunku korzyści do ryzyka. Produkty te należy zatem wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia.
(11) Prawo Unii dotyczące żywności, pasz i powiązanych obszarów tworzy szczególny system, który zapewnia bezpieczeństwo objętych nim produktów. Żywność i produkty paszowe objęte są bowiem szczególnymi ramami prawnymi ustanowionymi w szczególności rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady 6 . Ponadto żywność i produkty paszowe są także regulowane rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 7 , które zapewnia zharmonizowane podejście w odniesieniu do kontroli urzędowych weryfikujących zgodność z prawem paszowym i żywnościowym oraz przepisami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt. W związku z tym żywność i produkty paszowe należy wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością w zakresie, w jakim związane z nimi ryzyko nie jest objęte rozporządzeniem (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 8 lub innymi przepisami dotyczącymi żywności, które obejmują jedynie ryzyko chemiczne i biologiczne związane z żywnością.
(12) Żywe rośliny podlegają szczególnym ramom prawnym, ustanowionym w szczególności w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 9 , które uwzględniają specyfikę tych produktów w celu zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.
(13) Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego to materiały pochodzenia zwierzęcego, których ludzie nie spożywają. Te produkty, na przykład pasze, podlegają szczególnym ramom prawnym, ustanowionym w szczególności w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 10 .
(14) Środki ochrony roślin, zwane również pestycydami, podlegają szczególnym przepisom dotyczącym udzielania zezwoleń na ich stosowanie na poziomie krajowym na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 11 i w związku z tym również należy je wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia.
(15) Statki powietrzne, o których mowa w art. 2 ust. 3 lit. d) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 12 , podlegają kontroli regulacyjnej państw członkowskich z uwagi na ograniczone ryzyko, jakie stwarzają dla bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego. Takie statki powietrzne należy zatem wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia.
(16) Wymagania określone w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie do produktów używanych lub produktów naprawionych, odnowionych lub poddanych recyklingowi, które ponownie trafiają do łańcucha dostaw w ramach działalności handlowej, z wyjątkiem produktów, co do których konsument nie może w uzasadniony sposób oczekiwać, że spełniają aktualne normy bezpieczeństwa, takich jak produkty, które są wyraźnie prezentowane jako przeznaczone do naprawy lub odnowienia, lub które są udostępniane na rynku jako przedmioty kolekcjonerskie o znaczeniu historycznym.
(17) Niniejsze rozporządzenie nie powinno obejmować usług. Jednakże aby chronić zdrowie i bezpieczeństwo konsumentów, w zakres stosowania niniejszego rozporządzenia należy włączyć produkty dostarczane lub udostępniane konsumentom w kontekście świadczenia usług, w tym produkty, z którymi konsumenci bezpośrednio się stykają w trakcie świadczenia usług. Z zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia należy jednak wyłączyć sprzęt wykorzystywany przez konsumentów do przemieszczania się lub podróży, w przypadku gdy taki sprzęt obsługiwany jest bezpośrednio przez usługodawcę w kontekście świadczenia usługi transportowej, gdyż sprzęt ten musi być uwzględniany w związku z bezpieczeństwem świadczonej usługi.
(18) Antyki, takie jak dzieła sztuki lub przedmioty kolekcjonerskie to szczególne kategorie produktów, w przypadku których nie można oczekiwać, że będą spełniać wymagania bezpieczeństwa określone w niniejszym rozporządzeniu, w związku z czym należy je wyłączyć z jego zakresu stosowania. Aby jednak uniknąć sytuacji, w której inne produkty byłyby błędnie przypisane jako należące do tych kategorii, konieczne jest uwzględnienie tego, że dziełami sztuki są produkty tworzone wyłącznie do celów artystycznych, że przedmioty kolekcjonerskie występują wystarczająco rzadko oraz mają wartość historyczną lub naukową, która uzasadnia ich zbieranie i ochronę, oraz że antyki, jeżeli nie zostały już uznane za dzieła sztuki lub przedmioty kolekcjonerskie, lub jedno i drugie, mają wyjątkowy wiek. Podczas oceny, czy produkt jest antykiem, na przykład dziełem sztuki czy przedmiotem kolekcjonerskim, można brać pod uwagę załącznik IX do dyrektywy Rady 2006/112/WE 13 .
(19) Światowa Organizacja Zdrowia definiuje zdrowie jako stan pełnego komfortu fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie jedynie jako brak choroby czy niepełnosprawności.
(20) Zakres stosowania niniejszego rozporządzenia powinien obejmować także sprzedaż na odległość, w tym sprzedaż przez internet. Sprzedaż przez internet rośnie niezmiennie i konsekwentnie, powodując pojawianie się nowych modeli biznesowych, nowych wyzwań związanych z bezpieczeństwem produktów i nowych podmiotów na rynku, takich jak dostawcy internetowych platform handlowych.
(21) W przypadku produktu oferowanego do sprzedaży przez internet lub w inny sposób na odległość, produkt należy uznać za udostępniony na rynku, jeżeli oferta sprzedaży skierowana jest do konsumentów w Unii. Aby ustalić, czy oferta jest skierowana do konsumentów w Unii, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi w zakresie prawa prywatnego międzynarodowego należy przeprowadzić analizę poszczególnych przypadków. Ofertę sprzedaży należy uznać za skierowaną do konsumentów w Unii, jeżeli dany podmiot gospodarczy w jakikolwiek sposób kieruje swoją działalność do państwa członkowskiego. W przypadku analizy poszczególnych przypadków należy wziąć pod uwagę istotne czynniki, takie jak obszary geograficzne, do których możliwa jest wysyłka, dostępne języki, w których składana jest oferta lub zamówienie, sposoby płatności, stosowanie waluty państwa członkowskiego lub nazwa domeny zarejestrowana w jednym z państw członkowskich. W przypadku sprzedaży przez internet nie wystarczy sam fakt, że interfejs podmiotu gospodarczego lub dostawcy internetowej platformy handlowej jest dostępny w państwie członkowskim, w którym konsument ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.
(22) Zgodnie z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu podmioty gospodarcze powinny być zobowiązane do wprowadzania do obrotu wyłącznie produktów bezpiecznych. Tak wysoki poziom bezpieczeństwa należy osiągnąć przede wszystkim dzięki projektowi i właściwościom produktu, z uwzględnieniem zamierzonego i przewidywalnego zastosowania oraz warunków używania produktu. Ewentualne pozostałe ryzyka należy zmniejszyć za pomocą określonych zabezpieczeń, takich jak ostrzeżenia i instrukcje.
(23) Bezpieczeństwo produktu należy oceniać z uwzględnieniem wszystkich jego istotnych aspektów, w szczególności jego właściwości, takich jak właściwości fizyczne, mechaniczne i chemiczne, oraz jego prezentacji, a także szczególnych potrzeb i ryzyk, jakie produkt stwarza dla niektórych kategorii konsumentów, którzy mogliby go używać, w szczególności dzieci, osób starszych i osób z niepełnosprawnościami. Ryzyka te mogą również obejmować ryzyko środowiskowe, o ile produkt stwarza ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów. W ocenie tej należy uwzględnić ryzyko dla zdrowia stwarzane przez cyfrowo połączone produkty, w tym dla zdrowia psychicznego, zwłaszcza konsumentów podatnych na zagrożenia, w szczególności dzieci. W związku z tym podczas oceny bezpieczeństwa cyfrowo połączonych produktów, które mogłyby mieć wpływ na dzieci, producenci powinni zapewnić, aby produkty, które udostępniają na rynku, spełniały już w fazie projektowania najwyższe normy bezpieczeństwa, ochrony i prywatności w najlepszym interesie dzieci. Ponadto jeżeli dla zapewnienia bezpieczeństwa produktów dla danej kategorii osób niezbędne są szczegółowe informacje, w ocenie bezpieczeństwa produktów należy uwzględnić obecność tych informacji i ich dostępność. Bezpieczeństwo wszystkich produktów należy oceniać z uwzględnieniem konieczności zapewnienia bezpieczeństwa produktu przez cały okres jego używania.
(24) Przedmioty, które łączą się z innymi przedmiotami, lub przedmioty niezintegrowane, które wpływają na sposób pracy innego przedmiotu, mogą stwarzać ryzyko dla bezpieczeństwa produktu. Aspekt ten należy odpowiednio uwzględnić jako potencjalne ryzyko. Połączenia i wzajemne zależności, jakie dany przedmiot może mieć z przedmiotami zewnętrznymi, nie powinny zagrażać jego bezpieczeństwu.
(25) Nowe technologie mogą stwarzać nowe ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów lub zmieniać sposób, w jaki może urzeczywistniać się istniejące ryzyko; przykładem może być zewnętrzna interwencja polegająca na złamaniu zabezpieczeń produktu lub zmianie jego właściwości. Nowe technologie mogą istotnie zmodyfikować oryginalny produkt, na przykład w drodze aktualizacji oprogramowania; należy go zatem poddać nowej ocenie ryzyka jeżeli ta istotna modyfikacja miałaby wpływ na bezpieczeństwo produktu.
(26) Szczególne ryzyko w cyberprzestrzeni mające wpływ na bezpieczeństwo konsumentów, a także protokoły i certyfikacje, można uwzględnić w prawodawstwie sektorowym. Należy jednak zapewnić, aby w przypadkach, gdy takie prawodawstwo sektorowe nie ma zastosowania, dane podmioty gospodarcze i organy krajowe uwzględniały ryzyko związane z nowymi technologiami - odpowiednio na etapie projektowania produktów i ich oceny - w celu zapewnienia, aby zmiany wprowadzone w produkcie nie zagrażały jego bezpieczeństwu.
(27) Dla ułatwienia skutecznego i spójnego stosowania ogólnego wymagania bezpieczeństwa określonego w niniejszym rozporządzeniu istotne jest wykorzystywanie norm europejskich, obejmujących niektóre produkty i ryzyka. Normy europejskie, do których odniesienia opublikowano zgodnie z dyrektywą 2001/95/WE, powinny nadal stanowić podstawę domniemania zgodności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu. Zlecenia normalizacji złożone przez Komisję na podstawie dyrektywy 2001/95/WE powinny być uważane za zlecenia normalizacji złożone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W przypadku gdy ta sama norma obejmuje różne rodzaje ryzyka lub kategorie ryzyka, zgodność produktu z częścią normy obejmującą odpowiednie ryzyko lub kategorię ryzyka również stanowiłaby podstawę domniemania bezpieczeństwa produktu w odniesieniu do tego odpowiedniego ryzyka lub kategorii ryzyka.
(28) W przypadku gdy Komisja stwierdzi, że potrzebna jest norma europejska zapewniająca zgodność określonych produktów z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu, powinna ona zastosować odpowiednie przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 14 , aby wystąpić do jednej lub większej liczby europejskich organizacji normalizacyjnych o opracowanie albo wskazanie normy, która jest odpowiednia do tego, aby zapewnić domniemanie bezpieczeństwa produktom zgodnym z tą normą.
(29) Produkty mogą stwarzać różne ryzyka dla różnych płci i podczas działań normalizacyjnych należy brać to pod uwagę, aby uniknąć rozbieżności pod względem bezpieczeństwa, a tym samym luki w bezpieczeństwie ze względu na płeć. W deklaracji Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w sprawie norm uwzględniających problematykę płci przedstawiono szereg działań, które krajowe organy normalizacyjne i organizacje opracowujące normy powinny ująć w planie działania w sprawie równości płci na rzecz norm uwzględniających problematykę płci i opracowywania norm z uwzględnieniem problematyki płci, aby stworzyć normy zrównoważone pod względem płci, reprezentatywne i sprzyjające włączeniu społecznemu.
(30) Wraz z dostosowaniem rozporządzenia (UE) nr 1025/2012 należy wprowadzić specjalną procedurę przyjmowania szczegółowych wymagań bezpieczeństwa z pomocą specjalnego komitetu przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu.
(31) W przypadku braku norm europejskich prawo krajowe państwa członkowskiego, w którym produkt jest udostępniany na rynku, określające wymagania w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa, powinno być zgodne z prawem Unii, w szczególności z art. 34 i 36 TFUE.
(32) Obowiązki podmiotów gospodarczych w zakresie bezpieczeństwa produktów powinny być proporcjonalne do pełnionej przez nich roli w łańcuchu dostaw, tak aby zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Wszystkie podmioty gospodarcze uczestniczące w łańcuchu dostaw i dystrybucji powinny podejmować odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby udostępniały one na rynku wyłącznie produkty bezpieczne oraz zgodne z niniejszym rozporządzeniem. Konieczny jest jasny i proporcjonalny podział obowiązków odpowiadających roli poszczególnych podmiotów w procesie dostawy i dystrybucji. Na przykład w przypadku weryfikacji, czy producent oraz, w stosownych przypadkach, importer wywiązali się ze swoich obowiązków, dystrybutorzy powinni być zobowiązani jedynie do przeprowadzania weryfikacji stanu faktycznego, a nie do oceny dostarczonych przez nich informacji. Podmioty gospodarcze mogą dodatkowo przekazywać informacje dotyczące identyfikacji produktu i podmiotów gospodarczych, a także instrukcje i informacje dotyczące bezpieczeństwa w formie cyfrowej za pomocą rozwiązań elektronicznych, takich jak kod QR lub matrycowy kod kreskowy.
(33) Producenci powinni sporządzać dokumentację techniczną dotyczącą produktów, które wprowadzają do obrotu, która powinna zawierać informacje niezbędne do udowodnienia, że produkty te są bezpieczne. Dokumentacja techniczna powinna opierać się na wewnętrznej analizie ryzyka przeprowadzonej przez producenta. Ilość informacji, które należy podać w dokumentacji technicznej, powinna być proporcjonalna do złożoności produktu i potencjalnego ryzyka stwierdzonego przez producenta. W szczególności producenci powinni podawać ogólny opis produktu oraz wskazywać elementy niezbędne do oceny jego bezpieczeństwa. W przypadku produktów złożonych lub produktów stwarzających potencjalne ryzyko, informacje, które należy podać, mogą wymagać bardziej szczegółowego opisu produktu. W takich przypadkach należy również uwzględnić analizę tego ryzyka oraz środki techniczne przyjęte w celu ograniczenia lub wyeliminowania ryzyka. W przypadku gdy produkt jest zgodny z normami europejskimi lub innymi elementami stosowanymi, aby spełnić ogólne wymaganie bezpieczeństwa określone w niniejszym rozporządzeniu, należy również zamieścić wykaz odpowiednich norm europejskich lub tych innych elementów.
(34) Każda osoba fizyczna lub prawna wprowadzająca produkt do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym lub istotnie modyfikująca produkt w sposób, który mógłby wpłynąć na zgodność z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, powinna być uznana za producenta oraz przyjąć jego obowiązki z tego tytułu.
(35) Fizyczna lub cyfrowa modyfikacja produktu może mieć wpływ na charakter i właściwości produktu w sposób, który nie został przewidziany w początkowej ocenie ryzyka produktu i który mógłby zagrozić bezpieczeństwu produktu. Taką modyfikację należy zatem uznać za istotną modyfikację, a jeżeli nie została ona dokonana przez konsumenta lub w jego imieniu, produkt powstały w jej wyniku należy uznać za nowy produkt innego producenta. Aby zapewnić zgodność z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu, osobę, która dokonuje tej istotnej modyfikacji, należy uznać za producenta i nałożyć na nią obowiązki producenta. Wymaganie to powinno mieć zastosowanie jedynie do zmodyfikowanej części produktu, pod warunkiem że dana modyfikacja nie wpływa na produkt jako całość. Aby uniknąć niepotrzebnego i nieproporcjonalnego obciążenia, od osoby dokonującej istotnej modyfikacji nie należy wymagać powtórzenia badań i sporządzenia nowej dokumentacji dotyczącej tych aspektów produktu, na które dana modyfikacja nie ma wpływu. Do osoby dokonującej istotnej modyfikacji powinno należeć wykazanie, że modyfikacja ta nie ma wpływu na produkt jako całość.
(36) Podmioty gospodarcze powinny same wprowadzać wewnętrzne procedury zgodności, za pomocą których zapewniają na poziomie wewnętrznym skuteczne i szybkie wykonanie swoich obowiązków, a także warunki szybkiego reagowania w przypadku produktu niebezpiecznego.
(37) Aby zapobiec wprowadzaniu do obrotu produktów niebezpiecznych, podmioty gospodarcze powinny mieć obowiązek włączenia do swojej działalności w zakresie produkcji lub oferowania wewnętrznych procesów zapewniających zgodność z odpowiednimi wymaganiami niniejszego rozporządzenia. Takie procesy wewnętrzne powinny być określane przez same podmioty gospodarcze w odniesieniu do ich roli w łańcuchu dostaw i rodzaju danych produktów oraz mogą opierać się na przykład na procedurach organizacyjnych, wytycznych, normach lub powołaniu kierownika ad hoc. Ustanowienie i format takich procesów wewnętrznych powinny pozostać wyłącznym obowiązkiem danych podmiotów gospodarczych.
(38) W celu wyeliminowania lub ograniczenia ryzyka związanego z produktami udostępnianymi na rynku zasadnicze znaczenie ma współpraca wszystkich podmiotów gospodarczych i dostawców internetowych platform handlowych z organami nadzoru rynku. Jednakże żądania kierowane do nich przez organy nadzoru rynku powinny być dostosowane do roli, jaką te podmioty i dostawcy odgrywają w łańcuchu dostaw, oraz do ich odpowiednich obowiązków prawnych.
(39) Bezpośrednia sprzedaż realizowana przez podmioty gospodarcze mające miejsce zamieszkania lub siedzibę poza Unią za pośrednictwem kanałów sprzedaży przez internet utrudnia organom nadzoru rynku pracę w zakresie zwalczania produktów niebezpiecznych w Unii, ponieważ w wielu przypadkach podmioty gospodarcze mogą nie mieć miejsca zamieszkania lub siedziby ani przedstawiciela prawnego w Unii. Konieczne jest zatem zapewnienie, aby organy nadzoru rynku dysponowały odpowiednimi uprawnieniami i środkami w zakresie skutecznego zwalczania sprzedaży produktów niebezpiecznych przez internet. W celu zapewnienia skutecznego egzekwowania niniejszego rozporządzenia obowiązek określony w art. 4 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia (UE) 2019/1020 należy rozszerzyć na produkty nieobjęte zakresem unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego, aby zapewnić istnienie odpowiedzialnego podmiotu gospodarczego mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii, któremu powierzono zadania dotyczące takich produktów i który ma zapewniać organom nadzoru rynku kontakt z partnerem oraz, w stosownych przypadkach odnoszących się do potencjalnego ryzyka związanego z produktem, terminowo wykonywać określone zadania, w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów. Te szczególne zadania powinny obejmować regularne kontrole zgodności z dokumentacją techniczną, informacjami dotyczącymi produktu i producenta, instrukcją oraz informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa.
(40) Informacje kontaktowe podmiotu gospodarczego mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Unii i odpowiedzialnego za produkty objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia powinny być wskazane na produkcie, aby ułatwić kontrole w całym łańcuchu dostaw.
(41) Aby podmioty gospodarcze, które są małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP), w tym mikroprzedsiębior- stwami, były w stanie sprostać nowym obowiązkom nałożonym niniejszym rozporządzeniem, Komisja powinna zapewnić im praktyczne wskazówki oraz dostosowane do ich sytuacji wytyczne, na przykład bezpośredni kanał łączności z ekspertami w razie pytań, z uwzględnieniem konieczności uproszczenia i ograniczenia obciążeń administracyjnych tych podmiotów.
(42) Zapewnienie identyfikacji produktów oraz podawanie informacji o producencie i innych odpowiednich podmiotach gospodarczych w całym łańcuchu dostaw pomaga identyfikować podmioty gospodarcze oraz ułatwia, w stosownych przypadkach, podejmowanie skutecznych i proporcjonalnych środków naprawczych w odniesieniu do produktów niebezpiecznych, na przykład odzyskanie określonych produktów. Identyfikacja produktów oraz podawanie informacji o producencie i innych odpowiednich podmiotach gospodarczych zapewniają zatem konsumentom, w tym osobom z niepełnosprawnościami, oraz organom nadzoru rynku uzyskanie rzetelnych informacji o produktach niebezpiecznych, co wzmacnia zaufanie do rynku i pozwala uniknąć zbędnych zakłóceń handlu. Należy zatem zamieszczać na produktach informacje pozwalające na ich identyfikację oraz na identyfikację producenta i, w stosownych przypadkach, importera, a także innych odpowiednich podmiotów gospodarczych. Takie wymagania mogłyby zostać zaostrzone w przypadku niektórych rodzajów produktów, które mogłyby stanowić poważne ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, za pomocą systemu zbierania i przechowywania danych umożliwiających, oprócz identyfikacji produktu, identyfikację jego części składowych lub podmiotów gospodarczych uczestniczących w jego łańcuchu dostaw. Powinno to pozostawać bez uszczerbku dla wymagań informacyjnych określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE 15 , dotyczących informacji o głównych właściwościach towarów w zakresie, w jakim jest to odpowiednie dla danego środka przekazu oraz charakteru danych towarów. Za obraz, który pozwala łatwo zidentyfikować produkt lub potencjalny produkt, należy uznawać fotografię, ilustrację lub inny element pikto- graficzny.
(43) Zapewnienie, aby producenci powiadamiali o wypadkach spowodowanych przez produkt, który udostępnili na rynku, poprawi jakość informacji dostępnych organom nadzoru rynku oraz umożliwi lepszą identyfikację potencjalnie niebezpiecznych kategorii produktów. Przepisy dotyczące odpowiedzialności podmiotów gospodarczych za produkty wadliwe określone są w szczególnych przepisach prawa Unii, w związku z czym takiego powiadamiania i zbierania danych nie należy uznawać za przyznanie się do odpowiedzialności za produkt wadliwy ani za potwierdzenie odpowiedzialności na mocy odpowiednich przepisów prawa Unii lub prawa krajowego.
(44) Aby móc wykrywać na wczesnym etapie pojawiające się nowe ryzyka i inne tendencje rynkowe związane z bezpieczeństwem produktów, wszystkie zainteresowane strony, w tym organizacje konsumenckie lub organizacje przedsiębiorców, należy zachęcać do zgłaszania organom nadzoru rynku oraz Komisji dostępnych im informacji pozwalających wykrywać i badać naruszenia niniejszego rozporządzenia.
(45) Dostawcy internetowych platform handlowych, umożliwiając podmiotom gospodarczym dotarcie do większej liczby konsumentów, odgrywają kluczową rolę w łańcuchu dostaw, a zatem również w systemie bezpieczeństwa produktów.
(46) W nowych złożonych modelach biznesowych związanych ze sprzedażą przez internet ten sam podmiot może świadczyć różnorodne usługi. W zależności od charakteru usług świadczonych w odniesieniu do danego produktu ten sam podmiot może należeć do różnych kategorii modeli biznesowych w ramach niniejszego rozporządzenia. Jeżeli podmiot świadczy wyłącznie usługi pośrednictwa internetowego w odniesieniu do danego produktu, kwalifikowałby się jedynie jako dostawca internetowej platformy handlowej dla tego produktu. W przypadku gdy ten sam podmiot zarówno świadczy usługi internetowej platformy handlowej na potrzeby sprzedaży danego produktu, jak i działa jako podmiot gospodarczy w ramach niniejszego rozporządzenia, kwalifikowałby się również jako odpowiedni podmiot gospodarczy. W takim przypadku dany podmiot musiałby zatem wywiązać się z obowiązków mających zastosowanie do odpowiedniego podmiotu gospodarczego. Na przykład, jeżeli dostawca internetowej platformy handlowej również dystrybuuje produkt, wówczas w odniesieniu do sprzedaży dystrybuowanego produktu zostałby uznany za dystrybutora. Podobnie, jeżeli dany podmiot sprzedaje produkty pod własną marką, działa jako producent, a zatem musiałby spełniać wymagania mające zastosowanie do producentów. Ponadto niektóre podmioty mogą kwalifikować się jako dostawcy usług realizacji zamówień, jeżeli oferują usługi realizacji zamówień. Takie przypadki wymagałyby zatem oceny indywidualnej.
(47) Biorąc pod uwagę ważną rolę dostawców internetowych platform handlowych w pośrednictwie między przedsiębiorcami a konsumentami w odniesieniu do sprzedaży produktów, podmioty takie powinny mieć więcej obowiązków w zakresie zwalczania sprzedaży produktów niebezpiecznych przez internet. W dyrektywie 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 16 ustanowiono ogólne ramy handlu elektronicznego oraz określono pewne obowiązki platform internetowych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 17 reguluje odpowiedzialność i rozliczalność dostawców usług pośrednich online w odniesieniu do nielegalnych treści, w tym produktów niebezpiecznych. Rozporządzenie to ma zastosowanie bez uszczerbku dla przepisów określonych w prawie Unii dotyczącym ochrony konsumentów i bezpieczeństwa produktów. W związku z tym, uwzględniając horyzontalne ramy prawne przewidziane w tym rozporządzeniu, należy wprowadzić szczególne wymagania niezbędne do skutecznego zwalczania sprzedaży produktów niebezpiecznych przez internet zgodnie z art. 2 ust. 4 lit. f) tego rozporządzenia. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów, w zakresie, w jakim określa je niniejsze rozporządzenie, i które mają spełniać dostawcy internetowych platform handlowych, aby zapewnić zgodność z niektórymi przepisami rozporządzenia (UE) 2022/2065, nie powinny mieć wpływu na stosowanie rozporządzenia (UE) 2022/2065, które nadal ma zastosowanie do tych dostawców internetowych platform handlowych.
(48) W zobowiązaniu Product Safety Pledge, które pierwotnie podpisano w 2018 r. i do którego w międzyczasie dołączyli kolejni dostawcy internetowych platform handlowych, przewiduje się szereg dobrowolnych zobowiązań dotyczących bezpieczeństwa produktów. Zobowiązanie Product Safety Pledge dowiodło zasadności zwiększenia ochrony konsumentów przed produktami niebezpiecznymi sprzedawanymi przez internet. Aby wzmocnić ochronę konsumentów dzięki unikaniu szkód dla ich życia, zdrowia i bezpieczeństwa oraz aby zapewnić uczciwą konkurencję na rynku wewnętrznym, dostawców internetowych platform handlowych zachęca się do podejmowania tych dobrowolnych zobowiązań, aby zapobiegać ponownemu pojawieniu się produktów niebezpiecznych już wycofanych z obrotu. Wykorzystanie technologii i procesów cyfrowych oraz usprawnienie systemów ostrzegania, w szczególności portalu Safety Gate, może umożliwić automatyczną identyfikację zgłoszonych produktów niebezpiecznych i powiadamianie o nich oraz przeprowadzanie automatycznych wyrywkowych kontroli na portalu Safety Gate.
(49) Zgodnie ze szczegółowymi obowiązkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, dostawcy internetowych platform handlowych powinni działać z należytą starannością w odniesieniu do zamieszczanych na ich interfejsach online treści, które dotyczą bezpieczeństwa produktów. W związku z tym dla wszystkich dostawców internetowych platform handlowych należy określić w niniejszym rozporządzeniu obowiązki w zakresie należytej staranności w odniesieniu do zamieszczanych na ich interfejsach online treści, które dotyczą bezpieczeństwa produktów.
(50) Ponadto do celów skutecznego nadzoru rynku dostawcy internetowych platform handlowych powinni rejestrować się na portalu Safety Gate oraz podawać na portalu Safety Gate informacje dotyczące ich pojedynczego punktu kontaktowego w celu ułatwienia przekazywania informacji na temat kwestii związanych z bezpieczeństwem produktów. Komisja powinna zapewnić, aby rejestracja była łatwa i przyjazna dla użytkownika. Pojedynczy punkt kontaktowy ustanowiony w niniejszym rozporządzeniu może być tym samym punktem co punkt kontaktowy ustanowiony w art. 11 rozporządzenia (UE) 2022/2065, nie umniejszając celu, jakim jest szybkie i konkretne rozwiązywanie kwestii związanych z bezpieczeństwem produktów.
(51) Dostawcy internetowych platform handlowych powinni wyznaczyć pojedynczy punkt kontaktowy dla konsumentów. Ten pojedynczy punkt kontaktowy powinien służyć jako punkt kompleksowej obsługi dla komunikacji z konsumentami w sprawach związanych z bezpieczeństwem produktów, z możliwością przekierowania ich następnie do odpowiedniej jednostki obsługi na internetowej platformie handlowej. Nie powinno to uniemożliwiać udostępnienia konsumentom dodatkowych punktów kontaktowych dla konkretnych usług. Pojedynczy punkt kontaktowy ustanowiony rozporządzenia niniejszym rozporządzeniu może być tym samym punktem kontaktowym co punkt kontaktowy ustanowiony na podstawie art. 12 rozporządzenia (UE) 2022/2065.
(52) Aby internetowe platformy handlowe mogły wywiązywać się ze swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia, w szczególności w odniesieniu do terminowego i skutecznego stosowania się do nakazów organów publicznych, przetwarzania zawiadomień innych osób trzecich oraz współpracy na żądanie z organami nadzoru rynku w kontekście środków naprawczych, dostawcy internetowych platform handlowych powinni mieć wewnętrzny mechanizm rozpatrywania kwestii związanych z bezpieczeństwem produktów.
(53) W art. 14 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2019/1020 uprawnia się organy nadzoru rynku - w przypadku braku innych skutecznych środków umożliwiających wyeliminowanie poważnego ryzyka - do zażądania usunięcia z interfejsu online treści odnoszących się do produktów powiązanych lub do zażądania umieszczenia wyraźnego ostrzeżenia dla użytkowników końcowych w momencie uzyskania przez nich dostępu do interfejsu online. Uprawnienia powierzone organom nadzoru rynku w art. 14 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2019/1020 powinny mieć zastosowanie również do niniejszego rozporządzenia. W celu zapewnienia skutecznego nadzoru rynku w ramach niniejszego rozporządzenia oraz w celu uniknięcia obecności produktów niebezpiecznych na rynku Unii uprawnienia te powinny mieć zastosowanie we wszystkich niezbędnych i proporcjonalnych przypadkach, a także w odniesieniu do produktów stwarzających mniejsze niż poważne ryzyko. Istotne jest, aby dostawcy internetowych platform handlowych stosowali się do takich nakazów w trybie pilnym. W związku z tym w niniejszym rozporządzeniu należy wprowadzić wiążące terminy w tym zakresie. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2022/2065.
(54) W nakazach, które nakładają na dostawcę internetowej platformy handlowej obowiązek usunięcia z jego interfejsu online także wszystkich identycznych treści odnoszących się do oferty produktu niebezpiecznego określonego w nakazie, należy wskazać elementy, które określą identyczne oferty i umożliwią dostawcy internetowej platformy handlowej ich usunięcie, na podstawie informacji wyświetlanych przez przedsiębiorców, o ile dostawca internetowej platformy handlowej nie jest zobowiązany do przeprowadzenia niezależnej oceny tych treści.
(55) W przypadku gdy informacje pochodzące z systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate nie zawierają dokładnego adresu URL (ang. uniform resource locator) ani, w razie potrzeby, dodatkowych informacji umożliwiających identyfikację treści dotyczących oferty produktu niebezpiecznego, dostawcy internetowych platform handlowych powinni mimo to uwzględniać przekazane informacje, takie jak identyfikatory produktu, jeżeli są dostępne, oraz inne informacje dotyczące identyfikowalności, w kontekście środków, które dostawcy internetowych platform handlowych przyjmują z własnej inicjatywy w stosownych przypadkach w celu wykrywania, identyfikowania i usuwania takich ofert produktów niebezpiecznych na ich interfejsie online lub uniemożliwiania dostępu do nich. Należy jednak zmodernizować i zaktualizować portal Safety Gate, aby ułatwić dostawcom internetowych platform handlowych wykrywanie produktów, które nie są bezpieczne, i w tym celu należy umożliwić wykonanie przepisów niniejszego rozporządzenia dotyczących usuwania z interfejsów online treści odnoszących się do oferty produktów niebezpiecznych za pomocą systemu powiadamiania zaprojektowanego i opracowanego w ramach portalu Safety Gate.
(56) Obowiązki nałożone niniejszym rozporządzeniem na dostawców internetowych platform handlowych nie powinny stanowić ogólnego obowiązku monitorowania przekazywanych lub przechowywanych przez nich informacji ani ogólnego obowiązku aktywnego ustalania faktów lub okoliczności wskazujących na niezgodną z prawem działalność, taką jak sprzedaż produktów niebezpiecznych przez internet. Aby jednak skorzystać ze zwolnienia z odpowiedzialności za usługi hostingu na mocy dyrektywy 2000/31/WE i rozporządzenia (UE) 2022/2065, dostawcy internetowych platform handlowych powinni szybko usuwać ze swoich interfejsów online treści odnoszące się do oferty produktów niebezpiecznych, gdy uzyskają faktyczną wiedzę lub - w przypadku roszczeń odszkodowawczych - gdy dowiedzą się o treściach odnoszących się do oferty produktów niebezpiecznych, w szczególności w przypadkach, gdy dostawcę internetowej platformy handlowej poinformowano o faktach lub okolicznościach, na podstawie których działający z należytą starannością podmiot gospodarczy powinien był zidentyfikować daną niezgodność z prawem. Dostawcy internetowych platform handlowych powinni przetwarzać zawiadomienia dotyczące treści odnoszących się do oferty produktów niebezpiecznych, otrzymane zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) 2022/2065, w dodatkowych ramach czasowych ustanowionych niniejszym rozporządzeniem. Ponadto dostawców internetowych platform handlowych zachęca się, aby przed umieszczeniem produktów na interfejsie sprawdzali je na portalu Safety Gate.
(57) Do celów art. 22 rozporządzenia (UE) 2022/2065 oraz w odniesieniu do bezpieczeństwa produktów sprzedawanych przez internet koordynator ds. usług cyfrowych powinien uznawać w szczególności organizacje konsumenckie i stowarzyszenia reprezentujące interesy konsumentów oraz inne zainteresowane podmioty, na ich wniosek, za zaufane podmioty sygnalizujące, o ile spełniono warunki określone w tym artykule.
(58) Identyfikowalność produktów ma zasadnicze znaczenie dla skutecznego nadzoru rynku produktów niebezpiecznych i dla środków naprawczych. Konsumentów należy chronić przed produktami niebezpiecznymi w taki sam sposób w kanałach sprzedaży poza internetem i przez internet, w tym przy zakupie produktów na internetowych platformach handlowych. W oparciu o przepisy rozporządzenia (UE) 2022/2065 dotyczące identyfikowalności przedsiębiorców, dostawcy internetowych platform handlowych nie powinni zezwalać na zamieszczanie na platformie konkretnej oferty produktów na sprzedaż, chyba że przedsiębiorca przedstawił wszystkie informacje dotyczące bezpieczeństwa i identyfikowalności produktów określone w niniejszym rozporządzeniu. Takie informacje powinny być wyświetlane wraz z produktem wystawionym na sprzedaż, aby konsumenci mogli korzystać z tych samych informacji, udostępnianych w internecie i poza nim. Dostawcy internetowych platform handlowych nie powinni jednak być odpowiedzialni za weryfikację kompletności, poprawności i dokładności samych informacji, ponieważ obowiązek zapewnienia identyfikowalności produktów spoczywa na odpowiednim przedsiębiorcy.
(59) Ważne jest również, aby dostawcy internetowych platform handlowych ściśle współpracowali w zakresie bezpieczeństwa produktów z organami nadzoru rynku, z przedsiębiorcami oraz z odpowiednimi podmiotami gospodarczymi. W art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/1020 nakłada się na dostawców usług społeczeństwa informacyjnego obowiązek współpracy z organami nadzoru rynku w odniesieniu do produktów objętych tym rozporządzeniem. W związku z tym obowiązek ten należy rozszerzyć na wszystkie produkty konsumpcyjne. Na przykład organy nadzoru rynku stale ulepszają narzędzia technologiczne wykorzystywane do nadzoru rynku internetowego w celu identyfikacji produktów niebezpiecznych sprzedawanych przez internet. Aby narzędzia te mogły funkcjonować, dostawcy internetowych platform handlowych powinni udzielać dostępu do swoich interfejsów. Ponadto do celów bezpieczeństwa produktów organy nadzoru rynku powinny mieć również możliwość pozyskiwania danych z interfejsu online na uzasadnione żądanie w przypadku przeszkód technicznych wprowadzonych przez dostawców internetowych platform handlowych lub sprzedawców internetowych. Dostawcy internetowych platform handlowych powinni również współpracować w zakresie odzyskania produktu oraz zgłaszania wypadków.
(60) Ramy prawne nadzoru rynku w odniesieniu do produktów objętych unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym i określone w rozporządzeniu (UE) 2019/1020 oraz ramy prawne nadzoru rynku produktów objętych niniejszym rozporządzeniem powinny być jak najbardziej spójne. Konieczne jest zatem dostosowanie obu zestawów przepisów w odniesieniu do działań w zakresie nadzoru rynku, obowiązków, uprawnień, środków i współpracy między organami nadzoru rynku. W tym celu art. 10, art. 11 ust. 1-7, art. 12-15, art. 16 ust. 1-5, art. 18 i 19 oraz art. 21-24 rozporządzenia (UE) 2019/1020 powinny mieć zastosowanie również do produktów objętych niniejszym rozporządzeniem.
(61) Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 18 (unijny kodeks celny) produkty z państw trzecich przeznaczone do udostępnienia na rynku Unii lub przeznaczone do prywatnego użytku lub konsumpcji na obszarze celnym Unii są objęte procedurą celną "dopuszczenie do obrotu". Procedura ta ma na celu dopełnienie formalności dotyczących przywozu towarów, w tym egzekwowanie mających zastosowanie przepisów prawa Unii, tak aby towary te mogły być udostępniane na rynku Unii jak każdy produkt wytwarzany w Unii. W zakresie bezpieczeństwa konsumentów, produkty te muszą być zgodne z niniejszym rozporządzeniem, w szczególności z ogólnym wymaganiem bezpieczeństwa określonym w niniejszym rozporządzeniu.
(62) Rozdział VII rozporządzenia (UE) 2019/1020, ustanawiający zasady kontroli produktów wprowadzanych na rynek Unii, ma już bezpośrednie zastosowanie do produktów objętych niniejszym rozporządzeniem. Organy odpowiedzialne za te kontrole powinny przeprowadzać je na podstawie analizy ryzyka, o której mowa w art. 46 i 47 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, przepisów wykonawczych i odpowiednich wytycznych. Niniejsze rozporządzenie w żaden sposób nie zmienia zatem rozdziału VII rozporządzenia (UE) 2019/1020 oraz sposobu, w jaki organy odpowiedzialne za kontrole produktów wprowadzanych na rynek Unii organizują się i prowadzą swoje działania.
(63) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby środki podejmowane przez ich właściwe organy w ramach niniejszego rozporządzenia podlegały skutecznym środkom prawnym przed sądem zgodnie z art. 47 Karty.
(64) Należy umożliwić organom krajowym uzupełnienie tradycyjnych działań w zakresie nadzoru rynku skoncentrowanych na bezpieczeństwie produktów działaniami w zakresie nadzoru rynku skoncentrowanymi na wewnętrznych procedurach zgodności ustanowionych przez podmioty gospodarcze w celu zapewnienia bezpieczeństwa produktów. Organy nadzoru rynku powinny mieć możliwość wymagania od producenta, aby wskazał, których innych produktów dotyczy to samo ryzyko: wyprodukowanych z zastosowaniem tej samej procedury lub zawierających te same komponenty uznane za stwarzające ryzyko lub stanowiących część tej samej partii produkcyjnej.
(65) Państwa członkowskie powinny również zapewnić, aby organy nadzoru rynku posiadały wystarczającą wiedzę specjalistyczną i zasoby do prowadzenia wszystkich działań związanych z egzekwowaniem przepisów.
(66) Należy ustanowić wymianę informacji między państwami członkowskimi a Komisją na temat stosowania niniejszego rozporządzenia na podstawie wskaźników, które umożliwiłyby pomiar skuteczności prawodawstwa Unii dotyczącego bezpieczeństwa produktów.
(67) Powinna mieć miejsce skuteczna, szybka i dokładna wymiana informacji na temat produktów niebezpiecznych, aby zapewnić podjęcie odpowiednich środków w odniesieniu do tych produktów i w ten sposób chronić zdrowie i bezpieczeństwo konsumentów.
(68) RAPEX wymaga modernizacji, aby umożliwić podjęcie bardziej efektywnych środków naprawczych w całej Unii w odniesieniu do produktów stwarzających ryzyko wykraczające poza terytorium jednego państwa członkowskiego. Należy zmienić skróconą nazwę z RAPEX na Safety Gate, aby zapewnić większą jasność i skuteczniej dotrzeć do konsumentów. Safety Gate obejmuje trzy elementy: po pierwsze, system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach nieżywnościowych, w ramach którego organy krajowe i Komisja mogą wymieniać informacje o takich produktach (system wczesnego ostrzegania Safety Gate); po drugie, portal internetowy służący informowaniu społeczeństwa i umożliwiający mu składanie skarg (portal Safety Gate); oraz po trzecie, portal internetowy umożliwiający przedsiębiorstwom wypełnianie obowiązku informowania organów i konsumentów o produktach niebezpiecznych i wypadkach (portal Safety Business Gateway). Między różnymi elementami Safety Gate powinny istnieć interfejsy. System wczesnego ostrzegania Safety Gate jest wewnętrznym systemem, za pośrednictwem którego organy i Komisja wymieniają informacje na temat środków dotyczących produktów niebezpiecznych i który może zawierać informacje poufne. Wyciąg z ostrzeżeń powinien być publikowany na portalu Safety Gate w celu informowania społeczeństwa o produktach niebezpiecznych. Safety Business Gateway jest portalem internetowym, za pośrednictwem którego przedsiębiorstwa informują organy nadzoru rynku państw członkowskich o produktach niebezpiecznych i o wypadkach. Komisja powinna opracować rozwiązanie techniczne w celu zapewnienia, aby wprowadzone przez przedsiębiorstwa na portalu Safety Business Gateway informacje, które mają ostrzegać konsumentów, mogły być udostępniane konsumentom na portalu Safety Gate bez zbędnej zwłoki. Ponadto Komisja powinna opracować inte- roperacyjny interfejs, aby umożliwić dostawcom internetowych platform handlowych połączenie ich interfejsów z portalem Safety Gate w łatwy, szybki i niezawodny sposób.
(69) Państwa członkowskie powinny zgłaszać w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate zarówno obowiązkowe, jak i dobrowolne środki naprawcze, które zapobiegają ewentualnemu oferowaniu produktu, ograniczają to oferowanie produktu lub nakładają konkretne warunki w odniesieniu do tego oferowania produktu z powodu poważnego ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów lub, w przypadku produktów objętych rozporządzeniem (UE) 2019/1020, również innych istotnych interesów publicznych użytkowników końcowych.
(70) Zgodnie z art. 34 rozporządzenia (UE) 2019/1020 organy państw członkowskich mają zgłaszać środki podjęte w odniesieniu do objętych tym rozporządzeniem produktów stwarzających mniejsze niż poważne ryzyko za pośrednictwem systemu informacyjnego i komunikacyjnego, o którym mowa w tym artykule, natomiast środki naprawcze podjęte w odniesieniu do objętych niniejszym rozporządzeniem produktów stwarzających mniejsze niż poważne ryzyko mogłyby być również zgłaszane w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate. Państwa członkowskie i Komisja powinny podawać do wiadomości publicznej informacje dotyczące ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów, które stwarzają produkty. Mając na uwadze konsumentów i przedsiębiorstwa wszystkie informacje na temat środków naprawczych podjętych w odniesieniu do produktów stwarzających poważne ryzyko powinny być zawarte w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate, co umożliwi podawanie do wiadomości publicznej za pośrednictwem portalu Safety Gate odpowiednich informacji na temat produktów niebezpiecznych. Ważne jest zapewnienie, aby wszystkie te informacje były udostępniane w języku lub językach urzędowych państwa członkowskiego zamieszkania konsumenta oraz były zredagowane w przejrzysty i zrozumiały sposób. Zachęca się zatem państwa członkowskie do zgłaszania w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate wszystkich środków naprawczych w odniesieniu do produktów stwarzających ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów.
(71) W przypadku gdy informacje należy zgłaszać w systemie informacyjnym i komunikacyjnym zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/1020, istnieje możliwość składania takich powiadomień bezpośrednio w systemie wczesnego ostrzegania Safety Gate lub generowania ich w systemie informacyjnym i komunikacyjnym do celów nadzoru rynku przewidzianym w art. 34 rozporządzenia (UE) 2019/1020. W tym celu Komisja powinna utrzymać i dalej rozwijać interfejs ustanowiony na potrzeby przekazywania informacji między tym systemem informacyjnym i komunikacyjnym a systemem wczesnego ostrzegania Safety Gate, aby uniknąć podwójnego wprowadzania danych oraz ułatwić przekazywanie informacji.
(72) Komisja powinna prowadzić i dalej rozwijać portal internetowy Safety Business Gateway, umożliwiający podmiotom gospodarczym wywiązanie się z ich obowiązków w zakresie informowania organów nadzoru rynku i konsumentów o produktach niebezpiecznych, które podmioty te udostępniły na rynku. Powinien on umożliwiać szybką i skuteczną wymianę informacji między podmiotami gospodarczymi a organami krajowymi oraz ułatwiać informowanie konsumentów przez podmioty gospodarcze.
(73) Mogą zaistnieć przypadki, gdy konieczne jest zajęcie się na poziomie Unii poważnym ryzykiem, którego nie można w zadowalającym stopniu zneutralizować za pomocą środków podjętych przez zainteresowane państwo członkowskie ani za pomocą jakiejkolwiek innej procedury przewidzianej w prawie Unii. Może to mieć miejsce w szczególności w przypadku nowego pojawiającego się ryzyka lub ryzyka mającego wpływ na konsumentów podatnych na zagrożenia. Z tego powodu Komisja powinna móc przyjmować środki z własnej inicjatywy albo na wniosek państw członkowskich. Środki takie powinny być dostosowane do powagi i pilności sytuacji. Ponadto konieczne jest zapewnienie odpowiedniego mechanizmu, za pomocą którego Komisja mogłaby przyjąć środki tymczasowe mające natychmiastowe zastosowanie.
(74) Określenie ryzyka w odniesieniu do produktu oraz poziomu tego ryzyka opiera się na ocenie ryzyka przeprowadzanej przez odpowiednie podmioty. Przeprowadzając taką ocenę ryzyka, państwa członkowskie mogą osiągać różne wyniki pod względem występowania ryzyka lub jego poziomu. Mogłoby to zagrażać prawidłowemu funkcjonowaniu rynku wewnętrznego oraz równym warunkom działania zarówno w odniesieniu do konsumentów, jak i do podmiotów gospodarczych. Należy zatem ustanowić mechanizm, który umożliwiłby Komisji wydanie opinii na temat spornej kwestii.
(75) Komisja powinna sporządzać okresowe sprawozdanie ze stosowania mechanizmu zgodnie z art. 29, które należy przedstawiać europejskiej sieci organów państw członkowskich właściwych w zakresie bezpieczeństwa produktów (zwanej dalej "Siecią ds. Bezpieczeństwa Konsumentów"). W sprawozdaniu tym należy wskazać główne kryteria stosowane przez państwa członkowskie do oceny ryzyka oraz ich wpływ na rynek wewnętrzny i na równy poziom ochrony konsumentów, aby umożliwić państwom członkowskim i Komisji harmonizację podejść i kryteriów oceny ryzyka.
(76) Sieć ds. Bezpieczeństwa Konsumentów służy zwiększeniu współpracy między państwami członkowskimi w zakresie egzekwowania bezpieczeństwa produktów. W szczególności ułatwia ona wymianę informacji, organizowanie wspólnych działań w zakresie nadzoru rynku oraz wymianę wiedzy fachowej i najlepszych praktyk. Powinna ona również przyczynić się do harmonizacji metod zbierania danych dotyczących bezpieczeństwa produktów, a także do zwiększenia interoperacyjności regionalnych, sektorowych, krajowych i europejskich systemów informacyjnych w dziedzinie bezpieczeństwa produktów. Sieć ds. Bezpieczeństwa Konsumentów powinna być należycie reprezentowana w Unijnej Sieci ds. Zgodności Produktów przewidzianej w rozporządzeniu (UE) 2019/1020 oraz powinna uczestniczyć w jej działaniach w zakresie koordynacji i współpracy w każdym przypadku, gdy koordynacja działań wchodzących w zakres stosowania obu rozporządzeń jest konieczna do zapewnienia ich skuteczności.
(77) Aby zachować spójność ram prawnych nadzoru rynku, a jednocześnie zapewnić skuteczną współpracę między Siecią ds. Bezpieczeństwa Konsumentów a Unijną Siecią ds. Zgodności Produktów, służącą zorganizowanej koordynacji i współpracy między organami egzekwowania prawa państw członkowskich a Komisją, przewidzianą w rozporządzeniu (UE) 2019/1020, należy powiązać Sieć ds. Bezpieczeństwa Konsumentów z Unijną Siecią ds. Zgodności Produktów w działaniach, o których mowa w art. 11, 12, 13 i 21 rozporządzenia (UE) 2019/1020.
(78) Organy nadzoru rynku powinny wraz z innymi organami lub organizacjami reprezentującymi podmioty gospodarcze lub konsumentów prowadzić wspólne działania na rzecz promowania bezpieczeństwa produktów oraz identyfikowania produktów niebezpiecznych, w tym produktów oferowanych do sprzedaży przez internet. W tym kontekście organy nadzoru rynku oraz Komisja powinny, w stosownych przypadkach, zapewnić, aby wybór produktów i producentów, a także prowadzonych działań nie stwarzał sytuacji, które mogłyby zakłócać konkurencję lub negatywnie wpływać na obiektywność, niezależność i bezstronność stron. Organy nadzoru rynku powinny jak najszybciej podawać do wiadomości publicznej porozumienia w sprawie wspólnych działań, pod warunkiem że taka publikacja nie zagraża skuteczności działań, które mają zostać podjęte.
(79) Komisja powinna regularnie organizować wspólne działania, podczas których organy nadzoru rynku powinny przeprowadzać kontrole produktów nabytych pod ukrytą tożsamością w internecie lub poza nim, w szczególności w odniesieniu do tych produktów, które są najczęściej zgłaszane w Safety Gate.
(80) Jednoczesne skoordynowane działania kontrolne (zwane dalej "akcjami sprawdzającymi") to konkretne działania w zakresie egzekwowania prawa, które mogłyby dodatkowo zwiększać bezpieczeństwo produktów, a zatem powinny być prowadzone w celu wykrywania naruszeń niniejszego rozporządzenia, w internecie i poza nim. Akcje sprawdzające należy w szczególności przeprowadzać w przypadku, gdy tendencje rynkowe, skargi konsumentów lub inne przesłanki wskazują na to, że niektóre produkty lub kategorie produktów często stwarzają poważne ryzyko.
(81) Należy zapewnić co do zasady publiczny dostęp do posiadanych przez organy informacji na temat bezpieczeństwa produktów. Podając do wiadomości publicznej informacje na temat bezpieczeństwa produktów, należy jednak chronić tajemnicę zawodową, o której mowa w art. 339 TFUE, w sposób zgodny z potrzebą zapewnienia skuteczności działań związanych z nadzorem rynku oraz skuteczności środków ochronnych.
(82) Skargi są ważne z punktu widzenia podnoszenia świadomości organów krajowych w dziedzinie bezpieczeństwa i skuteczności działań nadzorczych i kontrolnych związanych z produktami niebezpiecznymi. Państwa członkowskie powinny zatem stworzyć konsumentom i innym zainteresowanym stronom, takim jak stowarzyszenia konsumenckie i podmioty gospodarcze, możliwość składania takich skarg.
(83) Publiczny interfejs systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate, portal Safety Gate, umożliwia ogółowi społeczeństwa, w tym konsumentom, podmiotom gospodarczym oraz dostawcom internetowych platform handlowych, uzyskiwanie informacji na temat środków naprawczych podjętych w odniesieniu do produktów niebezpiecznych, obecnych na rynku Unii. Oddzielna sekcja portalu Safety Gate umożliwia konsumentom informowanie Komisji o istniejących na rynku produktach stwarzających ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów. W stosownych przypadkach Komisja powinna podjąć odpowiednie działania następcze, w szczególności przekazując takie informacje zainteresowanym organom krajowym. Baza danych i strona internetowa Safety Gate powinny być łatwo dostępne dla osób z niepełnosprawnościami.
(84) Po weryfikacji dokładności informacji otrzymanych od konsumentów i innych zainteresowanych stron Komisja powinna zapewnić odpowiednie działania następcze. W szczególności Komisja powinna przekazywać informacje zainteresowanym państwom członkowskim, tak aby właściwy organ nadzoru rynku mógł w stosownych przypadkach i w razie potrzeby podjąć działania. Ważne jest, aby konsumenci i inne zainteresowane strony były odpowiednio informowane o działaniach Komisji.
(85) W przypadku gdy produkt już sprzedany konsumentom okaże się niebezpieczny, może zaistnieć potrzeba jego odzyskania, a tym samym ochrony konsumentów w Unii. Konsumenci mogą nie być świadomi, że posiadają produkt podlegający odzyskaniu. W celu zwiększenia skuteczności odzyskania produktu ważne jest zatem, aby skuteczniej docierać do zainteresowanych konsumentów. Najskuteczniejszą metodą podnoszenia świadomości konsumentów w zakresie odzyskania produktu oraz zachęcania ich do podejmowania działań jest bezpośredni kontakt. Jest to również kanał komunikacji preferowany we wszystkich grupach konsumentów. Aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentów, ważne jest informowanie ich w szybki i wiarygodny sposób. Podmioty gospodarcze oraz, w stosownych przypadkach, dostawcy internetowych platform handlowych powinni zatem wykorzystywać dane konsumentów, którymi dysponują, aby informować konsumentów o odzyskaniu produktu oraz o ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa związanych z zakupionymi przez nich produktami. W związku z tym konieczne jest nałożenie na podmioty gospodarcze i dostawców internetowych platform handlowych obowiązku prawnego do wykorzystywania danych konsumentów, którymi dysponują, na potrzeby informowania konsumentów o odzyskaniu produktu oraz o ostrzeżeniach dotyczących bezpieczeństwa. W tym względzie podmioty gospodarcze oraz dostawcy internetowych platform handlowych powinni zapewnić, aby możliwość bezpośredniego skontaktowania się z konsumentami w przypadku odzyskania produktu lub ostrzeżenia dotyczącego bezpieczeństwa, które ich dotyczą, ujęto w istniejących programach lojalnościowych dla konsumentów i systemach rejestracji produktu, za pośrednictwem których konsumenci są po zakupie produktu proszeni o dobrowolne przekazanie producentowi niektórych informacji, takich jak ich imię i nazwisko, dane kontaktowe, model lub numer seryjny produktu. Sam fakt, że odzyskanie produktu jest skierowane do konsumentów, nie powinien uniemożliwiać podmiotom gospodarczym oraz dostawcom internetowych platform handlowych informowania wszystkich klientów o zawiadomieniu o odzyskaniu produktu ani oferowania środków ochrony prawnej innym użytkownikom końcowym. Należy zachęcać podmioty gospodarcze oraz dostawców internetowych platform handlowych do podejmowania takich działań, zwłaszcza w przypadku mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw działających jak konsumenci.
(86) Należy zachęcać konsumentów do rejestrowania produktów, aby otrzymywać informacje o odzyskaniu produktu oraz ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa. Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych w celu sprecyzowania, że w przypadku niektórych konkretnych produktów lub kategorii produktów konsumenci powinni zawsze mieć możliwość zarejestrowania produktu, który zakupili, aby otrzymywać bezpośrednio zawiadomienia o odzyskaniu produktu lub ostrzeżenie dotyczące bezpieczeństwa tego produktu. Przy określaniu konkretnych produktów lub kategorii produktów podlegających temu wymaganiu należy zwrócić należytą uwagę na cykl życia danych produktów lub kategorii produktów, a także na ryzyko, jakie stwarzają produkty, częstotliwość odzyskiwania produktu oraz kategorię użytkowników produktów, w szczególności konsumentów podatnych na zagrożenia.
(87) Jedna trzecia konsumentów kontynuuje używanie produktów niebezpiecznych, mimo że widziała zawiadomienie o odzyskaniu produktu, zwłaszcza ze względu na skomplikowany sposób formułowania takich zawiadomień lub minimalizowanie istniejącego ryzyka. Zawiadomienie o odzyskaniu produktu powinno zatem być jasne i przejrzyste oraz zawierać jasny opis danego ryzyka, unikając pojęć, wyrażeń lub innych elementów, które mogą zmniejszyć ryzyko postrzegane przez konsumentów. Konsumenci powinni również móc uzyskiwać w razie potrzeby więcej informacji za pośrednictwem bezpłatnej infolinii lub innego interaktywnego narzędzia.
(88) W celu zachęcania konsumentów do reagowania na odzyskanie produktu ważne jest również, aby działania wymagane od konsumentów były jak najprostsze, a oferowane środki ochrony prawnej były skuteczne, nieodpłatne i terminowe. W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 19 zapewniono konsumentom umowne środki ochrony prawnej w przypadku braku zgodności towarów fizycznych z umową w momencie dostawy, który to brak ujawnił się w okresie odpowiedzialności ustalonym przez państwa członkowskie zgodnie z art. 10 ust. 3 tej dyrektywy. Art. 14 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 20 ma również zastosowanie do nośnika materialnego, takiego jak DVD, płyty CD, pamięci USB i karty pamięci, wykorzystywanego do przenoszenia treści cyfrowych. Jednakże sytuacje, w których produkty niebezpieczne są wycofywane z rynku, uzasadniają istnienie szczególnego zbioru przepisów, które powinny być stosowane bez uszczerbku dla umownych środków ochrony prawnej, ponieważ ich cele są różne. Podczas gdy środki ochrony prawnej przewidziane w umowie służą zaradzeniu brakowi zgodności towarów z umową, środki ochrony stosowane w przypadku odzyskania produktu służą zarówno wyeliminowaniu produktów niebezpiecznych z rynku, jak i zapewnieniu konsumentowi odpowiedniego środka ochrony prawnej. W związku z tym istnieją znaczne różnice między tymi dwoma zestawami potencjalnych środków ochrony prawnej: po pierwsze, w przypadku odzyskania produktu na podstawie niniejszego rozporządzenia nie powinno być ograniczeń czasowych na uruchomienie środków ochrony prawnej; po drugie, konsument powinien mieć prawo żądać środków ochrony prawnej od odpowiedniego podmiotu gospodarczego, niekoniecznie od przedsiębiorcy. Ponadto w przypadku odzyskania produktu konsument nie powinien mieć obowiązku udowodnienia, że produkt jest niebezpieczny.
(89) Biorąc pod uwagę różne cele środków ochrony prawnej przewidzianych w przypadku odzyskania produktu niebezpiecznego oraz środków ochrony prawnej w przypadku niezgodności towarów z umową, konsumenci powinni korzystać z systemu odpowiadającego danej sytuacji. Na przykład jeżeli konsument otrzyma zawiadomienie o odzyskaniu produktu, zawierające opis dostępnych środków ochrony prawnej, powinien on postępować zgodnie z instrukcjami zawartymi w zawiadomieniu o odzyskaniu produktu. Niemniej nie należy pozbawiać go możliwości wystąpienia do sprzedawcy o zastosowanie środków ochrony prawnej w związku z niezgodnością towarów niebezpiecznych z umową.
(90) Jeżeli konsumentowi umożliwiono skorzystanie ze środka ochrony prawnej w następstwie odzyskania produktu, nie może on być uprawniony do skorzystania ze środka ochrony prawnej z powodu niezgodności towaru z umową z przyczyn związanych z faktem, że produkt był niebezpieczny, ponieważ niezgodność z umową już nie istnieje. Podobnie w przypadku, gdy konsument powołuje się na prawo konsumenta do skorzystania ze środka ochrony prawnej na podstawie dyrektywy (UE) 2019/770 lub dyrektywy (UE) 2019/771, nie jest on uprawniony do środka ochrony prawnej na podstawie niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do tej samej kwestii związanej z bezpieczeństwem. Jeżeli jednak nie są spełnione inne wymagania zgodności dotyczące tego samego towaru, sprzedawca pozostaje odpowiedzialny za taką niezgodność towaru z umową, nawet jeżeli konsumentowi zapewniono środek ochrony prawnej w następstwie odzyskania produktu niebezpiecznego.
(91) Podmioty gospodarcze rozpoczynające odzyskanie produktu powinny oferować konsumentom co najmniej dwie możliwości spośród następujących: naprawa, wymiana lub odpowiedni zwrot wartości odzyskanego produktu, chyba że jest to niemożliwe lub nieproporcjonalne. Zaoferowanie konsumentom wyboru między środkami ochrony prawnej może poprawić skuteczność odzyskania produktu. Ponadto należy wprowadzać zachęty do stosowania środków motywujących konsumentów do udziału w odzyskaniu produktu, takich jak zniżki lub bony, aby zwiększyć skuteczność odzyskania produktu. Naprawa produktu powinna być uważana za możliwy środek ochrony prawnej tylko wtedy, gdy można zapewnić bezpieczeństwo naprawionego produktu. Kwota zwrotu powinna być co najmniej równa cenie zapłaconej przez konsumenta, bez uszczerbku dla dalszego odszkodowania przewidzianego w przepisach krajowych. W przypadku braku dowodu zakupu należy i tak przewidzieć odpowiedni zwrot wartości odzyskanego produktu. W przypadku odzyskania materialnego nośnika treści cyfrowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 dyrektywy (UE) 2019/770 zwrot powinien obejmować wszystkie kwoty zapłacone przez konsumenta na podstawie umowy, jak przewidziano w art. 16 ust. 1 tej dyrektywy. Wszelkie środki ochrony prawnej powinny pozostawać bez uszczerbku dla prawa konsumentów do odszkodowania na podstawie prawa krajowego.
(92) Środki ochrony prawnej oferowane w przypadku odzyskania produktu ze względów bezpieczeństwa nie powinny nadmiernie obciążać konsumentów ani narażać ich na ryzyko. Jeżeli środek ochrony prawnej wiąże się również z utylizacją odzyskanego produktu, taka utylizacja powinna odbywać się z należytym uwzględnieniem celów w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju ustanowionych na poziomie Unii i poziomie krajowym. Ponadto naprawę przeprowadzaną przez konsumentów należy uznać za możliwy środek ochrony prawnej tylko wtedy, gdy konsument może ją łatwo i bezpiecznie wykonać, na przykład poprzez wymianę baterii lub odcięcie nadmiernie długich sznurków ściągających w odzieży dziecięcej, jeżeli jest to przewidziane w zawiadomieniu o odzyskaniu produktu. Ponadto naprawa przeprowadzana przez konsumenta powinna pozostawać bez uszczerbku dla praw konsumentów wynikających z dyrektyw (UE) 2019/770 i (UE) 2019/771. Dlatego w takich sytuacjach podmioty gospodarcze nie powinny zobowiązywać konsumentów do naprawy niebezpiecznego produktu.
(93) Niniejsze rozporządzenie powinno również zachęcać podmioty gospodarcze oraz dostawców internetowych platform handlowych do zawierania dobrowolnych protokołów ustaleń z właściwymi organami, Komisją i organizacjami reprezentującymi konsumentów lub podmioty gospodarcze w celu podjęcia dobrowolnych zobowiązań związanych z bezpieczeństwem produktów, wykraczających poza obowiązki prawne określone w prawie Unii.
(94) Konsumenci powinni być uprawnieni do egzekwowania swoich praw w odniesieniu do obowiązków nałożonych na podmioty gospodarcze lub dostawców internetowych platform handlowych na podstawie niniejszego rozporządzenia w drodze powództw przedstawicielskich zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 21 . W tym celu niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać, że dyrektywa (UE) 2020/1828 ma zastosowanie do powództw przedstawicielskich dotyczących naruszeń niniejszego rozporządzenia, które szkodzą lub mogą szkodzić zbiorowym interesom konsumentów. Należy w związku z tym dokonać odpowiedniej zmiany załącznika I do tej dyrektywy. Do państw członkowskich należy zapewnienie, aby zmiana ta została uwzględniona w ich środkach transpozycji przyjętych zgodnie z tą dyrektywą, chociaż przyjęcie krajowych środków transpozycji nie jest warunkiem stosowania tej dyrektywy do tych powództw przedstawicielskich. Stosowanie tej dyrektywy do powództw przedstawicielskich wytaczanych w związku z naruszeniami przepisów niniejszego rozporządzenia przez podmioty gospodarcze lub dostawców internetowych platform handlowych, w przypadku gdy naruszenia te szkodzą lub mogą szkodzić zbiorowym interesom konsumentów, powinno rozpocząć się od dnia rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia. Do tego dnia konsumenci powinni mieć możliwość powołania się na zastosowanie dyrektywy (UE) 2020/1828 zgodnie z pkt 8 załącznika I do tej dyrektywy.
(95) Unia powinna móc współpracować i wymieniać informacje związane z bezpieczeństwem produktów z organami regulacyjnymi państw trzecich lub z organizacjami międzynarodowymi w ramach umów zawieranych między Unią a państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi lub w ramach porozumień zawieranych między Komisją a organami państw trzecich lub organizacji międzynarodowych, także z myślą o zapobieganiu obrotowi produktami niebezpiecznymi na rynku. Taka współpraca i wymiana informacji powinna odbywać się z poszanowaniem przepisów Unii dotyczących poufności i ochrony danych osobowych. Dane osobowe należy przekazywać jedynie w zakresie, w jakim taka wymiana jest niezbędna wyłącznie w celu ochrony zdrowia lub bezpieczeństwa konsumentów.
(96) Systematyczna wymiana informacji między Komisją a państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi na temat bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych oraz na temat środków zapobiegawczych, ograniczających i naprawczych powinna opierać się na wzajemności, która wiąże się z równorzędną, ale niekoniecznie identyczną wymianą informacji z korzyścią dla obu stron. Wymiana informacji z państwem trzecim produkującym towary przeznaczone na rynek Unii mogłaby polegać na przesłaniu przez Komisję wybranych informacji z systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate dotyczących produktów pochodzących z tego kraju trzeciego. W zamian to państwo trzecie mogłoby przesłać informacje na temat działań następczych podjętych na podstawie otrzymanych powiadomień. Taka współpraca mogłaby przyczynić się do osiągnięcia celu, jakim jest zatrzymanie produktów niebezpiecznych u źródła i uniemożliwienie im wejścia na rynek Unii.
(97) Aby sankcje miały znaczący efekt odstraszający dla podmiotów gospodarczych oraz, w stosownych przypadkach, dostawców internetowych platform handlowych, w celu zapobiegania wprowadzaniu do obrotu produktów niebezpiecznych, powinny być adekwatne do rodzaju naruszenia, do możliwej korzyści dla podmiotu gospodarczego lub dostawcy internetowej platformy handlowej oraz do rodzaju i wagi szkody poniesionej przez konsumenta. Sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
(98) Nakładając sankcje, należy odpowiednio uwzględnić charakter, wagę i czas trwania danego naruszenia. Nakładanie sankcji powinno być proporcjonalne oraz zgodne z prawem Unii i prawem krajowym, w tym z mającymi zastosowanie gwarancjami proceduralnymi oraz z zasadami Karty.
(99) W celu utrzymania wysokiego poziomu zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do identyfikacji i identyfikowalności produktów stwarzających potencjalne poważne ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów oraz w odniesieniu do funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate, w szczególności w celu przyjęcia warunków i procedur wymiany informacji dotyczących środków komunikowanych za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate oraz kryteriów oceny poziomu ryzyka. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytu- cjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 22 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(100) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do przyjęcia szczegółowych wymagań bezpieczeństwa, do określenia wskaźników, na podstawie których państwa członkowskie mają obowiązek przekazywania danych dotyczących wykonywania niniejszego rozporządzenia; do określenia zadań i ról pojedynczych krajowych punktów kontaktowych; do podejmowania środków dotyczących działań Unii w odniesieniu do produktów stwarzających poważne ryzyko; do przyjęcia zasad przesyłania informacji przez konsumentów na portalu Safety Gate, do określenia wdrożenia interoperacyjnego interfejsu na portalu Safety Gate; do określenia wymagań dotyczących rejestracji produktów do celów odzyskania produktów ze względów bezpieczeństwa oraz do przyjęcia wzoru zawiadomienia o odzyskaniu produktu. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 23 .
(101) Komisja powinna przyjmować akty wykonawcze mające natychmiastowe zastosowanie, jeżeli - w uzasadnionych przypadkach związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem konsumentów - jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą.
(102) Komisja powinna przeprowadzić ocenę stosowania sankcji określonych w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do ich skuteczności i efektów odstraszających oraz, w stosownych przypadkach, przyjąć wniosek ustawodawczy dotyczący ich egzekwowania.
(103) Niektóre przepisy rozporządzenia (UE) nr 1025/2012 należy zmienić, aby uwzględnić specyfikę niniejszego rozporządzenia, w szczególności potrzebę określenia szczegółowych wymagań bezpieczeństwa wynikających z niniejszego rozporządzenia przed złożeniem wniosku do europejskiej organizacji normalizacyjnej.
(104) Dyrektywa 87/357/EWG dotycząca produktów konsumpcyjnych, które nie będąc środkami spożywczymi, przypominają je i mogłyby sprawiać, że konsumenci, zwłaszcza dzieci, pomylą je ze środkami spożywczymi i w konsekwencji włożą te produkty do ust., będą je ssać lub połykać, co może spowodować na przykład udławienie, zatrucie, perforację lub niedrożność przewodu pokarmowego, wywołała kontrowersje pod względem wykładni. Ponadto dyrektywę tę przyjęto w czasie, gdy ramy prawne dotyczące bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych miały bardzo ograniczony zakres. Z tych powodów należy uchylić dyrektywę 87/357/EWG oraz zastąpić ją niniejszym rozporządzeniem, w szczególności przepisami niniejszego rozporządzenia, które zapewniają, aby po przeprowadzeniu oceny ryzyka produkty, które mogą być szkodliwe po umieszczeniu w jamie ustnej, wyssaniu lub połknięciu i które można by pomylić ze środkami spożywczymi ze względu na ich kształt, zapach, kolor, wygląd, opakowanie, oznakowania, objętość, rozmiar lub inne właściwości, powinny zostać uznane za niebezpieczne. Przeprowadzając swoje oceny, organy nadzoru rynku powinny wziąć pod uwagę między innymi fakt, że - jak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - nie jest konieczne wykazanie za pomocą obiektywnych i potwierdzonych danych, że umieszczenie w jamie ustnej, wyssanie lub połknięcie produktów przypominających środki spożywcze może wiązać się z ryzykiem uduszenia, zatrucia, lub perforacji lub niedrożności przewodu pokarmowego. Niemniej jednak właściwe organy krajowe powinny ocenić w indywidualnych przypadkach, czy takie produkty są niebezpieczne, oraz uzasadnić tę ocenę.
(105) Aby zapewnić podmiotom gospodarczym oraz dostawcom internetowych platform handlowych wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do wymagań niniejszego rozporządzenia, w tym do wymagań informacyjnych, należy przewidzieć wystarczający okres przejściowy po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, podczas którego produkty objęte dyrektywą 2001/95/WE, które są zgodne z tą dyrektywą, mogą nadal być wprowadzane do obrotu. Państwa członkowskie nie powinny zatem utrudniać udostępniania na rynku takich produktów, w tym ofert sprzedaży.
(106) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie ze względu na konieczność ścisłej współpracy i spójnego działania między właściwymi organami państw członkowskich oraz na konieczność ustanowienia mechanizmu szybkiej i skutecznej wymiany informacji na temat produktów niebezpiecznych w Unii, natomiast ze względu na ogólnounijny charakter problemu możliwe jest lepsze osiągnięcie tego celu na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(107) W przypadku gdy do celów niniejszego rozporządzenia konieczne jest przetwarzanie danych osobowych, takie przetwarzanie powinno odbywać się zgodnie z prawem Unii dotyczącym ochrony danych osobowych. Wszelkie przetwarzanie danych osobowych na podstawie niniejszego rozporządzenia podlega odpowiednio rozporządzeniom (UE) 2016/679 24 i (UE) 2018/1725 25 oraz dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/58/WE 26 . W przypadku gdy konsumenci zgłaszają produkt na portalu Safety Gate, przechowywane powinny być tylko te dane osobowe, które są niezbędne do zgłoszenia produktu niebezpiecznego, przez okres nieprzekraczający pięciu lat od wprowadzenia takich danych. Producenci i importerzy powinni prowadzić rejestr skarg konsumentów jedynie tak długo, jak jest to konieczne do celów niniejszego rozporządzenia. W przypadku gdy producenci i importerzy są osobami fizycznymi, powinni ujawniać swoje imiona i nazwiska, zapewniając tym samym możliwość zidentyfikowania produktu przez konsumenta do celów identyfikowalności.
(108) Zgodnie z art. 42 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
