Rezolucja 2020/1945 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) za rok budżetowy 2018

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2020/1945

z dnia 14 maja 2020 r.

zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) za rok budżetowy 2018

PARLAMENT EUROPEJSKI,

– uwzględniając swoją decyzję o udzieleniu absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego za rok budżetowy 2018,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie instytucji i organów unii gospodarczej i walutowej: zapobieganie konfliktom interesów związanym z zatrudnianiem byłych urzędników instytucji publicznych ¹ ,

– uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

– uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Gospodarczą i Monetarną,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0060/2020),

A. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków ²  ostateczny budżet Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (zwanego dalej "Urzędem") na rok budżetowy 2018 wyniósł 42 584 409 EUR, co stanowi wzrost o 10,84 % w porównaniu z 2017 r.; mając na uwadze, że wzrost ten związany był z przeniesieniem Urzędu do Paryża; mając na uwadze, że Urząd jest finansowany z wkładu Unii (16 142 578 EUR, czyli 37,91 %,) i składek krajowych organów nadzoru państw członkowskich i obserwatorów (26 441 831 EUR, czyli 62,09 %) ³ ;

B. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego za rok budżetowy 2018 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Urzędu jest wiarygodne oraz że operacje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;

Zarządzanie budżetem i finansami

1. zauważa z zadowoleniem, że wysiłek włożony w monitorowanie budżetu w ciągu roku budżetowego 2018 doprowadził do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 99,85 %, co oznacza wzrost o 3,94 % w porównaniu z rokiem 2017; zauważa, że wskaźnik wykonania środków na płatności wyniósł 88,23 %, co oznacza niewielki wzrost o 0,96 % w porównaniu z poprzednim rokiem;

Wyniki

2. stwierdza, że Urząd stosuje czternaście kluczowych wskaźników efektywności do oceny wyników swojej działalności, o ile ma nad nimi kontrolę, oraz do usprawnienia zarządzania budżetem;

3. z zadowoleniem stwierdza, że Urząd opracował szereg rozwiązań regulacyjnych zgodnie ze swoim programem prac i osiągnął wszystkie cele określone w zastosowaniach zawartych przez Urząd umów o gwarantowanym poziomie usług;

4. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Urząd dzieli się praktyką, inicjatywą i szablonami z Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) oraz Europejskim Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, z którymi regularnie organizuje posiedzenia; zdecydowanie zachęca Urząd do aktywnego poszukiwania dalszych i szerszych płaszczyzn współpracy ze wszystkimi agencjami Unii;

5. przypomina o nowej roli, zadaniach i zasobach Urzędu w walce z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu; uważa, że skuteczne wykonywanie tej roli i tych zadań zależy od wsparcia Rady Organów Nadzoru; w związku z tym ubolewa z powodu odrzucenia wniosku o zbadanie sprawy prania pieniędzy przez Danske Bank;

6. przypomina, że Urząd do tej pory nie wszczął postępowania wyjaśniającego w sprawie systemów obrotu wykorzystujących arbitraż dywidendowy, takich jak cum-ex lub cum-cum, do czego wzywał Parlament; zachęca Urząd do zbadania wraz z ESMA systemów wykorzystujących arbitraż dywidendowy, aby wyeliminować obecne praktyki zagrażające integralności rynków finansowych Unii oraz zapobiec podobnym praktykom w przyszłości;

7. ubolewa nad faktem, że zaniechano współpracy między Urzędem a ESMA w celu przygotowania wspólnego postępowania o udzielenie zamówienia na wynajem powierzchni biurowej w Paryżu, oraz że Urząd i ESMA przeprowadziły osobne postępowania o udzielenie zamówienia w sprawie nie tylko powierzchni biurowej, lecz również innych powiązanych usług; wzywa Urząd do zgłoszenia organowi udzielającemu absolutorium powodów, dla których nie wykorzystano możliwości osiągnięcia korzyści skali i poprawy wydajności; wzywa Urząd do rozważenia koncepcji wspólnych procedur udzielania zamówień i dzielenia się środkami na pokrywające się zadania z innymi agencjami prowadzącymi podobną działalność lub znajdującymi się w pobliżu siedziby Urzędu;

8. apeluje do Urzędu o poprawę i zintensyfikowanie komunikacji z państwami członkowskimi; wzywa Urząd do poprawy i zacieśnienia współpracy z państwami członkowskimi oraz z bankami krajowymi i komercyjnymi instytucjami bankowymi państw członkowskich; podkreśla znaczenie takiej sprawnej współpracy dla realizacji celu Urzędu, jakim jest stworzenie jednolitego zbioru przepisów bankowych;

9. podkreśla, że rola Urzędu polegająca na wspieraniu wspólnego systemu nadzoru w europejskim systemie finansowym jest kluczowa dla zapewnienia stabilności finansowej, bardziej zintegrowanego, wydajniejszego i bezpieczniejszego rynku finansowego, jak również dla zadbania o wysoki poziom ochrony konsumentów w Unii przez promowanie uczciwości i przejrzystości na rynku towarów i usług finansowych;

10. przypomina o znaczeniu nadzoru nad sektorem finansowym, stanowiącego niezbędny i prawdziwie skuteczny instrument zwalczania oszustw podatkowych i prania pieniędzy;

11. zwraca uwagę, że rola, uprawnienia i zasoby Urzędu w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu ulegną wzmocnieniu w związku z nowymi wnioskami ustawodawczymi uzgodnionymi na szczeblu politycznym w marcu 2019 r. ⁴ ; podkreśla, że Urząd powinien odgrywać wiodącą rolę w zapobieganiu praniu pieniędzy, wykorzystując nowe kompetencje i powołanie nowego wewnętrznego komitetu ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, i w związku z tym należy zwiększyć jego zasoby kadrowe i materialne, tak aby mógł on realnie przyczyniać się do spójnego i skutecznego zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;

12. podkreśla, że w swoich działaniach Urząd musi zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie zgodności z prawem Unii, poszanowanie zasady proporcjonalności i respektowanie podstawowych zasad rynku wewnętrznego;

13. wzywa Urząd, aby przedstawił propozycje ograniczenia obciążenia związanego ze sprawozdawczością nadzorczą dla małych i niezłożonych instytucji w terminie określonym przez Parlament i Radę w celu osiągnięcia większej proporcjonalności ⁵ ; wzywa Urząd, aby zadbał o spójne stosowanie definicji we wszystkich dokumentach regulacyjnych i pozaregulacyjnych ⁶ ;

14. zauważa, że ciężar obowiązków Urzędu wciąż się zmienia i obejmuje zarówno zadania regulacyjne, jak i egzekwowanie oraz stosowanie prawa Unii; zauważa, że w celu ułatwienia tych zmian dokonano wewnętrznych przesunięć środków budżetowych i zasobów kadrowych; podkreśla, że Urząd nigdy nie powinien próbować przekraczać swojego mandatu; zwraca uwagę, że skoncentrowanie się na mandacie przyznanym przez Parlament i Radę doprowadzi do skuteczniejszego i wydajniejszego wykorzystania zasobów;

15. zwraca się do Urzędu, aby przeprowadził postępowanie wyjaśniające w sprawie systemów obrotu wykorzystujących arbitraż dywidendowy, takich jak cum-ex, w celu oceny potencjalnych zagrożeń dla integralności rynków finansowych i budżetów krajowych, ustalenia charakteru i rangi podmiotów uczestniczących w takich systemach, oceny, czy doszło do naruszenia prawa Unii lub prawa krajowego, oceny działań podjętych przez organy nadzoru finansowego w państwach członkowskich oraz zalecenia zainteresowanym właściwym organom stosownych reform i działań;

Polityka kadrowa

16. stwierdza, że na dzień 31 grudnia 2018 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 97,93 % i że znalazło się w nim 145 stanowisk dla pracowników zatrudnionych na czas określony zatwierdzonych w budżecie Unii (w porównaniu ze 134 zatwierdzonymi w 2017 r.); zauważa ponadto, że w 2018 r. Urząd zatrudniał 42 pracowników kontraktowych i 16 oddelegowanych ekspertów krajowych;

17. zauważa, że z myślą o nagłośnieniu organizowanych naborów Urząd publikuje ogłoszenia na własnej stronie internetowej, na stronie Europejskiego Urzędu Doboru Kard oraz za pośrednictwem innych kanałów;

18. z niepokojem zauważa, że jak wynika ze sprawozdania Trybunału, w 2018 r. poza własnymi pracownikami Urząd korzystał z usług 42 pracowników tymczasowych, w tym 27 na stanowiskach informatycznych (tylko 13 pracowników Urzędu pracuje w tej dziedzinie), co sprawia, że Urząd stał się w istotny sposób zależny od agencji pracy tymczasowej w obszarze, który ma kluczowe znaczenie dla jego działalności; wzywa Urząd do rozwiązania tego problemu podczas rozmów z Parlamentem i Radą na temat przydziału pracowników do Urzędu, ponieważ stanowi to istotne ryzyko dla ciągłości działania;

19. z zaniepokojeniem zauważa odnotowany w 2018 r. brak równowagi płci wśród kadry kierowniczej wyższego szczebla (pięciu mężczyzn i jedna kobieta) oraz brak kobiet w zarządzie (pięciu mężczyzn);

Zamówienia publiczne

20. odnotowuje, że Urząd uczestniczył w szeregu międzyinstytucjonalnych procedur przetargowych z dyrekcjami generalnymi Komisji i innymi agencjami;

21. z zadowoleniem stwierdza, że jak wynika ze sprawozdania Trybunału, Urząd włożył dużo wysiłku w przygotowanie dokumentów przetargowych i opracowanie metodyki oceny ofert; zauważa jednak, że można zastosować bardziej adekwatne kryteria udzielania zamówień, że w przetargu na przyszłą siedzibę Urzędu oferenci uzyskiwali dodatkowe punkty za deklarację, że będą w stanie zapewnić wystarczająco dużą powierzchnię biurową w tym samym budynku na siedzibę ESMA, oraz że zwycięski oferent uzyskał te dodatkowe punkty, ale ostatecznie nie wziął udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia dla ESMA;

Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość

22. docenia zastosowane przez Urząd środki oraz podejmowane przezeń wysiłki, aby zapewnić przejrzystość, zapobiegać konfliktom interesów i zarządzać nimi oraz chronić sygnalistów; zauważa, że potrzebne są dalsze kroki w celu zapobiegania konfliktom interesom i zarządzania nimi oraz zwiększenia przejrzystości działań Urzędu, takie jak składanie sprawozdań ze spotkań personelu Urzędu z zewnętrznymi podmiotami oraz publikowanie ich na stronie internetowej Urzędu;

23. przypomina, że w swojej rezolucji z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie instytucji i organów unii gospodarczej i walutowej: zapobieganie konfliktom interesów związanym z zatrudnianiem byłych urzędników instytucji publicznych, Parlament wyraził zaniepokojenie z powodu konfliktu interesów, który powstał w wyniku powołania dyrektora wykonawczego Urzędu na dyrektora generalnego Stowarzyszenia Rynków Finansowych w Europie (AFME) od dnia 1 lutego 2020 r. i którego nie zdołały zażegnać ograniczenia nałożone przez Radę Organów Nadzoru; wyraża zaniepokojenie faktem, że Rada Organów Nadzoru Urzędu wyznaczyła ponadto na stanowisko dyrektora wykonawczego kandydata, który był wcześniej zatrudniony jako dyrektor zarządzający ds. rzecznictwa w AFME; podkreśla, że sytuacje, w których dochodzi do konfliktu interesów związanego z zatrudnieniem byłych urzędników instytucji publicznych i efektem "drzwi obrotowych", są problemem wspólnym dla wielu organów i agencji w całej Unii, który prowadzi do nadszarpnięcia ich reputacji; zachęca Urząd do wzmocnienia polityki w zakresie konfliktu interesów;

24. zauważa, że w związku z opracowaniem przez Urząd strategii zwalczania nadużyć finansowych na lata 2015-2017 zespół ds. zwalczania nadużyć nadal ją koordynuje i realizuje;

Kontrole wewnętrzne

25. zauważa, że, jak wynika ze sprawozdania Trybunału, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/104/WE ⁷  oraz przepisami prawa pracy obowiązującymi w Zjednoczonym Królestwie pracownicy tymczasowi powinni być zatrudniani na takich samych warunkach jak pracownicy bezpośrednio zatrudnieni przez dane przedsiębiorstwo; zauważa, że w umowach z agencjami pracy tymczasowej nie przewidziano jednak wyraźnie obowiązku przestrzegania tych warunków, nie ma też dowodów na to, że Urząd samodzielnie dokonał porównania warunków zatrudnienia obowiązujących w przypadku jego własnych pracowników i pracowników tymczasowych, co wiąże się z ryzykiem sporów sądowych i uszczerbku dla reputacji Urzędu; wzywa Urząd, by przeanalizował warunki pracy pracowników tymczasowych i dopilnował, by były one zgodne z przepisami unijnego i krajowego prawa pracy;

26. zauważa, że po opublikowaniu w 2018 r. sprawozdania kontrolnego Służby Audytu Wewnętrznego Komisji pt. "Jednolity zbiór przepisów w Europejskim Urzędzie Nadzoru Bankowego - pytania i odpowiedzi" Urząd przygotował plan działania dotyczący potencjalnych obszarów wymagających poprawy; wzywa Urząd do poinformowania organu udzielającego absolutorium o poczynionych w związku z tym postępach;

Inne uwagi

27. zauważa, że ze względu na decyzję Zjednoczonego Królestwa o wystąpieniu z Unii siedziba Urzędu od marca 2019 r. jest stopniowo przenoszona do Paryża; stwierdza, że w sprawozdaniu finansowym Urzędu uwzględniono rezerwę na związane z tym koszty w wysokości 4,7 mln EUR i kwotę 10,4 mln EUR na pozostałe przyszłe płatności umowne za biura Urzędu w Londynie;

28. podkreśla odpowiedzialność systemu finansowego za podejmowanie wyzwań dotyczących zrównoważoności oraz dopilnowanie, by Unia wywiązywała się ze zobowiązań podjętych na mocy porozumienia paryskiego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu; podkreśla kluczową rolę Urzędu w uwzględnianiu czynników środowiskowych, społecznych i związanych z zarządzaniem w ramach regulacyjnych i nadzorczych oraz w mobilizowaniu i ukierunkowywaniu prywatnych przepływów kapitału na zrównoważone inwestycje; podkreśla w związku z tym potrzebę zapewnienia wystarczających środków na monitorowanie wdrażania tych ram przez instytucje finansowe i właściwe organy krajowe;

29. jest zdania, że Trybunał powinien przeprowadzić kontrolę skuteczności i efektywności kosztowej realokacji Urzędu, gdy wszystkie koszty przeprowadzki zostaną rozliczone, w celu określenia najlepszych praktyk i obszarów wymagających poprawy;

30. wzywa Urząd, by kładł nacisk na rozpowszechnianie wyników swoich badań wśród społeczeństwa oraz docierał do obywateli za pośrednictwem mediów społecznościowych i innych narzędzi komunikacji;

31. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 14 maja 2020 r. ⁸  w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.

1 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0017.

2 Dz.U. C 419 z 19.11.2018, s. 1.

3 Dz.U. C 419 z 19.11.2018, s. 2.

4 https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_19_1655

5 Na podstawie danych IHK München i Genossenschaftsverband Bayern.

6 Na podstawie informacji dostarczonych przez Michaela Ikratha, członka Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego.

7 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/104/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie pracy tymczasowej (Dz.U. L 327 z 5.12.2008, s. 9).

8 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0121.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2020.417.325
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja 2020/1945 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) za rok budżetowy 2018
• Data aktu: 14/05/2020
• Data ogłoszenia: 11/12/2020