Szczegółowe zasady udzielania urlopów strażakom Państwowej Straży Pożarnej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
z dnia 22 lipca 1997 r.
w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopów strażakom Państwowej Straży Pożarnej.

Na podstawie art. 71 ust. 5 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 88, poz. 400, z 1992 r. Nr 21, poz. 86 i Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 53, poz. 214, z 1995 r. Nr 4, poz. 17 i Nr 34, poz. 163, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 152, poz. 723 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 88, poz. 554) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Strażak Państwowej Straży Pożarnej, zwany dalej "strażakiem", mianowany na stałe oraz w służbie przygotowawczej nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z upływem roku służby.
2. 
Prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego strażak nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
§  2. 
1. 
Do okresu służby, od którego zależy prawo do pierwszego urlopu, wlicza się okresy:
1)
służby kandydackiej,
2)
zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób rozwiązania stosunku pracy,
3)
służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służbie Więziennej i zawodowej służby w Wojsku Polskim,
4)
zasadniczej służby wojskowej, jeżeli przyjęcie do Państwowej Straży Pożarnej nastąpiło w terminie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby wojskowej.
2. 
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli przyjęcie do służby w Państwowej Straży Pożarnej po odbyciu zasadniczej służby wojskowej nastąpiło z przyczyn od strażaka niezależnych w terminie późniejszym niż określony w ust. 1 pkt 4, pod warunkiem że w terminie tym miało miejsce jego zgłoszenie się do podjęcia służby w Państwowej Straży Pożarnej.
3. 
Urlop wypoczynkowy może być udzielony strażakowi nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy służby w Państwowej Straży Pożarnej.
§  3. 
1. 
Strażakowi, który przed przyjęciem do służby wykorzystał urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy albo otrzymał ekwiwalent pieniężny za nie wykorzystany urlop, nie przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w roku przyjęcia do służby. Prawo do urlopu nabywa z dniem 1 stycznia następnego roku.
2. 
W razie niewykorzystania przed przyjęciem do służby urlopu wypoczynkowego w całości, strażak uzyskuje w roku kalendarzowym, w którym podejmuje służbę, prawo do dalszej części urlopu wypoczynkowego proporcjonalnie do okresu służby w danym roku kalendarzowym.
3. 
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do strażaków, którzy bezpośrednio przed podjęciem służby stałej pełnili służbę kandydacką.
§  4. 
1. 
Za dni ustawowo wolne od pracy, o których mowa w art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, należy rozumieć niedziele i święta określone w odrębnych przepisach.
2. 
Urlop wypoczynkowy strażaka pełniącego służbę w systemie codziennym nie może rozpoczynać się ani kończyć w niedzielę oraz w dniu określonym w odrębnych przepisach jako dniu świątecznym.
3. 
Urlop wypoczynkowy strażaka pełniącego służbę w systemie zmianowym zaczyna się w dniu planowanej służby oraz kończy w dniu poprzedzającym kolejną służbę.
§  5. 
1. 
Urlop wypoczynkowy powinien być udzielany zgodnie z planem urlopów, który ustala przełożony uprawniony do mianowania (powołania) w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, biorąc pod uwagę wnioski strażaków oraz konieczność zapewnienia prawidłowego toku służby.
2. 
Plan urlopów podaje się do wiadomości strażaków w sposób przyjęty w danej jednostce organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej.
§  6. 
Na wniosek kobiety strażaka urlopu wypoczynkowego udziela się bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub urlopie udzielonym na warunkach urlopu macierzyńskiego.
§  7. 
1. 
Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek strażaka umotywowany ważnymi przyczynami.
2. 
Przesunięcie terminu urlopu jest dopuszczalne także z powodu szczególnych potrzeb służby, jeżeli nieobecność strażaka spowodowałaby poważne zakłócenie toku służby.
§  8. 
1. 
Jeżeli strażak nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w służbie, a w szczególności z powodu:
1)
czasowej niezdolności do służby wskutek choroby,
2)
odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
3)
urlopu macierzyńskiego,

- urlop należy przesunąć na termin późniejszy wybrany przez strażaka, lecz nie kolidujący z prawidłowym tokiem służby.

2. 
Część urlopu nie wykorzystanego z powodu:
1)
czasowej niezdolności do służby wskutek choroby,
2)
odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
3)
urlopu macierzyńskiego

- należy udzielić w terminie późniejszym wybranym przez strażaka, lecz nie kolidującym z prawidłowym tokiem służby.

3. 
Za zaległy urlop wypoczynkowy nie wykorzystany z powodu wyznaczenia do pełnienia służby poza jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej strażak otrzymuje ekwiwalent pieniężny.
§  9. 
1. 
Przełożony uprawniony do mianowania (powołania) może odwołać strażaka z urlopu wypoczynkowego tylko wówczas, gdy jego obecności w służbie wymagają okoliczności nie przewidziane w chwili rozpoczęcia urlopu.
2. 
Przełożony wymieniony w ust. 1 jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez strażaka, pozostające w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
§  10. 
Urlopu nie wykorzystanego zgodnie z planem urlopów należy strażakowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, biorąc pod uwagę wniosek strażaka oraz konieczność prawidłowego toku służby.
§  11. 
1. 
W razie zgłoszenia przez strażaka pisemnego żądania zwolnienia ze służby, urlop wypoczynkowy przysługujący w roku, w którym następuje zwolnienie, powinien być wykorzystany w okresie 3 miesięcy od dnia złożenia tego żądania.
2. 
Prawo do ekwiwalentu za nie wykorzystany urlop wypoczynkowy strażak nabywa z dniem zwolnienia ze służby.
§  12. 
Na wniosek strażaka urlop wypoczynkowy może być podzielony na części, z tym że co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 15 kolejnych dni.
§  13. 
1. 
Strażakowi, który osiągnął określony staż służby, przysługuje corocznie płatny dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze:
1)
5 dni kalendarzowych - dla mającego 15-letni okres służby,
2)
10 dni kalendarzowych - dla mającego 20-letni okres służby,
3)
15 dni kalendarzowych - dla mającego 25-letni okres służby.
2. 
Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, z dniem osiągnięcia określonego stażu służby.
§  14. 
1. 
Strażakowi, który osiągnął określony wiek, przysługuje corocznie płatny dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze:
1)
5 dni kalendarzowych - po ukończeniu 40 lat życia,
2)
7 dni kalendarzowych - po ukończeniu 45 lat życia,
3)
15 dni kalendarzowych - po ukończeniu 55 lat życia.
2. 
Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, z dniem osiągnięcia określonego wieku.
§  15. 
1. 
Strażakowi pełniącemu służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia przysługuje corocznie płatny dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze:
1)
5 dni kalendarzowych - przy czwartym stopniu uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia,
2)
7 dni kalendarzowych - przy trzecim stopniu uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia,
3)
10 dni kalendarzowych - przy drugim stopniu uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia,
4)
15 dni kalendarzowych - przy pierwszym stopniu uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia.
2. 
Wykaz stanowisk, z których zajmowaniem wiążą się określone stopnie uciążliwości lub szkodliwości wykonywania służby, określa załącznik do rozporządzenia.
3. 
Zaliczenia służby strażaka do odpowiedniego stopnia uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia dokonuje, z uwzględnieniem postanowień załącznika do rozporządzenia, przełożony uprawniony do mianowania (powołania).
§  16. 
1. 
Strażak nabywa prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w § 15 ust. 1, z upływem roku pełnienia służby na stanowiskach określonych w wykazie wymienionym w § 15 ust. 2.
2. 
Okres pełnienia służby, o którym mowa w ust. 1, liczy się od dnia mianowania w służbie przygotowawczej lub na stałe.
3. 
Strażakowi, który w ciągu roku pełnił służbę na stanowiskach zaliczanych do różnych stopni uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia, przysługuje urlop, o którym mowa w § 15 ust. 1, w wymiarze proporcjonalnym do okresu pełnienia służby na danym stanowisku.
§  17. 
1. 
W razie zbiegu uprawnień do dodatkowego urlopu wypoczynkowego z różnych tytułów, strażak ma prawo do jednego urlopu dodatkowego w wymiarze najkorzystniejszym, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. 
W razie zbiegu uprawnień do dodatkowego urlopu wypoczynkowego określonego w § 15 ust. 1 z uprawnieniami do dodatkowego urlopu wypoczynkowego z innego tytułu, uprawnienia sumuje się, jednak łączny wymiar urlopu nie może przekroczyć 15 dni kalendarzowych.
§  18. 
Strażakowi, który wykorzystał dodatkowy urlop wypoczynkowy, przysługujący za dany rok kalendarzowy, a następnie w ciągu tego roku nabył prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.
§  19. 
Do dodatkowego urlopu wypoczynkowego stosuje się odpowiednio przepisy § 5-11.
§  20. 
1. 
Płatny urlop okolicznościowy przysługuje strażakowi przenoszonemu służbowo, jeżeli z przeniesieniem wiąże się zmiana miejsca zamieszkania.
2. 
Urlopu, o którym mowa w ust. 1, udziela przejmujący przełożony uprawniony do mianowania (powołania).
3. 
Wymiar urlopu okolicznościowego wynosi od 3 do 7 dni kalendarzowych, w zależności od położenia nowego miejsca zamieszkania, warunków rodzinnych i innych okoliczności mających bezpośredni wpływ na warunki przeniesienia.
4. 
Urlop okolicznościowy może być dzielony na części.
§  21. 
1. 
W celu przeprowadzenia zaleconego strażakowi leczenia przełożony uprawniony do mianowania (powołania), na wniosek właściwej miejscowo komisji lekarskiej podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, udziela płatnego urlopu zdrowotnego.
2. 
Komisja lekarska określa wymiar urlopu zdrowotnego oraz uzasadnia wniosek w tej sprawie.
§  22. 
1. 
Strażakowi, na jego pisemny wniosek, przełożony może udzielić urlopu bezpłatnego na wykonanie pracy w dziedzinie naukowej, dla odbycia praktyki poza służbą albo z innych ważnych przyczyn, z zastrzeżeniem wymiaru urlopu, o którym mowa w ust. 2.
2. 
Urlopu, o którym mowa w ust. 1, udziela:
1)
komendant rejonowy Państwowej Straży Pożarnej - w wymiarze do 6 miesięcy,
2)
komendant szkoły Państwowej Straży Pożarnej, dyrektor jednostki badawczo-rozwojowej Państwowej Straży Pożarnej, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej, komendant ośrodka szkoleniowego Państwowej Straży Pożarnej - w wymiarze do 1 roku,
3)
Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej - w wymiarze powyżej 1 roku.
3. 
Udzielający urlopu może odwołać strażaka w każdym czasie z ważnych przyczyn służbowych.
4. 
Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu służby, od którego zależą uprawnienia wynikające ze stosunku służbowego.
§  23. 
1. 
Strażakowi, który wyjeżdża za granicę wspólnie z małżonkiem przeniesionym do pełnienia służby w przedstawicielstwie dyplomatycznym lub urzędzie konsularnym, stałym przedstawicielstwie przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i innej misji za granicą oraz w instytucie lub ośrodku informacji i kultury - przysługuje urlop bezpłatny na czas trwania tej służby.
2. 
Po odwołaniu małżonka do kraju strażak, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany zgłosić się do służby w terminie 1 miesiąca od dnia powrotu z zagranicy; strażak ten obejmuje stanowisko zajmowane przed urlopem lub inne co najmniej równorzędne. Nie usprawiedliwione niezgłoszenie się do służby w określonym terminie jest równoznaczne ze złożeniem żądania zwolnienia ze służby.
§  24. 
1. 
Urlop bezpłatny trwający nie dłużej niż jeden miesiąc nie ogranicza uprawnień strażaka do urlopu wypoczynkowego i dodatkowego.
2. 
W razie korzystania przez strażaka z urlopu bezpłatnego, urlop wypoczynkowy i dodatkowy ulegają skróceniu o 1/12 za każdy miesiąc trwania urlopu bezpłatnego, nie więcej jednak niż za 12 miesięcy. Za rok kalendarzowy objęty w całości urlopem bezpłatnym urlopy wypoczynkowy i dodatkowy nie przysługują.
3. 
Jeżeli urlopy za dany rok strażak już wykorzystał i następnie udzielono mu urlopu bezpłatnego, odpowiedniemu skróceniu ulegają urlopy wypoczynkowy i dodatkowy należne za następny rok kalendarzowy.
§  25. 
Strażakowi pełniącemu z wyboru funkcje w związkach zawodowych przysługują urlopy bezpłatne i zwolnienia od służby na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
§  26. 
1. 
Strażakowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne można udzielić urlopu okolicznościowego na szkolenie, stosując odpowiednio przepisy powszechnie obowiązujące dotyczące urlopów szkoleniowych.
2. 
Strażakom skierowanym na studia zaoczne, wieczorowe lub eksternistyczne w szkołach wyższych Ministerstwa Obrony Narodowej udziela się urlopu, stosując odpowiednio przepisy resortu obrony narodowej dotyczące urlopów szkoleniowych.
3. 
Strażakowi odbywającemu pozaetatową aplikację w zawodzie prawniczym albo przygotowującemu się do egzaminu końcowego w tym zawodzie udziela się płatnego urlopu okolicznościowego w celu uczestniczenia w obowiązujących zajęciach szkoleniowych odbywających się poza siedzibą jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, stosując odpowiednio przepisy dotyczące tych aplikacji.
§  27. 
1. 
Strażakowi przysługuje płatny urlop okolicznościowy w wymiarze:
1)
2 dni - w razie zawarcia związku małżeńskiego przez strażaka, urodzenia się dziecka strażakowi, zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy strażaka,
2)
1 dnia - w razie zawarcia związku małżeńskiego przez dziecko strażaka, zgonu i pogrzebu siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu strażaka lub pod jego bezpośrednią opieką.
2. 
Urlopu, o którym mowa w ust. 1, nie udziela się, jeżeli wskazany przez strażaka termin udzielenia tego urlopu nie pozostaje w bezpośrednim związku ze zdarzeniem uzasadniającym udzielenie urlopu przewidzianego w tym przepisie.
§  28. 
1. 
Strażakowi oddającemu honorowo krew udziela się w tym dniu płatnego urlopu okolicznościowego.
2. 
Strażakowi oddającemu honorowo krew po raz drugi i kolejny udziela się dodatkowo w uzgodnionym terminie jednego dnia płatnego urlopu okolicznościowego, nie więcej jednak niż 6 dni w roku kalendarzowym.
§  29. 
1. 
Kobiecie strażakowi pełniącej służbę w Państwowej Straży Pożarnej, wychowującej dziecko w wieku do 14 lat, przysługuje w ciągu roku kalendarzowego płatny urlop okolicznościowy w wymiarze 2 dni.
2. 
Urlop, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również mężczyźnie strażakowi będącemu jedynym opiekunem dziecka w wieku do 14 lat.
§  30. 
Niezależnie od urlopów, o których mowa w § 28 i 29, strażakowi można udzielić płatnego urlopu okolicznościowego dla załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych, w wymiarze nie przekraczającym 5 dni w ciągu roku kalendarzowego.
§  31. 
1. 
Do wymiaru urlopu okolicznościowego wlicza się dni pełnienia służby.
2. 
Za dzień urlopu okolicznościowego uważa się jeden dzień kalendarzowy.
§  32. 
Traci moc rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 12 czerwca 1992 r. w sprawie urlopów strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 52, poz. 245 i z 1993 r. Nr 4, poz. 19).
§  33. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

WYKAZ STANOWISK, Z KTÓRYCH ZAJMOWANIEM WIĄŻĄ SIĘ OKREŚLONE STOPNIE UCIĄŻLIWOŚCI LUB SZKODLIWOŚCI WYKONYWANIA SŁUŻBY

Lp. Stanowisko Stopień uciążliwości lub szkodliwości
I II III IV
1 Strażacy pełniący służbę w systemie zmianowym x
2 Dowódcy i zastępcy dowódców jednostek ratowniczo-gaśniczych x
3 Strażacy pełniący służbę w systemie 8-godzinnym, będący w dyspozycji operacyjnej i pełniący funkcje dowódcze x
4 Strażacy pełniący służbę w systemie 8-godzinnym, będący w dyspozycji operacyjnej i pełniący funkcje wykonawcze x
5 Pozostali strażacy x

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1997.94.576

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady udzielania urlopów strażakom Państwowej Straży Pożarnej.
Data aktu: 22/07/1997
Data ogłoszenia: 11/08/1997
Data wejścia w życie: 26/08/1997