Nakładanie grzywien w drodze mandatu karnego.

ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 22 lutego 2002 r.
w sprawie nakładania grzywien w drodze mandatu karnego

Na podstawie art. 96 § 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 1713 i 1948) zarządza się, co następuje:
§  1.  [Przedmiot regulacji]
Rozporządzenie określa wzór formularza mandatu karnego i sposób nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.
§  2.  [Formularz mandatu karnego w postaci bloczka]
1. 
Z zastrzeżeniem § 2a formularz, przy wykorzystaniu którego nakłada się grzywnę w drodze mandatu karnego, składa się z 5 odcinków: "A", "B", "C", "D" i "E", oznaczonych serią i numerem, ułożonych w książkę w postaci bloczka, umieszczoną w zespolonym pakiecie, z zachowaniem ciągłości numeracji. Odcinki "A", "B", "C" i "D" są wykonane na papierze samokopiującym.
2. 
Wzór odcinków formularza mandatu karnego, zwanego dalej "formularzem", określa załącznik do rozporządzenia.
3. 
Parametry techniczne odcinka A i B formularza, o którym mowa w ust. 2, określa Polska Norma PN-F-01101 "Bankowość i pokrewne usługi finansowe - Wzory formularzy bankowych - Wzór formularza polecenia przelewu/wpłaty gotówkowej (W/P)".
§  2a.  [Formularz mandatu karnego wygenerowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego]
1. 
Nakładając grzywnę w drodze mandatu karnego, dopuszcza się użycie przez funkcjonariusza formularza mandatu wygenerowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego.
2. 
Wzór formularza mandatu, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wzorowi określonemu w załączniku, z tym że nie jest on ułożony w książkę w postaci bloczka i nie posiada odcinków samokopiujących, a seria i numer mandatu są nadawane przez system automatycznie z puli numerów przydzielonych.
3. 
Na mandacie wygenerowanym przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego pieczęć organu nakładającego i własnoręczny podpis funkcjonariusza, który nałożył mandat, mogą być odtworzone mechanicznie, jeżeli odcinki "C", "D" i "E" formularza zawierają unikatowy identyfikator funkcjonariusza nakładającego mandat, a zabezpieczenia systemu odtwarzającego ten identyfikator wykluczają posłużenie się nim przez osobę nieuprawnioną, system zaś spełnia wymogi określone w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 570).
§  3.  [Obowiązek okazania dokumentu uprawniającego do nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego]
Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, funkcjonariusz nakładający grzywnę, zwany dalej "funkcjonariuszem", na żądanie sprawcy wykroczenia jest obowiązany okazać dokument uprawniający go do nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego.
§  4.  [Mandat karny kredytowany]
1. 
Funkcjonariusz, nakładając na sprawcę wykroczenia mandat karny kredytowany, po oddzieleniu części A i B od części C-E:
1) 1
 na odcinku "A" formularza wpisuje wysokość nałożonej grzywny; wysokości grzywny nie wpisuje się, jeżeli sprawca wykroczenia uiścił ją w formie bezgotówkowej za pomocą karty płatniczej lub innego instrumentu płatniczego;
2)
na odcinku "C" formularza:
a)
wpisuje wysokość nałożonej grzywny,
b)
oznacza rodzaj mandatu oraz wypełnia rubryki dotyczące ukaranego zgodnie z opisem; w razie niemożności stwierdzenia numeru PESEL wpisuje się datę urodzenia ukaranego,
c) 2
 określa zachowanie stanowiące wykroczenie, czas i miejsce jego popełnienia oraz kwalifikację prawną,
d)
w przypadku naruszenia przepisów o ruchu drogowym, wpisuje liczbę punktów przewidzianych za to naruszenie na podstawie odrębnych przepisów,
e)
wpisuje swój numer służbowy, datę nałożenia mandatu oraz składa swój podpis.
2. 
Sprawca wykroczenia potwierdza przyjęcie mandatu karnego kredytowanego, składając czytelny podpis na odcinku "C" formularza.
3.  3
 Sprawca wykroczenia ukarany mandatem karnym kredytowanym otrzymuje odcinki "A", "B" i "C" formularza. W przypadku gdy grzywna została uiszczona w formie bezgotówkowej za pomocą karty płatniczej lub innego instrumentu płatniczego, sprawca wykroczenia otrzymuje wyłącznie odcinek "C" formularza.
§  4a.  [Przyjęcie mandatu karnego kredytowanego - doręczenie odcinków formularza mandatu przesyłką poleconą]
Jeżeli sprawca wykroczenia został pouczony, zgodnie z § 6, i pisemnie wyraził zgodę na przyjęcie mandatu karnego kredytowanego w określonej wysokości, odcinki "A", "B" i "C" formularza mogą zostać mu doręczone przesyłką poleconą za zwrotnym poświadczeniem odbioru. W takim przypadku potwierdzeniem przyjęcia mandatu jest załączona do odcinka "D" pisemna zgoda sprawcy wykroczenia na jego przyjęcie wraz ze zwrotnym poświadczeniem doręczenia przesyłki zawierającej mandat. Za datę przyjęcia mandatu przyjmuje się dzień jego doręczenia.
§  4b.  4 [Zgoda na przyjęcie i doręczenie mandatu generowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego]
 Dopuszcza się wyrażenie przez sprawcę wykroczenia zgody na:
1)
przyjęcie mandatu generowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego,
2)
doręczenie mandatu karnego wygenerowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego

- przy pomocy środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344).

§  4c.  5 [Sposób doręczenia mandatu karnego wygenerowanego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego]
1. 
Czynności, o których mowa w § 4b, dokonuje się przy pomocy przeznaczonej do tego platformy internetowej spełniającej wymogi określone w ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
2. 
Doręczenie mandatu karnego w sposób, o którym mowa w § 4b pkt 2, polega na jego udostępnieniu sprawcy wykroczenia do pobrania oraz samodzielnego wydrukowania w postaci obrazu odcinków "A", "B" i "C" z platformy internetowej, o której mowa w ust. 1, w okresie 21 dni, licząc od dnia następującego po dniu wysłania przez organ powiadomienia o wystawieniu mandatu i możliwości jego odebrania za pośrednictwem platformy internetowej. Za datę przyjęcia mandatu uznaje się dzień, w którym sprawca wykroczenia pokwitował jego odbiór w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w § 4b pkt 2. W przypadku niepokwitowania mandatu udostępnionego na platformie internetowej w okresie jego udostępnienia mandat doręcza się w sposób, o którym mowa w § 4a.
3. 
Wyrażenie przez sprawcę wykroczenia zgód, o których mowa w § 4b, oraz pokwitowanie odbioru mandatu w systemie teleinformatycznym wymaga złożenia kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego albo podpisu osobistego.
4. 
Mandat karny doręczany w sposób, o którym mowa w § 4b pkt 2, jest opatrzony kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną organu nakładającego.
§  5.  [Mandat karny uiszczany w gotówce]
1. 
Funkcjonariusz, nakładając na sprawcę wykroczenia mandat karny uiszczany w gotówce, wpisuje wysokość grzywny na odcinku "C" formularza, a następnie wypełnia ten odcinek zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2.
2. 
Sprawca wykroczenia potwierdza przyjęcie mandatu karnego uiszczanego w gotówce, składając czytelny podpis na odcinku "C" formularza.
3. 
Sprawca wykroczenia ukarany mandatem karnym uiszczanym w gotówce otrzymuje odcinek "C" formularza.
§  5a.  6 [Uiszczenie grzywny w formie bezgotówkowej]
 Jeżeli grzywna nałożona w drodze mandatu karnego, o którym mowa w § 4 ust. 1 albo § 5 ust. 1, została uiszczona przez sprawcę wykroczenia w formie bezgotówkowej za pomocą karty płatniczej lub innego instrumentu płatniczego, funkcjonariusz:
1)
na odcinku "C" formularza zaznacza także znakiem X pole "płatność kartą lub innym instrumentem płatniczym";
2)
do odcinka "D" formularza dołącza potwierdzenie dokonania płatności uzyskane z urządzenia do autoryzacji rozliczeń.
§  6.  [Pouczenie sprawcy wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego]
Przed potwierdzeniem przez sprawcę wykroczenia przyjęcia mandatu karnego, o którym mowa w § 4 ust. 2 lub § 5 ust. 2, funkcjonariusz poucza sprawcę wykroczenia o prawie odmowy przyjęcia mandatu karnego i o skutkach prawnych takiej odmowy.
§  7.  [Mandat karny zaoczny]
1. 
Funkcjonariusz, nakładając na sprawcę wykroczenia mandat karny zaoczny, wypełnia go zgodnie z § 4 ust. 1.
2.  7
 Sprawcy wykroczenia ukaranemu mandatem karnym zaocznym pozostawia się odcinki "A", "B" i "C" formularza albo je doręcza.
3. 
Mandat karny zaoczny można pozostawić osobie pełnoletniej, która zobowiąże się do przekazania go sprawcy wykroczenia. Osoba ta potwierdza otrzymanie odcinków "A", "B" i "C", wpisując swoje imię, nazwisko i adres miejsca zamieszkania na odwrocie odcinka "D" oraz potwierdzając prawdziwość tych danych własnoręcznym podpisem.
4. 
W razie niemożności doręczenia osobiście sprawcy wykroczenia odcinków formularza mandatu karnego, o których mowa w ust. 2, na drzwiach mieszkania sprawcy wykroczenia lub w miejscu widocznym na nieruchomości lub ruchomości, w tym na pojeździe należącym do sprawcy bądź przez niego użytkowanym, umieszcza się zawiadomienie.
5. 
Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 4, powinno wskazywać, gdzie i kiedy odcinki mandatu karnego pozostawiono, oraz że należy je odebrać w ciągu 7 dni, wraz z pouczeniem, że odcinki mandatu karnego nieodebrane w terminie uważa się za doręczone.
6. 
(uchylony).
§  7a.  [Stosowanie dotychczasowych bloczków mandatów karnych]
Bloczki mandatów karnych używane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia mogą być stosowane do dnia 31 lipca 2002 r.
§  8.  [Wejście w życie]
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK  8  

WZÓR FORMULARZA MANDATU KARNEGO

Odcinek A

wzór

Odcinek B

wzór

Odcinek C - strona 1

wzór

Odcinek C - strona 2

wzór

Odcinek D - strona 1

wzór

Odcinek D - strona 2

wzór

Odcinek E

wzór

1 § 4 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z dnia 4 września 2017 r. (Dz.U.2017.1694) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2017 r.
2 § 4 ust. 1 pkt 2 lit. c zmieniona przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.807) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 2019 r.
3 § 4 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia z dnia 4 września 2017 r. (Dz.U.2017.1694) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2017 r.
4 § 4b dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 11 kwietnia 2023 r. (Dz.U.2023.752) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 maja 2023 r.
5 § 4c dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 11 kwietnia 2023 r. (Dz.U.2023.752) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 maja 2023 r.
6 § 5a dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 4 września 2017 r. (Dz.U.2017.1694) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2017 r.
7 § 7 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.807) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 2019 r.
8 Załącznik:

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 4 września 2017 r. (Dz.U.2017.1694) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2017 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.807) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 maja 2019 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 11 kwietnia 2023 r. (Dz.U.2023.752) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 maja 2023 r.

Zmiany w prawie

Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe rosną od lipca po raz drugi w tym roku

41 mln 281 tys. 920 złotych może od lipca wynieść maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie wynosi natomiast 430 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od lipca 2024 roku wynosi ono 4300 złotych.

Krzysztof Koślicki 01.07.2024
Przepisy o głosowaniu korespondencyjnym bez poprawek Senatu

W środę Senat nie zgłosił poprawek do noweli kodeksu wyborczego, która umożliwia głosowanie korespondencyjne wszystkim obywatelom zarówno w kraju, jak i za granicą. 54 senatorów było za, a 30 przeciw. Ustawa trafi teraz do prezydenta. Poprzedniego dnia takie rozwiązanie rekomendowały jednomyślnie senackie komisje Praw Człowieka i Praworządności, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.

Grażyna J. Leśniak 26.06.2024
Rząd zmienia przepisy o układach zbiorowych pracy

Katalog spraw regulowanych w układzie zbiorowym pracy będzie otwarty i będzie mógł obejmować sprawy dotyczące w szczególności wymiaru i norm czasu pracy, systemów i rozkładów czasu pracy, pracy w godzinach nadliczbowych, wymiaru urlopu wypoczynkowego, warunków wynagradzania czy organizacji pracy. Do uzgodnień międzyresortowych trafił dziś projekt zupełnie nowej ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Jego autorzy zakładają, że nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku.

Grażyna J. Leśniak 25.06.2024
Nowe zasady przeprowadzania kontroli w pomocy społecznej

Dziś (piątek, 21 czerwca) weszły w życie nowe przepisy dotyczące przeprowadzania kontroli w pomocy społecznej. Dotyczą m.in. rozszerzenia nadzoru nad realizacją zaleceń pokontrolnych i objęcia procedurą kontrolną mieszkań treningowych i wspomaganych.

Robert Horbaczewski 21.06.2024
Nowelizacja kodeksu pracy o substancjach reprotoksycznych wejdzie w życie pod koniec czerwca

W dniu 14 czerwca opublikowana została nowelizacja kodeksu pracy dotycząca ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów.

Grażyna J. Leśniak 17.06.2024
Bez polskiego prawa jazdy obcokrajowiec nie zostanie taksówkarzem

​Od 17 czerwca wszyscy kierowcy, którzy pracują w Polsce w charakterze taksówkarzy lub świadczą usługi odpłatnego przewozu osób, będą musieli posiadać polskie prawo jazdy. Zapewne nie wszystkim kierowcom z zagranicy uda się to prawo jazdy zdobyć, więc liczba obcokrajowców świadczących usługi przewozu osób może spaść.

Regina Skibińska 15.06.2024