a także mając na uwadze, co następuje:(1) Pandemia COVID-19 wywiera bardzo szkodliwy wpływ na stabilność gospodarczą i finansową regionów objętych procesem rozszerzenia i polityką sąsiedztwa. Sytuacja tych partnerów pod względem bilansu płatniczego i budżetu jest obecnie słaba i szybko się pogarsza, a gospodarka zmierza ku recesji. Szereg argumentów przemawia za tym, aby Unia podjęła szybkie i zdecydowane działania w celu wsparcia tych gospodarek. Niniejsza decyzja obejmuje zatem dziesięciu partnerów: Republikę Albanii, Bośnię i Hercegowinę, Kosowo * , Czarnogórę, Republikę Macedonii Północnej, w regionie objętym procesem rozszerzenia, Gruzję, Republikę Mołdawii i Ukrainę, we wschodnim sąsiedztwie, oraz Jordańskie Królestwo Haszymidzkie i Republikę Tunezyjską, w południowym sąsiedztwie (zwanych dalej "partnerami").
(2) Konieczność udzielenia natychmiastowej pomocy jest związana z pilnym zapotrzebowaniem partnerów na finansowanie, dodatkowe w stosunku do finansowania, które zostanie zapewnione z innych instrumentów Unii oraz przez międzynarodowe instytucje finansowe, państwa członkowskie oraz innych dwustronnych darczyńców. Jest to konieczne, aby stworzyć w perspektywie krótkoterminowej przestrzeń polityczną, która umożliwi władzom partnerów wdrożenie środków w celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym pandemii COVID-19.
(3) Władze każdego z partnerów oraz Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) uzgodniły już program, który będzie wspierany za pomocą rozwiązań w zakresie udzielania pożyczek z MFW, albo mają wkrótce uzgodnić taki program.
(4) Unijna pomoc makrofinansowa powinna stanowić instrument finansowy stosowany w sytuacjach wyjątkowych, mający formę niewiązanego i nieukierunkowanego wsparcia bilansu płatniczego, mający na celu zaspokojenie pilnych potrzeb beneficjenta w zakresie finansowania zewnętrznego, w połączeniu z innymi niż ostrożnościowe rozwiązaniami MFW w zakresie udzielania pożyczek, które są uzależnione od realizacji uzgodnionego programu reform gospodarczych. W kontekście pandemii COVID-19 unijna pomoc makrofinansowa powinna być dostępna również dla partnerów korzystających z nadzwyczajnego finansowania zapewnianego przez MFW, które może nie być uzależnione od wcześniejszych działań ani spełnienia określonych warunków - na przykład poprzez instrument szybkiego finansowania. Pomoc ta powinna zatem być udzielana na krótszy okres, ograniczać się do dwóch wypłat i stanowić podstawę realizacji programu polityki obejmującego ograniczony zestaw reform.
(5) Wsparcie finansowe udzielane przez Unię partnerom jest zgodne z politykami Unii w zakresie rozszerzenia i sąsiedztwa.
(6) Mając na uwadze, że partnerzy uczestniczą w procesie akcesyjnym lub przedakcesyjnym, lub są objęci europejską polityką sąsiedztwa, kwalifikują się do otrzymywania unijnej pomocy makrofinansowej.
(7) Mając na uwadze spodziewanydrastyczny wzrost potrzeb partnerów w zakresie finansowania zewnętrznego do poziomu znacznie przekraczającego zasoby, które zostaną udostępnione przez MFW i inne instytucje wielostronne, pomoc makrofinansowa, której Unia ma udzielić partnerom, jest w obecnych nadzwyczajnych okolicznościach uważana za właściwą odpowiedź na wnioski partnerów o wsparcie stabilizacji gospodarczej. Unijna pomoc makrofinansowa zapewniłaby wsparcie stabilizacji gospodarczej, uzupełniając zasoby udostępnione w ramach rozwiązań MFW w zakresie udzielania pożyczek.
(8) Celem unijnej pomocy makrofinansowej powinno być wspieranie przywrócenia partnerom trwałego finansowania zewnętrznego, a tym samym wsparcie wznowienia ich rozwoju gospodarczego i społecznego.
(9) Ustalenie kwoty unijnej pomocy makrofinansowej opiera się na wstępnej ocenie szacunkowej pozostających do zaspokojenia potrzeb każdego z partnerów w zakresie finansowania zewnętrznego oraz uwzględnia jego zdolność do finansowania się z własnych zasobów, w szczególności z rezerw międzynarodowych, którymi dysponuje. Unijna pomoc makrofinansowa powinna uzupełniać programy i środki udostępniane przez MFW i Bank Światowy. Przy ustalaniu kwoty pomocy uwzględnia się również potrzebę zapewnienia sprawiedliwego podziału obciążeń między Unią a innymi darczyńcami, a także środki uruchomione wcześniej w ramach innych unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego oraz wartość dodaną ogólnego zaangażowania Unii.
(10) Komisja powinna zapewnić zgodność prawną i merytoryczną unijnej pomocy makrofinansowej z kluczowymi zasadami i celami różnych obszarów działań zewnętrznych, ze środkami podejmowanymi w tych obszarach oraz z innymi stosownymi politykami Unii.
(11) Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać politykę zewnętrzną Unii wobec partnerów. Komisja i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) powinny ściśle współpracować przez cały okres udzielania pomocy makrofi- nansowej w celu koordynowania i zapewnienia spójności polityki zewnętrznej Unii.
(12) Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać zaangażowanie partnerów w przestrzeganie wartości podzielanych przez te państwa i Unię, w tym demokracji, praworządności, dobrych rządów, poszanowania praw człowieka, zrównoważonego rozwoju i zmniejszania ubóstwa, a także ich zaangażowanie w przestrzeganie zasady otwartego, opartego na zasadach i uczciwego handlu.
(13) Warunkiem wstępnym przyznania unijnej pomocy makrofinansowej powinno być poszanowanie przez partnerów skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Ponadto cele szczególne unijnej pomocy makrofinansowej powinny prowadzić do zwiększenia skuteczności, przejrzystości i rozliczalności systemów zarządzania finansami publicznymi w państwach będących partnerami oraz do wspierania reform strukturalnych przyczyniających się do trwałego wzrostu gospodarczego i konsolidacji budżetowej. Komisja i ESDZ powinny regularnie monitorować zarówno spełnienie warunków wstępnych, jak i realizację tych celów.
(14) W celu zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii związanych z unijną pomocą makrofinansową partnerzy powinni podjąć stosowne środki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom związanym z tą pomocą oraz w zakresie ich zwalczania. Należy również zapewnić kontrole przeprowadzane przez Komisję, kontrole przeprowadzane przez Trybunał Obrachunkowy oraz wykonywanie kompetencji przez Prokuraturę Europejską.
(15) Przekazanie unijnej pomocy makrofinansowej pozostaje bez uszczerbku dla uprawnień Parlamentu Europejskiego i Rady jako władzy budżetowej.
(16) Wymagane kwoty przeznaczone na pomoc makrofinansową powinny odpowiadać środkom budżetowym przewidzianym w wieloletnich ramach finansowych.
(17) Unijną pomocą makrofinansową powinna zarządzać Komisja. Aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie możliwość śledzenia wykonania niniejszej decyzji, Komisja powinna regularnie informować te instytucje o rozwoju sytuacji w związku z tą pomocą oraz udostępniać im odpowiednie dokumenty.
(18) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 2 .
(19) Unijna pomoc makrofinansowa powinna podlegać warunkom dotyczącym polityki gospodarczej, które mają zostać określone w protokole ustaleń. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonania oraz mając na uwadze skuteczność Komisja powinna być uprawniona do negocjowania takich warunków z władzami partnerów pod nadzorem komitetu przedstawicieli państw członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Na mocy tego rozporządzenia procedura doradcza powinna, co do zasady, mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach innych niż te, które zostały przewidziane w tym rozporządzeniu. Mając na uwadze potencjalnie znaczący wpływ pomocy w kwocie większej niż 90 mln EUR, w odniesieniu do operacji przekraczających ten pułap należy stosować procedurę sprawdzającą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 182/2011. Mając na uwadze kwotę unijnej pomocy makro- finansowej skierowanej do każdego z partnerów, w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń z Czarnogórą należy stosować procedurę doradczą, natomiast procedurę sprawdzającą należy stosować w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń z pozostałymi partnerami objętymi zakresem niniejszej decyzji oraz, odpowiednio, do każdego obniżenia, zawieszenia lub anulowania tej pomocy,
(20) Ponieważ cel niniejszej decyzji, a mianowicie wsparcie gospodarek partnerów, którzy w konsekwencji pandemii COVID-19 doświadczają trudnej i szybko pogarszającej się sytuacji pod względem bilansu płatniczego i budżetu, a ich gospodarki zmierzają w stronę recesji, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego rozmiary i skutki możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej ("TUE"). Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(21) Z uwagi na pilną potrzebę związaną z wyjątkowymi okolicznościami wynikającymi z pandemii COVID-19 oraz ze związanymi z tym skutkami gospodarczymi uznano, że należy przewidzieć wyjątek od ośmiotygodniowego terminu, o którym mowa w art. 4 Protokołu nr 1 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, załączonego do TUE, Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej.
(22) Niniejsza decyzja powinna wejść w życie w trybie pilnym w dniu następującym po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
