(notyfikowana jako dokument nr C(2010) 4489)(Jedynie tekst w języku niemieckim jest autentyczny)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2011/4/UE)
(Dz.U.UE L z dnia 11 stycznia 2011 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 2 akapit pierwszy,
uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w szczególności jego art. 62 ust. 1 lit. a),
po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag(1) zgodnie z przywołanymi artykułami,
a także mając na uwadze, co następuje:
1. PROCEDURA
(1) Powiadomieniem elektronicznym z dnia 28 marca 2008 r., zarejestrowanym w Komisji w tym samym dniu, zgodnie z obowiązkiem indywidualnego zgłoszenia określonym w wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013(2) (zwanych dalej "wytycznymi") Niemcy powiadomiły Komisję, iż zamierzają przyznać pomoc regionalną na rzecz Deutsche Solar AG dla dużego projektu inwestycyjnego, polegającego na budowie zakładu produkcji płytek do wytwarzania ogniw słonecznych we Freibergu (Saksonia, Niemcy).
(2) W dniach 27 lutego 2008 r. i 25 czerwca 2008 r. odbyły się spotkania przedstawicieli służb Komisji z władzami niemieckimi. Pismem z dnia 28 maja 2008 r. Komisja poprosiła o dodatkowe informacje, a w dniu 10 czerwca 2008 r. wysłała wniosek o udzielenie informacji. Władze niemieckie przekazały takowe pismem z dnia 16 czerwca 2008 r.
(3) W piśmie z dnia 16 lipca 2008 r. (C(2008) 3507 wersja ostateczna) Komisja poinformowała Niemcy o swojej decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 TFUE.
(4) Decyzja Komisji o wszczęciu postępowania została opublikowana dnia 26 sierpnia 2008 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej(3). Komisja wezwała zainteresowane strony do zgłaszania uwag dotyczących omawianego środka pomocy.
(5) Pismem z dnia 7 sierpnia 2008 r. (A/16575) oraz z dnia 26 września 2008 r. (A/19789) Niemcy wniosły o przedłużenie terminu na przedstawienie swoich uwag. Komisja otrzymała uwagi Niemiec w dniu 31 października 2008 r. (A/22972) oraz w dniu 2 grudnia 2008 r. (A/25961). Komisja nie otrzymała uwag od osób trzecich.
(6) W pismach z dnia 7 kwietnia 2009 r. (A/8226), 29 maja 2009 r. (A/13120), 4 grudnia 2009 r. (A/25461), 17 grudnia 2009 r. (A/26433), 12 stycznia 2010 r. (A/550), 26 kwietnia 2010 r. (A/7045), 14 maja
2010 r. (A/8206) i 10 czerwca 2010 r. (A/9628) władze niemieckie przekazały Komisji dodatkowe informacje.
(7) W dniu 12 października 2009 r. w Berlinie odbyło się spotkanie przedstawicieli służb Komisji, władz niemieckich oraz inwestora.
2. SZCZEGÓŁOWY OPIS POMOCY
2.1. Cel środka pomocy
(8) Celem przedmiotowego środka pomocy jest wspieranie rozwoju regionalnego. Inwestycja ma zostać przeprowadzona w Niemczech Wschodnich, w mieście Freiberg, leżącym w kraju związkowym Saksonia, na obszarze objętym pomocą na podstawie art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE.
(9) Niemcy zamierzają przyznać inwestycyjną pomoc regionalną spółce Deutsche Solar AG (zwanej dalej "DS") na budowę zakładu produkcji płytek do wytwarzania ogniw słonecznych. Łączne koszty kwalifikowalne zgłoszonej inwestycji wynoszą 350 mln EUR (w wartości nominalnej).
2.2. Beneficjent
(10) Beneficjentem wsparcia finansowego jest przedsiębiorstwo DS, produkujące płytki z monokrystalicznego krzemu. DS jest spółką zależną będącą w pełni własnością SolarWorld AG (zwanej dalej "SW"). Grupa SW - która posiada zakłady produkcyjne w Niemczech, USA i Korei Południowej - prowadzi działalność w dziedzinie energetyki słonecznej na całym świecie i łączy wszystkie etapy łańcucha wartości w odniesieniu do energetyki słonecznej, począwszy od surowca, jakim jest krzem, skończywszy na gotowych systemach fotowoltaicznych. Grupa SolarWorld SW wytwarza płytki krzemowe, ogniwa słoneczne i moduły fotowoltaiczne, nie produkuje jednak zintegrowanych systemów fotowoltaicznych(4). W 2009 r. grupa SW zatrudniała 2 000 pracowników i uzyskała skonsolidowane przychody w wysokości ponad 1 mld EUR.
(11) Oprócz planowanego zakładu produkcyjnego Freiberg-Wschód, który jest przedmiotem zgłoszonego projektu inwestycyjnego, DS posiada we Freibergu już dwa inne zakłady produkcyjne (jeden w parku przemysłowym Freiberg-Południe i jeden w parku przemysłowym Freiberg-Saksonia). Wspomniane trzy zakłady znajdują się w odległości 5-6 km od siebie. W roku 2007 obrót DS wyniósł 318 mln EUR. W 2008 r. spółka DS zatrudniała 770 pracowników. Innymi spółkami zależnymi należącymi w 100 % do SolarWorld AG we Freibergu są Deutsche Cell GmbH (produkcja ogniw słonecznych), Solar Factory GmbH (produkcja modułów fotowoltaicznych), Sunicon AG (recykling krzemu), SolarWorld Innovations GmbH (badania i rozwój) i SolarWorld Solicium GmbH (produkcja krzemu). SW posiada poza tym 49 % udziałów w spółce JSSi GmbH z siedzibą we Freibergu (produkcja krzemu), będącej wspólnym przedsiębiorcą z Evonik Degussa GmbH.
2.3. Projekt inwestycyjny
2.3.1. Zgłoszony projekt (Freiberg-Wschód)
(12) Niemcy zgłosiły pomoc dla dużego projektu inwestycyjnego planowanego przez DS, polegającego na budowie zakładu produkcji płytek krzemowych do wytwarzania ogniw słonecznych w lokalizacji Freiberg-Wschód. Nowy zakład ma mieć nominalną roczną wydajność 500 MWp (megawat peak, jednostka mocy szczytowej instalacji)(5).
(13) Projekt rozpoczął się dnia 18 grudnia 2007 r. Zakończenie projektu inwestycyjnego planuje się na rok 2010, a osiągnięcie pełnej zdolności produkcyjnej ma nastąpić do końca 2010 r.
(14) DS podaje, że dzięki projektowi w regionie charakteryzującym się wysoką stopą bezrobocia powstanie co najmniej 130 bezpośrednich miejsc pracy, a drugie tyle miejsc pracy powstanie pośrednio.
2.3.2. Wcześniejsze projekty (Freiberg-Południe)
(15) Wraz ze zgłoszeniem Niemcy poinformowały Komisję o planowanym udzieleniu pomocy na rzecz innej inwestycji spółki DS (projekt P3 w lokalizacji Freiberg-Południe), która miała się rozpocząć prawie równocześnie ze zgłoszonym projektem (w dniu 1 września 2007 r.) i dotyczyła rozbudowy wydajności zakładu produkującego płytki krzemowe z 350 na 500 MWp. Koszty kwalifikowalne inwestycji wynoszą nominalnie 49 mln EUR. Niemcy planowały przyznać tej inwestycji krajową pomoc regionalną w wysokości nominalnej 14 mln EUR. Pomoc ta została jednak cofnięta, a Niemcy poinformowały Komisję po wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego, że na ten projekt nie wypłacono żadnej pomocy i w przyszłości żadna pomoc nie zostanie nań przyznana.
(16) Po wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Niemcy powiadomiły Komisję o pomocy, jaka przed wspomnianym projektem P3 została przyznana na projekt inwestycyjny DS, który rozpoczął się również na przestrzeni trzech lat (w dniu 1 czerwca 2006 r.) od rozpoczęcia zgłoszonego projektu inwestycyjnego w lokalizacji Freiberg-Wschód. Ten projekt zwany P2 dotyczy wcześniejszego zwiększenia mocy wytwórczych istniejącego zakładu produkcji płytek krzemowych (z 270 na 350 MWp). Pomoc wyniosła nominalnie 16.905.000 EUR, zaś koszty kwalifikowalne wyniosły 49.995.991 EUR. Pomoc została przyznana w 2006 r. na podstawie istniejących programów pomocy(6).
2.4. Podstawa prawna
(17) Wsparcie na rzecz zgłoszonego projektu Freiberg-Wschód ma zostać udzielone w ramach istniejących programów pomocy w formie dotacji bezpośredniej i ulgi inwestycyjnej.
(18) Dotacja bezpośrednia zostanie udzielona na podstawie "36 planu ramowego dla wspólnego zadania rządu federalnego i krajów związkowych »Poprawa regionalnej struktury gospodarczej«" (zwanego dalej "programem GA")(7).
(19) Ulga inwestycyjna zostanie udzielona na podstawie "ustawy o ulgach inwestycyjnych z 2007 r."(8), względnie "ustawy o ulgach inwestycyjnych z 2010 r.", zastępującej poprzedni akt prawny (zwanej dalej "ustawą o ulgach inwestycyjnych")(9).
2.5. Koszty inwestycji
(20) Kwalifikowalne koszty inwestycji dotyczące zgłoszonego projektu Freiberg-Wschód wynoszą nominalnie łącznie 350.000.000 EUR. Koszty kwalifikowalne rozkładają się na poszczególne lata następująco:
| (w EUR) |
|
2008 |
2009 |
2010 |
Ogółem |
| Koszty kwalifikowalne |
136 000 000 |
164 000 000 |
50 000 000 |
350 000 000 |
2.6. Finansowanie projektu
(21) Oprócz wykorzystania wnioskowanych środków pomocy DS zamierza finansować projekt Freiberg-Wschód przy pomocy środków własnych i pożyczek (bankowych). Podział kwot na poszczególne źródła finansowania jest następujący (w wartościach nominalnych):
| (w EUR) |
| Źródło |
Kwota |
| Środki własne |
[...](*) |
| Dotacja z programu GA i ulga inwestycyjna |
45 395 000 |
| Pożyczki bankowe (niezabezpieczone gwarancjami państwowymi) |
[...] |
| Ogółem |
350 000 000 |
| (*) Objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. |
2.7. Stosowana maksymalna intensywność pomocy regionalnej
(22) Freiberg (kraj związkowy Saksonia) leży na obszarze objętym pomocą na podstawie art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE; zgodnie z wytycznymi w sprawie krajowej pomocy regionalnej i niemiecką krajową mapą pomocy regionalnej(10), która obowiązywała w momencie zgłoszenia, w przypadku pomocy dla dużych przedsiębiorstw na tym obszarze dopuszczalna jest maksymalna intensywność pomocy w wysokości 30 % ekwiwalentu dotacji brutto (EDB).
2.8. Wysokość i intensywność pomocy
(23) Beneficjent złożył wniosek o przyznanie pomocy na zgłoszony projekt w dniu 17 sierpnia 2007 r. W piśmie z dnia 22 sierpnia 2007 r. władze niemieckie poinformowały beneficjenta o tym, że projekt kwalifikuje się do pomocy. Niemcy zobowiązały się do tego, że pomoc nie zostanie udzielona przed zatwierdzeniem jej przez Komisję i że zatwierdzona maksymalna wysokość pomocy nie zostanie przekroczona.
(24) Na projekt inwestycyjny Freiberg-Wschód Niemcy zgłosiły pierwotnie pomoc regionalną w wysokości nominalnej 48 mln EUR. Komisja wszczęła jednak formalne postępowanie wyjaśniające w sprawie tej pomocy, gdyż miała wątpliwości, czy z uwagi na pomoc przyznaną wcześniej projektowi w lokalizacji Freiberg-Południe zgłoszony projekt należy uznać za inwestycję jednostkową (pkt 60 wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej), i obawiała się w związku z tym, że zgłoszona intensywność pomocy przekroczy dopuszczalny pułap pomocy (przy zastosowaniu mechanizmu dostosowania zgodnie z pkt 67 wytycznych).
(25) Po wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Niemcy poinformowały Komisję, że wycofały pomoc dla projektu P3 w lokalizacji Freiberg-Południe. Niemcy obniżyły poza tym zgłoszoną pomoc dla projektu DS planowanego w lokalizacji Freiberg-Wschód do 40.364.760 EUR (wartość aktualna(11), co odpowiada intensywności pomocy 12,97 % ekwiwalentu dotacji brutto, aby ograniczyć łączną pomoc przyznaną na skumulowane koszty kwalifikowalne (o wartości aktualnej 402.865.942 EUR) zgłoszonego projektu i wcześniejszych projektów P2 i P3 zrealizowanych w ciągu trzech lat - w ramach scenariusza "inwestycji jednostkowych" - do dopuszczalnej maksymalnej intensywności pomocy (wartość aktualna 55.749.652 EUR - 14,06 % ekwiwalentu dotacji brutto).
2.9. Zobowiązania ogólne
(26) Niemcy zobowiązały się wobec Komisji:
- do przedłożenia jej w ciągu dwóch miesięcy od udzielenia pomocy kopii umowy o udzieleniu pomocy zawartej między organem zatwierdzającym a beneficjentem,
- do przedkładania jej co pięć lat od zatwierdzenia pomocy przez Komisję sprawozdania okresowego (zawierającego dane na temat wypłaconych kwot pomocy, realizacji decyzji o przyznaniu wsparcia i innych projektów inwestycyjnych w tym samym miejscu/zakładzie),
- do przedłożenia w ciągu sześciu miesięcy od wypłaty ostatniej raty pomocy szczegółowego sprawozdania końcowego, opierającego się na zgłoszonym planie finansowym.
3. OPIS MOTYWÓW WSZCZĘCIA FORMALNEGO POSTĘPOWANIA WYJAŚNIAJĄCEGO
(27) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w przedmiotowej sprawie Komisja wyraziła swoje wątpliwości co do zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem na podstawie art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE i wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej.
(28) Zgodnie z pkt 60 wytycznych dla uniknięcia sytuacji, w której duży projekt inwestycyjny zostałby sztucznie podzielony na podprojekty, by ominąć w ten sposób postanowienia tych wytycznych, projekt inwestycyjny uznaje się za jednostkowy projekt inwestycyjny, jeśli inwestycja początkowa podjęta przez jedną lub kilka firm, na przestrzeni trzech lat, składa się ze środków trwałych połączonych w sposób ekonomicznie niepodzielny.
(29) Przypis 55 wytycznych stanowi, że w ramach oceny, czy inwestycja początkowa jest ekonomicznie niepodzielna, Komisja weźmie pod uwagę powiązania techniczne, funkcjonalne i strategiczne oraz bezpośrednią bliskość geograficzną.
(30) Gdyby zgłoszony projekt stanowił wraz z projektem P3 Freiberg-Południe jednostkowy projekt inwestycyjny, mechanizm dostosowania pułapu pomocy, o którym mowa w pkt 67 wytycznych, należałoby zastosować do kwalifikowalnych kosztów łącznych obu projektów. Łączna kwota zgłoszonej pomocy i pomocy przyznanej na projekt P3 przekraczałaby w tym przypadku dopuszczalny pułap intensywności pomocy, a kwota wykraczająca byłaby niezgodna z art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE.
(31) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja stwierdziła, że niedużą odległość pięciu kilometrów między lokalizacją zgłoszonego projektu (Freiberg-Wschód) i lokalizacją wcześniejszego projektu P3 (Freiberg-Południe) można uznać za bezpośrednią bliskość geograficzną. Komisja stwierdziła ponadto że między tymi dwiema inwestycjami istnieją określone powiązania funkcjonalne i techniczne oraz silne powiązania strategiczne. Na tej podstawie Komisja wyraziła wątpliwość wobec stanowiska Niemiec, że zgłoszony projekt (w rozumieniu pkt 60 i przypisu 55 wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej) nie stanowi wraz z projektem P3 Freiberg-Południe jednostkowego projektu inwestycyjnego, i wezwała zainteresowane osoby trzecie do zgłaszania swoich uwag co do niepodzielności obu projektów inwestycyjnych DS we Freibergu.
(32) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja zbadała również zgodność pomocy pod kątem ogólnych postanowień wytycznych i szczególnych przepisów dotyczących dużych projektów inwestycyjnych zgodnie z pkt 68 lit. a) i b) wytycznych i doszła do wniosku, że zgłoszony środek jest z nimi zgodny.
4. UWAGI OSÓB TRZECICH
(33) Komisja nie otrzymała uwag od osób trzecich.
5. UWAGI WŁADZ NIEMIECKICH
5.1. Pierwotne uwagi Niemiec
(34) W swoich pierwszych uwagach, przekazanych Komisji w dniach 31 października 2008 r. i 2 grudnia 2008 r., Niemcy wyraziły pogląd, że kryteria wyszczególnione w pkt 60 oraz w przypisie 55 wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej (bliskość geograficzna, powiązania techniczne, funkcjonalne i strategiczne) nie są odpowiednie dla określenia, czy dwa projekty inwestycyjne należy uznać za "ekonomicznie niepodzielne", gdyż czynniki te nie pozwalają na wyjaśnienie okoliczności, w których jedno przedsięwzięcie może zostać uznane za uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia bez istnienia drugiego. Niemcy argumentowały ponadto, że jedynym decydującym kryterium dla oceny tego, czy jeden projekt jest ekonomicznie wykonalny bez drugiego, jest interpretacja prawnego pojęcia "ekonomicznej niepodzielności".
(35) Oprócz tego Niemcy wyraziły pogląd, że argument Komisji, według którego istnieją funkcjonalne i techniczne powiązania między projektami Freiberg-Wschód i Freiberg-Południe, nie jest wystarczający, by stwierdzić ich ekonomiczną niepodzielność. Niemcy wysnuły zatem wniosek, że podstawy wszczęcia przez Komisję formalnego postępowania wyjaśniającego opierają się na niewłaściwym zastosowaniu przez Komisję kompetencji uznaniowej, która przysługuje jej zgodnie z art. 107 ust. 3 TFUE, co doprowadziło do niewspółmiernie niekorzystnej decyzji dla beneficjenta pomocy.
(36) Poza tym Niemcy stwierdziły, że stosowanie kryterium "bliskości geograficznej" nie jest właściwe do celów zapobiegania zwiększaniu ilości subwencji, gdyż przypis 55 wytycznych nie we wszystkich wersjach językowych zawiera wymóg, że zakłady produkcyjne muszą się znajdować w "bezpośredniej" bliskości geograficznej (przykładowo w wersji francuskiej nie ma słowa "bezpośredniej", a mowa jest tylko o "bliskości geograficznej"). Niemcy argumentowały, że kryteria zawarte w przypisie 55 nie stanowią zatem jednolitych ram prawnych dla regulowania spiral subwencyjnych.
(37) Mając na uwadze powyższe wywody, Niemcy doszły do wniosku, że projekty DS w lokalizacjach Freiberg-Południe i Freiberg-Wschód nie są ekonomicznie niepodzielne, a tym samym nie należy ich traktować jako jednostkowego projektu inwestycyjnego w rozumieniu pkt 60 i przypisu 55 wytycznych. Zdaniem Niemiec zgłoszona pomoc dla zakładu Freiberg-Wschód nie podlega zatem obniżeniu do kwalifikowalnych łącznych kosztów inwestycyjnych projektów DS w lokalizacjach Freiberg-Południe i Freiberg-Wschód poprzez zastosowanie mechanizmu dostosowania pułapu pomocy.
(38) Wraz ze swoimi pierwotnymi uwagami Niemcy przesłały również zaktualizowane informacje na temat realizacji projektów inwestycyjnych DS w lokalizacjach Freiberg-Południe i Freiberg-Wschód od momentu rozpoczęcia zgłoszonego projektu: przed projektem P3 Freiberg-Południe (zwiększenie zdolności produkcyjnej w zakresie płytek krzemowych z 350 na 500 MWp) w tej samej lokalizacji produkcyjnej zrealizowano inny projekt o nazwie P2 (uprzednie zwiększenie zdolności produkcyjnej w zakresie płytek krzemowych z 270 na 350 MWp). Na projekt P2 została również przyznana pomoc (w ramach istniejących programów pomocy). Ponadto Niemcy poinformowały, że planowana pomoc na rzecz projektu P3 zostanie przyznana tylko w formie ulgi inwestycyjnej (na podstawie ustawy o ulgach inwestycyjnych).
5.2. Dalsze zaktualizowane informacje przesłane Komisji - zmiana pierwotnego zgłoszenia
(39) Po przesłaniu swoich pierwotnych uwag Niemcy w kilku etapach przekazywały zaktualizowane informacje na temat projektów inwestycyjnych, których realizacja została lub miała zostać podjęta przez grupę przedsiębiorstw będącą beneficjentem w lokalizacji Freiberg-Południe na przestrzeni trzech lat od momentu rozpoczęcia zgłoszonego projektu inwestycyjnego.
(40) Ostateczna sytuacja jest przedstawiona w poniższej tabeli:
|
Freiberg-Południe (P2 - P3) |
Freiberg-Wschód |
Freiberg-Saksonia |
| Status |
Wcześniejsze projekty P2 i P3 nie podlegają
zgłoszeniu
|
Projekt zgłoszony |
Przyszłe projekty |
| Produkt |
Płytki krzemowe |
Płytki krzemowe |
Moduły fotowoltaiczne |
|
Zdolność produkcyjna (w MWp)
|
od 270 do 350 (P2) od 350 do 500 (P3)
|
500 |
300 |
| Rozpoczęcie projektu |
1.6.2006 r. (P2) 1.9.2007 r. (P3)
|
18.12.2007 |
lato/jesień 2010 r. |
| Koszty kwalifikowalne (kwota nominalna, w EUR) |
49 995 991 (P2) 49 000 000 (P3) |
350 000 000 |
72 500 000 |
|
Kwota pomocy (kwota nominalna, w EUR)
|
16 905 000 (P2) 0(*) (P3)
|
45 395 000(**) |
? |
|
(*) Niemcy wycofały planowaną pierwotnie pomoc w odniesieniu do projektu P3 w wysokości 14 mln EUR. (**) Niemcy obniżyły pomoc dla zgłoszonego projektu Freiberg-Wschód.
|
(41) Najważniejsze zmiany pierwotnego zgłoszenia dotyczą cofnięcia całej pomocy przyznanej na projekt P3 Freiberg-Południe oraz obniżenia pomocy przyznanej na zgłoszony projekt w lokalizacji Freiberg-Wschód. Niemcy zapewniły poza tym, że na rzecz projektu P3 nie była i nie będzie wypłacona żadna pomoc.
(42) W trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego Niemcy poinformowały Komisję, że mimo iż nie przyznały jednoznacznie, że zgłoszony projekt w lokalizacji Freiberg-Wschód stanowi wraz z przedsięwzięciem Freiberg-Południe jednostkowy projekt inwestycyjny w rozumieniu pkt 60 i przypisu 55 wytycznych, obniżą łączną pomoc na skumulowane kwalifikowalne koszty (wartość aktualna 402.865.942 EUR) wszystkich trzech projektów (P2, P3 i projekt zgłoszony) do poziomu dopuszczalnej maksymalnej intensywności pomocy (wartość aktualna 55.749.652 EUR - 14,06 % ekwiwalentu dotacji brutto), jaka obowiązywałaby w przypadku scenariusza "jednostkowego projektu inwestycyjnego".
(43) Dodatkowo Niemcy załączyły informację na temat przyszłego dużego projektu inwestycyjnego (SF III) grupy SW w lokalizacji Freiberg-Saksonia (budowa nowego zakładu produkującego moduły fotowoltaiczne), który ma się rozpocząć w przeciągu trzech lat od rozpoczęcia zgłoszonego projektu, i zapowiedziały swój zamiar przyznania pomocy na ten projekt. Niemcy zapowiedziały, że pomoc na rzecz projektu SF III zgłoszą indywidualnie i że warunkiem jej przyznania będzie jej zatwierdzenie przez Komisję.
6. OCENA ŚRODKA POMOCY
6.1. Istnienie pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE
(44) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja doszła do wniosku, że pomoc finansowa, jaką Niemcy zamierzają przyznać DS na podstawie istniejących programów pomocy regionalnej - "programu GA" oraz "ustawy o ulgach inwestycyjnych" - stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Niemcy nie zakwestionowały tego wniosku.
6.2. Wymóg zgłaszania, zgodność pomocy z prawem i prawo właściwe
(45) Niemcy zgłosiły planowany środek pomocy w dniu 28 marca 2008 r. przed jego wdrożeniem, wypełniając w ten sposób obowiązek, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE, oraz obowiązek uprzedniego zgłoszenia zgodnie z art. 7 lit. e) rozporządzenia Komisji (WE) nr 1628/2006 z dnia 24 października 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych w odniesieniu do pomocy regionalnej).
(46) Po stwierdzeniu, że zgłoszony środek jest pomocą państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, należy zbadać, czy środek ten może zostać uznany za zgodny z rynkiem wewnętrznym. Ponieważ środek dotyczy pomocy inwestycyjnej, Komisja zbadała go na podstawie wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej (w szczególności rozdziału 4.3 dotyczącego pomocy dla dużych projektów inwestycyjnych).
6.3. Zgodność pomocy z ogólnymi przepisami wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej
(47) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja wskazała, że zgłoszona pomoc zasadniczo ma zostać przyznana na podstawie programów pomocy podlegających przepisom o wyłączeniach grupowych, zgodnych z przepisami ogólnymi wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej oraz w zgodności z tymi programami.
(48) Projekt jest ponadto inwestycją początkową w rozumieniu wytycznych, gdyż przewiduje budowę nowego zakładu produkcyjnego. Kwalifikowalne koszty inwestycyjne zostały określone w zgodzie z wytycznymi, a zasady dotyczące kumulacji pomocy są przestrzegane.
(49) Poza tym beneficjent złożył wniosek o przyznanie pomocy, a Niemcy potwierdziły na piśmie - zanim DS rozpoczęła pracę nad projektem - że projekt kwalifikuje się do pomocy i zobowiązały się do przyznania pomocy pod warunkiem jej zatwierdzenia przez Komisję.
(50) Przedsiębiorstwo jest zobowiązane do utrzymania inwestycji w regionie przez okres co najmniej pięciu lat od zakończenia projektu.
(51) DS wniesie wkład własny w wysokości co najmniej 25 % kosztów kwalifikowalnych w formie wolnej od jakiejkolwiek pomocy publicznej.
6.4. Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy dla dużych projektów inwestycyjnych
6.4.1. Inwestycja jednostkowa a maksymalna dopuszczalna intensywność pomocy
(52) Dla uniknięcia sytuacji, w której duży projekt inwestycyjny zostałby sztucznie podzielony na podprojekty, by ominąć w ten sposób postanowienia wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej, duży projekt inwestycyjny należy zgodnie z pkt 60 wytycznych uznać za "jednostkowy projekt inwestycyjny", jeśli inwestycja początkowa podjęta przez jedną lub kilka firm, na przestrzeni trzech lat, składa się ze środków trwałych połączonych w sposób ekonomicznie niepodzielny.
(53) Państwa członkowskie mogą mieć skłonność do zgłaszania zamiast jednego jednostkowego projektu inwestycyjnego kilku pojedynczych projektów, by w ten sposób po zastosowaniu mechanizmu dostosowania pułapu uzyskać wyższy poziom maksymalnej intensywności pomocy (punkt 67 wytycznych)(12).
(54) W omawianym przypadku Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w oparciu o wątpliwości, że zgłoszona pomoc mogłaby przekroczyć dopuszczalną intensywność pomocy, gdyby przedmiotowy projekt miał stanowić jednostkowy projekt inwestycyjny wraz z objętym wcześniej pomocą projektem P3 w lokalizacji Freiberg-Południe. Projekt P3 jest kontynuatorem projektu P2 (oba projekty dotyczą stopniowego zwiększania zdolności produkcyjnych istniejącego zakładu produkcyjnego płytek krzemowych z 270 na 350 MW, a następnie z 350 na 500 MW), co jest klasycznym przykładem scenariusza "jednostkowego projektu inwestycyjnego". Inwestycje te są bowiem realizowane w ciągu trzech lat w bezpośredniej bliskości geograficznej (w tej samej lokalizacji produkcyjnej grupy SW Freiberg-Południe) i wykazują jasne powiązania techniczne (te same produkty i technologie produkcyjne), funkcjonalne (te same surowce, wspólni dostawcy/ klienci, wspólne usługi) i strategiczne (zintegrowana strategia zwiększania zdolności produkcyjnych, ukierunkowana na ten sam rynek).
(55) Niemcy wycofały całą pomoc w odniesieniu do projektu P3 i zmieniły zgłoszenie w ten sposób, że obniżona została intensywność pomocy w zgłoszonym projekcie, aby ograniczyć łączną pomoc na skumulowane kwalifikowalne koszty zgłoszonego projektu w lokalizacji Freiberg-Wschód i obu wcześniejszych projektów (P2 i P3) w lokalizacji Freiberg-Południe do dopuszczalnej maksymalnej intensywności pomocy dla scenariusza "jednostkowego projektu inwestycyjnego" (przez co ujęte zostały wszystkie projekty rozpoczęte na przestrzeni trzech lat). Komisja nie musi zatem już dalej badać tej sprawy i podejmować decyzji, czy zgłoszony projekt stanowi wraz ze wspomnianymi wcześniejszymi projektami jednostkowy projekt inwestycyjny.
(56) Niemcy zgodziły się na uwzględnienie projektów P3 i P2 przy obliczaniu maksymalnej intensywności pomocy, tak więc obliczenie to nastąpi tak, jak w przypadku jednostkowego projektu inwestycyjnego, składającego się ze zgłoszonego projektu i dwóch projektów wcześniejszych.
(57) Dlatego też zgodnie z pkt 41 wytycznych kwalifikowalne koszty zostały zaktualizowane w odniesieniu do roku przyznania pierwszej pomocy na rzecz projektu P2 (12 września 2006 r.) przy zastosowaniu obowiązującej w tym dniu stopy referencyjnej (4,36 %): Koszty łączne wynoszą 402.865.942 EUR (wartość aktualna). Dopuszczalna maksymalna wysokość pomocy (wartość aktualna) wyniosłaby w tym przypadku 55.749.652 EUR (13), co odpowiada intensywności pomocy 14,06 % EDB dla inwestycji jednostkowej.
(58) Ponieważ przyznano już (na projekt P2) 15.384.891 EUR (wartość aktualna), maksymalna wysokość pomocy na rzecz zgłoszonego projektu wyniosłaby 40.364.760 EUR (wartość aktualna), co odpowiada intensywności pomocy 12,97 % EDB. Ponieważ Niemcy zapewniły, że zastosują się do tej maksymalnej intensywności pomocy, można przyjąć, że wymogi dotyczące dostosowania pułapu pomocy, które są przewidziane w pkt 67 wytycznych, będą spełnione nawet w przypadku, gdyby zgłoszony projekt miał wraz z wcześniejszymi projektami, na które pomoc została przyznana na przestrzeni trzech lat, stanowić jednostkową inwestycję.
(59) Niemcy zapowiedziały, że pomoc na rzecz wspomnianego powyżej przyszłego projektu SF III w lokalizacji Freiberg-Saksonia zgłoszą indywidualnie i że warunkiem jej przyznania będzie jej zatwierdzenie przez Komisję, w związku z czym Komisja nie musi w niniejszej decyzji stwierdzać, czy zgłoszony projekt stanowi wraz z przyszłym projektem SF III jednostkowy projekt inwestycyjny.
6.4.2. Zgodność z pkt 68 wytycznych
(60) Decyzja Komisji o dopuszczalności pomocy regionalnej dla dużych projektów inwestycyjnych zgodnie z pkt 68 wytycznych jest uzależniona od udziałów w rynku beneficjenta przed inwestycją i po jej realizacji oraz od zdolności produkcyjnych osiągniętych w wyniku realizacji inwestycji. Aby móc dokonać odpowiedniej oceny zgodnie z pkt 68 lit. a) i b) wytycznych, Komisja musi określić właściwy rynek produktowy oraz właściwy rynek geograficzny.
(61) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja stwierdziła, że produktem, do którego odnosi się zgłoszony projekt inwestycyjny, są płytki z monokrystalicznego krzemu.
(62) Komisja nie może wykluczyć, że płytki krzemowe produkowane w zakładzie Freiberg-Wschód nie będą przynajmniej częściowo wykorzystywane wewnętrznie przez grupę przedsiębiorstw będącą beneficjentem do ich dalszego przetwarzania na ogniwa słoneczne lub moduły fotowoltaiczne, w związku z tym w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja uznała - zgodnie z pkt 69 wytycznych, który stanowi, że jeżeli projekt odnosi się do produktu pośredniego, a znacząca część produkcji nie jest zbywana na rynku, dany produkt obejmować może produkty stanowiące następne ogniwo w procesie produkcji - że produktem, do którego odnosi się zgłoszony projekt inwestycyjny, są nie tylko płytki krzemowe, lecz także ogniwa słoneczne i moduły fotowoltaiczne. Na potrzeby oceny pod kątem pkt 68 lit. a) wytycznych Komisja ustaliła ponadto, że właściwym rynkiem produktowym jest rynek płytek krzemowych, ogniw słonecznych i modułów fotowoltaicznych, zaś właściwym rynkiem geograficznym jest rynek światowy.
(63) W decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja obliczyła udziały w rynku grupy przedsiębiorstw będącej beneficjentem na wszystkich właściwych rynkach dla okresu przed inwestycją i po jej realizacji (2006-2011), przy czym uwzględniła ona scenariusz najbardziej niekorzystny, według którego rynek po roku 2010 nie będzie wzrastał (ponieważ dostępna niezależna analiza nie zawierała prognozy na lata po 2010 r.). Poczynione obliczenia wykazały, że wszystkie udziały w rynku wynosiły przed rozpoczęciem inwestycji poniżej 20 %, zaś po jej przeprowadzeniu poniżej 15 %, w związku z tym Komisja stwierdziła, że udział 25 % nie został przekroczony, i uznała, że zgłoszona pomoc jest zgodna z pkt 68 lit. a) wytycznych.
(64) Ponieważ średni roczny wskaźnik wzrostu widocznej konsumpcji produktów fotowoltaicznych w EOG w latach 2001 do 2006 (35 %) był znacznie wyższy niż średni roczny wskaźnik wzrostu produktu krajowego brutto w EOG za te same lata (1,97 %), Komisja w swojej decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego uznała również, że mimo iż brak jest dla EOG danych co do powyższych produktów pośrednich, średni roczny wskaźnik wzrostu widocznej konsumpcji produktów pośrednich niewątpliwie również wyniósłby znacznie powyżej 1,97 %. Komisja doszła zatem do wniosku, że zgłoszona pomoc jest zgodna z pkt 68 lit. b) wytycznych.
(65) W trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego nie stwierdzono wskazówek, które mogłyby podawać w wątpliwość stwierdzenia w powyższych punktach 60-64 w odniesieniu do zgodności pomocy z wymogami pkt 68 wytycznych. Ponadto analiza przeprowadzona w ramach decyzji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego wykazała, że szacunkowe udziały grupy SW we wszystkich właściwych rynkach w roku 2011 będą znajdowały się na poziomie poniżej 15 %, nie zachodzi zatem niebezpieczeństwo, że w przypadku nowych obliczeń na podstawie świeższych opracowań uzyskane zostaną udziały w rynku na poziomie powyżej 25 %.
(66) Komisja potwierdza zatem wnioski, jakie zawarła w decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego, że zgłoszona pomoc jest zgodna z pkt 68 wytycznych.
6.5. Wnioski
(67) Na podstawie powyższej oceny Komisja stwierdza, że zgłoszony środek pomocy jest zgodny z wytycznymi w sprawie krajowej pomocy regionalnej, a także z niemiecką krajową mapą pomocy regionalnej obowiązującą w momencie zgłoszenia,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli dnia 6 lipca 2010 r.
|
W imieniu Komisji |
|
Joaquín ALMUNIA |
|
Wiceprzewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 217 z 26.8.2008, s. 19.
(2) Dz.U. C 54 z 4.3.2006, s. 13.
(3) Por. przypis 1. Sprostowanie do decyzji Komisji zostało przyjęte w dniu 28 kwietnia 2009 r. (opublikowane w Dz.U. C 203 z 28.8.2009, s. 11).
(4) Grupa SW nie prowadzi działalności w zakresie produkcji ani dystrybucji urządzeń fotowoltaicznych. Posiada ona jednak 29 % udziałów w spółce Solarparc AG, której głównym przedmiotem działalności jest produkcja i budowa systemów fotowoltaicznych. Ponieważ jest to udział mniejszościowy, SolarParc AG nie została uwzględniona w ocenie rynku dotyczącej omawianego przypadku pomocy.
(5) 1 megawat peak (MWp) jest równy 1 000 000 wat peak (Wp). Wat peak jest jednostką pojemności (mocy znamionowej) ogniw słonecznych i modułów fotowoltaicznych. Wat peak jest w fotowoltaice jednostką używaną powszechnie jako skala porównawcza technicznych możliwości modułów słonecznych i oznacza moc znamionową modułów w standardowych warunkach testowych.
(6) Decyzja Komisji z dnia 1 października 2003 r. w sprawie pomocy państwa nr 642/2002 - Przedłużenie programu pomocy Wspólne zadanie rządu federalnego i krajów związkowych (GA) "Poprawa regionalnej struktury gospodarczej" (Dz.U. C 284 z 27.11.2003, s. 5) i decyzja Komisji z dnia 19 stycznia 2005 r. w sprawie pomocy państwa nr 142a/2004 - Ustawa o ulgach inwestycyjnych 2005 -zasady podstawowe (Dz.U. C 235 z 23.9.2005, s. 4) oraz program podlegający wyłączeniu XR 6/2007 - Ustawa o ulgach inwestycyjnych 2007 (Dz.U. C 41 z 24.2.2007, s. 9).
(7) Zgodnie z art. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1628/2006 z dnia 24 października 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych w odniesieniu do pomocy regionalnej; Dz.U L 302 z 1.11.2006, s. 29) Niemcy przesłały Komisji informację zbiorczą dotyczącą przyznawanej pomocy, która została zarejestrowana pod numerem XR 31/07 (Dz.U. C 102 z 5.5.2007, s. 11).
(8) Zgodnie z art. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1628/2006 Niemcy przesłały informację zbiorczą dotyczącą przyznawanej pomocy, która została zarejestrowana pod numerem referencyjnym XR 6/07 (Dz.U. C 41 z 24.2.2007, s. 9).
(9) Zgodnie z art. 9 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych, Dz.U. L 214 z 9.8.2008, s. 3) Niemcy przesłały Komisji informację zbiorczą dotyczącą przyznawanej pomocy, która została zarejestrowana pod numerem X 167/2008 (Dz.U. C 280 z 20.11.2009, s. 5).
(10)Decyzja Komisji z dnia 8 listopada 2006 r. w sprawie pomocy państwa nr 459/2006 - Krajowa mapa pomocy regionalnej: Niemcy 2007-2013 (Dz.U. C 295 z 5.12.2006, s. 6).
(11) Wartość zaktualizowana w odniesieniu do roku, w którym przyznana została pierwsza pomoc na rzecz projektu P2 (12 września 2006 r.) przy zastosowaniu obowiązującej w tym dniu stopy referencyjnej (4,36 %).
(12) Jeżeli projekt o wartości ponad 100 mln EUR zostanie podzielony na dwa projekty, państwo członkowskie mogłoby każdorazowo do pierwszych 50 mln EUR kosztów projektu (a więc w sumie dwukrotnie) zastosować pełną stawkę pułapu regionalnego (obniżenie pułapu pomocy regionalnej nie byłoby konieczne) oraz każdorazowo do kolejnych 50 mln EUR (a więc w sunie dwukrotnie) pułap pomocy regionalnej na poziomie 50 %. W przypadku kosztów kwalifikowalnych wykraczających poza granicę 100 mln EUR pułap pomocy regionalnej obniża się do 34 %.
(13) Przy zastosowaniu maksymalnego pułapu pomocy regionalnej 35 % EDB do kwalifikowalnych kosztów odnośnie do projektu P2 (na podstawie niemieckiej mapy pomocy regionalnej, obowiązującej w momencie przyznania pomocy na ten projekt - decyzja Komisji z dnia 2 kwietnia 2003 r. w sprawie pomocy państwa N 641/02 - Mapa pomocy regionalnej: Niemcy 2004-2006, Dz.U. C 186 z 6.8.2003, s. 18) oraz 30 % EDB odnośnie do projektu P3 i zgłoszonego projektu, ponieważ standardowy pułap maksymalny w nowej niemieckiej mapie pomocy regionalnej, która obowiązuje od 2007 r., został obniżony.
