Zakres badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu,...

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW LECZNICZYCH

1. Badanie właściwości fizycznych i fizykochemicznych:

1) odczyn wody;

2) temperatura wody;

3) potencjał redox;

4) przewodność elektrolityczna właściwa mierzona na wypływie wody z ujęcia;

5) absorbancja wody przy λ = 254 nm i λ = 436 nm;

6) całkowita aktywność promieniotwórcza α i β, ²²⁶Ra, ²²²Rn.

2. Badanie składników mineralnych zdysocjowanych:

1) kationy: amonu, sodu, potasu, wapnia, magnezu, manganu, żelaza, litu, baru, strontu, miedzi, cynku, niklu, kadmu, ołowiu, chromu, selenu, arsenu, glinu, antymonu, kobaltu i rtęci;

2) aniony: fluorkowy, chlorkowy, bromkowy, jodkowy, siarczanowy, wodorowęglanowy, azotanowy (III i V), fosforanowy, siarczkowy, cyjankowy.

3. Badanie składników mineralnych niezdysocjowanych: związki boru i krzemu.

4. Badanie składników gazowych:

1) dwutlenek węgla;

2) siarkowodór;

3) radon.

5. Badanie substancji organicznych potencjalnie szkodliwych dla zdrowia i wskaźników zanieczyszczenia:

1) fenole;

2) wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA);

3) substancje powierzchniowo czynne (anionowe);

4) pestycydy.

6. Badanie wskaźników zanieczyszczenia mikrobiologicznego:

1) bakterie grupy coli;

2) bakterie coli typu kałowego;

3) Pseudomonas aeruginosa;

4) Streptococcus faecalis;

5) Clostridia redukujące siarczyny;

6) ogólna liczba bakterii wyhodowanych na agarze w 1 dm³ wody w temperaturach +22°C/74 h oraz +37°C/24 h.

ZAŁĄCZNIK Nr 2

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH PELOIDÓW

1. Badanie właściwości fizykochemicznych:

1) barwa;

2) konsystencja;

3) zapach;

4) stopień humifikacji;

5) zawartość wody;

6) odczyn (pH) wyciągu wodnego;

7) chłonność wody;

8) objętość sedymentacyjna.

2. Badanie zawartości składników:

1) nieorganicznych (ogółem), nierozpuszczalnych w 10% kwasie solnym (krzemionka);

2) organicznych (ogółem) oraz kwasów humusowych, bitumin, pektyn, białek i węglowodanów.

3. Badanie wskaźników zanieczyszczenia mikrobiologicznego:

1) bakterie grupy coli typu kałowego;

2) Pseudomonas aeruginosa;

3) Staphylococcus aureus;

4) Enterobacteriacae;

5) Candida albicans.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH KLIMATU, W TYM OCENY STANU SANITARNEGO POWIETRZA

1. Określenie warunków klimatycznych poprzez elementy klimatu, do których należą:

1) temperatura powietrza;

2) usłonecznienie;

3) zachmurzenie;

4) wilgotność względna powietrza;

5) ciśnienie atmosferyczne i ciśnienie pary wodnej;

6) wiatry - siła i kierunek;

7) opady atmosferyczne;

8) zjawiska atmosferyczne: mgła, burze, wiatr fenowy i halny, pokrywa śnieżna, gołoledź.

Przy określaniu klimatu uwzględniane są trzy kategorie danych statystycznych: przeciętnego stanu albo przeciętnej sumy rocznej elementów klimatu, ich wahań oraz wartości największych odchyleń od stanu przeciętnego (absolutne maksimum, absolutne minimum).

2. Określenie zanieczyszczenia powietrza poprzez ocenę jakości powietrza, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 oraz art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519, z późn. zm.).

3. Określenie poziomu hałasu zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

4. Określenie poziomów pól elektromagnetycznych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

KRYTERIA OCENY WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW, PELOIDÓW I KLIMATU ORAZ ICH PRZYDATNOŚCI DO CELÓW LECZNICZYCH

I.

Kryteria oceny leczniczych właściwości wód podziemnych

1. Klasyfikacja fizykochemiczna wód podziemnych, które mogą być uznane za lecznicze

Na podstawie składu chemicznego wody i jej właściwości oznaczonych według zakresu podanego w załączniku nr 1 do rozporządzenia ust. 1-4 wody podziemne klasyfikuje się następująco:

1) wody mineralne - wody zawierające w 1 dm³ co najmniej 1000 mg rozpuszczonych składników, w tym w szczególności: chlorki, siarczany i wodorowęglany sodu, wapnia i magnezu, występujące w poszczególnych wodach w różnych stosunkach ilościowych.

W charakterystyce wody mineralnej podaje się procentową zawartość ogółu składników stałych, rozpuszczonych w danej wodzie oraz nazwy anionów i kationów, których udział ilościowy w przeliczeniu na miligramorównoważniki (meq) w 1 dm³ wody przekracza 20%, w kolejności malejących stężeń;

2) wody swoiste (słabo zmineralizowane) - wody zawierające w dm³ poniżej 1000 mg rozpuszczonych składników stałych, w tym jeden lub więcej składników leczniczych swoistych, w podanych lub wyższych stężeniach:

a) 1 mg jodków - woda jodkowa,

b) 1 mg siarczków lub innych związków siarki (II) - woda siarczkowa,

c) 2 mg fluorków - woda fluorkowa,

d) 10 mg żelaza (II) - woda żelazista,

e) 70 mg kwasu metakrzemowego - woda krzemowa,

f) 1000 mg niezwiązanego dwutlenku węgla - szczawa,

g) 250-999 mg niezwiązanego dwutlenku węgla - woda kwasowęglowa lub

h) wykazująca na wypływie z ujęcia temperaturę co najmniej 20°C - woda termalna,

i) wykazująca aktywność promieniotwórczą co najmniej 74 Bg/dm³ - woda radonowa.

W charakterystyce wody swoistej wymienia się zawarte w niej składniki swoiste w porządku malejących stężeń;

3) wody mineralne swoiste - wody mineralne zawierające jeden lub więcej składników swoistych wymienionych w pkt 2.

W charakterystyce wody mineralnej swoistej podaje się procentową zawartość rozpuszczonych składników mineralnych, nazwy anionów i kationów, których udział ilościowy w przeliczeniu na miligramorównoważniki (meq) w 1 dm³ wody przekracza 20%, oraz nazwę związaną z charakterystycznymi dla danej wody składnikami swoistymi, w porządku malejących stężeń.

2. Wymagania organoleptyczne i fizykochemiczne

Lp.	Rodzaj	Jednostka	Wymagania dla wód leczniczych przeznaczonych do
Lp.	właściwości	miary	kuracji pitnych	inhalacji	kąpieli, płukania
1	Barwa (Pt)	mg/dm³	poniżej 5¹⁾	poniżej 5¹⁾	-
2	Mętność	mg/dm³	poniżej 5¹⁾	0¹⁾	poniżej 10¹⁾
3	Zapach		naturalny - swoisty, zależny od składników mineralnych
4	Odczyn (pH)		zależny od składu chemicznego wody	-	-

Uwaga: znak "-" oznacza, że wymagań w tym zakresie się nie określa.

¹⁾Wielkość dotyczy wody na stanowisku zabiegowym.

3. Najwyższe dopuszczalne stężenia składników niepożądanych w nadmiernych stężeniach oraz toksycznych

Lp.	Nazwa składnika	Jednostka	Najwyższe dopuszczalne stężenie w wodzie przeznaczonej do
Lp.	Nazwa składnika	stężenia	kuracji pitnych	inhalacji	użytku zewnętrznego
1	antymon	mg/dm³	0,01	0,01	-
2	azotany (III)	mg/dm³	0,02	0,02	0,2
3	azotany (V)	mg/dm³	10,00	10,0	20,0
4	arsen (III + V)	mg/dm³	0,05^x)	0,1^x)	-
5	bar	mg/dm³	1,0^x)	10,0^x)	-
6	bor	mg/dm³	5,0^x)	30,0^x)	-
7	cyjanki	mg/dm³	0,01	0,01	0,01
8	chrom (ogólny)	mg/dm³	0,01	0,01	-
9	glin	mg/dm³	0,1	0,1	-
10	kadm	mg/dm³	0,003	0,003	-
11	nikiel	mg/dm³	0,03	0,03	-
12	ołów	mg/dm³	0,01	0,01	-
13	rtęć	mg/dm³	0,001	0,001	-
14	fenole	mg/dm³	0,002	0,002	0,002
15	substancje powierzchniowo czynne (anionowe)	nie występują	-	-	-
16	pestycydy	nie występują	-	-	-
17	WWA (suma) w tym benzo(a)piren	ng/dm³ ng/dm³	100 10	100 10	100 10

Uwaga: znak "-" oznacza, że wymagań w tym zakresie się nie określa.

^x) Wymagania dotyczą stosowania kuracji powyżej 1 miesiąca.

4. Wymagania mikrobiologiczne

Lp.	Rodzaj i liczba bakterii	Wymagania dla wody przeznaczonej do
Lp.	Rodzaj i liczba bakterii	kuracji pitnych	inhalacji	kąpieli, płukania jam ciała
1	Bakterie grupy coli w 0,25 dm³	0	0	0
2	Bakterie grupy coli typu kałowego w 0,25 dm³	0	0	0
3	Pseudomonas aeruginosa w 0,25 dm³	0	0	0
4	Streptococcus faecalis w 0,25 dm³	0	0	0
5	Clostridia redukujące siarczyny w 0,050 dm³	0	0	-
6	Bakterie wyhodowane na agarze z 0,001 dm³ wody:
	1. w temp. ±37°C po 24 h	20	20	200
	2. w temp. +22°C po 72 h	100	100	-
7	Bakterie z grupy Legionella w 1 dm³ wody	0	0	100

Uwaga: znak "-" oznacza, że wymagań w tym zakresie się nie określa.

II.

Kryteria oceny leczniczych właściwości peloidów

Peloidem o właściwościach leczniczych jest surowiec pochodzący z nieodwodnionego złoża torfowego o udokumentowanych zasobach i stopniu humifikacji masy roślinnej powyżej 30%. Peloidy różnicuje się na surowiec typu wysokiego, przejściowego i niskiego z uwzględnieniem kryteriów podanych w tabeli 1.

Za peloid leczniczy zostaje uznany peloid spełniający wymagania fizykochemiczne i mikrobiologiczne przedstawione w tabelach 1 i 2.

1. Wymagania ogólne i fizykochemiczne peloidów

Tabela 1

Typ peloidu	Wilgotność %	Zdolność chłonięcia wody	Objętość sedymentacyjna	Odczyn pH	Zawartość składników w suchej masie %
	Wilgotność %	g H₂O/1 g s.m.	ml/1 g s.m.	Odczyn pH	organiczne	nieorganiczne
	co najmniej			od-do	co najmniej	nie więcej niż
wysoki	80	13	25	3-5	95	5
przejściowy	75	13	20	3-5	90	10
niski	73	7	11	5-9	75	25
niski zamulony	70	7	10	5-9	50	50^*)

^*) Części nierozpuszczonych w kwasie solnym (krzemionki) poniżej 10%.

2. Wymagania mikrobiologiczne dla peloidów

Tabela 2

Lp.	Rodzaj wskaźnika mikrobiologicznego	Dopuszczalna liczba bakterii wyhodowanych w próbce 1 g peloidu o naturalnej wilgotności, przeznaczonej do
Lp.	Rodzaj wskaźnika mikrobiologicznego	kąpieli, okładów, zawijań	zabiegów specjalnych
1	Bakterie grupy coli	100	20
2	Bakterie coli typu kałowego	10	0
3	Pseudomonas aeruginosa	10	0
4	Staphylococcus aureus	0	0
5	Candida albicans	10	0
6	Clostridium perfringens	1	0

III.

Kryteria oceny właściwości leczniczych klimatu i stanu sanitarnego powietrza

1. Parametry klimatu o właściwościach leczniczych:

1) liczba godzin ze słońcem w roku co najmniej 1500;

2) liczba dni z opadem (≥ 0,1 mm) w roku nie więcej niż 183;

3) liczba dni z mgłą w okresie od października do marca nie więcej niż 50, a od kwietnia do września nie więcej niż 15.

2. Klimat o właściwościach leczniczych nie powinien mieć cech stanowiących bodźce niekorzystne dla organizmu ludzkiego:

1) częste występowanie dni parnych (ciśnienie pary wodnej ≥ 18,8 hPa);

2) zbyt mała (poniżej 55%) lub zbyt duża (powyżej 86%) wilgotność względna powietrza;

3) częste występowanie dni charakterystycznych termicznie: dni gorące (t max ≥ 25,0°C), dni upalne (t max ≥ 30,0°C), dni mroźne (t min ≥ -10,0°C), dni bardzo mroźne (t max < -10°C);

4) długie okresy pogody pochmurnej (zachmurzenie 100%);

5) zbyt małe przewietrzanie terenu (duża liczba dni z ciszą i bardzo małą prędkością wiatru, poniżej 2 m/s);

6) częste występowanie dni z dużą prędkością wiatru, dni z ciszą i małą prędkością wiatru, poniżej 8 m/s;

7) częste zmiany pogody (ponad 50% dni w miesiącu);

8) częste występowanie burz i wiatru halnego;

9) duże kontrasty dobowe temperatury i wilgotności powietrza związane z zastoiskami chłodnego powietrza i inwersjami temperatury;

10) częste pojawianie się wysokich i niskich wartości temperatury odczuwalnej.

3. Ocena właściwości leczniczych klimatu obejmuje kryteria jakości powietrza, ochrony przed hałasem i ochrony przed polami elektromagnetycznymi, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie:

1) art. 86 ust. 1 i 2 oraz art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska;

2) art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska;

3) art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

4. (uchylony).

5. (uchylony).

ZAŁĄCZNIK Nr 5

.............................................

(nazwa instytucji wydającej

świadectwo)

.............................................

(adres)

WZÓR

ŚWIADECTWO

potwierdzające właściwości lecznicze naturalnych surowców leczniczych i klimatu

A. Naturalne surowce lecznicze (woda/peloidy)

Stwierdza: się, że ..........................................................................................................................

(nazwa surowca leczniczego)

pochodzący ze złoża zlokalizowanego w .....................................................................................

.......................................................................................................................................................

(nazwa i lokalizacja uzdrowiska lub miejscowości ubiegającej

się o status uzdrowiska)

zlokalizowanego w .......................................................................................................................

(nazwa i lokalizacja złoża/ujęcia)

następującej wielkości: .................................................................................................................

(udokumentowane zasoby)

ma następujące właściwości lecznicze: .........................................................................................

.......................................................................................................................................................

(charakterystyka właściwości leczniczych wody/peloidu)

i może być wykorzystywany w lecznictwie uzdrowiskowym do ................................................

.......................................................................................................................................................

(wskazania do zastosowania w lecznictwie uzdrowiskowym)

.......................................................................................................................................................

B. Klimat

Stwierdza się, że ...........................................................................................................................

(nazwa i lokalizacja uzdrowiska lub miejscowości ubiegającej

się o status uzdrowiska)

.......................................................................................................................................................

charakteryzuje się parametrami sanitarnymi powietrza ................................................................

.......................................................................................................................................................

warunkami bioklimatycznymi .......................................................................................................

.......................................................................................................................................................

ma następujące właściwości lecznicze: .........................................................................................

.......................................................................................................................................................

(charakterystyka właściwości leczniczych klimatu)

.......................................................................................................................................................

i może być wykorzystywany w lecznictwie uzdrowiskowym do ................................................

(wskazania do zastosowania w lecznictwie uzdrowiskowym)

.......................................................................................................................................................

.................. ..................

(data) (podpis)

Charakterystyka i klasyfikacja fizykochemiczna naturalnego

surowca leczniczego (wody/peloidy)

.......................................................................................................................................................

Charakterystyka stanu sanitarnego powietrza i klimatu

.......................................................................................................................................................

Identyfikator:	Dz.U.2018.605 t.j.
Rodzaj:	Rozporządzenie
Tytuł:	Zakres badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteria ich oceny oraz wzór świadectwa potwierdzającego te właściwości.
Data aktu:	13/04/2006
Data ogłoszenia:	23/03/2018
Data wejścia w życie:	26/05/2006

Zakres badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteria ich oceny oraz wzór świadectwa potwierdzającego te właściwości.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ZDROWIA 1

z dnia 13 kwietnia 2006 r.

w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW LECZNICZYCH

ZAŁĄCZNIK Nr 2

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH PELOIDÓW

ZAŁĄCZNIK Nr 3

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH KLIMATU, W TYM OCENY STANU SANITARNEGO POWIETRZA

ZAŁĄCZNIK Nr 4

KRYTERIA OCENY WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW, PELOIDÓW I KLIMATU ORAZ ICH PRZYDATNOŚCI DO CELÓW LECZNICZYCH

I.

Kryteria oceny leczniczych właściwości wód podziemnych

II.

Kryteria oceny leczniczych właściwości peloidów

III.

Kryteria oceny właściwości leczniczych klimatu i stanu sanitarnego powietrza

ZAŁĄCZNIK Nr 5

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Dz.U.2018.605 t.j.

Zakres badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteria ich oceny oraz wzór świadectwa potwierdzającego te właściwości.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1 z dnia 13 kwietnia 2006 r. w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW LECZNICZYCH

ZAŁĄCZNIK Nr 2 ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH PELOIDÓW

ZAŁĄCZNIK Nr 3 ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH KLIMATU, W TYM OCENY STANU SANITARNEGO POWIETRZA

ZAŁĄCZNIK Nr 4 KRYTERIA OCENY WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW, PELOIDÓW I KLIMATU ORAZ ICH PRZYDATNOŚCI DO CELÓW LECZNICZYCH

I. Kryteria oceny leczniczych właściwości wód podziemnych

II. Kryteria oceny leczniczych właściwości peloidów

III. Kryteria oceny właściwości leczniczych klimatu i stanu sanitarnego powietrza

ZAŁĄCZNIK Nr 5

Zmiany w prawie

Dz.U.2018.605 t.j.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ZDROWIA 1

z dnia 13 kwietnia 2006 r.

w sprawie zakresu badań niezbędnych do ustalenia właściwości leczniczych naturalnych surowców leczniczych i właściwości leczniczych klimatu, kryteriów ich oceny oraz wzoru świadectwa potwierdzającego te właściwości

ZAŁĄCZNIK Nr 1

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW LECZNICZYCH

ZAŁĄCZNIK Nr 2

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH PELOIDÓW

ZAŁĄCZNIK Nr 3

ZAKRES BADAŃ NIEZBĘDNYCH DO USTALENIA WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH KLIMATU, W TYM OCENY STANU SANITARNEGO POWIETRZA

ZAŁĄCZNIK Nr 4

KRYTERIA OCENY WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZYCH WÓD I GAZÓW, PELOIDÓW I KLIMATU ORAZ ICH PRZYDATNOŚCI DO CELÓW LECZNICZYCH

I.

Kryteria oceny leczniczych właściwości wód podziemnych

II.

Kryteria oceny leczniczych właściwości peloidów

III.

Kryteria oceny właściwości leczniczych klimatu i stanu sanitarnego powietrza