Osiąganie wynagrodzenia lub innych dochodów przez osoby uprawnione do emerytury lub renty.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 7 marca 1983 r.

w sprawie osiągania wynagrodzenia lub innych dochodów przez osoby uprawnione do emerytury lub renty. ^*

Na podstawie art. 82 i 86 oraz 27 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267 oraz z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Osiąganie przez emeryta lub rencistę wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym pracownika w danym zawodzie, powoduje zawieszenie prawa do emerytury, renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej, zwanych dalej "świadczeniami", bez względu na wysokość tego wynagrodzenia.

2. W razie wykonywania zatrudnienia równocześnie w więcej niż w jednym zakładzie pracy, bierze się pod uwagę łączny wymiar czasu pracy.

§  2.

1. 1 Osiąganie przez emeryta lub rencistę wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy albo zatrudnienia sezonowego lub dorywczego nie powoduje zawieszenia prawa do świadczeń ani zmniejszenia ich wysokości, jeżeli osiągane wynagrodzenie nie przekroczy w okresie roku kalendarzowego 12-krotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej w poprzednim roku, ustalonego i ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów, zwanego dalej "dopuszczalną kwotą wynagrodzenia", z uwzględnieniem § 14.

2. W roku kalendarzowym, w którym powstało prawo do świadczeń, dopuszczalną kwotę wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do okresu, w którym emeryt lub rencista świadczenie pobierał.

3. Przekroczenie przed zakończeniem roku kalendarzowego dopuszczalnej kwoty wynagrodzenia powoduje:

1) zmniejszenie wysokości świadczenia o kwotę tego przekroczenia, jeżeli kwota wynagrodzenia miesięcznego jest niższa od wysokości świadczenia,

2) zawieszenie prawa do świadczenia, jeżeli kwota wynagrodzenia miesięcznego jest co najmniej równa wysokości świadczenia.

4. Przy porównywaniu kwoty wynagrodzenia miesięcznego z wysokością świadczenia nie uwzględnia się dodatków rodzinnych, dodatku pielęgnacyjnego oraz dodatku dla sierot zupełnych.

5. Zmniejszenie wysokości świadczenia albo zawieszenie prawa do świadczenia z przyczyn określonych w ust. 3 następuje nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego.

§  3.

1. Przy ustalaniu, czy nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej kwoty wynagrodzenia, uwzględnia się te składniki wynagrodzenia osiąganego przez emeryta lub rencistę z tytułu zatrudnienia, które przyjmuje się do obliczenia podstawy wymiaru emerytury lub renty, z tym że:

1) do kwoty wynagrodzenia dolicza się kwoty wypłaconego zasiłku chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego,

2) w razie osiągania dochodu, który jest przyjmowany do podstawy wymiaru w kwotach zryczałtowanych, uwzględnia się część tej kwoty proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

2. Wysokość wynagrodzenia osiąganego z tytułu zatrudnienia za granicą ustala się w złotych według zasad stosowanych przy wypłacie rent z zagranicy.

3. Przy ustalaniu, czy nastąpiło przekroczenie dopuszczalnej kwoty wynagrodzenia, nie uwzględnia się kwot wynagrodzenia przekazanych przez emeryta lub rencistę na rzecz funduszów przeznaczonych na cele społeczne lub kulturalne, a pozostających w dyspozycji państwowych jednostek organizacyjnych lub stowarzyszeń wyższej użyteczności albo innych organizacji społecznych służących podobnym celom.

§ 4. 2 Nie powoduje zmniejszenia wysokości świadczeń ani zawieszenia prawa do świadczeń osiąganie przychodów w rozumieniu przepisów o podatku od wynagrodzeń z innych źródeł niż zatrudnienie, a w szczególności z tytułu umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia, umowy o dzieło i umowy agencyjnej oraz z tytułu wykonywania zawodu adwokackiego w zespole adwokackim.

§ 5. 3 (skreślony).

§ 6. 4 Osiąganie przez emeryta lub rencistę dochodu z prowadzonego indywidualnego gospodarstwa rolnego lub z działów specjalnych produkcji rolnej powoduje zawieszenie prawa do świadczeń, jeżeli dochód jest osiągany z gospodarstwa rolnego, którego obszar ustalony na potrzeby podatku rolnego przekracza 10 ha przeliczeniowych, lub jeżeli dochód jest osiągany z działów specjalnych produkcji rolnej podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym według stopy procentowej wyższej niż 26%, chyba że gospodarstwo rolne (dział specjalny produkcji rolnej) jest prowadzone wspólnie z pełnoletnim członkiem rodziny albo stanowi współwłasność.

§  7.

1. Osiąganie przez emeryta lub rencistę dochodu z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym powoduje zawieszenie prawa do świadczeń, z wyjątkiem gdy:

1) dochód ten został zwolniony od podatku dochodowego albo

2) działalność podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem jest wykonywana osobiście przez emeryta lub rencistę bądź przy pomocy jednego lub dwóch uczniów zawodu, bez zatrudniania innych pracowników.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dochodu, od którego zamiast podatku obrotowego i dochodowego pobiera się opłatę skarbową.

§ 8. 5 W razie zawieszenia wypłaty renty rodzinnej tylko niektórym członkom rodziny, rentę wypłaca się dla pozostałych osób uprawnionych do tej renty w wysokości ustalonej dla nowej liczby tych osób.

§ 9. 6 Nie powoduje zmniejszenia wysokości świadczeń ani zawieszenia prawa do świadczeń osiąganie wynagrodzenia i przychodów z tytułu:

1) czynności wykonywanych przez biegłych na wezwanie sądu, organów powołanych do ścigania przestępstw oraz organów administracji państwowej,

2) czynności wykonywanych przez tłumaczy przysięgłych na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej,

3) 7 (skreślony),

4) 8 (skreślony),

5) 9 (skreślony),

6) 10 honorariów autorskich i przeniesienia praw autorskich lub dokonanych wynalazków, wzorów użytkowych i projektów racjonalizatorskich realizowanych w gospodarce uspołecznionej oraz z tytułu wykonywania prac związanych z oceną przydatności i realizacją tych wynalazków, wzorów użytkowych i projektów racjonalizatorskich,

7) 11 (skreślony),

8) 12 działalności naukowo-badawczej lub dydaktycznej wykonywanej w szkołach wyższych, w Polskiej Akademii Nauk lub w innych jednostkach (placówkach) naukowo-badawczych przez profesorów i docentów, jeżeli przychody te są osiągane na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia, w tym również z tytułu wynagrodzeń dla promotorów prac doktorskich,

9) wykonywania recenzji prac naukowych przez profesorów i docentów,

10) pobierania uposażenia przysługującego członkom Polskiej Akademii Nauk oraz pobierania dodatku funkcyjnego przysługującego stale urzędującym członkom Prezydium Polskiej Akademii Nauk,

11) udziału: w komisjach, w jury w konkursach, w radach naukowych i naukowo-technicznych - niezależnie od sposobu ich powoływania - zaliczonych do wynagrodzeń bezosobowych w myśl przepisów w sprawie klasyfikacji wynagrodzeń w jednostkach gospodarki uspołecznionej,

12) wynajmu lokali, z których przychód podlega podatkowi od wynagrodzeń,

13) wykonywania pracy w ramach zakładowych zespołów gospodarczych,

14) 13 honorariów w rozumieniu przepisów w sprawie klasyfikacji wynagrodzeń w jednostkach gospodarki uspołecznionej, wypłacanych dziennikarzom,

15) 14 działalności twórczej lub artystycznej w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin,

16) 15 pierwszego wdrożenia osiągnięć naukowych, technicznych i organizacyjnych w jednostkach innowacyjno-wdrożeniowych.

§  10.

1. Zakład pracy zatrudniający emeryta lub rencistę jest obowiązany zawiadomić właściwy organ rentowy o:

1) rozpoczęciu wykonywania pracy przez emeryta lub rencistę, ze wskazaniem jej charakteru, wymiaru czasu pracy oraz wysokości wynagrodzenia,

2) 16 osiągnięciu przez emeryta lub rencistę dopuszczalnej kwoty wynagrodzenia, ze wskazaniem miesięcznej wysokości wynagrodzenia, jeżeli praca jest nadal wykonywana.

2. Terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego o właściwości szczególnej do spraw rolnictwa, gospodarki żywnościowej i leśnictwa oraz do spraw handlu, drobnej wytwórczości i usług zawiadamia właściwy organ rentowy o podjęciu przez emeryta lub rencistę działalności określonej w § 6 i 7, informując o obszarze gospodarstwa rolnego ustalonym na potrzeby podatku rolnego oraz według jakiej stopy procentowej jest opodatkowany dochód z działów specjalnych.

§ 11. Emeryt lub rencista jest obowiązany zawiadomić organ rentowy o:

1) podjęciu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy,

2) podjęciu działalności określonej w § 6 i 7,

3) 17 przekroczeniu w danym roku kalendarzowym dopuszczalnej kwoty wynagrodzenia,

4) wyjeździe za granicę,

5) korzystaniu ze świadczeń z funduszów publicznych,

6) odbywaniu kary pozbawienia wolności.

§ 12. Emeryt lub rencista pobierający świadczenie za okresy, w których prawo do emerytury lub renty podlegało zawieszeniu albo gdy wysokość tych świadczeń podlegała zmniejszeniu, jest obowiązany do zwrotu nienależnie pobranych kwot, jeżeli był pouczony o okolicznościach powodujących zawieszenie prawa do świadczeń lub ich zmniejszenie.

§ 13. 18 (skreślony).

§ 14. 19  

1. 20 Nie powoduje zawieszenia prawa do świadczeń ani zmniejszenia ich wysokości osiąganie wynagrodzenia, niezależnie od jego wysokości, w uspołecznionym zakładzie pracy:

1) z tytułu zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy w zawodach deficytowych,

2) z tytułu zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy w zakładach usługowych wykonujących bezpośrednio usługi dla ludności, których wykaz ustali Minister Rynku Wewnętrznego w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej.

2. Minister Pracy i Polityki Socjalnej na wniosek terenowego organu administracji państwowej o właściwości ogólnej stopnia wojewódzkiego określi zawody deficytowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

3. 21 W indywidualnych wypadkach, ze względu na szczególne kwalifikacje pracownika i potrzeby zakładu pracy, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na wniosek uspołecznionego zakładu pracy, może przyznać emerytowi lub renciście zatrudnionemu w tym zakładzie pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy uprawnienia do osiągania wynagrodzenia bez zawieszania prawa do świadczeń lub zmniejszenia ich wysokości.

4. 22 Nie powoduje zawieszenia prawa do świadczeń ani zmniejszenia ich wysokości osiąganie wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy albo zatrudnienia sezonowego lub dorywczego przez emeryta lub rencistę, który ukończył 65 lat mężczyzna i 60 lat kobieta.

§ 15. Określone w rozporządzeniu zasady zawieszania prawa do świadczeń lub zmniejszania wysokości świadczeń stosuje się również do osób, które na podstawie przepisów dotychczasowych przeszły na wcześniejsze emerytury.

§  16.

1. Pracownicy, którzy spełnili warunki do emerytury w myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1981 r. w sprawie szczególnych zasad przechodzenia na emeryturę pracowników uspołecznionych zakładów pracy w okresie do dnia 31 grudnia 1981 r. (Dz. U. Nr 19, poz. 95 i Nr 28, poz. 145 oraz z 1982 r. Nr 25, poz. 177), zachowują prawo do uzyskania emerytury niezależnie od daty rozwiązania stosunku pracy.

2. Przepis ust. 1 stosuje się do pracowników, którzy w dniu 1 sierpnia 1981 r. pozostawali w stosunku pracy z uspołecznionymi zakładami pracy, jeżeli nie później niż do dnia 31 grudnia 1981 r.:

1) osiągnęli wiek 55 lat kobiety i 60 lat mężczyźni oraz okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn lub wiek o 5 lat niższy, jeśli w okresie tym co najmniej 15 lat przypadało na pracę określoną obecnie jako praca w szczególnych warunkach, o której mowa w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 i z 1985 r. Nr 7, poz. 21), albo

2) osiągnęli okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn lub okres o 5 lat krótszy, jeśli w okresie tym co najmniej 15 lat przypadało na pracę w szczególnych warunkach, o której mowa w pkt 1, albo

3) osiągnęli okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn i zostali zaliczeni do jednej z grup inwalidów oraz

4) zgłosili w zakładzie pracy wniosek o rozwiązanie stosunku pracy w związku z zamiarem przejścia na wcześniejszą emeryturę na podstawie rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.

* Z dniem 8 czerwca 1989 r. nin. rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną na skutek zmiany art. 27 ust. 3, art. 82 i art. 86 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U.82.40.267) przez art. 1 pkt 2, 8 i 9 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym i o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego (Dz.U.89.35.190).

1 § 2 ust. 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 6 marca 1986 r. (Dz.U.86.9.47) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 marca 1986 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 lutego 1988 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 12 września 1988 r. (Dz.U.88.33.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1989 r.

2 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

3 § 5 skreślony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

4 § 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 12 września 1988 r. (Dz.U.88.33.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1988 r.

5 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

6 § 9 zdanie pierwsze zmienione przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1988 r.

7 § 9 pkt 3 skreślony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

8 § 9 pkt 4 skreślony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

9 § 9 pkt 5 skreślony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

10 § 9 pkt 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 marca 1986 r. (Dz.U.86.9.47) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 marca 1986 r.

11 § 9 pkt 7 skreślony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

12 § 9 pkt 8 zmieniony przez § 23 rozporządzenia z dnia 17 września 1986 r. w sprawie wynagradzania pracowników placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk (Dz.U.86.33.158) z dniem 1 października 1986 r.

13 § 9 pkt 14 dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

14 § 9 pkt 15 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1987 r.

15 § 9 pkt 16 dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 12 września 1988 r. (Dz.U.88.33.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1988 r.

16 § 10 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

17 § 11 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 17 sierpnia 1987 r. (Dz.U.87.26.144) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 września 1987 r.

18 § 13 skreślony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 6 marca 1986 r. (Dz.U.86.9.47) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 marca 1986 r.

19 § 14:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 6 marca 1986 r. (Dz.U.86.9.47) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 marca 1986 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 12 września 1988 r. (Dz.U.88.33.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1988 r.

20 § 14 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 lutego 1988 r. Zmiany nie zostały naniesione na tekst ze względu na bezprzedmiotowość.

21 § 14 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 lutego 1988 r. Zmiany nie zostały naniesione na tekst ze względu na bezprzedmiotowość.

22 § 14 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 1 lutego 1988 r. (Dz.U.88.3.15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 lutego 1988 r. Zmiany nie zostały naniesione na tekst ze względu na bezprzedmiotowość.

• Identyfikator: Dz.U.1985.40.197 t.j.
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Osiąganie wynagrodzenia lub innych dochodów przez osoby uprawnione do emerytury lub renty.
• Data aktu: 07/03/1983
• Data ogłoszenia: 31/08/1985
• Data wejścia w życie: 02/04/1983