Udzielanie bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 19 maja 1992 r.
w sprawie udzielania bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.

Na podstawie art. 104 § 3 i art. 175 § 2 Kodeksu pracy w związku z art. 25 ust. 1 i art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
zasady udzielania urlopu bezpłatnego pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję związkową poza zakładem pracy,
2)
zasady udzielania zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję w zarządzie zakładowej organizacji związkowej,
3)
zakres uprawnień przysługujących pracownikowi korzystającemu z urlopu bezpłatnego albo ze zwolnienia od pracy udzielonego z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie.

Rozdział  2

Urlopy bezpłatne dla pracowników pełniących z wyboru funkcję związkową poza zakładem pracy

§  2.
1.
Z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w celu pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy może wystąpić organizacja związkowa, w której pracownik ma pełnić tę funkcję.
2.
Po dokonaniu wyboru organizacja związkowa powinna wystąpić z wnioskiem o udzielenie urlopu co najmniej na 14 dni przed proponowanym terminem rozpoczęcia urlopu, wskazując okres, na jaki urlop ma być udzielony.
3.
Kierownik zakładu jest obowiązany udzielić urlopu na okres wskazany przez organizację związkową; udzielenie urlopu w innym terminie może nastąpić jedynie z ważnych przyczyn, na podstawie porozumienia kierownika zakładu pracy z organizacją związkową.
§  3.
Organizacja związkowa, na której wniosek udzielono urlopu bezpłatnego, powinna niezwłocznie zawiadomić zakład pracy o wygaśnięciu mandatu. W takim wypadku stosuje się odpowiednio przepis art. 74 Kodeksu pracy.
§  4.
W okresie urlopu bezpłatnego pracownik zachowuje prawo do zajmowanego mieszkania zakładowego, umundurowania oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami lokomocji publicznej.
§  5.
Pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w terminie przewidzianym w art. 74 Kodeksu pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Rozdział  3

Zwolnienia od pracy pracowników pełniących z wyboru funkcje w zarządzie zakładowej organizacji związkowej

§  6.
1.
Kierownik zakładu pracy jest obowiązany, na wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej, zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie tej organizacji, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wykaże we wniosku, że zachodzą okoliczności uzasadniające udzielenie zwolnienia, o których mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234), zwanej dalej "ustawą".
2.
Wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej powinien zawierać:
1)
wskazanie okoliczności uzasadniających udzielenie zwolnienia,
2)
określenie jednej z form zwolnienia, o których mowa w art. 31 ust. 2 ustawy,
3)
wskazanie pracownika, któremu zwolnienie ma być udzielone,
4)
określenie wymiaru i okresu zwolnienia.
§  7.
1.
Zarząd zakładowej organizacji związkowej jest obowiązany poinformować kierownika zakładu pracy o ustaniu okoliczności uprawniających pracownika do korzystania ze zwolnienia.
2.
W wypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1, pracownik ma obowiązek przystąpienia do pracy.
§  8.
1.
Wynagrodzenie od zakładu pracy przysługujące pracownikowi w okresie zwolnienia ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia dodatkowe wynagrodzenie za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych uwzględnia się, jeżeli w czasie zwolnienia nie ustaje dotychczasowe narażenie pracownika na oddziaływanie takich warunków.
2.
Wynagrodzenie ustala się ponownie w razie zmiany zasad wynagradzania ogółu pracowników lub grupy zawodowej, którymi pracownik byłby objęty, gdyby nie korzystał ze zwolnienia.
§  9.
Korzystanie przez pracownika ze zwolnienia w niepełnym wymiarze godzin nie pozbawia go tych uprawnień pracowniczych, które zgodnie z przepisami prawa pracy są uzależnione od wykonywania pracy w pełnym wymiarze czasu pracy; nie narusza to odrębnych przepisów określających zasady nabywania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych.
§  10.
Pracownik korzystający ze zwolnienia zachowuje prawo do świadczeń wynikających z tytułu zatrudnienia w zakładzie pracy udzielającym zwolnienia, zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania takich świadczeń.
§  11.
Po upływie okresu zwolnienia pracownik podejmuje pracę na poprzednio zajmowanym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym lub na innym odpowiadającym jego kwalifikacjom, za wynagrodzeniem nie niższym od pobieranego przed zwolnieniem, uwzględniającym zmiany zasad wynagradzania dokonane w danym zakładzie pracy.
§  12.
Pracownikowi korzystającemu z częściowego zwolnienia (art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy) lub ze zwolnienia udzielonego w niepełnym wymiarze godzin (art. 31 ust. 1 pkt 6 ustawy) można udzielić zwolnienia od pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 3 ustawy, jeżeli wykonanie doraźnej czynności wynikającej z funkcji związkowej pracownika nie jest możliwe w ramach już udzielonego zwolnienia.
§  13.
Przepisy § 6-12 stosuje się odpowiednio do pracownika pełniącego z wyboru funkcję w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej.

Rozdział  4

Przepisy przejściowe i końcowe

§  14.
Pracownikowi korzystającemu w dniu wejścia w życie rozporządzenia z urlopu bezpłatnego, udzielonego na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie zasad udzielania bezpłatnych urlopów pracownikom powołanym do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych (Dz. U. Nr 37, poz. 218), przysługuje prawo do dalszego korzystania z urlopu bezpłatnego na dotychczasowych warunkach do upływu terminu, na jaki urlop ten został udzielony.
§  15.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie zasad udzielania bezpłatnych urlopów pracownikom powołanym do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych (Dz. U. Nr 37, poz. 218), z zastrzeżeniem § 14.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1992.45.201

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Udzielanie bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.
Data aktu: 19/05/1992
Data ogłoszenia: 03/06/1992
Data wejścia w życie: 18/06/1992