a także mając na uwadze, co następuje:(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 3 określa warunki, kryteria i szczegółowe zasady regulujące przekraczanie granic zewnętrznych państw członkowskich.
(2) Celem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2226 4 jest utworzenie scentralizowanego systemu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich Unii do celów pobytu krótkoterminowego, i danych, które dotyczą odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli.
(3) W celu dokonywania odpraw obywateli państw trzecich zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/399, które obejmują weryfikację tożsamości, obywateli państw trzecich lub ich identyfikację, jak również weryfikację, czy obywatel państwa trzeciego nie przekroczył maksymalnego czasu dozwolonego pobytu na terytorium państw członkowskich, funkcjonariusze straży granicznej powinni wykorzystywać wszelkie dostępne informacje, w tym, gdy jest to wymagane, dane z systemu wjazdu/wyjazdu ustanowionego rozporządzeniem (EU) 2017/2226 (zwanego dalej "EES"). Dane przechowywane w EES powinny być również wykorzystywane do weryfikacji, czy obywatele państw trzecich posiadający wizę wydaną na potrzeby jednokrotnego lub dwukrotnego wjazdu nie przekraczają maksymalnej liczby dozwolonych wjazdów.
(4) W niektórych przypadkach do celu odprawy granicznej obywatele państw trzecich muszą przekazać dane biometryczne. Warunki wjazdu dotyczące obywateli państw trzecich powinny zatem zostać zmienione poprzez wprowadzenie obowiązku przekazywania tych danych biometrycznych. Jeżeli obywatel państwa trzeciego odmawia przekazania danych biometrycznych potrzebnych do utworzenia jego rejestru indywidualnego lub do przeprowadzenia odprawy granicznej, należy podjąć decyzję o odmowie wjazdu.
(5) Aby zapewnić pełną skuteczność EES, odprawy przy wjeździe i wyjeździe na granicach, na których działa EES, powinny być dokonywane w sposób zharmonizowany.
(6) Ustanowienie EES wymaga dostosowania procedur odprawy osób przekraczających granice, na których działa EES. W szczególności celem EES jest zniesienie przy wjeździe i wyjeździe stemplowania dokumentów podróży obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego i zastąpienie go elektronicznym wpisem dotyczącym wjazdu i wyjazdu dokonywanym bezpośrednio w EES. Ponadto w procedurach odpraw granicznych należy uwzględnić interoperacyjność między EES i wizowym systemem informacyjnym (VIS) ustanowionym decyzją Rady 2004/512/WE 5 . EES umożliwia również korzystanie z nowych technologii na potrzeby przekraczania granic przez podróżnych planujących pobyt krótkoterminowy. Te dostosowania procedur odprawy granicznej powinny stać się skuteczne w państwach członkowskich, które posługują się EES, w dniu uruchomienia EES określonym zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/2226.
(7) W okresie sześciu miesięcy od uruchomienia EES funkcjonariusze straży granicznej powinni uwzględniać pobyty obywateli państw trzecich na terytorium państw członkowskich w sześciomiesięcznym okresie poprzedzającym wjazd lub wyjazd, sprawdzając w tym celu - obok danych dotyczących wjazdu/wyjazdu zarejestrowanych w EES - również stemple w dokumentach podróży. Dzięki temu rozwiązaniu powinno być możliwe przeprowadzanie niezbędnych weryfikacji w tych przypadkach, w których dana osoba została dopuszczona do pobytu krótkoterminowego na terytorium państw członkowskich w sześciomiesięcznym okresie poprzedzającym uruchomienie EES. Ponadto istnieje konieczność wprowadzenia przepisów szczegółowych odnoszących się do obywateli państw trzecich, którzy wjechali na terytorium państw członkowskich i jeszcze z niego nie wyjechali przed uruchomieniem EES. W tych sytuacjach przy wyjeździe z terytorium państw członkowskich należy także zarejestrować w EES informację na temat ostatniego wjazdu obywatela państwa trzeciego.
(8) Uwzględniając różną sytuację w państwach członkowskich i na poszczególnych przejściach granicznych w obrębie danych państw członkowskich pod względem liczby obywateli państw trzecich przekraczających granice, państwa członkowskie powinny mieć możliwość decydowania o tym, czy i w jakim zakresie będą korzystać z takich technologii, jak systemy samoobsługi, bramki elektroniczne oraz systemy zautomatyzowanej kontroli granicznej. Korzystając z tych technologii, należy dokonywać odpraw przy wjeździe i wyjeździe na granicach zewnętrznych w sposób zharmonizowany oraz należy zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
(9) Ponadto niezbędne jest określenie zadań i roli funkcjonariuszy straży granicznej przy korzystaniu z tych technologii. W tym zakresie należy zapewnić, by wyniki odpraw granicznych przeprowadzanych za pomocą zautomatyzowanych narzędzi były dostępne dla funkcjonariuszy straży granicznej, tak aby umożliwić im podejmowanie odpowiednich decyzji. Ponadto konieczne jest nadzorowanie korzystania przez podróżnych z systemów samoobsługi, bramek elektronicznych oraz systemów zautomatyzowanej kontroli granicznej, tak aby zapobiegać przypadkom oszukańczego zachowania i oszukańczego wykorzystywania tych systemów. Ponadto w czasie wykonywania takiego nadzoru funkcjonariusze straży granicznej powinni zwracać szczególną uwagę na osoby małoletnie i powinni móc podejmować działania służące identyfikacji osób potrzebujących ochrony.
(10) Państwa członkowskie powinny mieć również możliwość ustanowienia na zasadzie dobrowolności krajowych programów ułatwień, tak aby obywatele państw trzecich, którzy przeszli wstępną weryfikację, mogli korzystać przy wjeździe z odstępstw od niektórych aspektów szczegółowej odprawy. Stosując takie krajowe programy ułatwień, należy zapewnić, by zostały one ustanowione zgodnie ze zharmonizowanym modelem i by zagwarantowany był odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
(11) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla stosowania dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 .
(12) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie zmiana w obowiązujących przepisach rozporządzenia (UE) 2016/399, może być osiągnięty wyłącznie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(13) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana ani go nie stosuje. Ponieważ niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, Dania - zgodnie z art. 4 tego protokołu - w terminie sześciu miesięcy po przyjęciu przez Radę niniejszego rozporządzenia podejmie decyzję, czy dokona jego transpozycji do prawa krajowego.
(14) Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE 7 ; Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związane ani go nie stosuje.
(15) Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, które nie mają zastosowania do Irlandii zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE 8 ; Irlandia nie uczestniczy w związku z tym w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana ani go nie stosuje.
(16) W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 9 , które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt A decyzji Rady 1999/437/WE 10 .
(17) W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 11 , które wchodzą w zakres obszaru określonego w art. 1 pkt A decyzji 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2008/146/WE 12 .
(18) W odniesieniu do Liechtensteinu niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu o przystąpieniu Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 13 , które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt A decyzji 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2011/350/UE 14 .
(19) W odniesieniu do Cypru, Bułgarii, Rumunii i Chorwacji przepisy rozporządzenia (UE) 2016/399 dotyczące EES powinny mieć zastosowanie dopiero wówczas, gdy spełnione zostaną warunki określone w art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/2226. W związku z tym dla tych państw członkowskich, które do dnia uruchomienia EES nie będą spełniać warunków określonych w art. 66 ust. 2 tego rozporządzenia, należy ustanowić szczegółowe przepisy przejściowe dotyczące stemplowania, które będą obowiązywać do momentu podłączenia tych państw do EES. Te przepisy przejściowe powinny zapewnić, by stemplowanie dokumentów podróży rodziło takie same skutki, jak karta wjazdu/wyjazdu w EES.
(20) Państwa członkowskie, które w dniu uruchomienia EES nie będą spełniać warunków określonych w art. 66 ust. 2 rozporządzenia UE) 2017/2226, powinny nadal systematycznie stemplować przy wjeździe i wyjeździe dokumenty podróży obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego. Te państwa członkowskie powinny sprawdzać stemple wjazdowe i wyjazdowe w dokumencie podróży danego obywatela państwa trzeciego w celu weryfikacji, poprzez porównanie dat wjazdu i wyjazdu, czy osoba ta nie przekroczyła maksymalnego czasu dozwolonego pobytu na terytorium danego państwa członkowskiego. Stemplowanie dokumentów podróży i sprawdzanie stempli należy kontynuować do momentu podłączenia danego państwa członkowskiego do EES zgodnie z art. 66 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/2226.
(21) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2016/399,
(22) Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 15 przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 21 września 2016 r.,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: