Zatrudnianie absolwentów.

USTAWA
z dnia 14 grudnia 1982 r.
o zatrudnianiu absolwentów.

Art.  1.
1.
Ustawa określa zasady zatrudniania absolwentów wszystkich rodzajów szkół.
2.
Przepisów ustawy nie stosuje się do absolwentów:
1)
szkół podstawowych i liceów ogólnokształcących,
2)
studiów dla pracujących w szkołach wyższych i szkół zawodowych dla pracujących,
3)
szkół podległych Ministrom: Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych,
4)
cudzoziemców.
Art.  2.
1.
Absolwenci podejmują pracę w uspołecznionych zakładach pracy, zwanych dalej "zakładami pracy", na podstawie umów o pracę, zawieranych zgodnie:
1)
z umową o stypendium fundowane lub
2)
z umową przedwstępną.
2.
Absolwenci, którzy przed ukończeniem nauki nie zawarli umów, o których mowa w ust. 1, mogą podjąć pracę na zasadach pośrednictwa pracy.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do nie uspołecznionych zakładów pracy.
Art.  3.
1.
Zakłady pracy mogą zawierać umowy o stypendia fundowane.
2.
Stypendia fundowane są udzielane w formie nie oprocentowanych pożyczek i obciążają koszty zakładów pracy.
Art.  4.
1.
Zakład pracy, który zawarł umowę o stypendium fundowane, zwany dalej "fundatorem", ze studentem lub uczniem, zwanym dalej "stypendystą", jest obowiązany:
1)
wypłacać stypendyście stypendium fundowane w wysokości i na zasadach określonych w umowie, przez czas nauki przewidziany odpowiednimi przepisami, jeżeli umowa nie stanowi inaczej,
2)
zatrudnić stypendystę po ukończeniu nauki, zgodnie z jej kierunkiem, w terminie określonym umową, jednak nie później niż w ciągu trzech miesięcy od ukończenia nauki.
2.
Jeżeli stypendysta jest obowiązany do odbycia służby wojskowej, nawiązanie stosunku pracy z fundatorem powinno nastąpić przed powołaniem go do tej służby.
Art.  5.
1.
Stypendysta jest obowiązany:
1)
ukończyć naukę w terminie przewidzianym odpowiednimi przepisami, chyba że zwłoka zostanie spowodowana ważnymi przyczynami, uznanymi przez fundatora,
2)
podjąć pracę u fundatora po ukończeniu nauki, w terminie określonym w umowie, zgodnie z przepisami art. 4 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, oraz wykonywać ją przez okres co najmniej trzech lat.
2.
Jeżeli stypendysta z własnej winy nie ukończył nauki albo też z własnej winy nie podjął pracy u fundatora po ukończeniu nauki, obowiązany jest zwrócić pobrane stypendium.
3.
Stypendysta jest obowiązany zwrócić fundatorowi:
1)
całość pobranego stypendium fundowanego w razie nieprzepracowania u fundatora, z własnej winy, co najmniej jednego roku,
2)
część stypendium fundowanego, proporcjonalną do nie przepracowanego okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w razie przepracowania u fundatora co najmniej jednego roku.
Art.  6.

Stypendium fundowane podlega umorzeniu w całości, jeżeli fundator odmówił zawarcia ze stypendystą umowy o pracę, zgodnie z umową o stypendium fundowane, albo stypendysta przepracował u fundatora okres trzech lat.

Art.  7.
1.
Zakłady pracy mogą zawierać umowy przedwstępne ze studentami szkół wyższych oraz z uczniami szkół zawodowych.
2.
Zakład pracy, który zawarł umowę przedwstępną, jest obowiązany:
1)
zatrudnić absolwenta w terminie określonym w umowie przedwstępnej, przy zachowaniu wymogu art. 4 ust. 2, zgodnie z kierunkiem nauki albo
2)
wypłacić odszkodowanie przewidziane w umowie przedwstępnej w razie niezatrudnienia absolwenta, który zgłosił się do pracy.
3.
Absolwent, z którym zawarto umowę przedwstępną, jest obowiązany:
1)
zgłosić się do zakładu pracy w celu podjęcia pracy w terminie określonym w umowie przedwstępnej albo
2)
wypłacić zakładowi pracy odszkodowanie przewidziane w umowie przedwstępnej w razie niepodjęcia pracy w terminie określonym w umowie.
4.
Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 oraz w ust. 3 pkt 2, powinno odpowiadać co najmniej trzymiesięcznemu najniższemu wynagrodzeniu zasadniczemu na stanowisku przewidzianym w danym zakładzie pracy dla absolwenta, z którym zawarto umowę.
Art.  8.
1.
Pośrednictwo pracy prowadzą:
1)
dla absolwentów szkół wyższych:
a)
pełnomocnicy Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych do spraw zatrudnienia absolwentów szkół wyższych lub odpowiednio pełnomocnicy ministrów, którym podlegają szkoły wyższe,
b)
terenowe organy administracji państwowej,
2)
dla absolwentów szkół zawodowych - terenowe organy administracji państwowej.
2.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z ministrami, którym podlegają szkoły wyższe, określa zakres oraz zasady i tryb działania pełnomocników do spraw zatrudnienia absolwentów szkół wyższych.
Art.  9.

Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, w celu odpowiedniego ustalania rozmiarów kształcenia, na podstawie planów oraz informacji ministrów (kierowników urzędów centralnych) i wojewodów (prezydentów miast stopnia wojewódzkiego) ustala prognozy określające zapotrzebowanie na absolwentów co najmniej z pięcioletnim wyprzedzeniem i podaje je do publicznej wiadomości.

Art.  10.

Terenowe organy administracji państwowej, zgodnie z prognozami, o których mowa w art. 9, są obowiązane:

1)
określać wielkość i rodzaj zapotrzebowania na kadry kwalifikowane na terenie ich działania w gospodarce, kulturze, służbach publicznych oraz administracji i podawać je do publicznej wiadomości, corocznie je aktualizując,
2)
zapewnić, poprzez pośrednictwo pracy, warunki sprzyjające zatrudnianiu absolwentów,
3)
wdrażać w jednostkach im podporządkowanych planowe zawieranie umów o stypendia fundowane oraz umów przedwstępnych,
4)
wpływać na jednostki nie podporządkowane terenowym organom administracji państwowej w celu planowego zawierania przez nie umów o stypendia fundowane oraz umów przedwstępnych.
Art.  11.
1.
Absolwent jest obowiązany odbyć wstępny staż pracy.
2.
Okres wstępnego stażu pracy określa umowa o pracę.
Art.  12.
1.
Absolwentom zatrudnionym w miejscowościach lub zakładach pracy, w których istnieje niedobór kadr kwalifikowanych, przysługuje prawo do dodatkowych świadczeń.
2.
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa zakres, zasady i warunki przyznawania świadczeń, o których mowa w ust. 1, oraz tryb ustalania miejscowości lub zakładów pracy, w których świadczenia te mogą być przyznawane.
Art.  13.
1.
Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa zasady zatrudniania absolwentów, a w szczególności:
1)
zawierania umów przedwstępnych,
2)
odbywania wstępnego stażu pracy,
3)
udzielania i umarzania stypendiów fundowanych, ich wysokość oraz zasady zmiany fundatora i odstąpienia od umowy o stypendium fundowane.
2.
Rada Ministrów, w trybie przewidzianym w ust. 1, określa kategorie absolwentów, do których nie stosuje się wstępnego stażu pracy.
Art.  14.

Okres przewidziany w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu wobec osób uchylających się od pracy (Dz. U. Nr 35, poz. 229) w stosunku do absolwentów szkół objętych niniejszą ustawą przedłuża się do sześciu miesięcy od ukończenia nauki.

Art.  15.

Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do słuchaczy stacjonarnych studiów doktoranckich.

Art.  16.
1.
Z dniem wejścia w życie ustawy umarza się postępowanie w sprawach o zwrot kosztów wykształcenia, wszczęte na podstawie ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. o zatrudnianiu absolwentów szkół wyższych (Dz. U. Nr 8, poz. 48).
2.
Umowy o pracę zawarte zgodnie z przepisami ustawy wymienionej w ust. 1 na czas określony uważa się za zawarte na czas nieokreślony.
3.
Należności przypadające Skarbowi Państwa z tytułu zwrotu kosztów wykształcenia nie podlegają umorzeniu, jeżeli w sprawach tych zapadły już ostateczne decyzje.
Art.  17.

Przepisy ustawy stosuje się do absolwentów szkół wyższych, którzy podjęli pracę zgodnie z przepisami obowiązującymi przed jej wejściem w życie, jeżeli od daty podjęcia pracy nie upłynął okres trzech lat.

Art.  18.

Traci moc ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. o zatrudnianiu absolwentów szkół wyższych (Dz. U. Nr 8, poz. 48),

Art.  19.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1983 r.

Zmiany w prawie

Stosunek prezydenta Dudy do wolnej Wigilii "uległ zawieszeniu"

Prezydent Andrzej Duda powiedział w czwartek, że ubolewa, że w sprawie ustawy o Wigilii wolnej od pracy nie przeprowadzono wcześniej konsultacji z prawdziwego zdarzenia. Jak dodał, jego stosunek do ustawy "uległ niejakiemu zawieszeniu". Wyraził ubolewanie nad tym, że pomimo wprowadzenia wolnej Wigilii, trzy niedziele poprzedzające święto mają być dniami pracującymi. Ustawa czeka na podpis prezydenta.

kk/pap 12.12.2024
ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1982.40.270

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zatrudnianie absolwentów.
Data aktu: 14/12/1982
Data ogłoszenia: 18/12/1982
Data wejścia w życie: 01/01/1983