(notyfikowana jako dokument nr C(2015) 6058)(Jedynie tekst w języku niderlandzkim jest autentyczny)
(Dz.U.UE L z dnia 8 września 2015 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego 1 , w szczególności jej załącznik III pkt 2 akapit trzeci,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Jeśli ilości nawozu naturalnego, które państwo członkowskie zamierza stosować w przeliczeniu na hektar rocznie, różnią się od ilości określonej w pkt 2 akapit drugi zdanie pierwsze i lit. a) tego akapitu w załączniku III do dyrektywy 91/676/EWG, należy je ustalić w taki sposób, by nie stanowiły przeszkody w realizacji celów określonych w art. 1 wymienionej dyrektywy, oraz uzasadnić na podstawie obiektywnych kryteriów, takich jak istnienie długich okresów wegetacji i charakter upraw o wysokim poborze azotu.
(2) Dnia 29 lipca 2011 r. Komisja przyjęła decyzję wykonawczą 2011/498/UE 2 przyznającą Belgii odstępstwo w odniesieniu do regionu Flandrii w celu zezwolenia na stosowanie we Flandrii na określonych warunkach do 250 kg azotu na hektar rocznie, pochodzącego z odchodów zwierzęcych, na działkach stanowiących użytki zielone i działkach zawierających uprawy kukurydzy podsiewanej użytkami zielonymi, działkach zawierających koszone użytki zielone, po których następuje uprawa kukurydzy, lub koszone żyto, po którym następuje uprawa kukurydzy, oraz do 200 kg azotu na hektar rocznie, pochodzącego z odchodów zwierzęcych, na działkach zawierających uprawy pszenicy ozimej lub pszenżyta, po których następuje uprawa międzyplonu, oraz działkach zawierających uprawy buraków cukrowych lub buraków pastewnych.
(3) Odstępstwo przyznane decyzją wykonawczą 2011/489/UE dotyczyło około 2 970 rolników i 82 820 ha gruntów oraz wygasło z dniem 31 grudnia 2014 r.
(4) Dnia 7 kwietnia 2015 r. Belgia złożyła wniosek do Komisji o ponowne przyznanie odstępstwa na mocy pkt 2 akapit trzeci załącznika III do dyrektywy 91/676/EWG w odniesieniu do regionu Flandrii.
(5) Odstępstwo to dotyczy zamiaru zezwolenia przez Belgię na stosowanie w określonych gospodarstwach we Flandrii do 250 kg azotu na hektar rocznie, pochodzącego z odchodów wypasanych zwierząt gospodarskich i przetworzonych odchodów świń, na działkach stanowiących użytki zielone, użytki zielone mieszane z koniczyną, uprawy kukurydzy podsiewanej użytkami zielonymi oraz koszone użytki zielone lub koszone żyto, po których następuje uprawa kukurydzy, oraz do 200 kg azotu na hektar rocznie, pochodzącego z odchodów wypasanych zwierząt gospodarskich i przetworzonych odchodów świń, na działkach zawierających uprawy pszenicy ozimej lub pszenżyta, po których następuje uprawa międzyplonu, i na działkach zawierających uprawy buraków.
(6) Informacje dostarczone przez Belgię w kontekście odstępstwa przyznanego decyzją wykonawczą 2011/489/UE wskazują, że odstępstwo to nie doprowadziło do pogorszenia jakości wody. W sprawozdaniu Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie wdrożenia dyrektywy 91/676/EWG dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, opartym na sprawozdaniach państw członkowskich za okres 2008-2011 3 , wskazano, że w regionie Flandrii w przypadku wód gruntowych w około 78 % stacji monitorowania odnotowano średnie stężenie azotanów poniżej 50 mg/l, a w 63 % stacji monitorowania odnotowano średnie stężenie azotanów poniżej 25 mg/l. Dane z monitorowania wykazują tendencję spadkową w zakresie stężenia azotanów w wodach gruntowych w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym (2004-2007). W przypadku wód powierzchniowych w 93 % stacji monitorowania odnotowano średnie stężenie azotanów poniżej 50 mg/l, a w 70 % stacji monitorowania odnotowano średnie stężenie azotanów poniżej 25 mg/l. Większość punktów monitorowania wód powierzchniowych wykazuje tendencję spadkową stężenia azotanów. W okresie sprawozdawczym 2008-2011 około 80 % rzek i wszystkie wody przejściowe zostały sklasyfikowane jako eutroficzne albo hipertroficzne.
(7) Flandria ustanowiła następujące cele dla jakości wody, których realizację przewidziano w programie działań na lata 2015-2018. W przypadku wód powierzchniowych w 95 % punktów monitorowania rolniczej sieci monitorowania stężenie będzie musiało wynieść poniżej 50 mg azotanów na litr; w odniesieniu do płytkich wód gruntowych, których stan ulega poprawie wolniej, średnie stężenie azotanów będzie musiało zostać obniżone o 20 % w porównaniu ze średnim poziomem z 2010 r. wynoszącym 40 mg azotanów na litr; w jednorodnych obszarach hydrogeologicznych, w których stężenie azotanów w płytkich wodach gruntowych jest średnio wyższe niż 50 mg azotanów na litr, średnie stężenie musi zostać obniżone o 5 mg azotanów na litr.
(8) Aby te cele osiągnąć, Flandria ustanowiła wzmocniony program działania na lata 2015-2018. Pod koniec zimy 2016/2017 przeprowadzony zostanie przegląd polityki, na podstawie którego możliwe będzie dalsze wzmocnienie działań, aby zagwarantować osiągnięcie celów ustanowionych dla jakości wody. Przepisy transponujące dyrektywę 91/676/EWG w odniesieniu do Flandrii - "Dekret w sprawie ochrony wody przed zanieczyszczeniami azotanami pochodzenia rolniczego" 4 (zwany dalej dekretem w sprawie nawozu naturalnego) -zostały zmienione 5 zgodnie z programem działania na lata 2015-2018 dnia 12 czerwca 2015 r. i stosuje się je w związku z niniejszą decyzją.
(9) Dekret w sprawie nawozu naturalnego ma zastosowanie na całym terytorium Flandrii.
(10) Dekret w sprawie nawozu naturalnego obejmuje ograniczenia stosowania zarówno azotu, jak i fosforu.
(11) Dodatkowe dokumenty przedłożone przez Belgię i dotyczące Flandrii świadczą o tym, że proponowana ilość, wynosząca odpowiednio 250 i 200 kg azotu w przeliczeniu na hektar rocznie, pochodzącego z odchodów zwierzęcych, jest uzasadniona na podstawie obiektywnych kryteriów, takich jak długie okresy wegetacji i uprawy o wysokim poborze azotu.
(12) Dane przekazane przez Belgię w odniesieniu do Flandrii w okresie 2008-2011 wykazują wzrost ilości trzody chlewnej o 4,4 % w porównaniu z okresem 2004-2007. Najnowsze dostępne dane liczbowe dotyczące 2012 i 2013 r. wykazują bardziej umiarkowany wzrost ilości trzody chlewnej o 2,6 %. Ilość drobiu zmniejszyła się o 13,2 % w latach 2004-2008, a następnie wzrosła o 20,8 %. Ilość bydła pozostała na tym samym poziomie. W celu niedopuszczenia, aby stosowanie odstępstwa, o którego przyznanie złożono wniosek, doprowadziło do intensyfikacji chowu zwierząt gospodarskich, właściwe organy zapewnią ograniczenie dozwolonego pogłowia zwierząt gospodarskich w każdym gospodarstwie (prawa do emisji składników pokarmowych) we Flandrii, zgodnie z przepisami dekretu w sprawie nawozu naturalnego.
(13) Stosowanie azotu z nawozu naturalnego w latach 2008-2011 zmniejszyło się o 15 % w porównaniu z okresem 2004-2007. Podczas trzeciego programu działań (2007- 2010) stosowanie azotu z odchodów zwierzęcych utrzymało się na poziomie około 101 tys. ton rocznie. Podczas czwartego programu działań nastąpił dalszy spadek zużycia azotu pochodzącego z odchodów zwierzęcych, do wartości 94,5 tys. ton w 2013 r. W okresie sprawozdawczym 2008-2011 stosowanie azotu mineralnego wykazało wzrost o 4 % w porównaniu z okresem 2004-2007. Z najnowszych dostępnych danych za 2012 i 2013 r. wynika, że stosowanie azotu mineralnego ustabilizowało się na poziomie 39 tys. ton.
(14) Po przeanalizowaniu wniosku można stwierdzić, że proponowana ilość, wynosząca odpowiednio 250 i 200 kg azotu w przeliczeniu na hektar rocznie pochodzącego z odchodów wypasanych zwierząt gospodarskich oraz przetworzonych odchodów świń, nie będzie stanowiła przeszkody w realizacji celów dyrektywy 91/676/EWG, z zastrzeżeniem spełnienia pewnych rygorystycznych warunków mających zastosowanie dodatkowo względem wzmocnionych środków podjętych zgodnie z programem działania na lata 2015-2018.
(15) Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 przewiduje kompleksowe, transgraniczne podejście do ochrony wód zorganizowane wokół obszarów dorzeczy, mające na celu osiągnięcie dobrego stanu wód europejskich do 2015 r. Ograniczenie składników odżywczych stanowi integralny element tego celu. Przyznanie odstępstwa na podstawie niniejszej decyzji nie narusza przepisów przyjętych na podstawie dyrektywy 2000/60/WE i nie wyklucza konieczności zastosowania dodatkowych środków w celu wypełnienia zobowiązań z nich wynikających.
(16) W dyrektywie 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 7 określono przepisy ogólne służące ustanowieniu infrastruktury informacji przestrzennej w Unii do celów polityk unijnych w zakresie ochrony środowiska oraz polityk lub działań mogących oddziaływać na środowisko. W stosownych przypadkach informacje przestrzenne zgromadzone w ramach niniejszej decyzji powinny być zgodne z przepisami określonymi we wspomnianej dyrektywie. W celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych i zwiększenia spójności danych Belgia przy gromadzeniu niezbędnych danych w ramach niniejszej decyzji powinna w stosownych przypadkach korzystać z informacji uzyskanych w ramach zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli ustanowionego na podstawie tytułu V rozdział II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 8 .
(17) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ds. Azotanów ustanowionego na mocy art. 9 dyrektywy 91/676/EWG,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: