Szczegółowy zakres i forma dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz program funkcjonalno-użytkowy.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY 1
z dnia 2 września 2004 r.
w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego

Na podstawie art. 31 ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984 i 1047) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1. [Definicje legalne]
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
robotach podstawowych - należy przez to rozumieć minimalny zakres prac, które po wykonaniu są możliwe do odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych oraz uwzględniają przyjęty stopień scalenia robót;
2)
grupach, klasach, kategoriach robót - należy przez to rozumieć grupy, klasy, kategorie określone w rozporządzeniu nr 2195/2002 z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (Dz. Urz. WE L 340 z 16.12.2002, z późn. zm.), zwanym dalej "Wspólnym Słownikiem Zamówień".
§  2. [Odrębność opracowań; wydzielenie tomów]
1.
Dokumentacja projektowa, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz program funkcjonalno-użytkowy są odrębnymi opracowaniami, w których wydziela się tomy zgodnie z przyjętą systematyką podziału robót budowlanych.
2.
W każdym tomie wszystkie strony powinny być trwale spięte i opatrzone numeracją.

Rozdział  2

Zakres i forma dokumentacji projektowej

§  3. [Wybór zakresu dokumentacji projektowej]
Zakres dokumentacji projektowej ustala zamawiający, biorąc pod uwagę tryb udzielenia zamówienia publicznego oraz wymagania dotyczące postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych wynikające z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.).
§  4. [Zakres dokumentacji projektowej do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych]
1.
Dokumentacja projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, składa się w szczególności z:
1)
projektu budowlanego w zakresie uwzględniającym specyfikę robót budowlanych;
2)
projektów wykonawczych w zakresie, o którym mowa w § 5;
3)
przedmiaru robót w zakresie, o którym mowa w § 6;
4)
informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, w przypadkach gdy jej opracowanie jest wymagane na podstawie odrębnych przepisów.
2.
Dokumentacja projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, składa się w szczególności z:
1)
planów, rysunków lub innych dokumentów umożliwiających jednoznaczne określenie rodzaju i zakresu robót budowlanych podstawowych oraz uwarunkowań i dokładnej lokalizacji ich wykonywania;
2)
przedmiaru robót, w zakresie o którym mowa w § 6;
3)
projektów, pozwoleń, uzgodnień i opinii wymaganych odrębnymi przepisami.
3.
Jeśli zamówienie na roboty budowlane, o których mowa w ust. 1 i 2, jest udzielane w trybie zamówienia z wolnej ręki lub w istotnych postanowieniach umowy przyjęto zasadę wynagrodzenia ryczałtowego, dokumentacja projektowa może nie obejmować przedmiaru robót.
§  5. [Zakres projektów wykonawczych]
1.
Projekty wykonawcze powinny uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym do sporządzenia przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego, przygotowania oferty przez wykonawcę i realizacji robót budowlanych.
2.
Projekty wykonawcze zawierają rysunki w skali uwzględniającej specyfikę zamawianych robót i zastosowanych skal rysunków w projekcie budowlanym wraz z wyjaśnieniami opisowymi, które dotyczą:
1)
części obiektu,
2)
rozwiązań budowlano-konstrukcyjnych i materiałowych,
3)
detali architektonicznych oraz urządzeń budowlanych,
4)
instalacji i wyposażenia technicznego

- których odzwierciedlenie na rysunkach projektu budowlanego nie jest wystarczające dla potrzeb, o których mowa w ust. 1.

3.
Projekty wykonawcze, w zależności od zakresu i rodzaju robót budowlanych stanowiących przedmiot zamówienia, dotyczą:
1)
przygotowania terenu pod budowę;
2)
robót budowlanych w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz robót w zakresie inżynierii lądowej i wodnej, włącznie z robotami wykończeniowymi w zakresie obiektów budowlanych;
3)
robót w zakresie instalacji budowlanych;
4)
robót związanych z zagospodarowaniem terenu.
4.
Wymagania dotyczące formy projektów wykonawczych przyjmuje się odpowiednio jak dla projektu budowlanego.
§  6. [Zakres przedmiaru robót]
1.
Przedmiar robót powinien zawierać zestawienie przewidywanych do wykonania robót podstawowych w kolejności technologicznej ich wykonania wraz z ich szczegółowym opisem lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis oraz wskazaniem właściwych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, z wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych.
2.
Opracowanie przedmiaru robót składa się z:
1)
karty tytułowej;
2)
spisu działów przedmiaru robót;
3)
tabeli przedmiaru robót.
§  7. [Karta tytułowa przedmiaru robót]
Karta tytułowa przedmiaru robót zawiera następujące informacje:
1)
nazwę nadaną zamówieniu przez zamawiającego;
2)
w zależności od zakresu robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia - nazwy i kody:
a)
grup robót,
b)
klas robót,
c)
kategorii robót;
3)
adres obiektu budowlanego;
4)
nazwę i adres zamawiającego;
5)
datę opracowania przedmiaru robót.
§  8. [Spis działów przedmiaru robót]
1.
Spis działów przedmiaru robót powinien przedstawiać podział wszystkich robót budowlanych w danym obiekcie na grupy robót według Wspólnego Słownika Zamówień.
2.
Dalszy podział przedmiaru robót należy opracować według systematyki ustalonej indywidualnie lub na podstawie systematyki stosowanej w publikacjach zawierających kosztorysowe normy nakładów rzeczowych.
3.
W przypadku robót budowlanych dotyczących wielu obiektów, spisem działów należy objąć dodatkowo podział całej inwestycji na obiekty budowlane. Grupa robót dotycząca przygotowania terenu powinna stanowić odrębny dział przedmiaru dla wszystkich obiektów.
§  9. [Tabele przedmiaru robót]
1.
Tabele przedmiaru robót powinny zawierać pozycje przedmiarowe odpowiadające robotom podstawowym.
2.
W tabelach przedmiaru robót nie uwzględnia się robót tymczasowych - robót, które są projektowane i wykonywane jako potrzebne do wykonania robót podstawowych, ale nie są przekazywane zamawiającemu i są usuwane po wykonaniu robót podstawowych, z wyłączeniem przypadków, gdy istnieją uzasadnione podstawy do ich odrębnego rozliczania.
§  10. [Informacje dla każdej pozycji przedmiaru robót]
1.
Dla każdej pozycji przedmiaru robót należy podać następujące informacje:
1)
numer pozycji przedmiaru;
2)
kod pozycji przedmiaru, określony zgodnie z ustaloną indywidualnie systematyką robót lub na podstawie wskazanych publikacji zawierających kosztorysowe normy nakładów rzeczowych;
3)
numer specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych, zawierającej wymagania dla danej pozycji przedmiaru;
4)
nazwę i opis pozycji przedmiaru oraz obliczenia ilości jednostek miary dla pozycji przedmiarowej;
5)
jednostkę miary, której dotyczy pozycja przedmiaru;
6)
ilość jednostek miary pozycji przedmiaru.
2.
Ilości jednostek miary podane w przedmiarze powinny być wyliczone na podstawie rysunków w dokumentacji projektowej, wyłącznie w sposób zgodny z zasadami podanymi w specyfikacjach technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych.
§  11. [Strona tytułowa dokumentacji projektowej]
Strona tytułowa dokumentacji projektowej, bez względu na tryb udzielenia zamówienia publicznego oraz obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę, zawiera w szczególności:
1)
nazwę nadaną zamówieniu przez zamawiającego;
2)
adres obiektu budowlanego, którego dotyczy dokumentacja projektowa;
3)
w zależności od zakresu robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia - nazwy i kody:
a)
grup robót,
b)
klas robót,
c)
kategorii robót;
4)
nazwę i adres zamawiającego;
5)
spis zawartości dokumentacji projektowej;
6)
nazwę i adres podmiotu, wraz z imionami i nazwiskami osób opracowujących części składowe dokumentacji projektowej, oraz datę opracowania.

Rozdział  3

Zakres i forma specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych

§  12. [Treść specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych]
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych stanowią opracowania zawierające w szczególności zbiory wymagań, które są niezbędne do określenia standardu i jakości wykonania robót, w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych, właściwości wyrobów budowlanych oraz oceny prawidłowości wykonania poszczególnych robót.
§  13. [Elementy składowe specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych]
1.
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych, w zależności od stopnia skomplikowania robót budowlanych, składają się ze specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót podstawowych, rodzajów robót według przyjętej systematyki lub grup robót.
2.
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych, dla budowy w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, należy opracować z uwzględnieniem podziału szczegółowego według Wspólnego Słownika Zamówień, określając w nich co najmniej:
1)
roboty budowlane w zakresie przygotowania terenu pod budowę;
2)
roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej;
3)
roboty w zakresie instalacji budowlanych;
4)
roboty wykończeniowe w zakresie obiektów budowlanych.
3.
Wspólne wymagania dotyczące robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia mogą być ujęte w ogólnej specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych.
4.
Układ grup robót, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio do robót budowlanych polegających na remoncie obiektu budowlanego.
§  14. [Części specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych]
1.
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych zawierają co najmniej:
1)
część ogólną, która powinna obejmować:
a)
nazwę nadaną zamówieniu przez zamawiającego,
b)
przedmiot i zakres robót budowlanych,
c)
wyszczególnienie i opis prac towarzyszących i robót tymczasowych,
d)
informacje o terenie budowy zawierające wszystkie niezbędne dane istotne z punktu widzenia:
organizacji robót budowlanych,
zabezpieczenia interesów osób trzecich,
ochrony środowiska,
warunków bezpieczeństwa pracy,
zaplecza dla potrzeb wykonawcy,
warunków dotyczących organizacji ruchu,
ogrodzenia,
zabezpieczenia chodników i jezdni,
e)
w zależności od zakresu robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia - nazwy i kody:
grup robót,
klas robót,
kategorii robót,
f)
określenia podstawowe, zawierające definicje pojęć i określeń nigdzie wcześniej niezdefiniowanych, a wymagających zdefiniowania w celu jednoznacznego rozumienia zapisów dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych;
2)
wymagania dotyczące właściwości wyrobów budowlanych oraz niezbędne wymagania związane z ich przechowywaniem, transportem, warunkami dostawy, składowaniem i kontrolą jakości - poszczególne wymagania odnosi się do postanowień norm;
3)
wymagania dotyczące sprzętu i maszyn niezbędnych lub zalecanych do wykonania robót budowlanych zgodnie z założoną jakością;
4)
wymagania dotyczące środków transportu;
5)
wymagania dotyczące wykonania robót budowlanych z podaniem sposobu wykończenia poszczególnych elementów, tolerancji wymiarowych, szczegółów technologicznych oraz niezbędne informacje dotyczące odcinków robót budowlanych, przerw i ograniczeń, a także wymagania specjalne;
6)
opis działań związanych z kontrolą, badaniami oraz odbiorem wyrobów i robót budowlanych w nawiązaniu do dokumentów odniesienia;
7)
wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót;
8)
opis sposobu odbioru robót budowlanych;
9)
opis sposobu rozliczenia robót tymczasowych i prac towarzyszących;
10)
dokumenty odniesienia - dokumenty będące podstawą do wykonania robót budowlanych, w tym wszystkie elementy dokumentacji projektowej, normy, aprobaty techniczne oraz inne dokumenty i ustalenia techniczne.
2.
Prace towarzyszące są to prace niezbędne do wykonania robót podstawowych niezaliczane do robót tymczasowych, w tym geodezyjne wytyczanie i inwentaryzacja powykonawcza.

Rozdział  4

Zakres i forma programu funkcjonalno-użytkowego

§  15. [Przeznaczenie programu funkcjonalno-użytkowego]
Program funkcjonalno-użytkowy służy do ustalenia planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych, przygotowania oferty szczególnie w zakresie obliczenia ceny oferty oraz wykonania prac projektowych.
§  16. [Elementy składowe programu funkcjonalno-użytkowego]
Program funkcjonalno-użytkowy powinien zawierać:
1)
stronę tytułową;
2)
cześć opisową;
3)
część informacyjną.
§  17. [Strona tytułowa programu funkcjonalno-użytkowego]
Strona tytułowa programu funkcjonalno-użytkowego obejmuje:
1)
nazwę nadaną zamówieniu przez zamawiającego;
2)
adres obiektu budowlanego, którego dotyczy program funkcjonalno-użytkowy;
3)
w zależności od zakresu robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia - nazwy i kody:
a)
grup robót,
b)
klas robót,
c)
kategorii robót;
4)
imię i nazwisko lub nazwę zamawiającego oraz jego adres;
5)
imiona i nazwiska osób opracowujących program funkcjonalno-użytkowy;
6)
spis zawartości programu funkcjonalno-użytkowego.
§  18. [Część opisowa programu funkcjonalno-użytkowego]
1.
Cześć opisowa programu funkcjonalno-użytkowego obejmuje:
1)
opis ogólny przedmiotu zamówienia;
2)
opis wymagań zamawiającego w stosunku do przedmiotu zamówienia.
2.
Opis ogólny przedmiotu zamówienia obejmuje:
1)
charakterystyczne parametry określające wielkość obiektu lub zakres robót budowlanych;
2)
aktualne uwarunkowania wykonania przedmiotu zamówienia;
3)
ogólne właściwości funkcjonalno-użytkowe;
4)
szczegółowe właściwości funkcjonalno-użytkowe wyrażone we wskaźnikach powierzchniowo-kubaturowych ustalone zgodnie z Polską Normą PN-ISO 9836:1997 "Właściwości użytkowe w budownictwie. Określenie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych", jeśli wymaga tego specyfika obiektu budowlanego, w szczególności:
a)
powierzchnie użytkowe poszczególnych pomieszczeń wraz z określeniem ich funkcji,
b)
wskaźniki powierzchniowo-kubaturowe, w tym wskaźnik określający udział powierzchni ruchu w powierzchni netto,
c)
inne powierzchnie, jeśli nie są pochodną powierzchni użytkowej opisanych wcześniej wskaźników,
d)
określenie wielkości możliwych przekroczeń lub pomniejszenia przyjętych parametrów powierzchni i kubatur lub wskaźników.
3.
Wymagania zamawiającego w stosunku do przedmiotu zamówienia należy określić, podając, odpowiednio w zależności od specyfiki obiektu budowlanego, wymagania dotyczące:
1)
przygotowania terenu budowy;
2)
architektury;
3)
konstrukcji;
4)
instalacji;
5)
wykończenia;
6)
zagospodarowania terenu.
4.
Opis wymagań, o których mowa w ust. 3, obejmuje:
1)
cechy obiektu dotyczące rozwiązań budowlano-konstrukcyjnych i wskaźników ekonomicznych;
2)
warunki wykonania i odbioru robót budowlanych odpowiadających zawartości specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, o których mowa w rozdziale 3.
§  19. [Część informacyjna programu funkcjonalno-użytkowego]
Część informacyjna programu funkcjonalno-użytkowego obejmuje:
1)
dokumenty potwierdzające zgodność zamierzenia budowlanego z wymaganiami wynikającymi z odrębnych przepisów;
2)
oświadczenie zamawiającego stwierdzające jego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3)
przepisy prawne i normy związane z projektowaniem i wykonaniem zamierzenia budowlanego;
4)
inne posiadane informacje i dokumenty niezbędne do zaprojektowania robót budowlanych, w szczególności:
a)
kopię mapy zasadniczej,
b)
wyniki badań gruntowo-wodnych na terenie budowy dla potrzeb posadowienia obiektów,
c)
zalecenia konserwatorskie konserwatora zabytków,
d)
inwentaryzację zieleni,
e)
dane dotyczące zanieczyszczeń atmosfery do analizy ochrony powietrza oraz posiadane raporty, opinie lub ekspertyzy z zakresu ochrony środowiska,
f)
pomiary ruchu drogowego, hałasu i innych uciążliwości,
g)
inwentaryzację lub dokumentację obiektów budowlanych, jeżeli podlegają one przebudowie, odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, rozbiórkom lub remontom w zakresie architektury, konstrukcji, instalacji i urządzeń technologicznych, a także wskazania zamawiającego dotyczące zachowania urządzeń naziemnych i podziemnych oraz obiektów przewidzianych do rozbiórki i ewentualne uwarunkowania tych rozbiórek,
h)
porozumienia, zgody lub pozwolenia oraz warunki techniczne i realizacyjne związane z przyłączeniem obiektu do istniejących sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, energetycznych i teletechnicznych oraz dróg samochodowych, kolejowych lub wodnych,
i)
dodatkowe wytyczne inwestorskie i uwarunkowania związane z budową i jej przeprowadzeniem.
§  19a. [Wyłączenie stosowania przepisów dla niektórych obiektów liniowych]
Przepisów § 19 pkt 1 i 2 nie stosuje się do zamówień publicznych na roboty budowlane, dotyczące obiektów liniowych finansowanych z Funduszu Spójności, dla których wnioski o dofinansowanie zostały przekazane do Komisji Europejskiej przed dniem 30 września 2004 r.
§  19b. [Inne przesłanki wyłączenie stosowania niektórych przepisów rozporządzenia]
Przepisu § 19 pkt 2 nie stosuje się do zamówień publicznych na roboty budowlane dotyczące inwestycji w zakresie:
1)
linii kolejowych o znaczeniu państwowym realizowanych na podstawie rozdziału 2b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z późn. zm.);
2)
dróg publicznych realizowanych na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687);
3)
lotnisk użytku publicznego realizowanych na podstawie ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz. U. Nr 42, poz. 340 i Nr 161, poz. 1281 oraz z 2012 r. poz. 951);
4)
budowli przeciwpowodziowych realizowanych na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963 oraz z 2012 r. poz. 951).
5)
regionalnych sieci szerokopasmowych realizowanych na podstawie ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675, z późn. zm.).

Rozdział  5

Przepis końcowy

§  20. [Wejście w życie]
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1 Obecnie działem administracji rządowej - budownictwo, lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo kieruje Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Dz. U. Nr 248, poz. 1494 oraz z 2012 r. poz. 1396).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2013.1129 t.j.

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowy zakres i forma dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz program funkcjonalno-użytkowy.
Data aktu: 02/09/2004
Data ogłoszenia: 24/09/2013
Data wejścia w życie: 01/10/2004